خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- فرزاد فرهادی: منابع آمریکایی و عربی از تلاش دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای تشکیل ائتلاف امنیتی و سیاسی جدید با کشورهای حوزه خلیج فارس، مصر و اردن با هدف مقابله با ایران خبر داده اند و اینکه کاخ سفید خواستار تقویت همکاری با این کشورها در زمینه دفاع موشکی، آموزش نظامی، مبارزه با تروریسم و موضوعات دیگری مانند حمایت از روابط اقتصادی و دیپلماتیک منطقه ای است.
این طرحی است که به گفته مقامات کاخ سفید و خاورمیانه ای نسخه ای از ناتو یا ناتوی عربی است. دولت ترامپ امیدوار است که این ائتلاف که موقتا نام ائتلاف استراتژیک خاورمیانه نامگذاری شده است در جریان نشست ۱۲ و ۱۳ اکتبر آینده در واشنگتن مورد بررسی و رونمایی قرار دهد. آمریکا با الگوگرفتن از ناتو، در پی تشکیل سازمانی به نام «ائتلاف راهبردی خاورمیانه» است که هدف آن مبارزه با نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه است.طرح ایجاد پیمان امنیتی قبل از سفر یکسال قبل ترامپ به عربستان از سوی مسئولان سعودی مطرح شد. طبق ادعای مقامات کاخ سفید؛ هدف از ائتلاف استراتژیک خاورمیانه، مقابله با تروریسم و افراط گرایی ایرانی و تثبیت صلح در خاورمیانه است!
این درحالی است که طرحهای قبلی دولتهای آمریکا در تشکیل پیمان رسمی با کشورهای حوزه خلیج فارس و عربی دیگر ناکام بوده استاین درحالی است که طرحهای قبلی دولتهای آمریکا در تشکیل پیمان رسمی با کشورهای حوزه خلیج فارس و عربی دیگر ناکام بوده است. هنوز مشخص نشده است که این ائتلاف چگونه می خواهد به اصطلاح با ایران مقابله کند اما ترامپ و متحدانش منافع مشترکی در بحرانهای کنونی یمن و سوریه و نیز دفاع از مسیرهای انرژی دارند.
همانطور که گفته شد؛ هدف دونالد ترامپ با کشورهای عربی از «ناتوی عربی» یا «ائتلاف راهبردی خاورمیانه» مقابله با نفوذ ایران در خاورمیانه خوانده شده است؛ هدفی که چند مقام عربی و البته کاخ سفید آن را تأیید کرده و گفته‌اند که چندی است دنبال اجرائی‌کردن آن هستند. طبق گزارش رسانه ها؛ این ائتلاف نظامی، امنیتی و سیاسی جدید شامل شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس و کشورهای مصر، اردن و آمریکا خواهد بود.
موانع ناتوی عربی
امارات و عربستان در این پیمان نقش اساسی را ایفا می کنند اما موانع این پیمان جدید قطر است که بزرگترین پایگاه هوایی آمریکا در منطقه را در خود جای داده است و دولت آمریکا نگران است که بحران میان دوحه و چهار کشور عربی مصر، عربستان، بحرین و امارات مانعی در مسیر تشکیل ناتوی عربی باشد هر چند که ریاض و ابوظبی اعلام کرده اند که این اختلاف مانعی در برابر ائتلاف جدید نیست.
سلطان نشین عمان نیز به عنوان مانعی در این مسیر است. این کشور روابط حسنه‌ای با تهران دارد، رابطه‌ای که با ایجاد ائتلاف با آمریکا و علیه ایران همخوانی چندانی ندارد. اگرچه این سلطان نشین، رابطه خوبی نیز با ایالات متحده آمریکا دارد؛ اما مشخص نیست هنوز این پادشاهی محتاط در مقابله با این ائتلاف چه خواهد کرد؟
نقش تل آویو در این ائتلاف
واشنگتن در واقع شروع به تکمیل کردن آنچه یکسال قبل در ریاض شروع کرده بود و از طرح ایجاد ائتلاف استراتژیک خاورمیانه ای خبر داده بود، است. هم اکنون در خفا و با کمترین جنجال به دنبال تشکیل ائتلاف استراتژیک خاورمیانه ای یا ناتوی عربی است.
بدون شک رژیم صهیونیستی در کنار آمریکا و آنچه اعراب میانه رو نامیده می شود، در ائتلاف نقش موثری ایفا خواهند کرد. اینکه نام ائتلاف خاورمیانه ای خوانده شده است با هدف وارد کردن رژیم صهیونیستی است. به عبارت بهتر این ائتلافی به نام اعراب اما به کام رژیم صهیونیستی است.
چرایی عدم تشکیل معاهده دفاع عربی مشترک ضد رژیم صهیونیستی
اما سئوال اینجاست که هنگامی که دشمن طرف دیگری غیر از اسرائیل است با اشتیاق فراوان به آن پرداخته می شود اما در طی این سالها بحثی از معاهده دفاع عربی مشترک ضد تل آویو به گوش نرسیده است؟ چرا بحث معامله قرن و قانون کشور یهود جایی نزد اعراب ندارند و ناتوی عربی برای آن تشکیل نمی شود؟
روز به روز بر دامنه اقدامات ضد مسجد الاقصی بیشتر می شود، شهرک سازی بیشتر می شود چرا ندایی در این زمینه شنیده نمی شود؟ نسل جدید عرب با پیمانی بسیاری خطرناک روبرو هستند که عبارات ساختگی مانند مقابله با تروریسم و جلوگیری از گسترش نفوذ ایران نمی تواند خطرات آن را پنهان کند. همچنین نمی تواند پنهان کننده این واقعیت باشد که اشغالگری، شهرک سازی، محاصره و نژادپرستی تهدید بزرگ برای فلسطین، منافع اردن و امنیت عربی است.
به هر حال در شرایطی که نزاع بین المللی در سوریه و یمن به شکل خاص و بحران میان دوحه و چهار کشور عربی به شکل عام جریان دارد دولت آمریکا از آنچه ائتلاف راهبردی خاورمیانه و به اصطلاح ناتوی عربی نامیده می شود، رونمایی می کند. آمریکا و غرب و صهیونیستها از موضوعات فرقه ای و طایفه ای برای دامن زدن به نزاع در منطقه بهره برداری می کنند. آمریکا از ناتوی عربی در وهله اول در راستای خدمت به رژیم صهونیستی و سپس به دنبال تحقق منافع آمریکا و غرب بهره برداری می کند.
هر طرفی که تحولات منطقه را رصد می کند، نمی تواند منکر آن شود. آمریکا به دنبال این است که کشورهای عربی زیرچتر واشنگتن بمانند و همواره نیازمند آمریکا و حمایت نظامی آن باشند تا تسلیحات بخرندآمریکا به دنبال این است که کشورهای عربی زیرچتر واشنگتن بمانند و همواره نیازمند آمریکا و حمایت نظامی آن باشند تا تسلیحات بخرند. آمریکا با ایجاد دشمن خیالی و غیرواقعی به نام ایران به دنبال رونق بخشیدن به صنایع نظامی و تسلیحاتی خود است.
اما آنچه سبب شده است که ناتوی عربی مورد توجه قرار بگیرد بحران های یمن و سوریه است. هنگامی که در جنگ یمن، ائتلاف سعودی نتوانست کاری از پیش ببرد و هنگامی که در سوریه، آمریکا خود را در برابر رقیب قوی دید، زمزمه های ایجاد ناتوی عربی قوت گرفت.
هدف آمریکا از ناتوی عربی در وهله اول تثبت حضور آمریکا در منطقه و حمایت از منافع اقتصادی و سرمایه گذاری آمریکا و ایجاد فرصت های شغلی درداخل آمریکا از طریق فروش سلاح به منطقه است. آمریکا به دنبال حفظ توازن و تسلط بر اقتصاد منطقه است.
«عبدالباری عطوان» تحلیلگر مشهور جهان عرب درباره این ائتلاف نوشته است: «همزمان با جنگ لفظی میان آمریکا و ایران، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا این روزها به دنبال تشکیل ائتلاف امنیتی-نظامی جدید با کشورهای حوزه خلیج فارس در کنار مصر و اردن است.
وی می نویسد: جنجال رسانه ای سعودی ها ضد انصارالله یمن درباره بحث حمله به نفتکش های این کشور احتمالا به تاسیس این پیمان جدید با نظارت آمریکا کمک می کند. اما اینجا پرسش های چندی مطرح می شود که از جمله آنها؛ آیا مصر و اردن به ائتلاف جدید ملحق خواهند شد و در نشست اکتبر آینده در واشنگتن شرکت خواهند کرد؟ رابطه اسرائیل با این پیمان جدید چیست و آیا عضوی در آن خواهد بود و ماهیت این عضویت چگونه است مخفی یا علنی؟ با مانعی به نام بحران دوحه با چهار کشور عربی که سد راه این ائتلاف است چگونه برخورد می شود؟ آیا قطر از روابط شاخص خود با ایران دست بر می دارد و همه پیوندها را قطع می کند و به خواسته های آمریکایی-سعودی-اماراتی تن می دهد؟ آیا اختصاص یک میلیارد و نیم دلار برای توسعه پایگاه نظامی آمریکا العدید در قطر با هدف قرار دادن آن به عنوان یکی از مراکز اصلی پیمان عربی-آمریکایی جدید و ترسیم نقش اصلی به آن در هر جنگ آتی ضد ایران است؟
عطوان نوشت: شاید هنوز زود باشد که پاسخی به همه این سئولات با توجه به مبهم بودن جزییات طرح آمریکایی داده شود اما بعید نمی دانیم که تهدیدات آمریکا ضد ایران با هدف ایجاد رعب و وحشت در میان ملتهای عربی و به ویژه خلیج فارس است تا ورود به پیمان جدید را توجیه کند و هزینه های عضویت را به طور کامل بپردازند.
وی می افزاید: این پیمان طایفه ای جدید ابزار جدیدی برای گرفتن صدها میلیارد دلار دیگر از کشورهای حوزه خلیج فارس به بهانه تقویت توان دفاعی برای آمادگی جنگ ضد ایران است. این کشورها نمی توانند با درخواست ترامپ مخالفت کنند و احتمالا از نشست آینده واشنگتن با خزائن خالی خارج شوند یا با بدهی های سنگین به سبب بزرگ بودن هزینه نظامی که آمریکا خواهان پرداخت آن است، روبرو می شوند».
به هر حال قدر مسلم آن است که ناتوی عربی بیش از آنکه تمایل عربی باشد تمایل و خواسته آمریکایی استناتوی عربی بیش از آنکه تمایل عربی باشد تمایل و خواسته آمریکایی است. آمریکا با اعراب از طریق اعراب ازطریق ناتوی عربی مقابله می کند و آنهم از طریق موضوعات خیالی. آمریکا با هر طرفی که در مسیر رژیم صهیونیستی و آمریکا حرکت نمی کند، به مقابله بر می خیزد. هدف واشنگتن فروش سلاح و حفظ تنش میان عربستان و همپیمانانش با ایران است و با ترساندن عربستان و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس از خطر خیالی ایران تاکنون قراردادهای تسلیحات هنگفتی به امضا رسانده است.
هدف خدمت به اسرائیل، باج گیری بیشتر از اعراب، به حاشیه راندن فلسطین و جایگزین کردن آن به جای آن، فروش مقادیر بیشتری از سلاح و گرفتن پول بیشتر و عداوت و دشمنی دائمی با جمهوری اسلامی ایران است.
به اعتقاد کارشناسان و ناظران امور نمی توان چشم انداز خوبی برای ناتوی عربی متصور شد. هدف ناتوی عربی بی ثبات کردن منطقه خاورمیانه و دامن زدن به مشکلات از سوی آمریکاست.
