بررسی یک مشکل در خوزستان

فارس گزارش می‌دهد

صنعت گردشگری خوزستان حلقه‌ای مفقوده در اقتصاد و اشتغال

خبرگزاری فارس: کشوری که خود صادر کننده صنایع دستی ریز و درشت بوده در بسیاری از مناطق و اقصی نقاط کشور از جمله استان خوزستان، هنرمندان این عرصه را بی‌‌نصیب و بی‌‌بهره گذاشته و از یاد برده است.

  به گزارش خبرگزاری فارس از آبادان، اگر چه صنایع دستی شهری امروزه رونق گذشته را ندارند اما هنوز صنعتگرانی هستند که به امر تولید ابزار و لوازم دست ساز اشتغال دارند؛ اموری همچون بافت انواع پارچه، گلیم، قالی، تهیه گیوه، خراطی، میناکاری و ساخت وسایل فلزی و قلمزنی از جمله این صنایع است.

صنایع دستی خوزستان شامل ظروف و اشیای سفالی، سرامیکی، سبد، سفره، جاجیم، گلیم، زیرانداز، گیوه و بادبزن است که از طریق گمرک و بندر آبادان به کشورهای کویت، امارات متحده عربی، بحرین و قطر صادر می‌شود.

مجموعه صنایع دستی عشایری، روستایی و شهری استان خوزستان بر حسب نوع مواد اولیه که در تولید به کار می‌رود به چند گروه تقسیم می‌شود:

- بافته‌هایی که برای تولید آنها از دار استفاده می‌شود، شامل قالی و گلیم؛ این بافته‌ها که به بافته‌های داری موسوم هستند در شهرهای مسجد سلیمان، هفتگل، دزفول و مناطق روستایی وعشایری تولید می‌شوند.

- بافندگی شامل: احرامی، عبا، سیاه چادر، چوقا، پشتی، خورجین که در مناطق عشایری، روستایی و شهری مانند: شوشتر ، دزفول ، بهبهان ، سوسنگرد و ... انجام می‌گیرد.

محصولات پوستی که عشایر و روستائیان مناطق مختلف استان خوزستان تولید کننده آن هستند:

- نمد مالی که در میان روستائیان و به مقداری اندک در میان عشایر در شهرهای بهبهان و دزفول تولید می‌شود.

- صنایع دستی حصیری و چوبی شامل: حصیر بافی، سبد بافی و همچنین خراطی در دزفول، آبادان و ...

- فلزکاری و میناسازی شامل: قلمزنی فلزات، قفل سازی و زیورآلات در شهرهای اهواز، سوسنگرد و هویزه.

*صنایع دستی در آبادان

آبادان از شهرهای جنوبی استان خوزستان و مملو از جاذبه‌های بسیاری است که همه ساله جمعیت فراوانی از اقصی نقاط کشور را روانه این شهر می‌کند.

رایج‌ترین و پر استفاده‌ترین صنایع دستی آبادان، جاروهایی است که به وسیله برگ درخت خرما بافته می‌شود.

صنایع دستی دیگر آبادان، حصیر، کلاه آفتابی، سفره، بادبزن، سبد نان و خورجین خرما است که اینها نیز از برگ درخت خرما درست می‌شوند.

همچنین لیف و خوشه (پنک) درخت خرما برای ساختن طناب، قفس یا تور ماهیگیری، زنبیل‌های بزرگ حمل خرما و بالابر درخت خرما (فروند) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اما متأسفانه در گوشه و کنار این شهر، هر علاقه‌مندی به اشتغال در حوزه صنایع دستی به تنهایی و در کنج عزلت  به کار صنایع دستی و تولید محصولات خود مشغول است، محصولاتی که اغلب با نگاه گذرای شهروندان و البته استقبال بی‌‌نظیر مسافران، مهمانان و گردشگران رو به رو می‌شوند.

*صنایع دستی پلی به سوی اشتغال

نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی در این راستا در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی فارس در این شهرستان اظهار کرد: باید به صنایع دستی شهرستان توجه بیشتر و مؤثرتری شود زیرا در این زمینه می‌توان اشتغال مؤثری ایجاد کرد.

وی از مسئولان استانی خواست در این خصوص توجه مضاعفی به شهرستان آبادان داشته و چون گذشته‌ای پربار در این زمینه، شهرستان را از صنایع دستی و تولیدات و اشتغال مرتبط این بخش غنی و بی‌نیاز کنند.

سیدحسین دهدشتی تصریح کرد: این شهرستان به واسطه درگیر شدن با جنگ هشت ساله تحمیلی بسیاری از زیرساخت‌‌های اجتماعی و اقتصادی خود را از دست داد که باید با حمایت مضاعف آنها را بازسازی کرد.

*عرضه تولیدات صنایع دستی بانوان در آبادان

رئیس اداره میراث فرهنگی آبادان نیز با بیان اینکه راه‌اندازی بازارچه یکی از ضوابط اجرای طرح مشاغل خانگی است، گفت: در این راستا شهرداری بازارچه‌ای را راه‌اندازی و در آن تولیدات بانوان شهرستان عرضه شده است.

وی افزود: اکثر متقاضیان و واجدین شرایط بهره‌مندی از این طرح بانوان شهرستان بودند که موفق به دریافت تسهیلات شده و از این طریق مشغول به کار شدند.

شمس‌الدین نوربخش در خصوص احداث بازارچه‌های عرضه محصولات نیز تصریح کرد: احداث بازارچه خوداشتغالی به عنوان بخشی از ضوابط اجرای این طرح به شمار می‌رود.

وی با اشاره به اینکه این ضوابط شهرداری‌ها را مکلف کرده است تا نسبت به احداث و راه‌اندازی این بازارچه‌ها اقدام کنند، تصریح کرد: در این راستا نیز شهرداری آبادان بازارچه‌ای را به همین منظور راه‌اندازی و در آن تولیدات بانوان شهرستان عرضه شده است.

*مسئولان به داد صنایع دستی خرمشهر برسند

نماینده مردم خرمشهر در مجلس شورای اسلامی نیز در همین راستا اظهار کرد: بخش صنایع دستی در شهرستان خرمشهر بسیار ضعیف است.

وی با بیان اینکه اداره میراث فرهنگی در خرمشهر به تازگی تأسیس شده است، افزود: پس از جنگ تحمیلی خسارات زیادی به شهرستان وارد شد و نمونه آن اداره میراث فرهنگی بوده که به تازگی و مجدداً در شهرستان راه‌‌اندازی شده است.

عبدالله سامری با بیان اینکه مسئولان به داد صنایع دستی خرمشهر برسند، عنوان کرد: مسئولان استانی به‌ویژه استاندار خوزستان باید نسبت به تقویت این مهم در خرمشهر توجه بیشتری کرده و اقدامات لازم را اجرایی کند.

*میراث فرهنگی هندیجان از ماهشهر تفکیک شود

فرماندار هندیجان نیز در این خصوص چنین اظهار نظر کرد: از طرف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هیچ توجهی به شهرستان هندیجان نشده است.

وی اضافه کرد: اداره میراث فرهنگی در شهرستان وجود نداشته و هندیجان هیچ نمایندگی از این سازمان در خود ندارد.

بهروز فرج‌الهی با بیان اینکه این سازمان در سال جاری نسبت به تعهد اشتغال 191 نفر خود در بخش میراث فرهنگی و اشتغال خانگی شهرستان هیچ اقدامی نکرده است، گفت: امیدواریم در سهمیه استخدامی‌‌های جدید سازمان گردشگری برای تحقق اشتغال بر عهده نهاده شده در شهرستان اقدامی عاجل و مؤثر شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: همچنین اگر استقلال اداره میراث فرهنگی هندیجان از ماهشهر تفکیک شود می‌توان در بخش صنایع دستی و گردشگری این شهرستان اقدامات پررنگ و مطلوب‌ تری ارائه داد.

*شادگان با صنایع دستی گره خورده است

معاون فرماندار شادگان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی فارس در شادگان اظهار کرد: صنایع دستی شهرستان شادگان بسیار ضعیف و البته کم مورد توجه قرار گرفته و چندان فعال نیست.

وی گفت: تقویت این بخش مؤثر در اشتغال، تجارت و اقتصاد مطمئناً با سرمایه‌‌گذاری بهینه محقق خواهد شد.

عبدالزهرا سنواتی با بیان اینکه پیشینه شادگان با صنایع دستی گره خورده است، تصریح کرد: مردم شادگان به‌ ویژه زنان از دیرباز در این عرصه نامی پرآوازه داشته و دارند اما به واسطه بی‌‌توجهی و عدم سرمایه‌گذاری مسئولان در این امر امروزه کمرنگ‌تر از آنچه که باید و شاید نمودار است.

و البته سایر شهرهای استان نیز چنین وضعیتی بهتر در بخش صنایع دستی نداشته و در اشتغالزایی این حوزه هنری و سنتی کندرو هستند.

کشوری که خود صادر کننده صنایع دستی ریز و درشت بوده در بسیاری از مناطق و اقصی نقاط کشور از جمله استان خوزستان، هنرمندان این عرصه را بی‌‌نصیب و بی‌‌بهره گذاشته و از یاد برده است.

با اندکی سرمایه‌گذاری و به یادآوری گذشته پرافتخار صنعت و سنت در استان قهرمان پرور خوزستان می‌توان مسیر صنایع دستی را در این مرز و دیار خوش رنگ و لعاب‌‌تر به چشم هموطنان که هیچ، جهانیان عرضه داشت.

مریم خبازی