سلام خوزستان
انتشار اخبار سیاسی- اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خوزستانسلام خوزستان
انتشار اخبار سیاسی- اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خوزستاناخبار سیاسی روز
رئیس سازمان انرژی اتمی دیدارش با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را خوب برشمرد با بیان اینکه آمانو با رضایت کامل تهران را ترک کرد و افزود: امیدواریم بحث فعالیت‌های گذشته و حال ایران تا ۱۵ دسامبر بسته شود.
علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی بعدازظهر امروز (دوشنبه) در حاشیه مراسم ختم برادر نوبخت سخنگوی دولت در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس در خصوص اظهارات سخنگوی سازمان انرژی درباره نمونه برداری از سایت پارچین توسط متخصصان ایرانی و اظهارات آمانو درباره نظارت آژانس بر نمونه گیری عنوان کرد: ما و آژانس نقشه راهی تفاهم کرده و طبق آن عمل کرده‌ایم. به جزییات که وارد شویم در فرصت مناسب جزییات آن را ارائه خواهیم داد.
وی درباره سفر آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران با بیان اینکه دیدار و ملاقات بسیار خوبی با آمانو داشتیم، اظهار داشت: آقای آمانو با اعضای کمیسیون برجام ملاقات خوبی داشت و طرفین از این دیدار اظهار رضایت کردند که نتیجه آن نیز اعلام شد.
رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: آقای آمانو با رضایت کامل تهران را ترک کرد و امیدواریم بحث فعالیت‌های گذشته و حال ایران تا ۱۵ دسامبر بسته شود.
صالحی درباره اینکه آیا به نیویورک سفر خواهید کرد؟ با بیان اینکه دوستان هستند، گفت: به اندازه کافی در اینجا کار دارم و به نیویورک نمی‌روم.
رییس جمهوری با اشاره به اینکه "آمریکا اشتباهات فراوانی در قبال ایران داشته که باید این اشتباهات را جبران کند"، تصریح کرد: مردم ایران به سیاستهای دولت آمریکا اعتماد نداشته و ندارند لذا برای رسیدن به اعتماد نیازمند زمان طولانی هستیم، اما اجرای دقیق تعهدات بر مبنای توافق هسته ای می تواند حرکت در مسیر اعتماد را تقویت کند.
به گزارش «انتخاب» ،حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی در آستانه سفر به نیویورک برای شرکت در هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در گفت و گویی با شبکه تلویزیونی"سی بی اس" آمریکا همچنین در پاسخ به پرسشی درباره دیدار احتمالی با باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا گفت که ما برنامه‌ای برای این دیدار نداریم و فکر می‌کنم خیلی قدم‌های دیگری باید برداشته شود تا به این مرحله برسد.
متن گفت و گوی "استیو کرافت" مجری برنامه "60 دقیقه" شبکه تلویزیونی CBSآمریکا با رییس جمهوری به این شرح است:
از این فرصتی که پیش آمده تا راجع به موضوعاتی که در شرایط فعلی جهان هم برای منطقه ما و هم برای کل جهان اهمیت دارد، گفت و گو کنیم، خوشحالم. فکر می کنم صلح، امنیت و ثبات مهمترین اهدافی است که همگان خواهان آن هستند و زمینه‌ای برای پیشرفت و توسعه خواهد بود که به نفع همه بشریت است.
در ابتدای مذاکرات به نقل از جنابعالی اعلام شد که این قدم اول و مهم برای بهبود روابط دو کشور است. آن زمان خیلی خوشبین نبودید که این مذاکرات موفقیت آمیز باشد، اما به توافق رسیدید، اکنون نظرتان چیست؟
توافق بسیار سختی بود، پیچ و خم‌های بسیار زیادی داشت. در مذاکراتی که نمایندگان 7 کشور با هم، راجع به مسایلی که برای دو طرف بسیار اهمیت دارد صحبت می‌کنند، پیش بینی اینکه آیا مذاکرات در نهایت به توفیق دست پیدا می‌کند یا نه،خیلی آسان نیست اما من هیچ‌وقت نسبت به مذاکرات بدبین نبودم و همیشه می‌گفتم که خوش‌بینی شاید زیاد نباشد اما بدبینی هم درست نیست و باید همه تلاش خود را برای دستیابی به موفقیت، بکار بگیریم.
اولین گام موفقی که در توافق موقت ژنو برداشتیم، معنایش این بود که این راه گرچه سخت است، اما راه درستی است و می‌تواند ما را به اهدافمان برساند. امروز خوشحالم که قدم‌های بسیار مهمی در این زمینه برداشتیم و در حال برداشتن گام‌های نهایی هستیم.
با این توافق به چه چیزی دست پیدا کردید؟
خود توافق بسیار مهم بود. آنهم در یک مسأله بسیار مهمی ، یک طرف توافق یعنی ایران کاری را انجام می‌داد و آن را برای توسعه خودش لازم می‌دانست و طرف دیگر نسبت به همان اقدام بدبین بود و احساس می‌کرد که ممکن است تهدیدی برای صلح و امنیت باشد. بنابراین فاصله بین دو طرف بسیار زیاد بود.
خود به دست آمدن تفاهم و توافق یعنی یک موفقیت بزرگ برای دو طرف. آنچه ما به دست آوردیم در واقع اهدافی بود که از روز اول آن را دنبال می‌کردیم و آن اینکه بتوانیم بدون مشکل فعالیت هسته ای صلح‌آمیز خود را داشته باشیم. تحریم‌ها برداشته شود و قطعنامه‌های ظالمانه‌ای که علیه ایران بوده، لغو شوند.
همانطور که مستحضر هستید در داخل امریکا حزب جمهوریخواه و متحد آمریکا یعنی اسراییل، به این توافق حمله کردند و اسراییل این توافق را یک اشتباه تاریخی خواند. آیا شما متعجب شدید که چنین بحث های داغ و تند و تیزی درخصوص این توافق در آمریکا انجام شده است؟
قابل پیش بینی بود که یک مسأله به این مهمی نمی‌تواند بدون مخالف باشد اما بعضی از تعبیرات ممکن است مطرح شود که ناخوشایند باشند و شما را متعجب کند. به هر حال عده‌ای مخالف بودند و هنوز هم مخالف هستند، بعضی‌ها شاید به دلیل اینکه نمی‌خواستند حزب رقیبشان در آمریکا پیروز شود، بعضی‌ها هم دلایل دیگری برای مخالفت داشتند. اصولاً مخالفین توافق منطقشان قوی نبود.
دلیلش این است که کشورهایی که به این توافق نظر مثبت دارند، اکثریت قاطع کشورهای جهان هستند و مخالفین به یک رژیم و عده ای در آمریکا محدود شده است. البته در میان کشورها هم ممکن است بعضی از دسته‌جات و احزاب، مخالف آن باشند، اما دولت‌های جهان همه با هم به این توافق خوش‌آمد گفتند.
مخالفین گفتند که آمریکا خیلی مصالحه کرده و از ایران چیز خاصی نگرفته، آمریکا قرار است تحریم ها را بردارد و 15 سال محدودیت روی برنامه های هسته ای ایران باقی بماند و بعد از آن ایران آزاد است تا یک بمب اتمی بسازد و آن موقع منابع بیشتری در مقایسه با امروز خواهد داشت. نظرتان در این خصوص چییست؟ و فکر می کنید این سخنان دقیق است و ایران چه چیزی از دست داده و چه امتیازاتی برای رسیدن به این توافق داده است؟
اگر کشوری می‌خواست با امکانات فنی که دارد به بمب اتم دست پیدا کند این توافق،توافق بسیار بدی برای آن کشور بود چرا که این توافق از همه طرف برای رسیدن به بمب اتم محدودیت‌هایی را به وجود می‌آورد.
اما اگر کشوری از ابتدا به دنبال فناوری صلح‌آمیز بوده، هیچ ضرری نکرده است. ما می‌خواستیم این اتهام نادرست که ایران دنبال سلاح اتمی است، زدوده و برطرف شود و همه دنیا بفهمند که تصمیم و هدف ایران یک فعالیت صلح‌آمیز است.
به نظر من روشن است کشوری که ان‌پی‌تی را می‌پذیرد و عضو پادمان است و درهای خود را روی بازرسین باز کرده، دنبال سلاح اتمی نیست و از آن بالاتر ایران در سالهای 2003 تا 2005 به طور داوطلبانه پروتکل الحاقی را اجرا کرد.
ساخت سلاح اتمی با عضویت در پادمان و پروتکل، هیچ معنایی نخواهد داشت. بنابراین روشن است که ما در این توافق محدودیت‌هایی برای یک دوره زمانی پذیرفتیم، به دلیل اینکه اعتماد بیشتری در منطقه و جهان بوجود بیاید.
ما در این قدمی که برداشتیم، ضرر نخواهیم کرد. چون ما به فعالیت خودمان در تحقیق و توسعه ادامه می‌دهیم، اصل غنی‌سازی در ایران از طرف جهان پذیرفته شده، قطعنامه‌هایی که علیه ما بوده لغو شده و تحریم‌ها نیز برداشته می‌شود. بنابراین در مجموع این توافق یک توافق برد – برد است. هم به نفع ماست و هم به نفع کشورهایی که با ما مذاکره کردند.
ایجاد اعتماد بین دو کشوری که مدت ها با هم دشمن بوده اند دشوار است. شما چطور می خواهید ذهنیت مردم آمریکا را بویژه با توجه به گزارش های آژانس بین المللی درباره ایران، تغییر دهید؟
بین ایران و آمریکا اعتمادی وجود نداشته و امروز هم وجود ندارد و این مسأله روشنی است. مردم ایران به سیاستهای دولت آمریکا اعتمادی ندارند و به اعمال و اقدامات دولت آمریکا در سالهای طولانی گذشته معترض هستند و در آمریکا هم برخی ممکن است نسبت به ایران اعتماد کامل نداشته باشند.
اما نسبت به موردی که شما مطرح کردید، به هر حال آژانس بازرسی‌های فراوانی را از سال 2003 تا 2005 انجام داد، مخصوصاً از زمانی که در سال 2003 ایران پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه پذیرفت و قبول کرد. بعد از صدها ساعت بازرسی و گزارش‌های متعدد، در قطعنامه شورای حکام در نوامبر 2004 به صراحت آمد که فعالیت ایران هیچگونه انحرافی نداشته و آنچه مهم است اینکه کشوری از مسیر صلح‌آمیز خودش منحرف نشده باشد، ولو اینکه آژانس ایراداتی را نسبت به فعالیت آن کشور داشته باشد.
اما نهایت امر مهم بود که آژانس گفت که هیچگونه انحرافی دیده نشده است. در تمام گزارشات آژانس در طول 12 سال گذشته ،همواره آژانس گفته در سایت‌های اعلام شده هیچگونه انحرافی را مشاهده نکرده است.
این همه گزارش آژانس باید برای افرادی که بی‌طرف هستند کاملاً اعتمادآفرین باشد.اگر دولتی یا کشوری می‌خواست دنبال سلاح اتمی برود راه‌های دیگری برای این کار وجود داشت. ضمن اینکه ایران کشوری است که در طول 200 سال گذشته سابقه تجاوز به هیچ کشوری را ندارد و ایران خود قربانی سلاح کشتار جمعی و شیمیایی است.
آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال 2011 اعلام کرده که ایران آزمایشاتی با مواد انفجاری با قدرت بالا داشته واین نشان داد که گویا برنامه ایران در سال 2003 کاملا صلح آمیز نبوده است؟
رییس جمهوری: ایران با آژانس توافق کردند که این ابهام را به حل و فصل نهایی برسانند. آژانس سوالاتی در این زمینه دارد که ما در حال گفتگو با آژانس برای پاسخ به این سوالات هستیم.
در ایران هم توافق،مخالفان خاص خودش را دارد. نظر شما درخصوص این مخالفت ها چیست و آیا تشابهی بین مخالفت هایی که در ایران و آمریکا انجام می شود، می بینید؟
تشابه وجود دارد. به هر حال در آمریکا عده‌ای با این توافق مخالف هستند و در ایران هم این توافق مخالفانی دارد و این طبیعی است. چرا که مخالفان همیشه حداکثر را نگاه می‌کنند حال انکه در یک توافق هیچ طرف به حداکثر نمی‌رسد. همواره باید دو طرف از آن حداکثر یک مقدار کوتاه بیایند تا به توافق برسند.
بنابراین هر کسی که دنبال حداکثر نتیجه است، می‌بیند کشورش به آن حداکثر نرسیده و اعتراض می‌کند. اما مهم نتیجه این توافق است. نتیجه این توافق به نفع همه و به نفع دو طرف است. به دلیل اینکه درباره یک موضوع بسیار پیچیده و حساس توانستیم پای میز مذاکره به تفاهم و توافق برسیم و بتوانیم جلوی سوء ظن‌ها را بگیریم و اولین گام را در مسیر اعتماد برداریم.
البته برای دستیابی به اعتماد بین ایران و آمریکا، نیاز به زمان طولانی و فراوانی وجود دارد تا دو کشور به اعتماد برسند. اما مهم این است که از یک نقطه‌ای شروع کنیم و این نقطه، نقطه‌ای بوده که ما آغاز کردیم. در اجرای دقیق این توافق می‌توانیم قدم های بیشتری را برای اعتماد برداریم.
برخی از مخالفین توافق در ایران نهادهای قدرتمند هستند، برای مثال سپاه پاسداران با این توافق مخالفت کرده است. شما با این مخالفان چطور کنار می آیید؟
ما همه در کشور یک چارچوب دموکراتیک را پذیرفته و قبول کرده ایم. هر نهادی طبق قانون اساسی اختیاراتی دارد و با آن اختیارات پیش خواهد رفت. زمانی که نهادهای مسئول در ایران توافق را بپذیرند، همه تسلیم آن نهادها خواهند بود.
اما قبل از آنکه در یک موضوعی، نهاد مربوطه تصمیم نهایی را بگیرد، روشن است که عده‌ای مخالف و عده‌ای موافق خواهند بود و نظرات خودشان را اعلام می‌کنند اما در نهایت بعد از آنکه توافق مورد تأیید نهادهای مسئول قرار گرفت همه تسلیم آن خواهند بود.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم به آن توافقی که مورد تأیید نهادهای مسئول قرار بگیرد، احترام خواهد گذاشت.
رهبر جمهوری اسلامی ایران از این مذاکرات حمایت کرد اما این توافق بخصوص را مورد حمایت قرار نداده اند؟
اصل مذاکرات را مقام معظم رهبری تأیید کردند. بارها هم گفتند که من مذاکرات را قبول دارم که دو طرف با هم مذاکره کنند. توافق موقت ژنو با موافقت ایشان اجرا شد. امروز هم تصمیم نهایی را نسبت به این توافق به نهادهای مسئول واگذار کرده اند. بنابراین آن زمانی که نهادهای مسئول در تصمیم نهایی خودشان این توافق را بپذیرند، معنایش آن است که مقام معظم رهبری هم آن را قبول دارند و تأیید خواهند کرد.
آیت الله خامنه ای گفتند که این توافق باید بسیار دقیق مورد بررسی قرار بگیرد و از مجلس خواسته اند که اینکار را انجام دهد به نظر شما امکان دارد که مجلس ایران این توافق را رد کند؟
مجلس فعلاً در کمیسیون ویژه‌ای که برای این کار تشکیل داده این توافق را مورد بررسی قرار می‌دهد. همچنین یک نهاد مهم دیگر به نام شورای عالی امنیت ملی این توافق را مورد رسیدگی و بررسی قرار می‌دهد و این 2 نهاد نظرات خودشان را اعلام خواهند کرد. مهم این است که هر 2 نهاد در این تصمیم‌گیری طبق قانون و در چارچوب مقرراتی که دارند بررسی این توافق را ادامه بدهند. به نظر من هر دو نهاد در هفته‌های پیش رو به تصمیم نهایی خواهند رسید.
فکر می کنید این تصمیم، تصمیمی مثبت برای توافق خواهد بود؟
به هر حال اکثریت مردم ما در نظرسنجی‌ها نسبت به این توافق نظر مثبت دارند و معمولاً نهادهایی مثل مجلس و شورای عالی امنیت ملی از نظرات عموم مردم فاصله ندارند و در همان مسیر حرکت می‌کنند.
فکر می کنید که این توافق وتو شود؟
ما سیستمی به نام وتو به آن صورتی که شما در کنگره آمریکا دارید، نداریم. به هر حال شورای عالی امنیت ملی و یا مجلس شورای اسلامی یک چیزی را بررسی، رد و یا تصویب می‌کنند. مجلس شورای اسلامی موضوعی را که مورد بررسی قرار می‌دهد و با رأی گیری معلوم می‌شود نظر نهایی‌اش چیست.
به نظر می رسد در پارلمان مباحث بسیار داغی مطرح خواهد شد و فکر می کنید احتمال دارد که مجلس شورای اسلامی این توافق را رد کند؟
هر احتمالی وجود دارد اما به اعتقاد من منطق آنهایی که موافق توافق هستند، منطقی بسیار قوی است.
در هفته های گذشته هر دوطرف این موفقیت ها را زیر سوال برده اند و از زمانی که این توافق انجام شده، شعار مرگ بر امریکا و اسراییل سر داده می شود و آیت الله خامنه ای هم هنوز آمریکا را شیطان بزرگ خطاب می کند. آیا به نظر شما امریکا هنوز شیطان بزرگ است؟
تخاصمی بین ایران و آمریکا از زمان دولت مصدق تا امروز وجود داشته که مدت زمان بسیار مدیدی است. این اختلاف، فاصله و بی‌اعتمادی به زودی از بین نخواهد رفت. مهم این است که ما به کدام سمت قدم برمی‌داریم؛ به سمت تشدید این تخاصم و یا به سمت کاهش این تخاصم. دولت من از ابتدا اعلام کرده که می‌خواهیم با دنیا تعامل سازنده داشته باشیم و با کشورهایی که تنش و تخاصم بوده، می‌خواهیم این تنش و تخاصم را کاهش دهیم. من فکر می‌کنم ما اولین قدم‌ها را برای کاهش این تخاصم برداشتیم.
فکر می کنید که آمریکا شیطان بزرگ است؟
شیطان در اصطلاح دینی ما به آن قدرتی گفته می شود که دیگری را فریب می‌دهد و حرف‌هایش حرف‌های دقیق و منطبق با واقعیت نیست. آنچه می‌توانم بگویم آمریکا نسبت به ایران اشتباهات فراوانی در گذشته داشته که باید این اشتباهات را جبران کند.
سخت است برای بسیاری از امریکایی ها که اوباما توافقی را با ایران به عنوان کشوری امضا کرده که شعار مرگ بر آمریکا و اسراییل سر می دهد. شما چطور توضیح می دهید و آیا این ها به خاطر مسایل داخلی در ایران است و آمریکایی ها باید چگونه این شعارها را تفسیر کنند؟
این شعاری که داده می‌شود، شعار علیه مردم آمریکا نیست، مردم ما به مردم آمریکا احترام می‌گذارند. مردم ایران در پی جنگ با هیچ کشوری نیستند، اما در عین حال اگر سیاستهای دولت آمریکا علیه منافع مردم بوده ، طبیعی است که ملت ما در برابر این مسأله حساسیت به خرج دهند.
در انقلاب اسلامی که مردم علیه شاه قیام کردند، آمریکا به شدت از شاه حمایت کرد و تا آخرین لحظات می‌خواست شاه را حفظ کند و حتی می‌خواست شرایطی پیش بیاید که شاه را برگرداند. در جنگ هشت ساله آمریکاییها مخصوصاً در سالهای آخر جنگ از صدام حمایت کردند. مردم اینها را فراموش نمی‌کنند و از یاد نمی‌برند.
ما نمی‌توانیم گذشته را فراموش کنیم اما در عین حال نگاه ما باید به آینده باشد منطق ما این است که اگر با کشور و یا دولتی در دورانی هرچند طولانی تخاصم داشتیم، می‌توانیم برای آینده بهتر فکر و برنامه‌ریزی کنیم. من فکر می‌کنم این مذاکرات بین ایران و آمریکا و 5 کشور دیگر بسیار مهم بود و تفاهم و توافقی که انجام گرفت معنایش این بود که ما قادریم مسایل مهم را با مذاکره و با منطق حل و فصل کنیم.
مرگ بر آمریکا یک مفهوم ساده است و جای هیچ تفسیری به جا نمی گذارد و شعاری آشتی جویانه نیست. فکر می کنید روزی برسد که در نتیجه این توافق، چنین شعارهایی داده نشود؟
من اگر بخواهم به تاریخ همین سی و چند سال بعد از انقلاب اسلامی اشاره کنم، در یک دورانی بود که شعار مرگ بر آمریکا خیلی شدید بود، در سالهای اول انقلاب یعنی سال 1979 و سال 1980. بعد در یک دورانی این شعار کمرنگ شد و دو مرتبه این شعار در یک مقطعی شروع شد. این معنایش این است که همه چیز وابسته به خود آمریکاست، اگر آمریکا تخاصم را کنار بگذارد و اگر حسن نیت را آغاز کند و اگر گذشته را جبران کند، شرایط آینده میان ایران و آمریکا عوض خواهد شد.
ایران و آمریکا توافقی برای برداشته شدن تحریم ها امضا کردند. اثر این توافق را در آینده چگونه می بینید؟
هنوز که عمل نشده. فعلاً باید مسأله از کنگره عبور کند و تمام شود تا مسأله رفع تحریم‌ها شروع شود. البته شما می‌دانید تحریم‌ها فقط در زمینه هسته‌ای برداشته می‌شود. آمریکاییها تحریم‌های دیگری دارند که آن تحریم‌ها باقی می‌ماند. ما کلاً با تحریم مخالف هستیم. تحریم راه درستی نیست. تحریم زبان تهدید و فشار است، اگر این زبان را باید کنار بگذاریم و با زبان احترام با هم صحبت کنیم آن وقت شرایط حتماً عوض خواهد شد.
یک سری موانع وجود دارد و اختلافاتی باقی خواهد ماند که آیا ایران به آژانس اجازه بازررسی از مکان های حساس را می دهد؟ شما فکر می کنید ایران و آمریکا به این توافق تا چه اندازه متعهد هستند؟
به هر حال دو طرف که در طول 2 سال مذاکره و چانه زنی کردند و روی کلمه به کلمه و خط به خط این توافق با هم بحث کردند و بعد از 2 سال شبانه‌روزی، به توافق رسیدند معنایش این است که اراده سیاسی دارند که این توافق را اجرایی و عملیاتی کنند. من از طرف ایران می‌توانم بگویم که ما هر تعهدی را که در تاریخ گذشته امضا و اعلام کردیم، نسبت به آن پایبند بودیم.
حتی در قراردادهای اقتصادی‌مان شما اگر نگاه کنید با هر کشوری اگر قراردادی داشتیم ما آن قرارداد را اجرا کردیم. در سایر معاهدات بین‌المللی و بین دو کشور، ما پایبند به قرارداد خودمان بودیم، در این توافق هم اینچنین خواهد بود. ایران به این توافق و به تعهدات خود عمل خواهد کرد و با آژانس در چارچوب پادمان و بعدها در چارچوب پروتکل الحاقی عمل خواهد کرد و آژانس در چارچوب معاهدات بین‌المللی می‌تواند در ایران بازرسی‌های خود را انجام دهد.
مخالفت هایی در هر دو طرف وجود و احتمالا ادامه پیدا خواهد کرد و حتی جمهوری خواهان گفته اند که تحریم های جدیدی علیه ایران وضع خواهد شد. آیا این باعث خواهد شد که توافق شکسته شود و ایران آمادگی دارد همچنان در مسیر توافق باقی بماند؟
توافق دو طرف دارد. ما به همه بندهای این توافق متعهد هستیم تا زمانی که طرف مقابل ما هم متعهد باشد و به توافق عمل کند. اگر بخواهد توافق توسط طرف مقابل شکسته شود، طبیعی است که توافق یکطرفه معنا و مفهومی نخواهد داشت. تا زمانی که آمریکا و سایر طرف قراردادهای ما یعنی 5 کشور دیگر متعهد باشند به این قرارداد ما هم به این قرارداد متعهد خواهیم بود. شکستن این توافق به نفع کسی نیست و به ضرر همه خواهد بود و ادامه این توافق به نفع همه است.
آیا ممکن است که این توافق از سوی آمریکا به خطر بیفتد ولی نه ضرورتا سایر کشورها؟
اگر همه ما به منافع مشترکمان فکر کنیم چه در آمریکا و ایران و چه در سایر کشورهای دیگر معنایش این است که بایذ به این توافق احترام بگذاریم. این توافق به سادگی به دست نیامده این توافق با تلاش‌ها و شجاعت فراوان از سوی دو طرف به دست آمده و این توافق را نباید از دست بدهیم اما به هر حال در دنیای سیاست هر احتمالی وجود دارد.
ما خودمان را برای انواع احتمالات آماده کردیم، البته بعد از اجرای این توافق هر مقدار روابط ما با کشورهای مختلف در بخش‌های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی قوی‌تر شود، احتمال شکسته شدن این توافق به همان نسبت ضعیف‌تر خواهد شد. ما باید در ماه‌های اولیه مراقبت بیشتری بکنیم و اگر از ماه‌های اولیه عبور کنیم به نظرم پایه‌های این توافق روز به روز محکم‌تر خواهد شد.
فکر می کنید که سطح اعتماد بین ایران و آمریکا به خاطر این توافق بهبود پیدا کرده است؟
در حال حاضر دو طرف یک قدم به پیش گذاشتیم. دو طرف موارد مورد اختلاف را مطرح کردیم، موارد بی‌اعتمادی در زمینه مسأله هسته‌ای را به گفتگو گذاشتیم و در نهایت روی یک متنی به تفاهم و توافق رسیدیم. این به معنای یک گام بزرگ است.
فکر می کنید این گام سطح اعتماد را بهبود بخشیده است؟
نسبت به قبل بهتر شده اما معنایش این نیست که همه اختلافاتی که داریم حل شده باشد و یا همه بی‌اعتمادی‌ها برطرف شده باشد. در یک موضوع و در یک مسأله ما توانستیم بر مشکل فائق شویم.
یک سری مباحثی در داخل و خارج ایران و آمریکا هست که توافق هسته‌ای می‌تواند کاتالیزوری باشد برای همکاری مشترک بین دو کشور. یکی از این زمینه‌ها مبارزه با داعش است و هم ایران و هم آمریکا این گروه را مرگبار می‌دانند. فکر می‌کنید فضایی برای همکاری یا رایزنی در این زمینه و مبارزه با داعش وجود دارد؟
خیلی زمینه‌ها وجود دارد که در آن زمینه‌ها ممکن است اهداف مشترک یا منافع مشترک وجود داشته باشد. اما مهم این است که در همین توافق هسته‌ای ما در مقام عمل ببینیم دو طرف چگونه عمل خواهند کرد، نحوه عمل ایران و آمریکا نشان خواهد داد که ما در اجرای موضوعی که به تفاهم و توافق رسیدیم تا چه حد جدی و پایبند هستیم.
البته زمینه‌های دیگری در آینده وجود خواهد داشت، مهم این است که در این قدم اول بتوانیم جای پایمان را محکم بکنیم و دقیقاً به این توافق به خوبی عمل کنیم، به خوبی عمل شدن به این توافق فضای جدیدی را بوجود خواهد آورد.
گفتید که تمایل دارید با هر کشور درخصوص پایان خونریزی های سوریه صحبت کنید. فکر می کنید یک راه حل عملی برای بحران سوریه چیست؟
در یک کشوری که بخش بزرگی از این کشور توسط تروریست‌ها اشغال شده و در داخل این کشور خونریزی جریان دارد، میلیون‌ها نفر از مردم این کشور آواره شدند، چطور امکان‌پذیر است با تروریست‌ها بجنگیم بدون اینکه از دولت آن کشور پشتیبانی و به آن کمک کنیم. آیا امکان‌پذیر است که ما دولت آن کشور را تضعیف بکنیم و همزمان بگوییم ما با تروریست‌ها می‌جنگیم؟
هر مقدار ارتش و دولت سوریه تضعیف شود، معنایش این است که زمینه پیش‌روی برای گروه‌های تروریستی و از جمله داعش فراهم شده است. بنابراین این متضاد و متناقض است که از یک طرف بگوییم با گروه‌های تروریستی مخالفیم و از طرف دیگر بگوییم دولت فعلی هم نباید بماند. مگر بدون اینکه آن دولت بماند ما می‌توانیم با تروریست‌ها مبارزه کنیم.
البته بعد از اینکه با تروریزم مبارزه شد و یک فضای امنی بوجود آمد، آن وقت زمان آن است که بگوییم درباره قانون اساسی و یا حکومت آینده بحث و صحبت شود و گروه‌های موافق و مخالف پای میز مذاکره بنشینند. اما در شرایط خونریزی و در شرایط اشغال کشور چه راهی وجود دارد؟ آنهایی که می‌گویند ما می‌خواهیم داعش را از بین ببریم و حکومت سوریه را تضعیف کنیم، نادانسته و یا دانسته حرف‌های متضاد و متناقض به زبان جاری می کنند.
شما در کمپین انتخاباتی خود گفتید که می خواهید درها را بر روی ایران باز کنید، تحریم ها را لغو کنید، آبادانی و رفاه به ایران بیاورید و ایران را به جایگاه خود برسانید. اما به نظر بخشی از وعده های شما تحقق پیدا نکرد. مثل آزادی بیان و آزادی دو رهبر اپوزیسیون که مدتی است در حصر هستند و یا دسترسی های بیشتر به اینترنت. فکر می کنید این پیروزی شما باعث خواهد شد که بتوانید دستور کاری خود را به جلو ببرید؟
من فکر می‌کنم در زمان دو سالهای که از دولت من گذشته، نسبت به وعده‌هایی که دادم تا حد زیادی موفق بودم و به آن وعده‌ها عمل کردم. البته معنایش این نیست که به صد درصد آنچه گفته‌ام عمل شده اما در همه زمینه‌ها قدم‌های مثبتی برداشته شده است. امروز ما در روابط با کشورهای دیگر فضای نویی را احساس می‌کنیم. ما با دولت‌های مختلف با کشورهای مختلف روابط نزدیک‌تری پیدا کرده‌ایم و علاقمند هستیم با سایر کشورهایی هم که روابط ما صمیمی نیست به سمت روابط بهتر حرکت بکنیم.
در زمینه مسایل سیاسی و اجتماعی نیز امروز فضای دانشگاه‌های ما نسبت به دو سال پیش به مراتب آزادتر، بهتر و با نشاط تر است در مناسبت‌های مختلف در دانشگاه‌ها، جلسات مختلف، اجتماعات بزرگ به پا می‌شود، احزاب مختلف، تفکرات مختلف نطق‌های خودشان را ایراد می‌کنند و حرف‌های خودشان را می‌زنند. در روزنامه‌ها و رسانه‌ها آزادی بیشتری نسبت به گذشته احساس می‌شود و همین‌طور ما در زمینه فضای مجازی و اینترنت امروز پهنای باند ما نسبت به دو سال پیش، بیش از 3 برابر شده است.
بنابراین فضا کاملاً نسبت به گذشته تغییر کرده. البته برخی از امور است که در اختیار دولت نیست در اختیار قوه قضاییه است، قوه قضائیه ما طبق قانون اساسی مستقل است اما در عین حال مواردی را که دولت بتواند کاری را انجام دهد، در آن زمینه در حد امکانات و اختیارات قانونی خودش اقدام خواهد کرد.
برخی کسانی که تابعیت دو گانه دارند مثل جیسون رضاییان در زندان هستند. بسیاری مخالف این قضیه هستند. گویا صحبت هایی هم برای تبادل زندانیان بوده. شما در این ارتباط اظهار نظری می کنید؟
به طور کلی می‌توانم بگویم راجع به مسایل انسانی ما باید خارج از بحث‌های سیاسی قدم برداریم. به نفع همه آنهایی که امروز در زندان هستند و یا تحت تعقیب هستند تا جایی که امکان‌پذیر باشد.
ایرانیانی که در آمریکا در زندان هستند، ایرانیانی داریم که تحت تعقیب هستند، بیشتر آنها هم به اتهام اینکه تحریم را دور زدند و شما می‌دانید که ما از اول تحریم را غلط و نادرست می‌دانستیم و تشویق می‌کردیم همه را که تحریم را دور بزنند.
چون کار را کار غلط و ضد انسانی می‌دانستیم. بنابراین همه آن زندانیان را بی‌گناه می‌دانیم و زندانی کردن آنان را نادرست می‌دانیم. ما تلاش خودمان را از لحاظ انسانی و در حد توان انجام می‌دهیم. انتظار داریم که دولت آمریکا هم تلاش خودش را برای آزادی زندانیان انجام دهد.
شما از تبادل زندانیان حمایت می کنید؟
من خیلی این کلمه تبادل را نمی‌پسندم. ولی باید از لحاظ انسانی اگر می‌توانیم قدمی برداریم. طرف آمریکایی هم باید قدم خودش را بردارد.
هتل های شما مملو از اروپایی هایی است که بدنبال تجارت با ایران پس از لغو تحریم ها هستند. آینده ایران را چگونه می بینید؟ آیا به نظرتان سرمایه گذاران آمریکایی هم باید به ایران چشم بدوزند؟
چرا که نه. آنها هم می توانند به ایران بیایند. به نظر من این فضایی که وجود دارد که آمریکاییها در ایران سرمایه و تکنولوژی خودشان را نیاورند، نادرست است. فضای ایران برای هم آمریکاییها و هم اروپایی‌ها و هم دیگران باز است برای اینکه به ایران بیایند و بتوانیم با هم فعالیت‌های اقتصادی داشته باشیم.
البته ما امروز بیشتر به دنبال سرمایه‌گذاری و ورود تکنولوژی هستیم تا تجارت. همین‌طور که می‌دانید گروه‌های فراوان از کشورهای مختلف اروپایی به ایران آمدند و در حال حاضر هم گروه‌هایی در ایران هستند.
آمریکاییها هم می‌توانند برای سرمایه‌گذاری و تبادل تکنولوژی به ایران بیایند و اتفاقاً یکی از راه‌هایی که آن بی‌اعتمادی کاهش پیدا کند تقویت روابط اقتصادی مخصوصاً بین بخش‌های خصوصی است. می‌دانید که ما در ایران اقتصاد را قدم به قدم به بخش خصوصی و غیردولتی واگذار می‌کنیم، بخش خصوصی ما و بخش خصوصی آمریکا اگر با هم در سرمایه‌گذاری و فناوری تبادل داشته باشند، می‌تواند فضا را مناسب کند و اتفاقاً توافق هسته‌ای ما را هم پایدارتر می‌کند.
هر مقدار این روابط، روابط نزدیک‌تری باشد حتی در بخش توریسم. اگر مردم آمریکا به ایران بیایند برای دیدن آثار باستانی و طبیعت و مردم ایران هم به آمریکا بروند برای دیدن آمریکا، این می‌تواند دیوار بی‌اعتمادی را کوتاه و شرایط را برای آینده بهتر کند.
آیا قصد دارید با رییس جمهوری اوباما در نیویورک آمریکا ملاقات کنید؟
ما برنامه‌ای برای این کار نداریم. فکر می‌کنم خیلی قدم‌های دیگری باید برداشته شود تا به این مرحله برسیم.
تماس تلفنی چطور؟
نیازی نبوده که تلفنی با یکدیگر صحبت کنیم. یکبار نیاز بود که آقای اوباما تماس گرفتند و تلفنی با هم صحبت کردیم.
دوباره نمی خواهید این کار را انجام دهید؟ آیا احتمالش هست که ملاقاتی باشد؟
مهم این است که ما باید برای اجرای این توافق بسیار مهم تلاش کنیم و باید اقداماتی که به نفع منافع دو طرف است، انجام دهیم. اگر ما گام های مثبتی را برداریم، شرایط برای آینده عوض خواهد شد.
خیلی ممنون از وقتی که به این مصاحبه اختصاص دادید.
خیلی متشکر.
فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر خارجه آلمان با شرکت در یک کنفرانس خبری مشترک با حضور جان کری، همتای آمریکایی اش در برلین اظهار داشت: آقایان و خانم های گرامی از توجهتان سپاسگزارم و همراه با شما به ورود همتای آمریکایی ام به برلین خوشامد می گوییم. در سال جاری میلادی ما زمان زیادی را با هم گذراندیم؛ آنهم وقتی که ما در مذاکرات (اتمی ایران) در لوزان یا وین همانند یک خانواده با هم زندگی می کردیم.
به گزارش «انتخاب»، وی افزود: همزمان معتقدم که این همه هفته مذاکره، ارزشش را داشت. با نگاه به این مذاکرات من در اینجا یکبار دیگر می خواهم از تلاشهای کری آنهم نه تنها بخاطر مشارکت در این مذاکرات بلکه بخاطر انضباط آهنی اش تشکر کنم. این مذاکرات در پایان، نتیجه بخش بود.
وزیر خارجه آلمان گفت: من فکر می کنم که هیچکس به اندازه ما از این نتیجه خرسند نباشد؛ چون بالاخره ماموریت ما در این مذاکرات به پایان رسید.
اشتاین مایر گفت: مذاکرات وین برای ما لحظه مهمی بودند؛ آنهم نه بدان خاطر که ما را بطور طولانی مدت به فکر فرو بردند بلکه بدین سبب که پس از امضای (توافقنامه) وین همه شرکای و طرفهای مذاکراتی، دیگر می دانستند که این ، لحظه ای تاریخی است. اما آنچه که ما نمی دانستیم و طبعا تا این زمان نیز نمی دانیم آن است که آیا این"لحظه تاریخی" می تواند به یک نقطه عطف تاریخی در منطقه خاورمیانه نیز تبدیل شود یا خیر؟
وزیر خارجه آلمان در ادامه کنفرانس مشترک خبری با حضور جان کری، همتای آمریکایی در برلین گفت: ما باید ببینیم که آیا می توانیم آنچه را که برای منطقه خاورمیانه می خواهیم و آرزو می کنیم ترسیم کنیم؟ باید بگویم که با توافق وین ، چشم انداز جدیدی در این زمینه بوجود آمده است.
اکنون ما در مرحله ای هستیم که باید این توافق را راستی آزمایی کنیم و ببینیم که آیا تمامی طرفهای مذاکره کننده ، بویژه ایران ، تعهداتشان را انجام می دهند؟ اما امروز فقط ایران و توافقنامه اش نبوده اند که ما را به خود مشغول کردند. چون وقتی به این منطقه نگاه می کنیم متوجه می شویم که همچنان خاورمیانه، جای کار دارد و آن، مساله سوریه است.
جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در نشست خبری مشترک با همتای آلمانی خود گفت کار توافق با ایران تمام شده نیست و از بسیاری جهات، این کار تازه شروع شده است.
جان کری ضمن تقدیر از همکاری های آلمان در گفتگوها با ایران گفت هر چند که مدت زمان بسیار زیادی را در این خصوص صرف کردیم، ولی نتایج آن بسیار برای جهان اهمیت دارد.
وی گفت اکنون همه ما در خصوص اجرای (توافق) بسیار هوشیار هستیم و کسی قرار نیست با این تصور که کار انجام شده است، موضوع را نادیده بگیرد. کار هنوز تمام نشده است، کار از بسیاری از جهات، شروع شده است.
وزیر امور خارجه آمریکا گفت من نیز مانند رئیس جمهور اوباما، از شراکت با آلمان بسیار تقدیر و ابراز خرسندی می کنیم.
به گزارش «انتخاب»، یوکیا آمانو با حضور در مجلس شورای اسلامی در نشستی بااعضای کمیسیون ویژه بررسی برجام گفت: خوشحالم چنین فرصتی در اختیار من قرار گرفت تا در خدمت نمایندگان مجلس ایران باشم. فرصت پیش آمده برای تعامل در مسئله مهم هسته ای بسیار مهم است چرا که ما نیازمند گفتگو با هم هستیم.
مدیرکل آژانس بین المللی هسته ای اظهار داشت: قبل از اینکه افتخار حضور در مجلس ایران را داشته باشم در 3 ماه گذشته 2 بار با حسن روحانی رئیس جمهور و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ملاقات های متعددی داشته ام همچنین با علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ظرف مدت یک هفته 2 بار ملاقات کردم.
به نوشته خانه ملت، وی با بیان اینکه تمام این ملاقات ها را در مسیر گفتگوی سازنده می داند گفت: شخصا استقبال می کنم تا این تعاملات بین ما باشد از سال 2009 بنده سمت مدیرکلی را بر عهده گرفته ام و اولویت اول خود را حل مسئله هسته ای ایران از طریق دیپلماسی قرار دادم چرا که به این روش اعتقاد دارم.
آمانو تاکید کرد: از 6 سال گذشته اکنون بهترین فرصت پیش آمده تا بتوانیم مسئله هسته ای ایران را حل و فصل کنیم با همکاری کامل ایران می توان اعتماد جامعه بین الملل را نسبت به مقاصد صلح آمیز برنامه هسته ای ایران را جلب کرد.
تاریخچه همکاری ایران و آژانس بسیار طولانی است
مدیرکل آژانس بین المللی هسته ای با تأکید بر اینکه آژانس یک سازمان مستقل و فنی است اظهار داشت: آژانس نقش حیاتی در چالش پیش رو ایفا خواهد کرد چرا که ما از نیروهای متخصص برخورداریم و می توانیم وظایف خود را به درستی انجام دهیم.
وی با تأکید بر اینکه تاریخچه همکاری ایران و آژانس بسیار طولانی است گفت: تاریخچه فعالیت های سازمانی و همکاری ایران و آژانس به دهه 70 میلادی بر می گردد.
آمانو با بیان اینکه از برجام استقبال می کند گفت: در ماه جولای بین ایران و گروه 1+5 توافق حاصل شد و ماه گذشته شورای حکام بنده را مسئول انجام فعالیت های مرتبط با آن انتخاب کرد مسئولیت من در زمینه راستی آزمایی خواهد بود که مطمئنم با همکاری ایران می توان این وظیفه را به درستی انجام داد و توافقی که 20 ماه بر سر آن گفتگو شد را به سرانجام برسانیم.
وی تأکید کرد: ما با ایران بر سر یک نقشه راه توافق کردیم نقشه راهی که تا الان قدم های چشم گیری در آن برداشته شده است این نقشه راه بسیار محکم است و برنامه زمان بندی خود را دارد و قرار است در آن مسائل باقی مانده بین ایران و آژانس را تا پایان سال میلادی به اتمام برسانند.
آمانو تاکید کرد که این پروسه بی پایان نیست و قرار است این پرونده تا پایان سال میلادی بسته شود.
آژانس به مسائل محرمانه احترام می گذارد /اجرای پروتکل الحاقی درباره ایران بدون هیچ تبعیضی خواهد بود
مدیرکل آژانس بین المللی هسته ای اظهار داشت: آژانس به مسائل محرمانه احترام می گذارد چرا که آن را جدی تلقی می کند. ما رژیمی برای حفاظت از اطلاعات محرمانه داریم که به آن پایبند هستیم و آن را جدی می دانیم.
آمانو با بیان اینکه طبق برجام ایران به صورت داوطلبانه پروتکل الحاقی را اجرا خواهد کرد گفت: این اقدام از طرف ما مثبت تلقی خواهد شد و کمک می کند تا اثبات ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران محقق شود.
وی عنوان کرد: باید متذکر شوم که بیش از 120 کشور در حال حاضر پروتکل الحاقی را اجرا می کند و ما این موضوع را در قبال ایران بدون هیچ تبعیض یا مورد ویژه و استثنایی اجرا خواهیم کرد.
عدم حل مساله سوخت 20درصد رآکتور تهران ارتباطی با آژانس نداشت
آمانو با بیان اینکه آژانس یک نهاد مستقل، فنی و بی طرف است گفت: ما به اساسنامه توافق پادمانی متعهد هستیم و شخصا به همکاری با ایران در راستای ایجاد اعتماد بین المللی در خصوص برنامه هسته ای پایبند هستیم.
دبیرکل آژانس بین المللی هسته ای در خصوص سوخت 20 درصد راکتور تهران گفت: در آن سال تلاش خود را برای تسهیل این موضوع انجام داد اما متأسفانه این توافق به موقع حاصل نشد و نتوانستیم از این طریق با کمک کشورهای دیگر موضوع را حل و فصل کنیم باید تاکید کنم که کشورهای دیگر موافقت نکردند و این موضوع ارتباطی با آژانس ندارد امیدوار هستم بعد از توافق اجرایی این کار در راستای همکاری های فنی صورت بگیرد.
پارلمان ایران دارای استقلال و اختیارات ویژه است
در نشست امروز حسین نجابت عضو کمیسیون ویژه بررسی برجام گفت: در اینجا باید یادآوری کنم که ساختار سیاسی ایران با دیگر کشورها متفاوت است، به طوری که مجلس ایران مستقل بوده و تشکیلات حزبی در کشور وجود ندارد که تابع دولت باشد. از طرف دیگر پارلمان جمهوری اسلامی نظرات مستقل و وظایف و اختیارات ویژه‌ای دارد که در تصویب قوانین حرف اول و آخر را می‌زند.
عضو هیات رئیسه کمیسیون ویژه بررسی برجام ادامه داد: علت این مسئله این است که ما نمایندگان مردم ایران هستیم و افکار عمومی برای ما مهم بوده و باید این امور را ساماندهی کنیم تا برنامه‌ها پیش برود.
وی خطاب به آمانو تصریح کرد: جنابعالی اشاره کردید که حاضرید در رابطه با نقش آژانس درباره ایران بحث جدی داشته باشید؛ از این‌رو دوستان ما در این جلسه مطالبی را با صراحت عرض خواهند کرد و بنده بابت صراحت و خارج بودن مطالب از ضوابط دیپلماتیک پیش از بیان آنها، از شما عذرخواهی می‌کنم.
مردم ایران آژانس را به جای یک بنگاه فنی، یک بنگاه سیاسی می‌دانند
در ادامه این نشست سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام با خیرمقدم به مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: از تلاشهای شما و تیم مذاکره‌کننده کشورمان برای رسیدن به نقطه مشترک درباره برجام تشکر می‌کنیم.
وی ادامه داد: در سالهای قبل مجموعه اطلاعاتی از سوی یک گروه تروریستی که ماهیت آن برای همه کشورهای غربی و منطقه شناخته شده است، منتشر شد. خوب است بدانید که این گروه تروریستی تاکنون 16 هزار نفر از مردم ایران را ترور کرده‌‌اند اما اطلاعات منتشر شده از سوی آنها موجب بروز اختلافات میان ایران و آژانس شد، پس از آن این موضوع موجب شد یک دوره سوالات میان آژانس و ایران مطرح شود. البته ابتدا سوالات یک‌موردی بود اما پس از گذشت یک سال 6 سوال مطرح شد که ایران به همه آنها پاسخ داد.
نقوی حسینی افزود: شرط ایران برای پاسخگویی به این سوالات این بود که سوال اول از سوی آژانس ارائه شده و ما آن را پاسخ بدهیم، سپس سوالات بعدی به همین گونه مطرح شوند، از این‌رو جمهوری اسلامی به هر 6 سوال به صورت جداگانه پاسخ داد و آژانس اعلام کرد که از پاسخ‌های ایران قانع شده است. اما مشکلات همچنان باقی ماند. از این‌رو ما این مسئله را یک موضوع طراحی شده و سیاسی می‌دانیم.
سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام گفت: مردم ایران آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به جای یک بنگاه فنی و تخصصی، یک بنگاه سیاسی می‌دانند، بنابراین انتظار داریم که به اختلافات پایان داده شود، زیرا ما عضو ان‌پی‌تی هستیم و انتظار داریم که به این مسائل پایان داده شود.
گزینه توقف اجرای پروتکل الحاقی همواره روی میز مجلس ایران است
در ادامه این نشست، علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با خیرمقدم به آمانو خطاب به وی گفت: دیوار بی‌اعتمادی میان ایران و آمریکا پس از برجام نیز دیوار بلندی است و همچنان شاهدیم ادبیات دولتمردان آمریکا، تهدید ایران و اعلام گزینه‌های مختلف روی میز است که این موضوع نشان‌دهنده سیاستهای خصمانه آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران است.
وی ادامه داد: ما به هیچ وجه علاقه‌مند نیستیم که این سایه بی‌اعتمادی بر روی آژانس هم قرار داشته باشد. البته در تاریخچه همکاری‌های میان ایران و آژانس می‌بینیم که برخی اطلاعات جمهوری اسلامی که باید در بایگانی‌های آژانس محرمانه باقی بماند، سر از نشریات آمریکایی درآورد، این در حالی است که همکاری‌های ایران و آژانس، همکاری‌های صمیمانه‌ای بوده است.
بروجردی تصریح کرد: در مقطع فعلی اگر آمریکاییها در بحث برجام قواعد بازی را برهم زده و سوءاستفاده کنند، قطعاً نمایندگان پارلمان ایران به‌عنوان منتخبان مردم تصمیمات مناسبی را درخصوص این تخلفات خواهند گرفت. البته در گذشته نیز زمانی که دولت ایران به صورت داوطلبانه پروتکل الحاقی را اجرا می‌کرد، ما در مجلس دولت را مکلف به توقف اجرای این پروتکل کردیم و این گزینه همواره روی میز مجلس قرار دارد.
عضو کمیسیون ویژه بررسی برجام ادامه داد: امیدوارم اجرای برجام به گونه‌ای باشد که مجلس ناگزیر به استفاده از ابزارهای خود برای کاهش با آژانس نشود.
برخی کارکنان سابق آژانس اطلاعات محرمانه کشورها را در رسانه‌ها نشر می‌دهند
در ادامه مهرداد بذرپاش عضو هیات رئیسه مجلس با خیرمقدم به مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: نگرانی جدی کشورهای عضو آژانس نشر اطلاعات محرمانه است، از طرف دیگر شنیده‌ایم که آژانس از کارکنان خود تعهد گرفته که اطلاعات محرمانه هیچ کشوری از این بخش‌ها درز نکرده و خارج نشود، اما تجربه نشان داده که اطلاعات محرمانه از این آژانس به بیرون نشر یافته است.
وی خطاب به یوکیا آمانو تصریح کرد: برخی از همکاران شما که از سازمان خارج شده‌اند، اطلاعات محرمانه دیگر کشورها را در قالب نگارش مقاله، مصاحبه و گزارش در رسانه‌ها نشر داده‌اند. به طور مثال وقتی مقالات معاون مدیرکل آژانس را در رسانه‌های بین‌المللی دنبال می‌کنیم، می‌بینیم که این مقالات شامل اطلاعات محرمانه سایر کشورهای عضو آژانس است.
بذرپاش ادامه داد: همچنین در نوامبر 2011 گزارش 64 پاراگرافی درخصوص مسائل پی‌ام‌دی ایران از سوی آژانس تهیه شد، اما در حالی که این گزارش باید به دست مسئولان جمهوری اسلامی ایران می‌رسید، این اقدام صورت نگرفت و پیش از تحویل به ایران، این گزارش در رسانه‌های غربی منتشر شده و در اختیار 5 کشور عضو دائم شورای امنیت قرار گرفت.
وی افزود: پس از آن 120 کشور عضو جنبش عدم تعهد نسبت به این اقدام خلاف مقررات آژانس اعتراض کردند و شما نیز آن اعتراض را پذیرفتید. این در حالی است که اگر این جو ایجاد نمی‌شد، تاکنون مسئله پی‌ام‌دی ایران خاتمه یافته بود و هم‌اکنون شاهد باز بودن پرونده ایران نبودیم. از این‌رو موضوع بی‌اعتمادی ملت ایران نسبت به آژانس از این مسائل نشأت می‌گیرد.
در این نشست، حسین نجابت گفت: مردم ایران بر این باورند که ترور دانشمندان هسته‌ای کشورشان، به علت درز اطلاعات محرمانه برنامه هسته‌ای ایران از سوی اشخاصی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده است.
ترور دانشمندان ایران زخم عمیقی را در دل دانشگاهیان گذاشته است
همچنین در نشست امروز، محمدمهدی زاهدی عضو کمیسیون ویژه بررسی برجام ضمن خوشامدگویی به آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: من از جانب جامعه دانشگاهیان ایران اعلام می‌کنم که ما به آژانس و عملکردش بی‌اعتماد هستیم، زیرا.
وی با اشاره به انجام تعهدات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سوی ایران افزود: براساس مواد 4 و 5 آژانس مکلف است که به توسعه علم و فناوری در حوزه صلح‌آمیز هسته‌ای کمک کند، اما آژانس درعمل نشان داده که همیشه مانع تحقیق و توسعه ایران بوده و حتی اجازه تحصیل به دانشجویان ایرانی را نمی‌داده است، همچنین شاهد بودیم که آژانس حتی دانشمندان ما را رصد و تحت تعقیب قرار داده است.
رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه در شرایط کنونی مسئولیت راستی‌آزمایی در بحث برجام برعهده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است، تصریح کرد: تجربه نشان داده که نمی‌توان در این حوزه به آژانس اعتماد کرد. به طور مثال زمانی که قرار بود در این رابطه تفاهمی صورت گیرد، آمریکاییها مداخله کرده و مانع این توافق شدند.
زاهدی خطاب به آمانو گفت: در این رابطه رئیس سابق انرژی اتمی ایران به شما گفته بود که بیایید این پرونده را ظرف 5 سال حل کنیم و حتی معاون شما اعلام کرد که 5 هفته در این رابطه کافی است، اما آژانس این کار را انجام نداد.
تصویب پروتکل الحاقی در مجلس به نحوه عملکرد آژانس در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران بستگی دارد
در ادامه محمدحسن ابوترابی‌فرد نایب‌رئیس مجلس با خیرمقدم به یوکیا آمانو گفت: گزارشات آژانس تا امروز درباره برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران با یک تضاد درونی روبرو است، زیرا آژانس ضمن اظهار بر عدم انحراف فعالیت هسته‌ای از سوی ایران به گونه‌ای گزارش خود را به پایان می‌رساند که انگار ایران اراده‌ای بر شفاف‌سازی در این حوزه ندارد.
عضو کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: به طور حتم بررسی و تصویب پروتکل الحاقی در مجلس به نحوه عملکرد آژانس در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران بستگی دارد. از این‌رو عملکرد آژانس می‌تواند نقش مهمی در بررسی پروتکل الحاقی در مجلس داشته باشد. البته شما گفتید که تا پایان سال میلادی موضوع هسته‌ای ایران را نهایی می‌کنید.
ابوترابی‌فرد افزود: قطعاً نگاه دوگانه آژانس به مسائل جهانی بی‌اعتمادی‌ها را افزایش می‌دهد، زیرا زمانی که بر ایران برای شفاف‌سازی فعالیت هسته‌ای خود فشارهای بسیاری وارد می‌شد، در این شرایط مجمع عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای رژیم صهیونیستی را رد کرد.
وی ادامه داد: براساس آمار این رژیم دارای 80 کلاهک هسته‌ای و براساس آمار دیگر دارای 200 کلاهک هسته‌ای است. این نگاه دوگانه درخصوص رد کردن نظارت بر فعالیت هسته‌ای رژیم صهیونیستی و فشار بر ایران درباره شفاف‌سازی برنامه هسته‌ای خود، نکته تاریک و سیاهی در کارنامه آژانس است.
یوکیا آمانو با حضور در جلسه کمیسیون ویژه بررسی برجام در پاسخ به سوالات اعضای این کمیسیون گفت: من یک دیپلمات هستم اما از شنیدن سوالات شما ناراحت نشدم و حتی از آن استقبال می کنم چرا که کمک می کند تا چیزی که در ذهن شما را بهتر بشناسم.
وی ادامه داد: شما نظرات خود را دارید و من هم نظرات خود را و اکنون که نقطه نظرات شما را می شنوم باعث می شود تا بهتر شما را درک کنم.
دبیرکل آژانس بین المللی هسته ای با بیان اینکه تمام صحبت های نمایندگان را نت برداری کرده است گفت: تلاش من این است به تمام سوالات شما پاسخ دهم اما اگر چیزی جا ماند یادآوری کنید با این حال موضوعی که بارها در صحبت های شما تکرار شد مسئله ترور دانشمندان شما بود.
هیچگونه دخالتی از طرف آژانس در خصوص ترور دانشمندان هسته ای ایران وجود ندارد
آمانو با تأکید بر اینکه هیچگونه دخالتی از طرف آژانس در خصوص ترور دانشمندان هسته ای ایران وجود ندارد اظهار داشت: این مسئله به هیچ وجه مورد علاقه آژانس بین المللی نبوده است و می خواهم ضمن اینکه تأکید کنم این مسئله ارتباطی به آژانس ندارد "نه"صریحی به این مسئله بگویم.
وی ادامه داد: شخصا علاقه ای به ترور هسته ای ندارم و در هیچ یک از پادمان، اساسنامه و شورای حکام جایی برای ترور هسته ای وجود ندارد شخصا مخالف هرگونه خشونت و اعمال زور هستم تنها وظیفه من راستی آزمایی فعالیت های هسته ای است.
دبیرکل آژانس بین المللی هسته ای با اشاره به گفتگو با عباسی ادامه داد: در این گفتگو تأکید داشتم که هیچ ارتباطی بین آژانس و ترورها وجود ندارد و اگر اطلاعات و سندی در این زمینه دارید ارائه دهید اما آنها اطلاعاتی ارائه نکردند.
آمانو با تأکید بر اینکه وظیفه او در مسئله ترور هسته ای نیست گفت: این روزها به قدری درگیر هستم و باید مسئله برجام و کمک به دیگر کشورها در زمینه هسته ای در اولویت برنامه من است بنابراین مسئله ترور در هیچ کجای وظایف کاری من قرار ندارد.
وی با اشاره به حفاظت اطلاعات محرمانه اظهار داشت: ما در این مسئله بسیار جدی هستیم یک رژیم رعایت محرمانگی را داریم که به آن پایبند هستیم به کارکنان خود آموزش های لازم در این خصوص می دهیم و همیشه که با آنها صحبت می کنم متذکر می شوم مهمترین وظیفه ما حفاظت اطلاعاتی است.
افشای اطلاعات ممکن است از منابع مختلف به کشورهای عضو داده شده باشد
آمانو ادامه داد: با این حال من نمی توانم ادعا کنم که صد در صد در این زمینه موفق بوده ایم و یا کارمان را درست انجام می دهیم متأسفانه گاهی اوقات ممکن است کارکنان ارشدی باشند که اشتباهات جزئی در این زمینه مرتکب شوند اما در دوران ریاست من مشکلات جدی در این زمینه وجود نداشته است.
دبیرکل آژانس بین المللی هسته ای اظهار داشت: ممکن است قبل از اینکه کشورها گزارشاتی را دریافت کنند اطلاعات گزارش چند روز قبل در رسانه ها منتشر شود ما این مسئله را جدی می گیریم اگر احساس کنیم این کار به صورت جدی اتفاق افتاده است آن را پیگیری می کنیم اگر کسی در این زمینه تخلفی انجام داده باشد با آن برخورد می کنیم ضمن اینکه افشای اطلاعات ممکن است از منابع مختلف به کشورهای عضو داده شده باشد و آنها وسوسه شده باشند اطلاعات را در اختیار رسانه ها قرار دهند.
وی با بیان اینکه نباید در زمینه درز اطلاعات قضاوت عجولانه ای داشته باشیم گفت: ممکن است از منابع دیگری اطلاعات درز کرده باشد اما من این اطمینان را به شما می دهم که به حفاظت اطلاعاتی اعتقاد داریم و آموزش های لازم به کارکنان آژانس داده شده است.
آمانو با بیان اینکه متعهد هستم از اطلاعات حفاظت کنیم ادامه داد: در عین حال وظیفه دارم اطلاعات ضروری را در اختیار کشورهای عضو آژانس قرار دهم و نباید حفاظت از اطلاعات را با قرار دادن اطلاعات ضروری در اختیار کشورهای عضو یکی بدانیم.
وی توضیح داد: منظور از ارائه اطلاعات محرمانه به کشورها این است که گزارش های محرمانه برای تمام کشورها ارائه شود.
تشریح امانو درباره دوران مذارکات سال 2007 و نقل قول وی به سعید جلیلی
دبیرکل آژانس بین المللی هسته ای با اشاره به برنامه کاری سال 2007 گفت: این برنامه از نظر من یک پروسه بی پایان بود و برنامه مناسبی نبوداما نقشه راهی که اکنون داریم به مراتب بهتر از برنامه گذشته است و چارچوب بهتری دارد چرا که پروسه بی پایانی ندارد و قرار است تا پایان سال میلادی پرونده را مخدومه اعلام کنیم.
آمانو افزود: البته رویکرد ساختارمندی که داشتیم حدود 2 سال آن را اجرا کردیم و به برخی اهداف نزدیک شدیم زمانی که با آقای جلیلی صحبت می کردم گفتم حفره هایی وجود دارد و ضمن اینکه ممکن است دولت ها تغییر کنند و برنامه به نتیجه نرسد آن صحبت ها و آن رویکردهای ساختارمند به ما کمک کرد تا به این نقشه راه برسیم.
وی با اشاره به همکاری های فنی آژانس و ایران و استفاده از انرژی هسته ای گفت: شعار ما این است که اتم باید در خدمت صلح و توسعه باشد در گذشته به خاطر قطعنامه های شورای امنیت همکاری هایی از این دست بین ایران و آژانس صورت نگرفت و این همکاری ها محدود شد و ما امیدواریم در آینده دیگر شاهد این روند نباشیم و شاهد همکاری های مفید و موثر بین ایران و آژانس باشیم که این خواست شخص بنده نیز هست.
اعتماد یک شبه حاصل نمی شود
دبیرکل آژانس بین المللی هسته ای تاکید کرد: ما کاملا با آن تروریسم مخالفیم، با ترور دانشمندان هسته ای مخالفیم و این جایی در برنامه فعالیت های آژانس ندارد. همچنین محافظت از اطلاعات محرمانه بسیار برای ما مهم است برای این کار یک رژیم خاص طراحی کرده ایم و آموزش های لازم به کارکنان داده شده است.
آمانو ادامه داد: مسئله دیگر همکاری های فنی با ایران انجام خواهیم داد. می خواهم بگویم اعتماد یک شبه به به دست نمی آید و لازمه آن این است که با یکدیگر تعامل متقابل داشته باشیم.
مقایسه محمدمهدی زاهدی درباره فعالیت هسته ای ایران و اسرائیل
محمدمهدی زاهدی عضو کمیسیون ویژه بررسی برجام سوال کرد: آیا می توان تاریخ دقیقی برای آغاز راستی آزمایی ها که قرار است از طرف آژانس بین المللی هسته ای صورت گیرد اعلام کرد. آمانو در پاسخ به این سوال گفت این موضوع بستگی به خود ایران دارد .
همچنین وحید احمدی عنوان کرد: این سوال در بین مردم وجود دارد که عضویت در NPTبرای ایران چه سود و منفعتی داشت چرا که کشورهایی که عضو NPTنیستند مانندا اسرائیل راحت تر توانسته اند کارهای خود را پیش ببرند اما ایران حتی نتوانست فعالیت خود را به راحتی ادامه دهد.
آمانو گفت: این سوال بسیار سخت است من که کار راستی آزمایی را بر عهده دارم نمی توانم به راحتی به آن پاسخ دهم.
حقیقت پور: ما دیپلمات نیستیم آقای آمانو، انقلابی هستیم
منصور حقیقت پور با بیان اینکه آمانو خود را یک دیپلمات معرفی کرد گفت: ایشان پاسخ های سیاسی به سوالات نمایندگان دادند افرادی که در مقابل شما نشستند دیپلمات نیستند بلکه انقلابی هستند.
وی ادامه داد: می خواهم سوال من را براساس مسائل دیپلماتیک پاسخ ندهید بلکه با تفکر راستگویی جواب دهید شما چند ماه گذشته بر پایه نیاز آمریکا اعلام کردید که ایران یک اقدام غیر قانونی در مریوان انجام داده است می خواهم که شما در این باره بیشتر توضیح دهید.
آمانو در پاسخ به این سوال گفت: در این باره در ضمایم سال 2011 توضیح دادیم حرف من این است که اطلاعاتی به دست ما رسید و ما از شما خواستیم به ما توضیحاتی در خصوص مریوان ارائه کنید ما در این باره نتیجه گیری نکردیم.
مکالمه آمانو و حقیقت پور درباره گزارش های آژانس بر پایه اطلاعات اثبات نشده
نماینده مردم اردبیل اظهار داشت: چطور ممکن است که آژانس به عنوان یک سازمان بین المللی مستقل بر پایه اطلاعاتی که صحت آن اثبات نشده است گزارشی ارائه می‌کند.
آمانو تاکید کرد: ما اطلاعات زیادی از منابع مختلف کسب می‌کنیم، می‌خواهم بگویم که منابع ما باز است اما پس از کسب اطلاعات نتیجه‌گیری نمی‌کنیم بلکه خدمت شما می‌آییم و اطلاعات را عنوان می‌کنیم تا شما به ما توضیح دهید این فرآیند تا پایان سال میلادی جاری به پایان خواهد رسید.
درخواست رییس کمیسیون برجام برای برخورد فنی آژانس با پرونده هسته ای/ انتظار داریم آژانس نسبت به حفظ مسائل دفاعی و امنیت ایران حساس باشد
علیرضا زاکانی در بخش پایانی این نشست با بیان اینکه 5 درخواست از دبیرکل آژانس بین المللی هسته ای دارد، گفت: از شما می‌خواهیم برخورد فنی، شفاف و غیر سیاسی با موضوع فناوری هسته‌ای ایران داشته باشید، همچنین حل مسائل گذشته و بسته شدن پرونده‌های سیاسی علیه ایران را پیگیری کنید.
وی همچنین ادامه داد: حفظ دستاوردهای هسته ای و امانتداری از اطلاعاتی که از ایران به دست آژانس می‌رسد، از دیگر درخواست‌های ما است. همچنین می‌خواهیم به پیشرفت ایران در حوزه‌های هسته ای کمک شود، این انتظار جدی ما از عضو ارشد آژانس بین المللی است.
زاکانی با تاکید بر اینکه نسبت به خلع سلاح کشتار جمعی در جهان اقدام شود، از آمانو خواست که این کار از غرب آسیا و شمال آفریقا آغاز شود.
رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام اظهار داشت: ما نسبت به حفظ مسائل دفاعی و امنیت ایران و همچنین حفظ جایگاه، موقعیت و عزت ایران اسلامی حساس هستیم و می‌خواهیم این حساسیت را شما به عنوان خط قرمز در نظر بگیرید.
