سلام خوزستان

انتشار اخبار سیاسی- اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خوزستان

سلام خوزستان

انتشار اخبار سیاسی- اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خوزستان

یک گزارش از میراث استان

از سوی رئیس پژوهشکده باستان شناسی کشور مجوز خوانا سازی و ساماندهی شهر پانزدهم و روستای هخامنشی شهر تاریخی شوش لغو شد.

سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان با اعلام این خبر گفت: با توجه به ضرورت ثبت جهانی شوش به عنوان یکی از کهن ترین و مهم ترین شهرهای باستانی جهان که عملیات کاوش، تعیین حریم، خوانا سازی و ساماندهی محوطه باستانی شوش از سوی شرکت های مختلف باستان شناسی و مرمت آغاز شده است اما مسئولین سازمان میراث فرهنگی کشور و استان خوزستان باید پاسخ بدهند که چرا مجوز خوانا سازی وساماندهی شهر پانزدهم و روستای هخامنشی شهر تاریخی شوش از سوی رئیس پژوهشکده باستانشناسی کشور لغو شده است.

مجتبی گهستونی افزود: چندی پیش بود که در گفت و گویی از اداره کل میراث فرهنگی خوزستان و پژوهشکده باستانشناسی کشور درخواست کردیم که درباره علت سفرهای چندباره سید محمود میر اسکندری به خوزستان پاسخ دهد و عدم دیدار با خبرنگاران و انجمن های دوستدار میراث فرهنگی را مطرح نماید که با عدم پاسخگویی این دو نهاد به این خواسته مطرح شده مواجه شدیم.

وی بیان کرد: اما از سوی دیگر متوجه شدیم که رئیس پژوهشکده باستانشناسی کشور پس از بازدید از محل اجرای پروژه خوانا سازی و ساماندهی شهر پانزدهم و روستای هخامنشی شهر تاریخی شوش به دلیل عدم حضور مدام سرپرست هیات باستان شناسی بر روی پروژه که قانونا همواره باید در محل پروژه حاضر و ناظر بر این عملکرد باشد به مدیر کل میراث فرهنگی خوزستان یادآور شده که مجوز این پروژه لغو شده است.

دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان متذکر شد: با توجه به اینکه سرپرست هیات خود رئیس پایگاه پژوهشی و باستان شناسی شوش، رئیس میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری دزفول و از اعضای هیات علمی سازمان میراث فرهنگی کشور محسوب می شود حال این پرسش پیش می آید آیا ایشان از قوانین اطلاع ندارند که فرد دیگری را ناظر بر یک پروژه باستان شناسی گذاشته است یا اینکه لغو مجوز این پروژه علت دیگری هم دارد؟

وی یادآور شد: آن هنگام که خوزستان به حیات پر فراز و نشیب خود هزاره های پیش از میلاد ادامه می داد شوش در آغاز هزاره چهارم پیش از میلاد بنیان نهاده شد. به همین دلیل از سازمان میراث فرهنگی کشور انتظار می رود که نسبت به شوش و محوطه های مهم باستان شناسی حساسیت و نظارت بیشتری داشته باشند.

همچنین گفته می شود که در هفته های گذشته نیز خانم آزیتا میرزایی مسئول صدور مجوز و نقشه های پژوهشکده باستان شناسی که به عنوان سرپرست ایرانی گروه باستان شناسان آلمانی به سرپرستی بهروز مفیدی بر روی تپه دهنو هفت تپه فعالیت می کرد نیز بارها از پروژه خوانا سازی و ساماندهی شهر پانزدهم و روستای هخامنشی شهر تاریخی شوش بازدید که با غیبت سرپرست هیات باستانشناسی در محل مواجه شده بود.

 
 

از آنجایی که عملکرد اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خوزستان در بعضی مسائل شفاف نیست و اعتقاد چندانی به اطلاع رسانی وجود ندارد این اداره کل باید اعلام کند که واقعیت سفر چندباره میر اسکندری رئیس پژوهشکده باستان شناسی به خوزستان چیست و چرا در سکوت کامل خبری انجام می شود.

از آنجایی که خود دکتر سید محمود میراسکندری به نام خود نیز مجوز کاوش صادر می کند که از جمله این مجوزها تعین حریم در عسکر مکرم (رستم قباد) است آیا این سفرها به آن فعالیت ها مربوط است یا دلیل دیگری دارد که وی به شهرهایی مختلف استان خوزستان سر کشی نموده است؟

آنچه که باعث می شود موضوع مورد نظر جلب توجه کند حضور به اصطلاح چراغ خاموش رئیس پژوهشکده باستانشناسی در محوطه های تاریخی خوزستان است. در نهایت این بازدید ها به چه منظور است و خروجی آن چیست؟

فضای بسته خبری در سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری و فرد محور بودن در این سازمان باعث شده تا جریان آزاد اطلاع رسانی شکل نگیرد.

با این حال رسانه ها و تشکل های دوستدار میراث فرهنگی در خوزستان اعتقاد دارند که حضور یکی از مهم ترین مسئولان میراث فرهنگی کشور به خوزستان فرصت مناسبی است تا ضمن شنیدن نظرات وی مسائلی با وی در میان گذاشته شود. شاید هم به جناب آقای میر اسکندری وانمود کرده اند که در خوزستان نه رسانه و نه انجمن میراث قرهنگی وجود دارد؟

 

ظاهراً دوره مدیریت پرویز پور فرخی مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خوزستان که با حاشیه ها و انتقادهای فراوان همراه بود به سر آمده و قرار است فرد دیگری جایگزین او شود.

پیشتر نام افرادی مانند سیدی مدیر بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اهواز، مریدی مدیر کل ثبت و احوال استان خوزستان و... برای جایگزینی مدیر کل فعلی میراث فرهنگی مطرح بود، این بار نام فرد دیگری از همکاران دوران آموزش و پرورش پورفرخی در میان است.

با این حال، دوستداران میراث فرهنگی می دانند که این گزینه تنها گزینه مطرح شده از سوی بعضی جریان ها نیست و اکنون که چند روزی از انتخابات مجلس گذشته است بسیاری از سیاسیون درصددند که در هر جای ممکن نیروها و یا افراد نزدیک به خود را برای مسئولیتی پیشنهاد بدهند.

اگر چه ممکن است مطرح بودن گزینه ای که درباره آن صحبت خواهم کرد یک توهم و حباب باشد و صرفاً برای رد گم کردن و در پشت پرده مطرح کردن نام افراد دیگری بوده باشد اما باید اظهار داشت که دوستداران میراث فرهنگی نیز انتظاراتی دارند که آن انتظار شخصی نیست بلکه انتظاراتی عمومی است.

سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از سازمان های مهم دولتی محسوب می شود ولی ظاهر امر در استان خوزستان هیچ حساسیتی برای انتخاب مدیران شایسته برای مدیریت این نهاد صورت نمی گیرد و تجربه ثابت کرده است که هر فردی را بخواهند از یک مدیریت پائین دستی به مدیر کلی برسانند برای نخستین بار حکم مدیر کلی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان را در جیب او می گذارند. در این میان می توان به صادق محمدی و پرویز پوررخی اشاره کرد که اولی از شهرداری دو شهر استان و دومی از کلاس درس یکی از مدارس اهواز به این سمت دست یافت. نفر اول یک شبه تغییر کرد و نفر دوم پس از مدتی رودروی استاندار و بسیاری از فرمانداران قرار گرفت.

با این حال تماس های مکرر بعضی دوستداران میراث فرهنگی و کارشناسان این موضوع با بنده حاکی از نگرانی برای انتصاب احتمالی یکی از معلمان و مدیران سابق نواحی آموزش و پرورش اهواز است.

این دوستداران میراث فرهنگی و کارشناسان حوزه های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اعتقاد بر اینکه میراث فرهنگی نباید عرصه جولان نابلدان و بی علاقه ها به این حوزه های بسیار تخصصی باشد، از مدیریت کلان استان و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور خواهان آن هستند تا از ادامه نابودی این حوزه ها در استان خوزستان که به دلیل جایگاه بسیار بی‌همتای خود از دوران پیش از تاریخ تا دوران معاصر (بیش از ۶۰۰۰ سال تاریخ) یکی از مهمترین مناطق تمدنی نوع بشر محسوب می‌شود، جلوگیری کنند.

اخبار رسیده حاکی از آن است که فردی در دهه ۶۰ در آموزش و پرورش به عنوان معلم امور تربیتی استخدام شد و بعد از آن مدیر یک دبیرستان گردید و سالها بعد مدیر آموزش و پرورش یکی از نواحی آموزش و پرورش اهواز شد و سالهاست که یک کاروان حج را مدیریت می کند و اکنون جز هیت مدیره یکی از مدارس نمونه خوزستان می باشد برای اولین بار با پیشنهاد پست مدیر کلی میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خوزستان مواجه شده است.

اخبار پراکنده حاکی از آن است که به دلیل مخالفت استاندار خوزستان با مدیر کلی پرویز پورفرخی (علی رغم گذشت سه سال) وی یکی از اعضای هیات اجرایی انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی اهواز را برای تصدی پست مدیرکلی میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خوزستان پیشنهاد داده است. اما اخبار پراکنده دیگر حاکی از آن است که اغلب نمایندگان مجلس حمایت خود را از مدیر کلی این شخص رد کرده اند.

ضمن احترام به شخصیت آموزشی و پرورشی همه آموزگاران عزیز، دوستداران میراث فرهنگی و کارشناسان حوزه میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری انتظار دارند که با احساسات فرهنگی علاقمندان سه حوزه مهم و استراتژیک میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری بازی نشود و صرفاً برای مدیر سازی با سرنوشت این اداره کل بازی نکنند.

این سئوالات به ذهن می رسند که فرد پیشنهاد شده از میراث فرهنگی خوزستان چقدر شناخت دارد و محوطه ها و بناهای این استان را می شناسد؟

آیا ایشان صرفاً مدیر کلی میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری را در حد امضا کردن اسناد اداری می داند یا اینکه باید راه حلی برای برون رفت از مشکلات فعلی این اداره کل هم داشته باشد؟

آیا فرد پیشنهاد شده اهل سفر است و با کمبودهای حوزه گردشگری آشنایی دارد؟

آیا فرد پیشنهاد شده تاکنون با صنعتگری از حوزه صنایع دستی نشست و برخواست داشته و تاکنون حتی جاجیم و گلیم و گیوه و وریس را لمس کرده و می داند درد صنعتگران خوزستان چیست؟

آیا فرد پیشنهاد شده می داند که در حوزه قراردادهای سازمان میراث فرهنگی چقدر مشکل وجود دارد؟

آیا گزینه جدید مدیر کلی، می داند که حوزه حفظ و احیاء خوزستان تعطیل است و کارگاه های مرمت خوابیده اند؟

آیا ایشان می داند که مردم شناسی خوزستان مرده است و پژوهش در این اداره کل معنا و مفهوم چندانی ندارد و باید فکری اساسی برای آن کند؟

آیا مدیر کل جدید می داند که همه سازمانها و ادارات کل با تخریب میراث فرهنگی به قکر توسعه هستند؟

آیا مدیر کل جدید می داند که همه سازمانها و ادارات کل با تخریب میراث فرهنگی به قکر توسعه هستند؟

آیا مدیر کل احتمالی می داند که باید برای موفق شدن در این حوزه به تاریخ و فرهنگ ایران عشق ورزید و به آن اعتقاد داشت؟

آیا مدیر کل پیشنهادی شناختی از انجمن های دوستدار میراث فرهنگی دارد؟

 

به گفته یک فعال میراث فرهنگی مردم خوزستان از حضور گردشگران جنگ هیچ نفع اقتصادی نمی‌برند.

مجتبی گهستونی دبیر انجمن دوستدلران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان – در گفت و گو با هنرنیوز ضمن بیان این که گردشگری جنگ تقریباً بعد از جنگ جهانی دوم رایج شده است، اظهار کرد: شاید هدف این بود گردشگرانی که از این مناطق دیدن می‌کنند به نوعی به اقتصاد مناطق جنگ زده کمک کنند تا دوباره زیرساخت‌های از بین رفته بازسازی شود و مردم منطقه از صدمات و خسارات جنگ نجات پیدا کرده و در عین حرکت در مسیر بازسازی بخش‌هایی را به عنوان تداعی‌کننده خاطرات جنگ حفظ کنند.

وی افزود: اما متأسفانه این سیاست در مناطق جنگی ما مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. صرفاً عده‌ای بدون هیچ تأثیری روی اقتصاد و زندگی بومیان محلی از مناطق جنگی بازدید می‌کنند.

گهستونی با بیان اینکه سالیانه ۲ میلیون نفر از خوزستان در قالب کاروان راهیان نور دیدن کردند، تصریح کرد: بیش از یک دهه از حضور این گردشگران می‌گذرد اما ظاهر شهرهای مناطق جنگی به خوبی بیانگر این واقعیت است که گردشگری جنگ تأثیری بر اقتصاد منطقه نداشته است.

او با اشاره به این که پشتیبانی و تدارکاتی که طی حضور این گردشگران ارائه می‌شود، بیشتر از سوی استان مبدأ است ، افزود: از ماه‌ها قبل برای حضور گروه‌های فرهنگی، هنری برنامه ریزی می‌شود اما در نهایت مردم آبادان و خرمشهر چون بر اثر حضور این گردشگران تأثیری در بهبود وضعیت اقتصادی خود نمی‌بینند ، در نهایت خیلی از حضور این نوع گردشگر احساس رضایت ندارند و معتقدند این گروه‌ها نه تنها سودی برای آنها ندارند، بلکه باعث شلوغی، آلودگی، و مشکلات دیگر می‌شوند.

این راهنمای محلی گردشگری متذکر شد: در خوزستان تنها یک موزه جنگ آن هم در خرمشهر وجود دارد، در حالی که در تهران ۵ یا ۶ موزه و در شهرهایی هم که جنگ رخ نداده حداقل یک موزه جنگ وجود دارد.

او درباره حضور گردشگران خارجی در مناطق جنگی نیز گفت: به جرأت می‌توان گفت برای بازدید گردشگر خارجی هیچ تلاش و برنامه‌ریزی نشده است. فقط در پایان هفته میراث فرهنگی و روز آزادسازی خرمشهر (سوم خرداد) گردشگران خارجی دعوت می‌شوند. به عبارتی کل بازدید گردشگران خارجی از مناطق جنگی به همین روز منتهی می‌شود.

گهستونی اضافه کرد: آبادان و خرمشهر چون به نوعی مناطق آزاد و بندر محسوب می‌شوند، ممکن است گردشگر خارجی به عنوان مهمترین شهرهای بندری ایران طی یک صد سال اخیر به دیدنشان برود اما به صرف دیدن آثار جنگی گردشگر خارجی وارد این شهرها نمی‌شود.

وی همچنین با اشاره به این که گردشگران جنگ در مسافرخانه‌ها،هتل‌ها و مهمانسراها اقامت نمی‌کنند، تاکید کرد:گردشگران جنگ بیشتر در حسینیه، مساجد و یا کمپ راهیان نور اقامت می‌کنند، بنابراین مراکز اقامتی خوزستان هم از وجود آنها بهره‌ای نمی‌برد.

او خاطر نشان کرد: حضور این تعداد گردشگر با توجه به پتانسیل مناطق جنگی خوزستان نیازمند برنامه‌ریزی دقیق مسوولان میراث فرهنگی است. حضور گردشگر بدون نفع اقتصادی برای مناطق محرومی چون شهرهای جنگ زده خوزستان مشکلی است که راه حل آن عزم مسوولان را می‌طلبد.

گهستونی اضافه کرد: مگر می‌شود گردشگر به خوزستان بیاید و بحث جنگ در ذهنش مطرح نشود. مگر می‌شود گردشگری با ورود به خوزستان پرسش نکند چرا مناطق جنگی با وجود رودها، بندرها و کشاورزی این همه عقب افتاده است؟ نخستین پرسشی که به ذهنش یک گردشگر می‌رسد آن است که آیا  زیرساخت‌های خوزستان نه تنها برای گردشگران بلکه برای مردم بومی هم آماده نیست ؟

وی گفت: درحالی که فرانسه همچنان سالیانه ۲۰ میلیون گردشگر جنگ را پذیرا است، این پرسش مطرح می‌شود که آیا مناطقی جنگ جهانی فرانسه وضعیتی مثل آبادان و خرمشهر دارند؟

او با اشاره به این که امروز مناطق جنگی خرمشهر و آبادان بخشی از زندگی مردم شده است ، تاکید کرد: در  هیروشیما ژاپن شاید بخشی از مناطق را برای یادآوری بمباران اتمی  به بهترین نحو به همان شکل حفظ کرده اند اما قطعاً این گونه نیست که تمام مناطق شهر از وضعیت خوبی برخوردار نباشند.

این راهنمای محلی تور توضیح داد: کوی آریا یکی از بهترین مناطق خرمشهر پیش از انقلاب بود اما امروز همان منطقه جز بدترین نقاط خرمشهر است، چون مالکین به خانه‌هایشان بازنگشتند و عده‌ای از سر بیچاری و بدبختی در آن خانه‌ها بدون در و پنجره زندگی می کنند.

وی همچنین در مورد آلودگی‌های زیست محیطی ایجاد شده توسط گردشگران جنگ گفت:در سوسنگر، هورالعظیم، فتح المبین، طلایه شلمچه و... ظروف یک بار مصرف در خیابان ،جاده، جنگل یا مناطق گردشگری رها شده است . از سویی این مناطق فاقد سرویس‌های بهداشتی و مراکز بین راهی مناسب جهت رفاه حال گردشگران است. و همه این مسایل بیانگر ان است که ما تا رسیدن به یک گردشگری مطلوب جنگ فاصله بسیاری داریم.

مریم اطیابی

 

بسیاری از سردابهای زیرزمینی شهر گردشگری شوشتر محصول دست تنها بازمانده هنر سنگبری است که روزهای سخت عمر خود را درحالی می‌گذراند که سازمان میراث فرهنگی وی را به عنوان هنرمند صنایع دستی و یا به عنوان مرمتگر تحت پوشش خدمات حمایتی قرار نمی‌دهد.

در استان خوزستان از هر که بپرسی می داند در میان هنرمندان واساتید هنر سنگ و سنگبری در شوشتر، خانواده میرسنگبر چه کسانی هستند اما گویا این شهرت را تنها متولیان حمایت از هنرمندان صنایع دستی و میراث فرهنگی درک نکرده اند.

استاد محمد جواد میر سنگبر تنها بازمانده از نسل اساتید گذشته هنر سنگبری است که به رغم کهولت سن هنوز دست از کار نکشیده است. او هنر سنگبری را از پدرانش به ارث برده و از 85 بهاری که دیده، 65 سالش را به هنر سنگبری اختصاص داده است.

تا جایی که بسیاری از دستکندهای شهر نظیر شوادون ها (سرداب های زیر زمین)، کانال های آب رسان، آب انبارهای صخره ای در حاشیه شهر و قناتهایی که در شهر و حومه شهر موجود هستند به همت خانواده وی و با دستان استاد میرسنگبر خلق شده اند.

قنات روستای بتوند، برخی مجاری آب رسان در سایت آسیابها و آبشارها به ویژه کانال آب نیروگاه برق مستوفی زاده و بسیاری از شوادون های سطح شهر از مهمترین آثار خلق شده توسط استاد میر سنگبر هستند.

استاد میر سنگبر جزو محدود اساتید دانش سنگبری در خوزستان است که اطلاعات جامع و اساسی نسبت به دانش زمین شناسی سنتی و همچنین نسبت به دانش ساخت شوادون های زیر زمینی شهر دارد. اما این استاد امروزه به دلیل کهولت سن و ناراحتی جسمانی و نداشتن محل درآمد و معاش زندگی در گوشه ای تنها و به سختی در حال سپری کردن ایام است درحالی که وی بهترین مرجع زنده برای بررسی سازه های آبی شوشتر و انتقال هنر سنگبری به نسل آینده است.

حتی برخی از نزدیکان وی سعی کردند تا نام تنها نسل بازمانده از سنگبران شوشتر را به عنوان هنرمند صنعت کار و یا مرمت گر در فهرست بیمه شدگان میراث فرهنگی قراردهند اما به نتیجه نرسیدند.

 

شوشتری‌ها در زبان محلی بقعه خمسین را پیر خمسین می‌نامند. بقعه‌ای که پرونده‌ ثبتی آن بدون دریافت شماره ثبت آماده شده اما شرایط بقعه که در داخل بافت تاریخی شوشتر هم واقع شده اسفناک‌تر از آن است که ثبت به فریادش برسد. پیر خمسین حالا دیگر تبدیل به خرابه‌ای در میان زباله‌ها شده‌است.شهر تاریخی شوشتر که به دارالمومنین و چهل‌پیر معروف است مزارهای بسیاری دارد که بخشی از آنها را به علما، سادات و نوادگان ائمه و برخی دیگر را به مشایخ طریقت نسبت داده‌اند. بقعه یا پیر خمسین که در بافت تاریخی شوشتر واقع شده بدون شماره ثبت در میان زباله‌ها تبدیل به خرابه شده‌است.

با گذر از کوچه پس کوچه‌های بافت تاریخی شوشتر مزار شخصیت‌هایی مشاهده می‌شود که محل زیارت اهالی شوشتر به‌شمار می‌روند. بقعه خمسین هم یکی از امکان زیارتی شوشتر است. این بقعه منسوب به یکی از عرفا است. روایت‌ها حکایت از آن دارد که این شخص به دلیل 50 بار پیاده روی تا مکه و مدینه به پیر خمسین معروف شد و بقعه هم به‌همین منظور نامگذاری شده است.

مجتبی گهستونی، فعال میراث‌فرهنگی و دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان در این‌باره به CHN می‌گوید: «پیش‌ از این بقعه پیر خمسین توسط علی‌محمد چهارمحالی کارشناس حفاظت و مرمت پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر در محله عبدالله بانو شناسایی و به بررسی جزئیات آن پرداخته شد. با اینکه پرونده ثبتی بقعه پیرخمسین توسط این کارشناس به سازمان میراث فرهنگی ارائه شد اما با پیگیر‌ی‌های به‌عمل آمده متوجه شدیم این بقعه هنوز شماره ثبت دریافت نکرده‌است.

فضای بقعه از دو اتاق با پوشش تاق و گنبد و با خشت‌های خام ساخته شده و در درون این فضا آثار سه مزار به چشم می‌خورد. ورودی این مکان که از داخل کوچه مستقیم به داخل بقعه راه دارد توسط سنگ‌های تزئینی آراسته گردیده‌است.  

به‌اعتقاد گهستونی، احتمالا در گذشته مکانی فعلی بقعه  قبرستان بوده چراکه در این مکان سنگ مزاری متعلق به دوره صفوی یافت شده که در حال حاضر در منزل تاریخی مرعشی نگهداری می‌شود.

وی که معتقد است، بقعه پیرخمسین طی چند سال گذشته به منظور بازسازی تخریب می‌شود و به دلیل همجواری با منازل اطراف و اختلافاتی موجود به حال خود رها شده و همین مسئله باعث تجمع زباله و از بین رفتن بنا را سبب شده‌است.

در اصطلاح بومی بقعه را "پیر" می‌گویند و این پیر خمسین در کوچه‌ای در ضلع غربی بقعه‌ای به نام عبدالله بانو قرار دارد. براساس پیگیری‌های به عمل آمده در سازمان میراث فرهنگی خوزستان پیر خمسین پیش از این توسط علی‌محمد چهارمحالی بررسی و پرونده ثبت آن تهیه شده بود اما گفته می‌شود این پرونده هنوز شماره ثبت دریافت نکرده‌است. شهری که با نام دارالمونین شناخته می‌شود درحال‌حاضر مزار یکی از عارفان‌اش تبدیل به خرابه و محل زباله‌ها شده‌است.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد