معرفی مکانهای سیاحتی و زیارتی و گردشگری خوزستان

در ۵ کیلومتری شهرستان لالی که از سمت میدان امام حسین به سمت جاده شهرستان اندیکا حرکت کنید، یکی از مکانهای دیدنی با چشم اندازهای زیبا و پرطرفدار در کنار رودخانه شور قرار دارد و روبه روی آن دره برکه و امامزاده آقا برکه قرار دارد که در تمام فصول سال پذیرای مهمانان و گردشگران از جای جای ایران است.

واقع شدن منطقه نمونه گردشگری چم سور در میان طبیعت باشکوه و رویایی لالی فرصت مناسبی برای گردشگرانی است که خیال قرار گرفتن در طبیعت اعجاب برانگیز را در سر دارند.

دلنوازی طبیعت با رویش لاله ها و شقایق های وحشی، ایجاد پارک جنگلی با تراکم و تعدد درختان، سایه های دل انگیز درختان خاصیت بخشی از منطقه نمونه گردشگری چم سور است که آن را به عنوان شلوغترین منطقه توریستی و گردشگری شهرستان لالی در تمام فصول به ویژه تابستان کرده است.

در ایام نوروز به دعوت علی جهانبخشی از فعالان عرصه گردشگری و از فرهنگیان به لالی دعوت شدیم تا از جاذبه های این شهر بازدید کنیم. او در ایام نوروز چند روزی مدیریت منطقه نمونه گردشگری چم سور را بر عهده گرفته بود. در این سفر با راهنمایی های کوروش هاشمی مدیریت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری لالی از سایر مناطق طبیعی و تاریخی لالی بازدید کردیم.

شهرستان لالی از دیرباز زیستگاه بشر بوده و در سده های اخیر، به عنوان منطقه گرمسیری و قشلاقی بختیاری های کوچ رو، بویژه شاخه های ۷ لنگ بختیاری، اعتبار و ارزش بیشتر یافته است.در توصیف اهمیت تاریخی این منطقه، برای نمونه می توان گفت که قدیمی ترین آثار سکونت انسان در غار «پبده» در شمال لالی کشف شده است.

بافت تاریخی دزفول در تونل زمان گم شده‎است 

بافت کهن شهر تاریخی دزفول با گستردگی بیش از 244 هکتار و 28 محله قدیمی و صدها اثر تاریخی، در کنار رودخانه دز آرمیده است. این روزها با هر دیواری که در هم می‌شکند، بخشی از هویت شهری تاریخی دزفول فرو می ریزد، چنان که گویی این شهر در تونل زمان بین گذشته، حال و آینده سردرگم مانده است و تکلیفش با خودش روشن نیست.

خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ بافت تاریخی دزفول که در گذر از هزاره ها جان سالم به در برده، اکنون با چالش جدیدی روبروست. فرسودگی از یک سو، و بر هم خوردن ارتباط منطقی بین فضاهای قدیم و جدید، بدون توجه به نیازهای واقعی یک شهر تاریخی، مدتی است که گریبان دزفول را گرفته است.

به‌ گزارشCHN، این روزها در بافت تاریخی دزفول در حالی که دیوارهای خسته، یکی پس از دیگری فرو می‎ریزند و جای خود را به تلی از خاک و زباله می‎دهند، ساکنان محل به آرامی و سکوت از کنار این منظره می‎گذرند، تا شاید شهرداری دست به کار شود و بر اساس ماده 110 قانون شهرداری‎ها، حصار کشی املاک مخروبه محله های قدیمی دزفول را در دستور کار خود قرار دهد.

تقابل آشکار میان ساختار نو و سیمای کهن دزفول نتیجه سکون و قطع رشد درون‌زای شهر با تحمیل عوامل ناهمخوان بیرونی است، که نه تنها مرهمی بر زخم های کهنه این شهر نیست بلکه همچون نمکی بر زخم، آن را روز به روز فرسوده تر می‎کند.

گسستگی بین محلات مختلف بافت، رفته‎رفته شکل می‎گیرد و رشد شعاعی شهر در طی هزاران سال، جای خود را به رشد طولی و عرضی می‎دهد و پیوستگی ارگانیگ عناصر شهری تاریخی را مخدوش می‎کند.

شاهین سپنتا، فعال میراث فرهنگی ضمن ابراز نگرانی از وضعیت بافت تاریخی دزفول گفت: «بافت تاریخی دزفول با معماری ارزشمند و نقوش آجرکاری، معروف به "خوون چینی"، ساباط های تو در تو، شوادان ها به عنوان محیطی خنک و دلپذیر در هوای گرم، از این قابلیت برخوردار است که به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری استان خوزستان حفظ شود اما متاسفانه روند تخریب آثار ارزشمند بافت تاریخی این شهر در سال‌های اخیر شتاب یافته است چنان که چندی پیش شاهد تخریب مسجد ثبت ملی شده آفتاح، بازمانده از دوره زندیه در محله "سبط شیخ انصاری" دزفول، به دنبال تخریب خانه مجاورش بودیم.»

سپنتا افزود: «امروز این نگرانی وجود دارد که در سکوت یا چراغ سبز نهادهای شهری، خانه های تاریخی این شهر به تدریج توسط مالکان تخریب شوند و همان بلایی که بر سر خانه مومنی در محله مجدیان، یا خانه شمسی فر در محله کرناسیون آمد، بر سر دیگر خانه های تاریخی نیز بیاید.»

این فعال میراث فرهنگی تاکید کرد: «هیچ کس با احداث خیابان، ساخت واحدهای آپارتمانی، ایجاد پارکینگ یا مراکز خرید، در شهرهایی که مقصد گردشگری هستند مخالف نیست اما این ساخت و سازها باید در بیرون از محدوده بافت تاریخی و با حفظ حریم آن و رعایت ضوابط فنی میراث فرهنگی صورت گیرد.»

وی با اشاره به اهمیت حفظ آثار تاریخی دزفول افزود: «شهروندان و مسئولان شهری باید به این نکته مهم توجه کنند که آثار تاریخی این شهر سرمایه برگشت ناپذیری هستند که به عنوان امانت نسل‎های گذشته و آینده در دستان ماست و هیچ کدام از این بناهای تازه ساز نمی تواند جای خالی بناهای تاریخی تخریب شده را پر کند.»

شهر دِزفول یا «دژ پُل» در استان خوزستان شهری بازمانده از سپیده دم تاریخ و از شهرهای مهم شاهنشاهی‎های ایلام و هخامنشی است.

این شهر در زمان ساسانیان همزمان با ساختن پل ارتباطی میان جندی شاپور و شوشتر در کنار رودخانه دز گسترش یافت.

دزفول یکی از شهرهای تاریخی ایران با جاذبه های گردشگری تاریخی و طبیعی مهمی همچون پل قدیم دزفول به یادگار مانده از دوران شاپور یکم ساسانی، آسیاب‌های آبی ، مسجد جامع، بازار سنتی ،آرامگاه یعقوب لیث صفاری‏، تپه‌های چغامیش، بازمانده شهر باستانی جندی شاپور، خانه تاریخی تیزنو، آبشار شوی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین آبشارهای ایران، جنگل های ملی دز و دیگر سرمایه های ملی است که شایسته حفظ و معرفی بیشتر هستند.