به گزارش مشرق، روز شنبه 15 شهرویر ماه خبری در خروجی برخی رسانه های خارجی مبنی بر کشته شدن سرکرده شماره یک داعش در حملات هوایی آمریکا به شهر موصل در عراق قرار گرفت و به سرعت تبدیل به یکی از اخبار مهم رسانه های جهان گشت.ماجرا از این قرار بود که در حمله هوایی روز جمعه به مواضع داعش در نزدیکی موصل سه نفر از سرکردگان بلندپایه داعش کشته شدند. آنچه تا کنون تایید شده، هلاکت"ابوهاجر الصوفی" یکی از فرماندهان ارشد داعش و از دستیاران اصلی ابوبکر البغدادی و یکی دیگر از فرماندهان اصلی این گروه تروریستی که متخصص بمب بوده است.
هنوز هویت نفر سومی که در این عملیات هوایی کشته شده مشخص نیست و همین امر سبب حدس و گمان ها در مورد درست بودن خبر کشته شدن بغدادی شده است.کاخ سفید این حمله هوایی را تایید کرده اما "بن رودز" معاون مشاور امنیت ملی آمریکا اعلام کرده که کاخ سفید در حال انجام تحقیقات در مورد کشته های این حمله است.
روز گذشته روزنامه دیلی میل انگلیس هم گزارش داد جان کری وزیر خارجه آمریکا به باراک اوباما اطلاع داد که سه نفر از سرکردگان داعش همزمان با نشست ناتو در ولز به هلاکت رسیده اند.روزنامه دیلی بیست آمریکا هم نوشت حملات هوایی آمریکا به مواضع مشخصی در تلعفر در شمال عراق به هلاکت سه نفر از سرکردگان مطرح داعش از جمله ابوبکر البغدادی منجر شده است.
بر اساس این گزارش، فردی با نام کاربری "اسدالدین شیرکوه" در توئیتر کشته شدن بغدادی را تایید کرده است. فرد دیگری با نام کاربری "ناظر ناجی علی" نیز در توئتیر نوشته است: در حمله هوایی به تلعفر سه عضو ارشد داعش از جمله ابوبکر البغدادی کشته شده اند.در این میان پایگاه اینترنتی روزنامه الیوم السابع چاپ مصر نیز اعلام کرده تصاویری که حکایت از کشته شدن بغدادی دارند منتشر شده است.
همانطور که اشاره شد این ماجرا همچنان در توئیتر داغ است و رصد اخبار مربوط به بغدادی در این شبکه اجتماعی نشان می دهد که به غیر از خبر کشته شدن وی شایعه دیگری نیز در آن وجود دارد که توجه زیادی را به خود جلب کرده است.
این شابعه مربوط به آن است که فردی اقدام به معرفی جانشین ابوبکر البغدادی به عنان سرکرده جدید داعش کرده است. در این پیام ادعا شده که فردی به نام "عمربن خطاب الشامی" به عنوان سرکرده جدید داعش معرفی خواهد شد.
جستجوی نام عمربن خطاب شامی در اینترنت نتیجه چندانی ندارد و هیچگونه اطلاعاتی در مورد وی نمی توان پیدا کرد.
آمریکا هنوز کشته شدن بغدادی را تایید یا رد نکرده اما مروز اخبار مربوط به کشته شدن فرماندهان شماره یک گروه های تروریستی نشان می دهد که واشنگتن معمولا پس از گذشت چند روز و مطمئن شدن از هلاکت این افراد خبر آن را به طور رسمی منتشر می کند.منبع: مهر
در سال 1980 میلادی پس از سرکوب این حزب توسط صدام به ایران پناه آورد و در سال 1989 میلادی به انگلیس رفت. جعفری با سقوط صدام به عراق بازگشت و در سال2003 میلادی عضو حکومت انتقالی عراق شد، او در سال های 2005- 2004 میلادی معاون رییس جمهور عراق بود و طی سالیان 2006 - 2005 میلادی نخست وزیر عراق شد.
جعفری با توجه به سابقه سیاسی و اجرایی که دارد از کلیدیترین چهرههای عراق و حزب الدعوه است. لذا بررسی نقش آنها در معادلات عراق حائز اهمیت است. اما از آنجا که جعفری در سال 2008 میلادی از حزب الدعوه جدا شده و جریان اصلاح میهنی (الاصلاح الوطنی) را پایهگذاری کرد و پس از آن با رقیب حزب الدعوه، یعنی جریان صدر، در کنار مجلس اعلای اسلامی عراقی، ائتلاف میهنی عراق را پدید آورد.
به این ترتیب مسیر ابراهیم جعفری از حزب الدعوه جدا شده است و با وجودی که این جدایی به تقابل ختم نشده اما تحلیل آنان در موازات یکدیگر پیچیده خواهد بود.
از این رو لازمه بررسی تاثیرات ابراهیم جعفری بر معادلات سیاسی عراق، داشتن تصویری دقیق از کم و کیف قدرت و نفوذ سیاسی- اجتماعی وی است. تصویری که برای ترسیم آن میبایست به بررسی جداگانه عوامل تحکیم و تضعیف قدرت جعفری پرداخت.
الف-عوامل تحکیم قدرت
ابراهیم جعفری دارای مجموعهای از ویژگیها و سوابقی است که موجب تقویت جایگاه وی در معادلات سیاسی عراق شده که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- سابقه انقلابی
مجموعه این سوابق انقلابی موجب شده است تا او بتواند در بین جمعیت شیعه و کرد عراق که از مخالفین سرسخت دولت صدام بودند، صاحب جایگاه و صاحب احترام شود.
- عدم هرگونه تعامل با رژیم صدام
- شیعه بودن
از این رو هم مذهب بودن جعفری با اکثریت 65-60 درصدی جامعه عراق مسلماً برای او در مصاف با نیروهای سنی نقش برگ برندهای پنهان را بازی میکند.
- همکاری با حزب الدعوه
- منجی و میانجیگر
- روابط قوی با پارهای از جریانات سیاسی عراق
- داشتن حسن شهرت در بین اکراد عراق
- جلب اعتماد ایران
ب- عوامل تضعیف
جعفری نیز مانند هر بازیگر صحنه سیاست همانگونه که نقاط قوتی دارد، ضعفها و شکستهای نیز برای خود ثبت و درج نموده است که به عنوان یک مؤلفه تضعیفکننده بر روی چهره سیاسی وی تأثیر گذاشته و باعث تخفیف اثرآفرینی وی بر معادلات سیاسی عراق شده است که از این رو به تعریف پارهای از آنان پرداخته میشود.
- نداشتن رزومه سیاسی موفق
معاونت ریاست جمهوری او نزدیک یک سال (2005-2004 میلادی) و نخست وزیری او نیز قریب یک سال (2006-2005 میلادی) به طول انجامید که منجر شده است او نتواند از خود شخصیتی با قاطعیت و شایسته حکومتداری نشان دهد.
- خروج از حزب الدعوه
به ویژه همپیمانی او با جریان صدر، آن هم پس از درگیریهای خونین بین ارتش عراق به رهبری مالکی و جیش المهدی، بازوی نظامی جریان صدر در شهرک صدر، پایگاه اجتماعی جعفری بین این طیف از شیعیان به شدت ریزش کرد.
- ایفای نقش مکمل در جناحبندیهای سیاسی عراق
با توجه به مؤلفههای یادشده تحکیم و تضعیف کننده پایههای نفوذ جعفری، میتوان به اختصار این گونه برداشت کرد:
1- جعفری چهرهای تاثیرگذار است.
2- جعفری هم اکنون نفوذ و اقتدار اجتماعی لازم جهت رهبری جامعه شیعی عراق را ندارد.
3- موانع فزونی یافتن قدرت جعفری بیش از آنکه مربوط به اهل تسنن باشد، ناشی از اختلافات درون شیعی است.
4- در صورت تحکیم پایگاه جعفری او ظرفیت رهبری یک اتحاد شیعی- کردی را در عراق دارد.
با این همه اثرگذاری جعفری بر معادلات سیاسی عراق مانند هر مؤلفه تاثیرگذار داخلی برای بازیگران خارجی دارای تبعات مثبت و منفی متفاوتی است.
بر این اساس با توجه به نفوذ فزاینده ایران در عراق و اثرگذاری تحولات عراق بر روی ایران در سطوح سخت، نیمه سخت و نرم قطعاً حضور جعفری و افزایش قدرت گرفتن او در جامعه سیاسی عراق دارای پیامدهای مثبت و منفیای خواهد بود که به ذکر اهم آنان پرداخته میشود:
- جلب بیشتر همراهی جریان صدر با اهداف تهران
لذا مهار و کنترل جریان صدر میتواند برای ایران بسیار مفید و کارساز باشد. با توجه به ائتلاف جعفری با جریان صدر به نظر میرسد که با توسعه قدرت سیاسی جعفری به شرط هدایت آن توسط ایران و بهبهود بعضی کدورتها از جمله موضع جعفری نسبت به ترکیه، میتوان از جعفری به عنوان اهرمی برای کنترل جریان صدر استفاده کرد.
- ایجاد ریزش در ائتلاف ضد دولت
چرایی نقش آفرینی جعفری در پایگاه اجتماعی این گروه نهفته است. این جریان دارای دو پایگاه اجتماعی سنی و شیعه سکولار(خسته از دولت قانون) است. جعفری میتواند نقشی بسیار کلیدی در ریزش نیروهای نه چندان سکولار این جریان ولی خسته از دولت قانون داشته باشد و از این طریق زمینه تضعیف بیش از پیش ائتلاف ضد دولت را فراهم نماید.
- ایجاد ظرفیت طرح پوتین- مدودف به سبک عراقی
اجرایی که لازمه آن ترمیم چهره جعفری در حزب الدعوه و مهار تندرویهای صدر به عنوان متحد تاثیرگذار جعفری است.
با ترمیم چهره جعفری در الدعوه میتوان پایگاه سنتی او در این حزب را بازیافت. در عین حال جعفری را بیرون از چهارچوب دولت قانون به انتخابات کشاند تا هم ترکیب ائتلاف اصلاح میهنی (صدر، مجلس اعلاء و جریان اصلاح) به هم نخورد و هم بتوان بخشی از آرای ائتلاف العراقیه را بدست آورد.