یک گزارش اجتماعی از خوزستان

قایقی برای بردن کرخه و کارون
ماجده روحی
در اساطیر بین النهرین و عیلام، رودخانه کارون حد فاصل دو جهان دنیوی واخروی تصور می‌شده و ماه همچون قایقی جان مردگان را از روی آن می‌گذرانده است. هلال که هر شب در دل آسمان ظاهر می‌شود، مسافران آن جهان را سوارمی‌کند و از طول نهر می‌گذرد تا در محکمه‌ای ظاهر شوند و به حساب و کتاب
اعمالشان رسیدگی شود. و این چرخه هر شب و هر ماه  ادامه دارد. رگه‌های این باور در اساطیر مصر هم به  چشم می‌خورد اما آنجا  "کارون" به "کارن"تبدیل می‌شود.
اما امروزه  دیگر شاید از این باورها اثری برجای نمانده باشد؛ نه ماه دیگر کشتی حامل جان در گذشتگان تصور می‌شود نه هیچ نهری حد فاصل دو جهان.
وکارون هم حکایت دیگری پیدا کرده است.
معاون وزیر نیرو درآستانه مرحله دوم آبگیری سد گتوند گفته است: میزان بارندگی‌ها بسیار مطلوب و ذخیره آب پشت سدها خوب است. این معاون وزیر درامور فاضلاب تصویری بسیار امیدوار کننده از اوضاع آبی کشور ترسیم می‌کند.
اما در اندک زمانی بعد از آن خبرگزاری‌ها به نقل از رئیس مرکز ملی خشکسالی اعلام کردند: بارندگی در مناطق جنوبی کشور کم است و احتمال خشکسالی وجود دارد. وی در عین اینکه میزان بارندگی در کل کشور را خوب توصیف کرده یادآور می‌شود: استانهای ایلام، هرمزگان، بوشهر و خوزستان به میزان 40 تا 70 درصد کمبود بارش دارند و انتظار جبران هم نمی‌رود.
پیش از این هم مدیر امور آب منطقه اهواز گفته بود: پیش بینی‌ها نشان می‌دهد سال 90 و 91 سالی خشک خواهد بود. برای ایجاد هرگونه آمادگی در دستگاه‌های اجرایی درگیر با پیامدها این پدیده ستاد خشکسالی هم در استان تشکیل شده است.
جدای از همه این گفته‌های منابع رسمی، مردم به چشم خود می‌بینند که چگونه ابرهای خاکستری بی باران در آسمان توده می‌شوند و بی هیچ نمی پراکنده. ودیده‌اند حتی یک بار هم بر خلاف سنت هر ساله، آب در معابر جاری و ترافیک مختل نشد. همه چشم‌ها با دیدن تکه ابرها و استنشاق نم هوا چه مشتاقانه برای تجدید دیدار با آن یار سفر کرده، برق می‌زنند اما...
پس کاهش 70 در صدی نزولات مسئله‌ای است کاملا ملموس، حتی اگر آقای معاون وزیر که در مقدمه گفتگوی مفصل و احتمالا سفارشی‌اش  با یکی از مجلات اقتصادی " اولین کسی است که با دیدن رعد و برق در آسمان خوشحال می‌شود" توصیف می‌شود، حاشا کند و وضع را کاملا مطلوب ترسیم کند. این کاهش را
می‌توان در حرکت آرام و غلت‌زدن لایه‌های کم جان آب در رودخانه‌ها هم دید.
و همزمانی این شرایط با آغازآبگیری مرحله دوم سد گتوند، نگرانی‌ها رابیشتر دامن می‌زند. کارشناسان مستقل(که عموما مدرسان دانشگاه هستند) هم تاکنون به  شیوه‌های مختلف زنگ خطر پیامدهای این مرحله از آبگیری را به صدا در آورده‌اند؛ صدای زنگی که میان صدها زنگ دیگر گم شد.
آیا این بارکارون و کرخه باید منتظر قایق هلالی باشند تا آنها را چون درگذشتگان باستانی راهی جهان دیگر کند؟ قایقی که این بار باید بر گل و لای و ماسه‌های بستر بر جای مانده این رودخانه‌ها بغلتد و به پیش برود.