بررسی یک ناهنجاری اجتماعی

رهاورد آتش در مزارع - امیرخان زاده

اهواز - ایرنا - سوزاندن آثار به جا مانده مزارع پس از برداشت محصول، سنتی است که هنوز در بین برخی کشاورزان از جمله خوزستان مرسوم است؛ سنتی که با پایان فصل برداشت، بسیاری از مزارع این استان را به آتش می سپارد.

شاید ارزان بودن، آماده سازی راحت برای کشت بعدی، از بین بردن علف های هرز مزارع و آفات گیاهی و از بین بردن باقیمانده گیاه که موجب نامنظم سبز شدن در کشت های ردیفی می شود از انگیزه ها و اهداف کشاورزان برای انجام این کار باشد اما خسارات و عواقبی که این کار بدنبال دارد به مراتب نگران کننده تر است.



یک کارشناس ارشد زیست شناسی با بیان این که این کار برای خاک ضررهای فراوانی دارد، می گوید: با توجه به این که مزرعه اکوسیستمی طبیعی است و موجودات زنده ذره بینی مانند قارچ ها و کرم ها که موجب تولید مواد مغذی برای خاک کشاورزی می شوند در آن وجود دارد، آتش زدن بقایای محصولات، موجب نابودی این میکروارگانیسم ها و در نتیجه کاهش مواد مغذی خاک می شود.
محسن بهنام معتقد است بالارفتن گاز و اثر گلخانه ای دیگر مشکل این کار است و افزایش میزان گرما و دی اکسیدکربن سطح کره زمین یکی از مشکلات اساسی بشر است و این آتش سوزی ها می تواند از عوامل اصلی این گرمایش و تغییر وضع آب و هوایی منطقه باشد.
آلودگی هوا و افزایش گرد وغبار و بیماری های تنفسی و تصادفات از دیگر پیامدهای این کار است .

* سکوت در برابر آتش 

طبق بررسی صورت گرفته 30 تا 35 درصد مزارع گندم و برنج استان خوزستان پس از برداشت سوزانده می شود که با توجه به تاکید، آموزش ها و فرهنگ سازی سازمان جهاد کشاورزی استان این مساله قابل تامل است و باید از نظر اجتماعی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.
با فرا رسیدن فصل گرما و برداشت محصول در ماه جاری شاهد مواردی از آتش سوزی در مزارع گندم و برنج بوده ایم که خاکستر و دوده های ناشی از آن در بیشتر مواقع با توجه به نزدیکی به مراکز مسکونی، مشکلاتی را برای ساکنان به وجود آورده است.
بر اساس قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا، قانون مدیریت پسماندها و ماده 688 قانون مجازات اسلامی، اقدام به هر عملی که موجب آلودگی هوا شود و سلامت ساکنان را به خطر اندازد، تخلف تلقی شده و اداره حفاظت محیط زیست موظف است از آن ممانعت و با متخلفان برخورد کند.
احمدرضا لاهیجان زاده مدیرکل حفاظت از محیط زیست خوزستان با اشاره به یکصد مورد شکایت و 46 حکم جلب برای آتش زنندگان بقایای مزارع در هفته های اخیر در این استان گفت: در کنار این موارد، آموزش هایی هم برای کشاورزان خوزستان ارائه شده است.
وی گفت که جریمه هایی هم برای آتش افروزان مزارع خوزستان اعمال شد ولی کار دیگری نمی توان کرد.
این مقام اشاره کرد که میزان آموزش ها در سال جاری نسبت به سال های قبل 40 درصد کاهش داشته است.
به هرحال با این توضیحات، هنوز هم آتش زدن مزارع و بقایای آن با این پندار که به تقویت زمین منجر می شود، ادامه دارد.

* خبرنگار ایرنا- خوزستان