سلام خوزستان
انتشار اخبار سیاسی- اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خوزستانسلام خوزستان
انتشار اخبار سیاسی- اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خوزستاناخبار روز خوزستان
آخرین آمار رشد جمعیت، وضعیت زناشویی، باروری و خانوارهای خوزستان 9111-314-5 کد خبر |
بر اساس نتایج نهایی سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390، جمعیت استان خوزستان بیش از چهار میلیون و ٥٣١ هزار نفر (حدود 6.03درصد جمعیت کل کشور) بوده و از این لحاظ در رتبه پنجم را در بین استان‌های کشور قرار دارد. به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه‌خوزستان، نسبت جنسی جمعیت استان 101.8 است؛ یعنی به ازاء هر 100 نفر زن (و دختر)، 101.8نفر مرد (و پسر) وجود دارند. در سال‌های 90-1375 سهم خانوارهای با یک تا 4 نفر افزایش و سهم خانوارهای 6 نفره و بیشتر (میانگین تعداد اعضاء خانوار) کاهش چشمگیری یافته است. در گذشته، داشتن فرزندان زیاد برای اداره مزرعه خانوادگی، یک نعمت اقتصادی محسوب می‌شد و از این رو خانوادههایی که صاحب فرزندان بیشتری (به ویژه فرزندان پسر) بودند، از نیروی کار و قدرت بیشتری نیز برخوردار میشدند و متعاقب آن به امنیت اقتصادی و سیاسی بالاتری نیز دست مییافتند اما امروزه با رشد شهرنشینی و انتقال جمعیت از جامعه روستایی و کشاورزی به یک جامعه شهری، نه تنها تامین اقتصادی با داشتن فرزندان بیشتر و خانوادههای گسترده (شامل پدربزرگ، مادربزرگ و ...) مشکل‌تر شده است، بلکه ضریب مطلوبیت آنها نیز در تابع رفاه نان‌آوران خانواده (پدر و مادر) کمتر شده است. بنابراین با این مفهوم، افراد ضریب مطلوبیت بیشتری به رفاه خودشان میدهند و بر این باورند که با کاهش بار تکفل میتوانند به سطح رفاه بالاتری دست یابند. امروزه عواملی چون شهرنشینی و متعاقب آن تغییر الگوی زندگی (برای مثال تغییر الگوی مسکن از واحدهای مسکونی گسترده به آپارتمان‌نشینی)، فردگرایانه، کمرنگ شدن کار ویژه سنتی پدربزرگها، مادربزرگها و سایر بستگان نسبی در خانواده، قدرت اقتصادی پایین خانواده و ریسک ناشی از بار تکفل بیشتر و. . .، موجب هستهای شدن خانواده و کاهش تعداد خانوار در کشور شده است.
موج دوم افزایش جمعیت در خوزستان
جمعیت صفر تا 4 ساله (اطفال) در سال 1390 نسبت به رقم مشابه در سال 1385، سالانه به طور میانگین 3.38درصد (2برابر میانگین نرخ رشد سالانه جمعیت کل استان) افزایش یافته که ناشی از رسیدن جمعیت متولد دهه اول انقلاب (موج اول) به سن تجدید نسل(باروری) است.
مقایسه جمعیت 75ساله و بیشتر(سالمندان) در سال 1390نسبت به سال 1385، نیز بیانگر افزایش این رده سنی به میزان 36.5 درصد است. سهم جمعیت صفر تا 14 ساله(کودکان و نوجوانان) از 44.2 درصد در سال1375 و 28.6درصد در سال 1385به 26.4 درصد در سال 1390 کاهش یافته و در مقابل، سهم جمعیت 65 ساله و بیشتر از 3.8 درصد در سال 1385 به 4.1 درصد در سال 1390افزایش یافته است. همچنین در سال 1390، سهم جمعیت 65 ساله و بیشتر از جمعیت کل کشور 5.7 درصد بوده است. گفتنی است در بین گروه‌های سنی، گروه های سنی 20 تا 24 ساله و 25 تا 29 ساله خوزستان (متولدین دهه1360) به ترتیب دارای بیشترین درصد جمعیت بوده و 23.7 درصد جمعیت استان در این دو گروه سنی قرار دارند.
افزایش نرخ رشد جمعیت شهری خوزستان
متوسط نرخ رشد سالانه جمعیت استان از 1.33 درصد در دهه 85-1375 به 1.17 درصد در دوره زمانی 90-1385 کاهش یافته است. در این دوره زمانی، در محدوده تقسیمات کشوری سال1391، نرخ رشد جمعیت شهری و روستایی استان به ترتیب 1.38درصدو0.68 درصد بوده است. از سوی دیگر هرم سنی که نشان دهنده ساختار جنسی و سنی جمعیت است در سال‌های 1375 و 1390تغییر چشمگیری یافته و در 4 دهه 90-1350(به جز دهه 75-1365) استان خوزستان، مهاجرفرست بوده است. در دهه75-1365، به دلیل بازگشت مهاجرین جنگ تحمیلی، استان خوزستان مهاجرپذیر بوده است.
در دهه65-1355 (عمدتا)به دلیل وقوع جنگ تحمیلی، تعداد 349 هزار نفر از مردم استان خوزستان به سایر استان‌های کشور مهاجرت کردند ولی تعداد مهاجرین وارد شده به استان خوزستان در دهه بعد که جنگ خاتمه یافت، 278.3 هزار نفر بود. بنابر این پیش‌بینی می شود در سال‌های برنامه پنجم توسعه، نیز استان خوزستان مهاجرفرست باشد.
وضعیت زناشویی در استان خوزستان
در آبان ماه 1390، در بین جمعیت 15 ساله و بیشتر استان 61.7 درصد از مردان و 62.7 درصد از زنان، "دارای همسر" بوده‌اند.
36.8 درصد مردان و 28.9 درصد زنان خوزستان، "هرگز ازدواج نکرده" بوده‌اند. این نسبت‌ها در کل کشور به ترتیب 32.2 درصد و 23.6درصد بوده است که بیانگر بالا بودن این نسبت در استان خوزستان است.
در خوزستان، درصد زنان بی‌همسر بر اثر طلاق یا فوت همسر، بیشتر از مردان (با وضعیت مشابه) بوده است. همچنین درصد مردان و زنان "بی‌همسر بر اثر طلاق یا فوت همسر " در شهرها، بیشتر از روستاها بوده است.
درصد مردان و زنان 15 ساله و بیشتر "بی‌همسر بر اثر طلاق" استان در سال 1385 به ترتیب 0.4 درصد و 0.7درصد بوده که کمتر از ارقام مشابه در سال 1390بوده است.
میزان باروری خانوارهای شهری و روستایی
در سال 1390 میانگین تعداد فرزندان زنده به دنیا آورده در طول زندگی، برای هر یک از زنان 15 تا 49 ساله که حداقل یک بار ازدواج کرده، در کل استان 2.35 فرزند و در کل کشور 1.98 فرزند بوده است. میزان این شاخص در نقاط شهری و روستایی استان به ترتیب 2.19 فرزند و 2.76 فرزند است. در سال 1385 این شاخص در استان 2.56 بوده است.
بالا بودن میزان نرخ ولادت خوزستان در مقایسه با کل کشور
آمارهای ولادت ثبت شده سازمان ثبت احوال کشور که در سالنامه های آماری کشور ارایه شده نیز نشان‌دهنده بالا بودن میزان نرخ ولادت خوزستان در مقایسه با کل کشور است.
نسبت شهرنشینی در خوزستان 71.8 درصد است
تعداد شهرهای استان از 28 شهر در سال1375 به 47 شهر در سال 1385 و 62 شهر در سال 1390 افزایش یافته است.
نسبت شهرنشینی(سهم جمعیت شهرها از جمعیت کل استان) از 62.5درصد در سال 1375 به 67.2 در سال 1385 و 71.8 درصد در سال 1390 افزایش یافته است. پس از سرشماری سال 1385 تا سال1391 تعداد 14آبادی تبدیل به شهر و 29آبادی به شهر ملحق شدند که در سال 1385 جمعیت آنها 154هزار و 406 نفر بوده است.
در سال 1390 (بر اساس تقسیمات کشوری سال1391)، جمعیت نقاط شهری استان خوزستان 3 میلیون و 251 هزار و 881 نفر و جمعیت شهر اهواز 34.2 درصد جمعیت نقاط شهری استان بوده است.
جمعیت کل 19شهر (30.6درصد شهرهای استان) که جمعیت هر یک از آنها در محدوده یک‌هزار و 277 نفر تا 6 هزار و 239 نفر قرار دارد، 1.98درصد (کمتر از 2درصد) جمعیت نقاط شهری بوده است.
تعداد مناطق روستایی خوزستان
در سال 1390، استان خوزستان دارای تعداد 6 هزار و 419 آبادی شامل3 هزار و 771 آبادی دارای سکنه دایمی، 2 هزار و 118 آبادی خالی از سکنه دایمی و بقیه (530آبادی) دارای سکنه یا خالی از سکنه موسمی بوده است. آبادی‌های دارای سکنه دایمی، شامل 3 هزار و 548 ده(روستا) و 223 مزرعه (گاوداری، مرغداری و ...) و مکان (پمپ بنزین، تعمیرگاه، پاسگاه انتظامی و ...) بوده است.
44.4 درصد روستاهای دارای سکنه، دارای یک تا 19خانوار بوده و 4.7درصد جمعیت روستایی(به جز مزارع و مکان‌ها)در آنها ساکن بوده‌اند.
61.9 درصد این روستاها در ناحیه کوهستانی استان( شهرستان‌های اندیکا، لالی، مسجدسلیمان، ایذه، باغملک و شمال‌غرب دزفول) قرار دارند. همچنین 73.3 درصد از روستاهای خالی از سکنه متعلق به این مناطق هستند.
17.8 درصد روستاها، دارای100خانوار یا بیشتر بوده که 70.9 درصد جمعیت روستایی استان در آنها ساکن است. 54.2 درصد این روستاها در ناحیه جلگه میانی استان(شهرستان‌های اهواز، باوی، شوشتر، شوش، جنوب دزفول، دشت‌آزادگان و شادگان) قرار دارند.
منبع: دفتر آمار و اطلاعات استانداری خوزستان |
