اخبار فرهنگی . هنری . ادبی

ضرورت نامگذاری روز ملی رودخانه کارون در تقویم ایرانیان

کارون از جمله رودهای بزرگ و پر آب کشور است که از شاخه‌های اصلی و فرعی زیادی از چندین استان منطقه‌ی جنوب غربی زاگرس سر چشمه می‌گیرد و پس از طی مسیری طولانی در مناطق کوهستانی زاگرس و دشت خوزستان، سرانجام در ادامه‌ی راه خود به اروندرود پیوسته و روانه خلیج فارس می‌شود. این رودخانه به سان مار خوش خط و خالی بیشتر خوزستان را در بر گرفته است

خوزنیوز: رود کارون یکی از طولانی‌‌ترین و پرآب‌ترین رودخانه‌های ایران است که بخش عمده ای از آن  در استان خوزستان قابل کشتی‌رانی است. زردکوه بختیاری سرچشمه‌ی شاخه‌ی اصلی کارون به شمار می‌رود و این رود پس از طی نمودن مناطق پر پیچ و خمِ کوهستانیِ چهارمحال و بختیاری به دشت خوزستان وارد می‌شود و در ادامه مسیر خود در نهایت، از طریق اروندرود به خلیج فارس روانه می‌شود.

اهمیت تاریخی و جغرافیایی رودخانه کارون که به یکی از مهم ترین شاخاب های دنیا یعنی خلیج فارس منتهی می شود دوستداران میراث فرهنگی و تنی چند از فعالان فرهنگی را ترغیب کرده که با تهیه مستندات فراوان و بیان توجیهی اهمیت کارون، روز ملی رودخانه کارون را پیشنهاد دهند.

نکته‌ی قابل توجه درباره‌ی رود کارون این است که این رود همواره در طول حیاتِ تاریخی خود مورد توجه بوده و هست و تمدن‌های بزرگ، شهرها و آثار تاریخی مهمی در حوضه‌ی آن پدید آمده است که همین امر اهمیت آن را دو چندان ساخته است. بر همین اساس، کارون به دلیل اهمیت اقتصادی و تاریخی‌اش نیز مورد توجه گردشگران و سیاحان خارجی که برای انجام مأموریت‌های مختلف به خوزستان، لرستان، اصفهان و چهار محال و بختیاری(خاک بختیاری) سفر کرده‌اند، قرار گرفته و در نوشته‌های آنان این امر به خوبی انعکاس یافته است.

کارون از جمله رودهای بزرگ و پر آب کشور است که از شاخه‌های اصلی و فرعی زیادی از چندین استان منطقه‌ی جنوب غربی زاگرس سر چشمه می‌گیرد و پس از طی مسیری طولانی در مناطق کوهستانی زاگرس و دشت خوزستان، سرانجام در ادامه‌ی راه خود به اروندرود پیوسته و روانه خلیج فارس می‌شود. این رودخانه به سان مار خوش خط و خالی بیشتر خوزستان را در بر گرفته است.

این رود بزرگ در طی مسیر طولانیِ خود، همواره حیاتی نو به حوزه‌ی پیرامونی خود بخشیده و بیشترین تأثیر را در رشد اقتصادی و شکوفایی این مناطق از جنبه‌های گوناگون داشته و دارد. بدون اغراق شاید بتوان گفت: همچنان که «مصر هدیه‌ی رود نیل» در طول حیات تاریخی و تمدنی خود بوده، دشت خوزستان و حوزه‌های تمدنی کهن آن نیز در طول تاریخ هدیه‌ای سخاوتمندانه از رود همیشه خروشان کارون بوده و هست. به همین دلیل لازم است تحقیقات بیشتری درباره‌ی اهمیت کارون برای خاک زرخیز خوزستان و همچنین اهمیت تاریخی و تمدنی آن از گذشته تا کنون صورت گیرد.

در طول مسیر رودخانه کارون در استان خوزستان شهرهای مهم و قدیمی از جمله اندیکا، لالی، مسجدسلیمان، شوشتر، گتوند، ملاثانی، اهواز و... قرار دارند که قطعا بخش عمده ای از سهم حیات خود را مدیون رودخانه کارون هستند. مهم‌ترین شاخه فرعی کارون، رود دز است که در شمال اهواز در روستایی به نام بندقیر به کارون ملحق می‌شود.

سدهای مختلفی بر روی رودخانه کارون ساخته شده‌ که مهم‌ترین آنها، سدهای کارون ۱، کارون ۳، کارون ۴، مسجد سلیمان و سد گتوند علیا است.

دوستداران میراث فرهنگی و تنی چند از فعالان فرهنگی تصمیم گرفته اند با تهیه مستندات فراوان و بیان توجیهی اهمیت کارون، ثبت ملی این رودخانه که به سان مار خوش خط و خالی تمام خوزستان را در بر گرفته است را در جریان بندازند.

بی شک توجه به اهمیت کارون ما را در پی بردن به مسائل زیر بیشتر و بهتر قانع می کند: اهمیت سازه‌ها وآسیاب‌‌های آبی و همچنین توجه به آثار باستانی و تاریخی حوزه‌ی کارون و توصیف آن برای روشن شدن بخشی از تاریخ کهن این خطه از کشور ایران ، پی بردن به اهمیت رود کارون و قابلیت‌های آن برای کشتی‌رانی، آگاهی از اهمیت راه ارتباطی مناسب خوزستان- اصفهان و تلاش برای ساختن چندین پل بر روی کارون و شاخه‌های آن و شناسایی منابع اقتصادی و تجاری خوزستان پس از فراهم شدن زمینه‌ی سفر آسان‌تر به این منطقه.

مجتبی گهستونی