سلام خوزستان
انتشار اخبار سیاسی- اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خوزستانسلام خوزستان
انتشار اخبار سیاسی- اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خوزستانتحلیل های سیاسی روز
گروه سیاسی مشرق – موضع گیری رهبر معظم انقلاب درباره « توافق خوب و بد» در پس جریانی بوجود آمد که شعار « هر توافقی بهتر از عدم توافق است» را مطمح نظر قرار داده و سعی داشت با ایجاد انحراف در جریان مذاکرات، پرونده هسته‌ای کشورمان را به نفع یک جریان خاص مختومه سازد.
این درحالی است که طرف مقابل شعار دیگری می داد که تماما منافع آمریکا را مد نظر قرار داده و حکایت از آن داشت که نه تنها مقامات آمریکایی از مواضع خود کوتاه نخواهند آمد، بلکه امتیازات بیشتری را از طرف ایرانی طلب می کنند.
تاکید جان کری، وزیر خارجه آمریکا بر موضوع توافق خوب و بد از جمله مواردی است که مواضع امریکایی‌ها در زمینه توافق جامع را مشخص می کند. وی در گفتگو با کریستین امانپور، خبرنگار شبکه سی ان ان بر همین اساس اظهار داشت:«کنگره ، دوستان ما در منطقه و همه با این آزمون روبرو هستیم. من بارها اعلام کرده ام توافق نکردن بهتر از توافق بد است. با این حال ما امیدواریم که به توافق برسیم.» [1]
در برابر این رفتار اما نشانه‌های از تساهل دیده می شد و جریانی خط مزبور را هدف خود قرار داده و برای آن تبیلغ می کرد.
ماجرای جریان تساهل هسته‌ای از کمپینی آغاز شد که در مهرماه سال جاری توسط چند نفر از کارگردانان مطرح ایرانی راه اندازی شد. این 6 فیلمساز که شامل مجید مجیدی، محمدمهدی عسگرپور، سیدرضا میرکریمی، رخشان بنی اعتماد، عباس کیارستمی و اصغر فرهادی می‌شدند، در این کمپین حمایت خود را از "توافق هسته‌ای" اعلام کردند.
نکته قابل توجه در این کمپین، وجه بین‌المللی این 6 فیلمساز بود که 5 فیلمساز اول کاملا چهره‌های شناخته شده هستند و عسگرپور نیز به سبب نایب رئیسی فیاپ به چهره‌ای شناخته شده تبدیل شده است اما آنچه این رخداد را به شدت قابل تامل می‌کند عبارت عجیبی بود که در پوستر آن به چشم می‌خورد: «هیچ توافقی بدتر از عدم توافق نیست.»
همین عبارت سبب انتقادات بسیاری از صاحب نظران و نمایندگان مجلس شد و بازتاب معکوسی در رسانه‌های ضدانقلاب داشت.
علیرضا زاکانی، نماینده مجلس تهران یکی از منتقدان شعار این کمپین بود که ضمن محکوم کردن برگزاری آن بیان داشت:«پیگیری برخی افراد مرتبط با پرونده هسته ای برای راه اندازی کمپینی با عنوان "هر توافق بدی بهتر از توافق نکردن است" را ذلت می دانیم و آن را محکوم کرده و از دستگاه های امنیتی می خواهیم پشت صحنه آنها را برای ملت روشن کنند.»[2]
روزنامه کیهان نیز شعار این کمپین را به معنای توافق به هر قیمتی از سوی منتقدات تعبیر کرد. [3]
در ادامه سیل انتقادات سبب شد، مجید مجیدی یکی از کارگردانانی که در این کمپین شرکت داشت لب به سخن باز کند و پشت پرده راه‌اندازی آنرا رسانه‌ای سازد.
مجیدی در واکنش به انتقادات درباره راه‌اندازی چنین کمپینی گفت: « چند روز پیش از سوی آقای جواد ظریف وزیر امور خارجه با ما تماسی گرفته و خواسته شد که عده‌ای از هنرمندان که وجهه بین‌المللی دارند در مسیر مذاکرات هسته‌ای و برای احقاق حقوق حقه مردم ایران، دولت را یاری رسانند و به همین منظور پوستری از سوی وزارتخانه آماده شد که ما نیز آن را تایید کردیم و موکدا تشکیل یک کمپین را رد می‌کنم.»[4]
تعبیری که رسانه‌های خارجی و ضدانقلاب از راه‌اندازی چنین کمپینی داشتند نیز جالب توجه بود. این رسانه‌ها پیام چنین کمپینی را نیاز شدید ایران به توافق ولو به هر قیمتی قلمداد کردند.
بی‌بی‌سی فارسی در این باره نوشت: «خبرنگار ما می‌گوید که این کمپین – که به نظر می‌رسد مورد حمایت وزارت خارجه ایران است – انعکاس‌دهنده «بی‌قراری رو به رشد» در میان بسیاری از ایرانی‌هاست که می‌ترسند تحریم‌های گزنده بین‌المللی ادامه یافته و حتی در صورت عدم حصول توافق تا۲۴ نوامبر، تشدید شوند.»[5]
با بازتاب واقعیت این ماجرا، کمپین کارگردانان با شکست مواجه شد اما در هفته‌های اخیر جریان خاصی، خط مزبور را ادامه داد و تحت عنوان توافق کلی در زمان ضرب الاجل 24 مارس و ادامه مذاکرات برای رسیدن به توافق بر سر جزئیات را به طور سازماندهی شده‌ای مطرح کرد، که این موضوع با واکنش مستقیم رهبر معظم انقلاب در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش روبرو شد.[6]
آیت الله خامنه‌ای با اشاره به اظهارات مکرر امریکایی‌ها که می‌گویند «توافق نکردن بهتر از توافق بد است» اظهار داشتند: «ما هم همین عقیده را داریم! و معتقدیم توافق نکردن بهتر از توافقی است که به ضرر منافع ملی و زمینه ساز تحقیر ملت بزرگ ایران شود.»[7]
رهنمودهای رهبر معظم انقلاب نشان از موضع مقتدرانه کشورمان در زمینه توافق هسته‌ای است و این پیام را ارسال می کنند که تساهل راه دست یابی به توافق نیست، بلکه منافع ملت ایران می‌طلبد با اقتدار و استحکام بیشتری در مجامع بین المللی حاضر شد و در همین راستا ضمن قدردانی از تلاش بی وقفه دیپلمات‌های ایرانی، تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان با حمایت رهبری و ملت ایران بایستی در راه دستیابی به امتیازات مقتدرانه تر عمل و تلاش مضاعفی برای رسیدن به نتیجه مطلوب به خرج دهند.
مقصود کری –اگرچه او کاملا مبهم حرف زده- ظاهرا این است که اگر چارچوب توافق نهایی در یک توافق سیاسی نهایی نشود اساسا دیگر نوبت به بحث درباره جزئیات نخواهد رسید و بنابراین مذاکرات فرو می پاشد.
سخنان کری تلویحا حاوی نوعی تهدید است. کری می خواهد بگوید اگر ایران روی توافق هم زمان درباره کلیات و جزئیات تاکید کند، نه توافق روی کلیات انجام خواهد شد و نه روی جزئیات، و کل فرآیند شکست می خورد و متوقف می شود.
دو نکته مهم در این سخنان هست:
نکته اول این است که همین سخنان نشان می دهد توافق سیاسی بدون نهایی کردن جزئیات، تا چه حد برای امریکا مهم بوده است. ظاهرا بازی امریکا به هم خورده و به همین دلیل کری کم و بیش عصبانی است. اگر امریکا واقعا خواهان یک توافق کامل است چرا باید از نهایی کردن جزئیات در کنار کلیات نگران باشد؟ وقتی امریکا بر تفکیک توافق سیاسی از توافق درباره جزئیات اصرار می کند، یک معنا بیشتر ندارد و آن هم این است که توافق سیاسی منافع آن را تامین می کند اما توافق روی جزئیات چیزی نیست که امریکا علاقه چندانی به آن داشته باشد.
به عبارت دیگر، کری تلویحا اعتراف کرده امریکا چندان علاقه‌مند به نهایی کردن جزئیات بویژه درباره لغو تحریم ها نیست و لذا از اینکه مجبور به بحث زودهنگام در این باره شود ناخشنود است. همین یک جمله کری کافی است تا ثابت کند اصرار روی تجمیع دو توافق سیاسی و توافق روی جزئیات اقدام درستی بوده و جلوی اجرای یک برنامه از پیش طراحی شده از جانب امریکا را که اصل آن متعهد کردن ایران به یک توافق سیاسی و کشدار کردن امتیازدهی به ایران در جزئیات بوده، را گرفته است.
نکته دوم این است که کری تهدید کرده عدم حصول توافق سیاسی باعث خواهد شد مذاکرات تمدید نشود و نافرجام بماند. معنای دیگر این سخنان این است که امریکا تهدی می کند که مذاکرات را ترک خواهد کرد. این چیزی است که من تاکید دارم نباید آن را جدی گرفت. امریکا به دلایل متعدد بر خلاف آنچه ادعا می کند قادر به ترک میز مذاکرات نیست و در نهایت اگر ایران بر مواضع خود ایستادگی کند، چاره ای جز حفظ فرآیند مذاکرات از طریق تعدیل خطوط قرمز خود نخواهد داشت.
این دلایل به اجمال بسیار چنین است:
۱- امریکا برای وضعیت عدم توافق گزینه چندانی ندارد. گزینه جنگ با توجه به به هم ریختگی ژئوپلتیکی خاورمیانه قطعا منتفی است و درباره تحریم ها هم، اگرچه امریکا می تواند تحریم ها را افزایش بدهد، ولی فراتر رفتن تحریم ها از حد فعلی، با توجه به درگیری های روسیه و امریکا بر سر اوکراین و همچنین نیاز فزاینده چین به نفت خاورمیانه، بی شک به آسیب دیدن رژیم تحریم ها خواهد انجامید و خروجی آن در نهایت سبک تر شدن فشار تحریم ها بر ایران خواهد بود. امریکا در ظاهر ادعا می کند گزینه های متعددی روی میز دارد ولی در واقع فقط یک گزینه روی میز است و آن گزینه مذاکره است؛ بقیه گزینه ها، حداکثر می تواند با گزینه مذاکره تلفیق شود ولی هیچ کدام نمی تواند جانشین آن شود.
۲- شکست مذاکرات، آینده سیاسی حزب دموکرات در امریکا را به طور جدی به خطر خواهد انداخت و به لحاظ سیاسی حاوی این معنا خواهد بود که هر چه منتقدان اوباما در نقد راهبردهای سیاست خارجی و امنیت ملی وی می گفته اند درست بوده است. اوباما به دلایل سیاست داخلی هم قادر به ترک میز مذاکره نیست.
۳- دولت امریکا آشکارا در پی بسط مذاکرات و همکاری ها با ایران از حوزه هسته ای به حوزه های دیگر بویژه حوزه های منطقه ای است و این مسئله ای است که در مذاکرات هم مطرح شده است. به دلایلی که اینجا مجال بحث از آن نیست اساسا موضوع منطقه برای امریکا بسیار مهم تر از موضوع هسته ای است. شکست مذاکرات هسته ای دورنمای هرگونه گفت وگو –چه رسد به همکاری- در موضوعات منطقه ای میان امریکا و ایران را شدیدا به مخاطره خواهد انداخت و این به هیچ وجه با نیازهای امنیتی و ژئواستراتژیک امریکا هم خوان نیست.
۴- شکست مطلق مذاکرات نه فقط توافق نهایی را منتفی می کند بلکه توافق ژنو را هم از هم خواهد پاشید. امریکا به توافق ژنو به شدت نیازمند است و به هیچ وجه مایل به خارج شدن ایران از آن نیست. تمدیدهای پی در پی این توافق هم نشان می دهد بر خلاف آنچه ظاهرا ادعا می شود امریکا توافق ژنو را دستاوردی بزرگ می داند و همه امتیازهای اساسی را که مدنظر داشته در همین توافق از ایران گرفته است. به نظر می رسد برای حفظ توافق ژنو هم که شده تهدید کری هرگز عملی نخواهد شد و امریکا در هر حال چاره ای جز باقی ماندن پای میز مذاکره ندارد.
اوباما در بخشی از این مصاحبه در دفاع از اینکه آمریکا همچنان به شدت درگیر موضوعات خاورمیانه است، در کنار تحولات مختلف خاورمیانه، پرونده هسته‌ای ایران را یکی از این دلایل ذکر کرده و گفته است: «ما می‌خواستیم از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کنیم و دیپلماسی را نیز در وهله اول ترجیح می‌دادیم.»
حل پرونده هسته‌ای ایران، زمینه‌ساز ثبات در خاورمیانه است
وی در ادامه شکل‌گیری انقلاب‌های عربی و همچنین بحران سوریه را از دیگر دلایل حضور آمریکا در منطقه برشمرده و بار دیگر در رابطه با پرونده هسته‌ای ایران و اهداف تعیین‌شده از سوی کاخ سفید در خاورمیانه، گفت یکی از این اهداف «ادامه جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای بود. ما از ابزار تحریم‌ها استفاده کردیم تا ببینیم که آیا می‌شود در این مسئله به یک گشایش دیپلماتیک دست یافت یا نه.»
رئیس‌جمهور آمریکا سپس در رابطه با اینکه چطور می‌توان بحران‌های خاورمیانه و آنچه او اختلافات فرقه‌ای خواند را حل کرد، گفت: «اگر بتوانیم در بازیابی دولتی چندفرقه‌ای و کارا در عراق پیشرفت کنیم و اگر بتوانیم گشایشی دیپلماتیک با ایران داشته باشیم، فکر می‌کنم که آنوقت مبنای لازم برای حرکت به سمت ثبات بیشتر را خواهیم داشت.»
تهران حامی تروریسم دولتی است
اوباما در بخش دیگری از این مصاحبه بار دیگر اتهامات خود علیه ایران را تکرار کرد، اما به دفاع از سیاست خارجی‌اش در قبال تهران پرداخت. وی در این رابطه گفت: «به درستی نسبت به ایران سوءظن وجود دارد. ایران از تروریسم دولتی حمایت کرده است. این کشور به طور مداوم، در عالی‌ترین سطوح، اظهارات ضداسرائیلی رقت‌آوری مطرح کرده است.»
وی افزود: «این کشور مردم خود را سرکوب کرده و مدارک روشن و غیرقابل‌انکاری هست که نشان می‌دهد آنها در گذشته برای ایجاد یک برنامه تسلیحاتی و مخفی کردن آن، تلاش کرده‌اند. خوب این جزو معلومات است. می‌شود درک کرد که چرا افراد هم اینجا و هم در دیگر نقاط جهان، نگران هستند.»
بهترین فرصت برای حل مسالمت‌آمیز پرونده هسته‌ای ایران فراهم شده
رئیس‌جمهور آمریکا با این وجود در دفاع از راهبردش در قبال ایران، گفت: «اما آنچه که من گفته‌ام، این است که توافقی که به آن دست یافتیم، توافق موقتی که به واسطه رژیم تحریم‌های شدیدی که شکل دادیم، بهترین فرصت را برای حل مسئله هسته‌ای ایران بدون توسل به زور، فراهم کرده است.»
وی افزود: «ایران برای اولین بار دارد جدی مذاکره می‌کند و تا الان در مذاکرات امتیازات واقعی داده‌اند. ما برای اولین بار توانسته‌ایم برنامه آنها را متوقف کنیم و در واقع برخی از عناصر این برنامه را، از جمله ذخایر اورانیوم با غنای بالا، به عقب بازگردانیم. بنابراین، در حالی که هیچ‌کس، از جمله آژانس‌های اطلاعاتی ما، موساد و دیگران، انکار نمی‌کنند که ایران در حال حاضر به توافق پایبند است، دادن دو تا سه ماه وقت برای سنجیدن تمام راهکارهای دیپلماتیک، ضرری به ما نمی‌زند. وقتی در حال مذاکره هستیم، آنها پنهانی در حال ساخت سلاح نیستند. برای ما، 2، 3 ماه زمان دادن، معقول به نظر می‌رسد.»
برخی به کمتر از نظام ایران راضی نیستند
رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه در رابطه با طرح افزایش تحریم‌های ایران که از سوی رابرت منندز سناتور دموکرات و مارک کرک سناتور جمهوری‌خواه به کمیته بانکداری سنا رفته، گفت: «برخی افراد را می‌بینید که بدبین هستند و می‌گویند که خوب بگذارید تحریم‌ها را کمی بیشتر کنیم و آنها را کمی بیشتر در تنگنا قرار دهیم، چراکه آنها در هر توافقی حقه می‌زنند و نمی‌توانیم به آنها اعتماد کنیم و قرار است یک توافق بد به دست آید. من همه این‌ها را درک می‌کنم.»
وی افزود: «پیام من این است که ما باید گزاره‌های خود را بسنجیم. واقعیت این است که اگر توافقنامه‌ای به دست آمد، آن وقت همه در سرتاسر جهان می‌توانند این توافق را ارزیابی کنند. همه می‌توانند مشخص کنند که آیا این توافق می‌تواند ایران را از رسیدن به یک سلاح هسته‌ای بازدارد یا نه؟ اگر پاسخ آری بود، خوب این یک توافق خوب است. اگر هم پاسخ نه بود، آنوقت این توافقی نیست که من بخواهم امضا کنم. برخی جدل‌های فنی وجود دارد، که بخشی از آن به این واسطه است که برخی فقط با تغییر رژیم ایران، راضی می‌شوند. آنها حتی به این ایده که ایران فناوری هسته‌ای یا دانش هسته‌ای داشته باشند، راضی نیستند.»
اوباما در رابطه با شعار انتخاباتی‌اش که گفته بود با کشورهایی نظیر ایران مستقیما وارد مذاکره می‌شود، گفت: «خوب، ما مذاکرات مستقیم داریم. این دقیقا کاری است که الان داریم انجام می‌دهیم. ما داریم گزاره‌هایمان را می‌سنجیم. مت (مجری)، سوال اینجاست که آیا ایران به جامعه بین‌الملل که نشان داده این راهبردی منصفانه است که این امکان را به ایران می‌دهد تا بار دیگر به جامعه بین‌الملل بازگشته و ثابت کند که به دنبال سلاح هسته‌ای نیست، آری می‌گوید یا نه.»
رئیس‌جمهور آمریکا در پایان اظهاراتش در مورد ایران گفت: «نهایتا می‌توان اینطور جمع‌بندی کرد که نمی‌توانیم تضمین کنیم که تمام نیروهای داخل ایران، آنچه را که باید برای ایران توافقی خوب به نظر آید، بپذیرند. نمی‌توانیم تضمین کنیم که آنها تصمیمی منطقی اتخاذ کنند، همانطور که نمی‌توان تضمین کرد که آقای (ولادیمیر) پوتین تصمیماتی منطقی در رابطه با موضوعی چون اوکراین بگیرد.»منبع: فارس
