یک انتقاد وارده

تبلیغات شهری و سلب آرامش شهروندان

این روزها شهرها و کلانشهرها از هیج قاعده‌ای برای به کارگیری تبلیغات محیطی و ترافیکی تبعیت نمی‌کنند که این موضوع مشکل‌ساز و نگران‌کننده است.

به گزارش خبرگزاری فارس از خوزستان، تبلیغات شهری یا محیطی در این حیطه دستورالعمل‌ها، عبارت از تمام تابلوهای تبلیغاتی اعم از دیواری، پارچه‌ای، فلزی، دیجیتال، متحرک و منقوش بر وسایل نقلیه است که به منظور معرفی یا تبلیغ کالا، خدمات و هر نوع فعالیتی برای اطلاع‌رسانی و اعلام عمومی در سطح شهرها و کلانشهرها مورد استفاده و بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

در نگاه‌های سنتی شهرنشینی، رعایت نظافت محیط شهری مورد نظر بود، یعنی شهر را از وجود زباله‌های قابل دید پاک نگه داشتن، اما امروزه با نگاه‌های عمیق‌تری به پاکیزگی شهرها توجه می‌شود و تنها پاکیزه بودن شهرها آنها را به یک "آرمان شهر" تبدیل نمی‌کند، این روزها با نگاه علمی‌تری به ساختار یک شهر پاک نگاه می‌کنند، شهری که بتواند در حوزه روانی هم برای شهروندانش آرام و پاک باشد، به عبارتی ملموس‌تر شهری که در آن حقوق شهروندانش رعایت شده باشد.

رعایت حقوق شهروندی از ضوابط اصلی در مدیریت شهری است و هرگونه دست‌کاری محیطی نباید حقوق شهروندی مردم را تضییع کند، یکی از مواردی که به شدت با روان افراد در شهر ارتباط دارد و از حقوق مدنی شهروندان هزینه می‌شود، استفاده از فضاهای محیطی تبلیغات شهری است که در نهایت کاربری آن باید به ارتقای محیطی و بهبود شاخص‌های زندگی مردم منجر شود.

شاید دلیل این موضوع  نوپا بودن استفاده از این فضاها باشد، اما توجه به این مسئله ضروری است که ساکنان شهر حق دارند در شهرشان از محیطی پاکیزه و آرام برخوردار باشند و نکته بسیار مهم در این خصوص است که محیط شهری به دلیل آنکه مستقیم بر شرایط اخلاقی شهروندان اثر می‌گذارد، باید از نظم و آرامشی برخوردار باشد.

اما این فضاها در کلانشهر اهواز به نظر می‌رسد به شکل بسیار آشفته‌ای درآمده است و عدم به کارگیری علم استفاده از فضاهای شهری به شدت در ذوق شهروندان خورده است. 

انواع تابلوهای مغازه‌ها که از هیچ قاعده‌ای هم پیروی نمی‌کند، اعم از اینکه در چه‌ اندازه، جنس، رنگ و چه حد نور باشند تا اینکه چه متنی روی آنها نوشته شده باشد.

از طرفی تبلیغات محیط درآمد بسیار خوب و مناسبی برای شهرداری است، اما می‌بایست در هنگام اجاره آن در ازای قیمت‌های مختلف، ضوابطی نیز رعایت شود تا بدین وسیله حقوق شهروندان تضییع نشود، چون نبود ضابطه، ظاهری بسیار آشفته را برای شهر به ارمغان می‌آورد که خواه ناخواه در چشم شهروندان هم می‌نشیند، بنابراین مدیران شهری باید بدانند که چون شهروندان از قوانین داخل سازمانی شهرداری‌ها خبر ندارند، می‌توانند از فضاهای کلی شهری به هر سلیقه‌ای استفاده کنند  و در مقابل اعتراض شهروندان  پاسخگو نباشند، بلکه بدانند  پاسخ به شهروندان معترض عالی‌ترین نوع احترام به حقوق شهروندان است.

شهرداری‌ها بنا به اصول کلی می‌بایست حقوق شهروندان را رعایت کنند و یکی از وجوه تبلیغات محیطی، مسئله امنیت شهروندان نیز هست، تابلوهای راهنمایی و رانندگی جزو اولین تبلیغات شهری آموزشی هستند و به دلیل اهمیت آنها به هیچ وجه نباید مخدوش شوند، اما در بسیاری از موارد در کنار، بالا و حتی روی این تابلوها آگهی‌های تبلیغاتی نصب می‌شوند، این مسئله علاوه بر آن که مانع اطلاع‌رسانی مناسب به شهروندان می‌شود، این پیام را به جامعه القا می‌کند که منافع اقتصادی، مقدم بر قوانین است و می‌تواند حقوق شهروندی مردم را تحت تأثیر قرار دهد.

تعداد زیادی از تبلیغات محیطی در سطح اتوبان‌ها و شاهراه‌ها انجام می‌شود، این بیلبوردها که در کنار شاهراه‌ها تعبیه می‌ِشود، گاه چنان خود را به نگاه اتومبیل‌های عبوری تحمیل می‌کند که حواس راننده را پرت می‌کند، بنابراین اگرچه تبلیغات محیطی در کنار شاهراه جزو تبلیغات مناسب محیطی قلمداد می‌‌شود، ولی می‌بایست به حداقل ضوابط ایمنی دقت کنند.

طبق مقررات راهنمایی و رانندگی، راننده در حین رانندگی نباید کارهایی را انجام دهد که موجب اختلال در حواس وی شود، حال این شیوه تبلیغات عملاً طوری به نگاه راننده تحمیل می‌شود که ناخودآگاه حواس راننده پرت می‌شود.

مطابق بند 20، ماده 55 قانون شهرداری‌ها، مشاغلی که در سطح شهر اشتغال دارند نباید موجب مزاحمت‌های شهر و یا ساکنان آن باشد برای مثال یک آهنگری که در شهر و در محدوده شهری‌ اقدام به فعالیت می‌کند اگر صدای آن برای شهروندان ایجاد مزاحمت کند، مالک به موجب همین قانون موظف است اقداماتی در جهت رفع این مزاحمت انجام دهد و اگر رفع این مزاحمت امکان‌پذیر نباشد، آن کارگاه تعطیل می‌شود.

اما تبلیغات محیطی مدیریت شهری معمولا توجهی به این نکات ندارد و این بخش از حقوق اهالی شهر باید از طریق شوراهای شهر مورد توجه قرار گیرد و قوانین مورد نیاز تهیه و ابلاغ شود.

چنانچه تبلیغات محیطی بخواهد در چارچوب یک قانون مدون قرار گیرد، این ضوابط قاعدتاً باید از باب اصول شهرسازی، گرافیکی، اصول ایمنی و ترافیکی مورد بررسی قرار گیرد.

در این شرایط ضروری است متخصصان، شامل صاحب‌نظران علوم انسانی و متخصصان حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و ایمنی نیز بر چگونگی و محتوای تبلیغات محیطی نظارت کنند.

بررسی چگونگی تبلیغات محیطی به لحاظ اصول شهرسازی از آن دسته است تا مشخص شود که باید چه ضوابطی از لحاظ مکان‌یابی و جزییات نوع تبلیغات رعایت شود.

به عبارت ساده‌تر اینکه در چه نقاطی از شهر چه نوع تبلیغی باید انجام شود، گرافیست‌ها نیز باید تبلیغات را از نظر زیبایی طراحی، ضابطه‌مند کنند، نباید فراموش کرد که احترام به حقوق شهروندی جزو اولین حقوق انسان در سطح جامعه و قوانین شهروندی محسوب می شود که باید تدابیر بهتر و کارسازتری برای آن اندیشید.

- See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13930304000461#sthash.7qpAbo2z.dpuf