گزارش یک بحران

مهندس غلام‌رضا براتی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز:

آب اهواز از نظر بهداشتی هیچ مشکلی ندارد/ ارائه آب بسته بندی در اهواز، طرح شرکت آب و فاضلاب برای جلب ذائقه مردم

انشعاب های غیرمجاز آب، یکی از مشکلات آب و فاضلاب شهر اهواز است / در اهواز بین 30 تا 40 هزار انشعاب غیرمجاز آب وجوددارد / درحال حاضر شبکه دفع آب های سطحی در اهواز وجود ندارد / درصد کمی از مصارف خانگی آب، به آب شرب تعلق دارد و طرح شرکت آب و فاضلاب این است که این میزان را با سامانه تولید آب به صورت بسته بندی تامین کند

خوزنیوز: مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز گفت: تغییر ذائقه مردم مهم ترین دلیل گرایش آنان به سمت استفاده از آب شیرین کن های خانگی است و شرکت آب و فاضلاب اهواز بر آن است که آب شرب را با سامانه تولید آب به صورت بسته بندی تامین کند. 

غلام‌رضا براتی در گفت و گوی اختصاصی با خوزنیوزعنوان‌کرد: شرکت آب و فاضلاب اهواز به دلیل وسعت و ظرفیت های موجود، (براساس صورت های مالی) دارای حدود 383هزار اشتراک آب و (براساس صورت های مالی) 340هزار اشتراک فاضلاب است که در مجموع بین 700تا750 هزار اشتراک آب و فاضلاب در اهواز وجود دارد. این ارقام مربوط به محدوده جغرافیایی اهواز است .

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز تصریح‌کرد: شهر اهواز در بخش آب توانمندی هایی دارد و دارای پنج تصفیه خانه آب است. همچنین شهرهای تابعه اهواز از جمله باوی ،کارون،حمیدیه و شیبان نیز هریک دارای تصفیه خانه مستقل است و در مجموع 9 تصفیه خانه آب آشامیدنی در اهواز و شهرهای تابعه وجود دارد.

براتی خاطرنشان‌کرد: 10مین تصفیه خانه در شهر شیرین شهر واقع شده که هنوز جمعیت آن ساکن نشده اند.

وی افزود: 2705 شبکه خطوط توزیع آب، وظیفه انتقال آب به مشترکین را دارند و همچنین 2065 کیلومتر شبکه فاضلاب نیز در اهواز وجود دارد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز یادآورشد: شهر اهواز یکی از معدود شهرهایی است که تعداد مشترکین فاضلاب آن نسبت به مشترکین آب، ضریب 79 درصدی دارد.

براتی عنوان کرد: شبکه آب و فاضلاب اهواز در سال 73 از شهرداری اهواز مستقل گردید و به شرکت آب و فاضلاب اهواز واگذار شد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز تاکیدکرد: اولین اقدامی که به صورت کارشناسی باید انجام شود بازنگری و تهیه طرح جامع آب و طرح جامع فاضلاب است و مطالعه این طرح ها حتی در شهرهای تابعه نیز انجام و تهیه شده است، به این معنا که اگر اعتبار تامین شود به راحتی مناقصات برگزار خواهدشد.

براتی یادآورشد: این طرح ها به دلیل آن که اهواز یک کلان شهر محسوب می شود در دفتر فنی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور انجام شده و موافقت نامه آن نیز به تصویب رسیده است که این یک تقطه قوت محسوب می شود.

وی افزود: احجام طرح و نیز اعداد و ارقام آن به صورت مکتوب و با درنظرگرفتن قدمت و ظرفیت شبکه ها آماده است و با توجه به شرایط موجود، 600 کیلومتر شبکه فرعی برای شهر اهواز پیش بینی شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز خاطرنشان کرد: در اهواز تا جایی که محدوده طرح مشخص باشد به طور مجزا طرح را تهیه کرده ایم و تاکنون طرح در مناطق کیانپارس، امانیه و کمپلو آماده شده است.

براتی افزود: در آماده سازی طرح جامع از نقشه برداری زمینی استفاده شده است و مشکلی که وجود دارد در مناطق حاشیه ای طرح است، یعنی جایی که کلیه دستگاه های خدماتی برای ارائه خدمات دچار سرگردانی هستند.

وی ادامه داد: با پیشروی ساخت و سازهای بی رویه، حتی اگر چندین سال نیز بگذرد هیچ چیزی تغییر نمی کند و متاسفانه دستگاه ها به این موضوع توجه نمی کنند و فقط در فکر ساخت و سازند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز مشکل دیگر را در توسعه ناهمگون مناطق شهری دانست و گفت: مناطقی چون کیانشهر و کوی مهدیس درحال توسعه است، در حالی که با توجه به ضوابط و قوانین ابتدا باید زیرساخت ها مهیا باشد.

براتی یادآورشد: هم اکنون تعداد 12 هزار پلاک غیررسمی در شهر اهواز اعلام شده که اگر در هریک از این خانه ها سه یا چهار نفر ساکن را فرض بگیریم، حدود پنجاه هزارنفر جمعیت در سکونتگاه های غیررسمی اهواز خواهیم داشت.

وی ادامه داد: انشعاب های غیرمجاز آب، یکی از مشکلات آب و فاضلاب شهر اهواز است، به طوری که جمعیت حاشیه نشین، برای تامین آب مورد نیاز خود ناچارند با شلنگ آب بکشند و این کار هم از لحاظ کمی و هم کیفی ازسویی بر شبکه آب شهری و ازسوی دیگر بر سلامت شهروندان تاثیر می گذارد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز تاکید کرد: یکی دیگر از عواقب انشعابات آب غیرمجاز این است که توانمندی اقتصادی شرکت را پایین می آورد؛ به این معنا که منابع مالی دیگر بازخورد نخواهند داشت.

براتی بیان داشت: وظایف شرکت آب و فاضلاب مطابق قانون، جمع آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب و نیز تصفیه و تهیه آب شرب است. بهنگام فصل بارندگی همیشه برای مردم این سوال به وجود می آید که وظیفه دفع آب های سطحی برعهده شهرداری یا شرکت آب و فاضلاب است.

وی افزود: درحال حاضر شبکه دفع آب های سطحی در اهواز وجود ندارد و هنگام بارندگی به شرکت آب و فاضلاب فشار می آورند که فاضلاب لایروبی شود. 

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز گفت: اجرای سیستم فاضلاب هزینه سنگینی دربردارد و در زمینه منابع مالی، برای اجرای پروژه طرح جامع هزار میلیارد تومان پیش بینی کرده ایم که یکی از برنامه های ما، استفاده از ظرفیت های بخش خصوصی است.

براتی بیان داشت: استفاده از فاینانس خارجی نیز در برنامه های شرکت آب و فاضلاب اهواز قراردارد. در گذشته شهرهای اهواز و شیراز بیشتر از اعتبارات وام بانک جهانی بهره مند شدند و در مجموع مبلغ 250 میلیون دلار برای اجرای طرح جامع اهواز موردنیاز است که برخی از پروژه های آن نیز انجام شده است.

وی تاکید کرد: پس از دوره پنج ساله اول، به دلیل تحریم ها کار متوقف و اعتبارات آن قطع شد ئ در این مدت تنها 40درصد از کل اعتبارات جذب شد.

براتی ادامه داد: تا سه سال آینده اجرای مابقی احجام باقی مانده از طرح جامع در دستور کار قرار دارد که اعتبار آن از فاینانس خارجی تامین می شود و اعتبار خوبی است.

وی تاکید کرد: تاکنون عنوان پکیج آماده شده و قرار است تا پایان امسال با تشکیل کمیته ای، مجوزها را تهیه و پروژه ها را مشخص نماییم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز پیرامون کیفیت آب آشامیدنی اهواز گفت: آب اهواز از نظر بهداشتی هیچ مشکلی ندارد و حتی تاسال 75 و 76 نیز هیچ کس از شوری آب اهواز صحبتی نمی کرد؛ برخی دلایل آن آلایندگی کشاورزی، کاهش دبی آب رودخانه، محدودیت منابع آب و افزایش EC آب در فصل تابستان باشد.

براتی یادآور شد: به باور ما تغییر ذائقه مردم مهم ترین دلیل گرایش آنان به سمت استفاده از آب شیرین کن های خانگی باشد. درحال حاضر EC آب باکیفیتی که از طرح غدیر می آید حدود 1300 تا 1400 است و این عدد در آب تصفیه کن ها به کمتر از 500 می رسد!

وی افزود: آبی که تحت عنوان فاز اول طرح غدیر به اهواز انتقال می یابد، بسیار با آب رودخانه کارون متفاوت است؛ به طوری کهEC آب کارون بالای 10 هزار است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز تاکید کرد: تصفیه فیزیکی با تصفیه شیمیایی متفاوت است ؛ عملی که آب شیرین کن خانگی انجام می دهد تصفیه شیمیایی است و تصفیه خانه های شهری عمل تصفیه فیزیکی را انجام می دهند تا آب آشامیدنی هیچ گونه مشکل بهداشتی نداشته باشد.

براتی ادامه داد: نکته مهمی که باید به آن توجه کنیم آن است درصد کمی از مصارف خانگی آب، به آب شرب تعلق دارد و طرح شرکت آب و فاضلاب این است که این میزان را با سامانه تولید آب به صورت بسته بندی تامین کند.

وی عنوان کرد: 10 درصد حجم بسیار کمی است که اگر بخواهیم با کیفیت 100درصد آن را به مردم برسانیم باید سامانه ای طراحی شود که آب را تحت نظارت و کنترل ارائه نماییم. هم اکنون وزارت نیرو این موضوع را در قالب یکی از برنامه های مهم خود دنبال می کند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز گفت: کیفیت بهداشتی آب اهواز مورد تایید است اما کم کم باید به سمتی برویم که طعم آب نیز مورد پذیرش ذائقه مردم قرارگیرد.

براتی به مشکلات ناشی از انشعابات غیرمجاز آب اشاره کرد و گفت: این لوله ها گاهی باعث می شود در شبکه خلا ایجاد شود و فاضلاب به سیستم آب آشامیدنی شهر وارد شود.

وی بیان کرد: بنا داریم از این پس با افرادی که اقدام به ایجاد انشعاب آب غیرمجاز می کنند از طریق قوه قضائیه و با استفاده از اهرم فشار برخورد کنیم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز یادآورشد: با اجرای طرح جامع، در نقاط مختلف شهر 350 هزار مترمکعب آب آشامیدنی به ذخیره آب اهواز افزوده می شود و 70 درصد نیاز آبی این شهر تامین خواهدشد.

براتی ادامه داد: به منظور راه اندارس تصفیه خانه فاضلاب شرق، تجهیراتی باید از خارج از کشور تهیه شود و گیر قضیه در دستگاهی مختص تصفیه فاضلاب است که باید در خارج ساخته شود، در غیراین صورت فعال کردن تصفیه خانه مشکلی نداشت و پیش از این اجرا شده بود.

وی گفت: دغدغه خود ما این است که تصفیه خانه شماره 2 طرح غدیر تا پایان سال راه اندازی شود و مطمئن باشید منبع مالی آن نیز تامین خواهدشد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز تاکیدکرد: یکی از مسائل مهم این است که آب و فاضلاب باید در کشور ارزش خود را پیدا کند.

براتی اشاره کرد: آبی که از تصفیه خانه فاضلاب به دست می آید را می توان مورد مصارف کشاورزی قرارداد. روزانه 112 میلیون متر مکعب از این تصفیه خانه به دست خواهد آمد و اگر این عدد را با رقم 9 میلیون متر مکعب آب آشامیدنی که سال گذشته برای آبیاری فضای سبز پارک ها استفاده شد مقایسه کنیم، درمی یابیم که حجم آب مزبور بسیار مفید خواهدبود.

وی افزود: یکی از طرح های قابل اجرا این است که از فاضلاب هر محله برای آبیاری فضای سبز همان منطقه استفاده شود و در بسیاری از مناطق می توان فاضلاب مشکل ساز را به راحتی مورد استفاده قرارداد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز تاکیدکرد: آب غیرمجاز یکی از مشکلات جدی استان خوزستان است و دلیل آن هم فراهم نبودن زیرساخت ها در نتیجه ساخت و ساز غیرمجاز است.

براتی گفت: در اهواز بین 30 تا 40 هزار انشعاب غیرمجاز آب و 370 هزار اشتراک آب وجود دارد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز یادآورشد: در شهر اصفهان هنگام تاسیس کارخانه فولاد مبارکه مسئولین وقت عنوان کردند زاینده رود آب ندارد و نمی توانیم آب در اختیار این کارخانه قراردهیم؛ در نتیجه پنج پروژه تصفیه فاضلاب برای این کارخانه تعریف شد و خود دست اندرکاران کارخانه نگهداری آن ها را برعهده گرفتند.

وی ادامه داد: چنین پتاسیلی در اهواز نیز وجوددارد و پیشنهاد ما این است که صنایع موجود در خوزستان از هرراهی که می دانند منابع مالی را تامین کنند، پروژه را بدست ما بسپارند و سپس آن را در اختیار بگیرند.

براتی عنوان کرد: باور من این است که اگر طرحی مثل ایجاد کارخانه یا صنایع تعریف می شود، تمام موارد آن باید در سطح استان دیده شود و زیرساخت های آن فراهم شود.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز از خرید چند دستگاه جدید برای جمع آوری فاضلاب ازسوی این شرکت خبر داد و گفت: یک دستگاه مکنده وخصوص لایروبی فاضلاب به قیمت سه میلیارد تومان خریداری شده که قطر آن 250 سانتی متر است و پس از مکش فاضلاب، آن را درجای دیگر تخلیه می کند.

وی افزود: همچنین برای خرید چهار دستگاه دیگر نیز قرارداد لازم منعقد شده که خرید نهایی آن ها تا هشت ماه ممکن است طول بکشد؛ کار این دستگاه ها شست و شوی شبکه فاضلاب است.

براتی تاکیدکرد: متاسفانه در امر خرید دستگاه فاضلاب، بخش خصوصی ورود نمی کند زیرا ازسویی این کار هزینه سنگینی دارد و ازسوی دیگر درآمد آن به قدری نیست که پاسخگوی سرمایه گذاری باشد.