یک هشدار بهداشتی برای خانواده های خوزستانی

ردپای شپش در مدارس خوزستان

وقتی مطلبی در مورد شپش می خوانیم یا اسم شپش می شنویم چندش مان می شود و بعضی وقت ها هم سر و بدن مان به خارش می افتد و نگران این می شویم که نکند ما هم شپش گرفته ایم و ناخودآگاه دستی در موهایمان می بریم و زیر و رویش می کنیم

نشریه راوی خوزستان در صفحه گزارش خود از معضل شپش در مدارس خوزستان پرده برداشت.

در این نشریه آمده است : وقتی مطلبی در مورد شپش می خوانیم یا اسم شپش می شنویم چندش مان می شود و بعضی وقت ها هم سر و بدن مان به خارش می افتد و نگران این می شویم که نکند ما هم شپش گرفته ایم و ناخودآگاه دستی در موهایمان می بریم و زیر و رویش می کنیم.

علت نوشتن این مطلب چندش آور ! سخن یکی از مسئولین بهداشت خوزستان است که گفته بود 6 هزار دانش آموز خوزستانی شپش دارند. با توجه به این نکته که خوزستان بیش از 800 هزار دانش آموز دارد ، رقم 6 هزار دانش آموز شپشی چندان به چشم نمی آید ولی به هر حال این آمار ارقام باز هم هشدار دهنده است.

دختران مواظب باشند : شپش مختص جامعه یا طبقه اجتماعی خاصی نبوده و تمام افراد جامعه را مخصوصا در فصول سرد سال ممکن است درگیر کند. شیوع این بیماری در کودکان بسیار بیشتر است و در جنس مونث شایع‌تر از جنس مذکر است.

یک معضل همیشگی : موضوع وجود شپش در مدارس خوزستان هر چند وقت یک بار و بیشتر در فصل سرما مطرح می شود. بسیاری از والدین خوزستانی از وجود شپش در مدرسه فرزندان خود ابراز نگرانی می کنند. کارشناسان بارها ریشه کنی شپش را غیرممکن دانسته اند و همواره گلایه هایی درباره مسائل بهداشتی مدارس و کمبود مربی بهداشت عنوان شده است اما با گذشت سال ها این معضل همچنان به قوت خود باقی است و نگرانی خانواده ها نیز در این مورد برطرف نشده است.

یک مشکل جهانی : ابتلا به شپش سر در تمام مدارس جهان دیده می شود. برای مثال در بچه‌های مدارس ابتدایی کانادا در هر زمان حدود 2 درصد ابتلا به شپش سر وجود دارد. به عبارتی دیگر ابتلا به شپش به وضعیت اقتصادی نداشته در تمام طبقات اجتماع ممکن است رخ دهد و حتی در مومیایی‌های مصر باستان هم رشک‌های مرده دیده شده است.

این موجود چندش آور : شپش حشره‌ای است که زندگی انگلی دارد و از خون انسان تغذیه می‌کند. بزاق شپش حاوی مواد ضد انعقادی است که از لخته شدن خون جلوگیری کرده و خارش شدیدی را موجب می‌شود در واقع شپش نمی‌پرد، نمی‌جهد بلکه حرکت لغزشی دارد و این امر موجب خارش می‌شود.

یک هشدار : شپش علاوه بر ناراحتی‌های که در اثر گزش ایجاد می‌کند ناقل بیماری تیفوس و تب راجعه نیز است بنابراین آگاهی از علایم و نشانه‌های این بیماری در مدارس، گامی مثبت در جهت کنترل بیماری محسوب می‌شود. این انگل خارجی بدن انسان می‌تواند تن، سر و عانه (ناحیه تناسلی) را آلوده کند. تخم شپش رشک، نام دارد و بیضی شکل و سفید رنگ و به اندازه ته سنجاق است و به مو و درز لباس ها می‌چسبد.

راه های انتقال : مهمترین راه‌های انتقال شپش از طریق تماس مستقیم افراد سالم با افراد آلوده، از طریق تماس غیر مستقیم به صورت استفاده از وسایل شخصی الوده مانند: لباس ها، پتو، ماحفه، شانه، کلاه، روسری و ... و همچنین از بیماری در سنین مدرسه 18-7 سالگی بسیار شایع تر از سنین دیگر است و در هر دو جنس مذکر و مونث دیده می‌شود این بیماری اگر به مدت طولانی ادامه یابد احتمال گسترش آن به قسمت‌های دیگر بدن وجود دارد.

چه کسانی شپش دارند : علائم ابتلا به شپش سر، خارش شدید، التهاب و تورم در ناحیه ریشه مو بدلیل خاراندن شدید، بزرگ و حساس شدن غدد لنفاوی پشت گوش و پشت سر و گردن است. علائم ابتلا به شپش بدن، خارش شدید بدن، ضخیم شدن پوست، ضایعات پوستی به صورت بثورات ریز قرمز رنگ است. همچنین علائم ابتلا به شپش عانه خارش غیر قابل تحمل در ناحیه عانه و لکه های آبی رنگ است.

چه کنیم : یکی از راه‌های پیشگیری از ابتلا به شپش آموزش به مردم در مورد شتشوی لباس و ملحفه در آب جوش به مدت 30 دقیقه یا استفاده از ماشین لباسشویی خشک کن و اتو کردن درزهای لباس برای از بین بردن شپش و رشک، رعایت بهداشت فردی (به خصوص استحمام مرتب)، شانه کردن روزانه موی سر، شستشوی منظم لباس ها، روسری، کلاه و ...، عدم استفاده از شانه، برس و کلاه دیگران، تمیز کردن همه روزه برس و شانه، پرهیز از تماس با اشیاء و لباس های فرد آلوده، کنترل روزانه موی سر و بازدید بدن دانش آموزان در مدرسه و ورزشگاه‌ها و گزارش موارد آلوده مشاهده شده به نزدیکترین مرکز بهداشتی درمانی است. درمان مناسب فرد و سایر افراد خانواده به‌طور همزمان طبق دستورهای مراکز بهداشتی درمانی، اتو کردن لباس ها به خصوص درزهای لباس، جوشاندن کلیه وسایل شخصی آلوده در آب جوش به مدت حداقل نیم ساعت (در مورد شپش تن)، شستشوی منظم و یا پودر پاشی وسایل خواب و سایر وسایلی که قابل شستشو نبوده یا شستشوی آن‌ها مشکل است و استفاده از داروهای ضد شپش از جمله شامپو و لوسیون گامابنزن، شامپو پرمترین طبق دستور پزشک از جمله روش درمان شپش است.نکته اول و مهترین نکته این است که این دارو شدید آسمی است این دارها به هیچ عنوان خوراکی نیست دارو را در حمام مصرف کنید و بعد از آلوده شدن دست به دارو هرگز دست را به دهن نگذارید و با دست آلوده چیزی نخورید.