اخبار میراث فرهنگی استان

اعتراض به رئیس جمهور به خاطر تشدید تعرض به آثار تاریخی در خوزستان 

رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان درنامه ای به دکتر محمود احمدی نژاد از وی درخواست کرد تا نسبت به موارد تعرضات متعدد دستگاه‌های دولتی به آثار تاریخی در خوزستان هشدار دهد.

متن نامه سعید محمدپور به این شرح است:....

جناب دکتر محمود احمدی‌نژاد

ریاست محترم جمهوری

با سلام

  احتراماً نظر به سفر قریب‌الوقع حضرتعالی و هیأت محترم دولت به استان کهن خوزستان بر خود فرض دانستیم که با توجه به تعرضات متعدد دستگاه‌های دولتی به آثار تاریخی، موارد تعرض را به استحضار آن مقام محترم رسانید تا با حسن نظر و حمایت مستمری که حضرتعالی از میراث فرهنگی ایران اسلامی داشته و دارید تعارض صورت گرفته رفع و میراث گرانقدر ایران اسلامی از هرگونه تعرض مصون بماند:

1ـ استانداری خوزستان: در اوائل سال جاری اداره جهادکشاورزی اهواز بنای تاریخی ساختمان جهادکشاورزی، که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است را تخلیه و به محل جدید خود نقل مکان نمود. از سال 1388 که موضوع انتقال اداره جهادکشاورزی به محل جدید مطرح شده بود اداره کل میراث فرهنگی که با فقدان فضای اداری جهت فعالیت مواجه بود مکرراً و مستمراً از استانداری خوزستان تقاضای واگذاری ساختمان یاد شده را می‌نمود. لکن متأسفانه استانداری خوزستان که از فقدان فضای مناسب اداری دستگاه متولی ‌حفاظت از آثار تاریخی در استان خوزستان کاملاً آگاه بود در اقدامی غیرقانونی و برخلاف شأنیت تاریخی و فرهنگی اثر یاد شده اقدام به تقسیم آن میان پنج اداره (میراث فرهنگی‌ـ دادگستری ـ ثبت احوال ـ ثبت اسناد و امور اقتصادی و دارایی) نمود. تقسیم یاد شده علاوه بر غیرقانونی بودن آن از سویی موجب ایجاد مشکلات جدید برای اداره کل میراث فرهنگی از قبیل کمبود فضای مناسب برای پرسنل و امکانات و از سوی دیگر موجب رویارویی و درگیری مستمر ادارات دخیل در بنا بدلیل دخل و تصرفات ادارات متصرف در بنا و اعتراض میراث فرهنگی و فعالان فرهنگی بدلیل غیرقانونی بودن دخل و تصرفات می‌گردد. لذا مستدعیست در خصوص ابطال تقسیم صورت گرفته و خروج ادارات از محوطه تاریخ جهادکشاورزی اوامر عاجل مبذول فرمایید.

2ـ شهرداری اهواز: حفاظت از بافت‌های تاریخی کشور برابر بند ج ماده 166 قانون برنامه سوم توسعه و ماده 114 قانون برنامه‌ چهارم توسعه از وظایف قانونی شهرداری‌ها می‌باشد. با توجه به اینکه شهر اهواز به عنوان یکی از شهرهای دارای بافت تاریخی ارزشمند شناسایی و معرفی شده شهرداری اهواز می‌‌بایست اقدام به ایجاد مدیریت بافت تاریخی و تدوین و اجرای برنامه‌های حفظ و نگهداری بافت تاریخی اهواز بنماید. متأسفانه شهرداری اهواز نه تنها به این وظیفه قانونی عمل ننموده بلکه با اجرای طرح نوسازی بافت فرسوده در محدوده بافت تاریخی و صدور مجوز تخریب بناهای ارزشمند تاریخی شهر، از طریق شهرداری منطقه یک، عملاً عدم تمایل خود به اجرای قوانین مصوب کشوری ناظر بر حفاظت از آثار تاریخی ـ فرهنگی را به اثبات رسانیده است که در این خصوص خواهشمند است در خصوص الزام شهرداری اهواز به ایجاد مدیریت بافت تاریخی اهواز اوامر مقتضی مبذول فرمایید.

3ـ دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول: در سال 1372 استانداری خوزستان برخلاف قوانین و مقررات ناظر بر حفاظت از آثار تاریخی اقدام به واگذاری یکصد هکتار از اراضی واقع بر روی عرصه محوطه باستانی ایوان کرخه، واقع در 25 کیلومتری شمال غرب شوش، که یکی از مهمترین شهرهای دوره ساسانی در جهان می‌باشد، به دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول نموده و دانشگاه یاد شده اراضی مورد نظر را تصرف و پس از تسطیح بعنوان مزرعه تحقیقات کشاورزی مورد بهره‌برداری قرار داده و علی‌رغم مکاتبات و مذاکرات متعدد حاضر به خروج از محوطه باستانی نبوده و بر عمل خلاف قانون خود اصرار می‌ورزد. متأسفانه در نتیجه این عمل ضدفرهنگی یکصد هکتار از محوطه باستانی ایوان کرخه در حال نابودی تدریجی بوده و شأنیت فرهنگی محوطه را شدیداً مخدوش نموده است.

4ـ نهادهای نظامی‌: در سال‌های اخیر شاهد تعرضات متعدد یک نهاد نظامی به آثار تاریخ فرهنگی استان خوزستان می‌باشیم که بدلیل ماهیت نظامی، این نهاد پاسخگویی هیچ دستگاهی نبوده و نمی‌باشد. تخریب اثر ملی کاخ فیلیه در خرمشهر، تصرف منطقه تاریخی انکس در آبادان، تصرف قلعه ساسانی داودختر در رامهرمز، ساخت و ساز بر روی حریم درجه یک اثر تاریخی اشکفت سلمان (قدمت ایلامی)، ساخت جاده بر روی محوطه باستانی مهروبان در هندیجان و تخریب شدید محوطه باستانی جلیعه در سوسنگرد نمونه‌هایی از تعرضات نهاد نظامی مذکور به آثار تاریخی استان خوزستان می‌باشد.

5ـ اداره جهاد کشاورزی دزفول: محوطه باستانی جندی‌شاپور پس از انقلاب از طریق هیأت هفت نفره واگذاری زمین به شش قسمت چند هکتاری تقسیم و به اهالی منطقه جهت کشاورزی واگذار گردید. در سال 1365 تعداد 16 تپه بزرگ باستانی توسط اداره جهاد کشاورزی شناسایی گردید که در بررسی بعدی اداره مذکور تعداد تپه‌ها به 8 تعدد کاهش یافت، یعنی طی 10 سال 8 تپه عظیم باستانی در جندی‌شاپور بکلی توسط کشاورزان نابود گردید. برابر مقررات اداره جهادکشاورزی چنانچه یک اداره دولتی به اراضی کشاورزی نیاز داشته باشد قرارداد ثانوی با کشاورزان منعقد نگردیده و اراضی مورد نظر باید به دستگاه متقاضی تحویل گردد. علیرغم مکاتبات و مذاکرات متعدد اداره جهادکشاورزی دزفول نه تنها اراضی محوطه باستانی جندی‌شاپور را به اداره میراث فرهنگی نداده بلکه با انعقاد قرارداد با کشاورزان، دست ایشان را به مدت 10 سال برای نابودی اولین دانشگاه جهان باز گذاشته است.

6ـ اداره کل آموزش و پرورش استان خوزستان: در سال جاری طرحی از سوی سازمان میراث فرهنگی جهت حفاظت و معرفی تاریخ آموزش و پرورش در سطح ملی مطرح گردید به نام طرح موزه مدرسه. پس از ابلاغ طرح به نمایندگی‌های استانی مکاتبات متعددی با اداره آموزش و پرورش استان خوزستان انجام گرفت که سازمان آموزش و پرورش نه تنها به نامه‌های اداره میراث فرهنگی استان خوزستان توجه ننموده بلکه اقدام به فروش یکی از مدارس قدیمی اهواز از طریق مزایده نموده است که موضوع شدیداً مورد اعتراض اداره میراث فرهنگی قرار گرفت. در شهر اهواز دو مدرسه به نام مدرسه امام‌خمینی(ره) و مدرسه 22 بهمن واجد شرایط لازم جهت ایجاد موزه ـ مدرسه می‌باشند که متأسفانه اداره کل آموزش و پرورش خوزستان حاضر به تحویل مدارس یاد شده به اداره میراث فرهنگی جهت ایجاد موزه نمی‌باشد.

جناب آقای رئیس جمهوری

یکی از مهمترین دلایل اعتبار بین‌المللی یک کشور حفاظت و صیانت از آثار تاریخی‌ و پیشینه فرهنگی خود که بعضاً دارای شهرت بین‌المللی بوده و جزیی از تاریخ بشریت محسوب می‌گردد، می‌باشد. متأسفانه دستگاه‌های فوق‌‌الذکر با تعرض‌ یا بی‌توجهی به آثار تاریخی استان خوزستان عملاً موجبات مخدوش شدن اعتبار بین‌المللی کشور و محرومیت نسل‌های متمادی آینده از شناسنامه تاریخی خود را فراهم آورده‌اند. لذا با عنایت به مراتب فوق و ضمن تشکر از شهرداری آبادان جهت تلاش برای ایجاد شهرداری بافت تاریخی آبادان و شهرداری دزفول بدلیل تدوین و اجرای برنامه حفاظت از بافت تاریخی دزفول مستدعیست در خصوص پیش‌بینی تمهیداتی جهت حفاظت و صیانت از آثار تاریخی مورد تعرض دستگاه‌های فوق‌الذکر بذل عنایت فرموده و اوامر عاجل مبذول فرمایید.

                                                    با تجدیداحترام

                                                     رئیس انجمن

                                                     سعیدمحمدپور

رونوشت:

ـ دفتر مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای، جهت استحضار و بذل عنایت مقتضی.

ـ سازمان بازرسی کل کشور، جهت استحضار و بذل عنایت مقتضی.

ـ مجلس شورای اسلامی، کمیسیون محترم فرهنگی مجلس، جهت استحضار و بذل عنایت مقتضی.

ـ جناب آقای مهندس علویان صدر، معاونت محترم میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور جهت استحضار و بذل عنایت مقتضی.

ـ اداره کل بازرسی استان خوزستان، جهت استحضار و بذل عنایت مقتضی.