نیروگاه زرگان (شهید مدحج) (در زرگان، کیلومتر ۹ جاده اهواز – مسجد سلیمان در کنار رود کارون، تأسیس ۱۳۵۴)، یکی از نیروگاههای ایران از نوعحرارتی با ظرفیت تولید ۴۱۸ مگاوات است که شامل ۴ واحد گازی ۳۲ مگاواتی و ۲ واحد بخار ۱۴۵ مگاواتی در زمینی به مساحت ۴۵ هکتار است. واحدهای گازی ساخت آسک بلژیک (ACEC) و واحدهای بخار ساخت جنرال الکتریک انگلیس (GEC) است.
نیروگاه زرگان (شهید مدحج) (در زرگان، کیلومتر ۹ جاده اهواز – مسجد سلیمان در کنار رود کارون، تأسیس ۱۳۵۴)، یکی از نیروگاههای ایران از نوع حرارتی با ظرفیت تولید ۴۱۸ مگاوات است که شامل ۴ واحد گازی ۳۲ مگاواتی و ۲ واحد بخار ۱۴۵ مگاواتی در زمینی به مساحت ۴۵ هکتار است. واحدهای گازی ساخت آسک بلژیک (ACEC) و واحدهای بخار ساخت جنرال الکتریک انگلیس (GEC) است.
آب مصرفی نیروگاه از انشعاب رودخانه کارون تأمین میشود که گاهی به علت کمشدن و یا بسته شدن مسیر آن در بعضی فصول پمپهای کمکی از مسیر رودخانه نیز تأمین میگردد.
این نیروگاه در سال ۱۳۸۳، توسط شرکت صنایع برق و انرژی صبا، از وزارت نیرو خریداری شد و با تمهیداتی که توسط شرکت صبا به انجام رسید، ظرفیت عملی آن از ۲۹۵ مگاوات به ۳۶۵ الی ۳۷۶ مگاوات ارتقاء یافت.
مشخصات فنی نیروگاه
توربین نیروگاه زرگان
بویلر
بویلر نیروگاه زرگان از نوع گردش طبیعی با ۱۲ عدد مشعل سوخت گازی، دارای اجزاء اصلی شامل ۳ ردیف سوپرهیتر، ۴ ردیف اکونومایزر و تک درامه است.[۱]
توربین
توربین واحد بخار برای شرایط ۱۲۱ بار و ۵۴۰ درجه سانتیگراد طراحی شده است و از نوع ضربهای است. میزان نهائی خلاء در کندانسور ۰٫۸۹۸ - است.
توربین فاقد مرحله ریهیتر است و قادر به تولید ۱۴۵ مگاواتساعت در ترمینالهای ژنراتور میباشد. از قسمتهای تعیین شده در توربین، بخار جهت گرم کردن آب تغذیه بویلر تا حداکثر ۲۲۲ درجه سانتیگراد گرفته میشود.
برج خنککننده
برجهای خنک کننده نیروگاه زرگان از نوع تـر و به صورت گردش باز فندار که جهت خنک نمودن آب گردشی سیستم میباشند.
ژنراتور
خنککاری این ژنراتور با هیدروژن انجام میشود و با سرعت ۳۰۰۰ دوردر دقیقه گردش میکند.
قدرت نامی ژنراتور حداکثر MVA ۱۸۷٫۵ بوده و ولتاژ خروجی آن ۱۵ کیلوولت و ضریب قدرت آن cosq=۰٫۸ است. همچنین سیستم تحریک آن از نوع بدون جاروبک و دارای ۳ مرحله پیلوت اکسایتور، اکساتور اصلی و دیودهای گردان است.
پست برق
پست برق نیروگاه دارای دوباس بار ۲۳۰ و دارای دو Bay بوده و از نوع ۵٫۱ بریکر ناقص میباشد. بریکرهای موجود در پست از نوع گازی SF6 که سه دستگاه از آن دارای مکانیزم شارژ فنری و سه دستگاه دیگر دارای مکانیزم هیدرولیکی هستند. انرژی تولید شده توسط دو خروجی به ایستگاههای اصلی برق اهواز ۱ و ۲ منتقل میشود.[۲]
تاریخچه نیروگاه
واحد اول بخار با قدرت ۱۴۵ مگاوات در سال ۱۳۵۴ به بهرهبرداری رسید و در اسفند ۱۳۵۲ موافقتنامه احداث واحد ۲ بخار نیروگاه با قدرت ۱۴۵ مگاوات با شرکت جنرال الکتریک مبادله شد و ۴ واحد گازی نیز هرکدام با قدرت ۳۲ مگاوات، در سال ۱۳۷ به بهرهبرداری رسیدند.
پس از تصویب قراردادِ احداث واحد ۲ بخار در سال ۱۳۵۶، پیمانکار عملیات اجرایی را آغاز کرد که در دوران انقلاب (اواخر سال ۵۷) پیمانکار کارگاه را تعطیل و ایران را ترک کرد و در سال ۱۳۶۰ موافقتنامه دیگری به امضا رسید.
به دنبال عقداین قرارداد با شرکت جنرال الکتریک انگلیس، شرکت توانیر در اردیبهشت ۱۳۶۳ قراردادی با شرکت Deawoo Corporation (دوو کورپریشن) کره جنوبی به امضاء رساند، پس از شروع کار در سالهای ۶۴ و ۶۵ بر اثر بمبارانهای هوایی در جنگ خساراتی به تجهیزات وارد شد که بار دیگر عملیات اجرایی متوقف شد.
این نیروگاه در زمان جنگ ایران و عراق، ۵ بار توسط عراق مورد حملهٔ هوایی قرار گرفت.
پس از جنگ، تجهیزات صدمه دیده، شناسایی و طی موافقتنامهایی، جهت بازسازی و قرینه سازی تجهزات شامل روتور توربین فشارقوی و پوستهها و دیافراگمهای توربین به کشور سازنده ارسال شد و از سال ۱۳۶۸ طرح نوسازی آغاز شد.