دکتر غلامحسین حسنپور: ” تمی” یکی از زیباترین و بزرگترین دریاچههای کوهستانی ایران به شمار میرود که در شمال استان خوزستان و در ۱۴۷کیلومتری شمال شرق شهرستان دزفول در بخش کوهستانی بخش شهیون قرار دارد. به گزرش سایت محلی دزفول ، “تمی” در گویش محلی به مکانی صاف و هموار که در جایی بلند قرار گرفته گفته میشود. دریاچه تمی در منطقه کوهستانی نزدیک مرز استانهای خوزستان، لرستان، چهار محال بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و در جنوب رشته کوههای اشترانکوه،قالی کوه و زردکوه بختیاری در دل دامنههای شمالی قله زیبای ” کی نو ” واقع شده است.
آب این دریاچه از سیلابهای بهاری وذوب برفهای دایمی کوه کی نو که دارای یخچالهای دایمی و در سراسر سال پوشیده از برف و یخ است تامین میشود و به سبب موقعیت خاص جغرافیایی آب این دریاچه فاقد جریان است و یک دریاچه بسته فاقد هرگونه آبزی است. مراتع، چمنزارها و پوشش گیاهی خاص وسیعی که در اطراف این دریاچه از دشت “موز” تا دشت “تمی” گسترده شده محل مناسبی برای اردو زدن عشایر هنگام کوچ بزرگ خود از گرمسیر واقع در جلگه خوزستان به سمت اشترانکوه، قالی کوه و زردکوه بختیاری و محل ییلاقی بسیار خوبی برای عشایر دزفول از جمله عشایر “دره کاید” و سادات حسینی “احمد فداله” است. دریاچه تمی از دو قسمت اصلی و تقریبا بیضی شکل در شمال فلات به طول حدود چهارهزار متر و عرض یکهزارمتر و دریاچه فصلی مثلثی شکل درجنوب تشکیل شده است و دو دریاچه با تنگهای با عرض حدود ۲۰۰متر به یکدیگر متصل میباشند. دریاچه تمی درشمال رشته کوه کینو در ارتفاع ۲۲۰متری از سطح دریا واقع شده و یکی از دریاچههای بزرگ کوهستانی ایران است.
کوه کینو از نظر اقلیمی در منطقه گرمی واقع است ولی یخچالهای دایمی آن در سراسر سال پوشیده از برف و یخ است. ساختار زمین شناسی این دریاچه از نظر زمینشناسی دشت مرتفع و فلات مانند تمیومحلی که دریاچه در آن قرار گرفته حاصل فرسایش کوه کینو است. پوشش گیاهی منطقه را شامل انواع درختان بلوط، ارژن، کیکم، شن بلالیم، الف ، گلخونگ ، بنه ، ستن ، دره ، بیدوحشی ، گردو ، انجیر ، عناب زالزالک و تیرههای مختلف گون، چویل ، جو وحشی ، نعناع ، پونه ، گزنک ، پرسیاووشان ، زنبق ، والک و همچنین لالههای واژگون نام برد. گونههای مختلفی از جانوران از جمله خرس قهوهای، پلنگ، گرگ ، خوک،بزکوهی ، کفتار ،خرگوش ، روباه ، عقاب ، شاهین ، کبک ، اردک و مرغابی وحشی و نیز بلبل کوهی و سهره در این منطقه دیده میشود. مسیر دسترسی به دریاچه تمی و طبیعت زیبای منطقه کینو کوه گفت: برای رفتن به این منطقه زیبا و بکر علاوه بر مسیر شهرستان دزفول میتوان از طریق الیگودرز ، مسجدسلیمان، اندیکا ، فارسان و چلگرد اقدام کرد. بعلت ویژگیهای منحصر بفردی از نظر گونههای گیاهی و جانوری است برای اجرای طرحهای گردشگری و اکوتوریسم بسیار غنی و مناسب است و با ایجاد جاده دسترسی به دریاچه تمی میتوان زمینه جذب گردشگران را به این منطقه در شمال خوزستان فراهم کرد. اکوتوریسم دریاچه تمی با یخچالهای طبیعی منطقه در ارتفاعات کوه کی نو در در کوهستان شمال شهرستان دزفول با اجرای برخی طرحهای زیربنایی و تسهیلاتی کم هزینه قابل معرفی و بهرهمندی علاقهمندان به اکوتوریسم است.
با آسفالت جاده میانکوه و احمدفداله دربخش سردشت و ادامه جاده به سمت دریاچه تمی و نیز احداث چند کمپینگ در مسیر سالن کوه میتوان در تمام ایام سال میزبان هزاران گردشگر از داخل و خارج از کشور در این منطقه بود. از دیگر ویژگیهای این منطقه راامکان ایجاد پیستاسکی در ارتفاعات سالن کوه ،شرایط طبیعی منطقه در ارتفاعات کوهستانی بخش شمالی دزفول برای ایجاد تفریحگاههای زمستانی و تابستانی بسیار مناسب است که میتوان از این ویژگیهای طبیعی با حداقل هزینه برای جذب گردشگران خارجی بهره گرفت.