اخبار سیاسی روز

جاسوسی آل سعود در «خیابان نیلوفر» تهران

عضو سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: مقامات اطلاعاتی ایران اسنادی را در اختیار دارند که مشخص می‌کند که زمانی که سفارتخانه عربستان در ایران فعال بود، اطلاعاتی را برای سازمان‌های جاسوسی به ویژه موساد تهیه می‌کرد.

به گزارش مشرق، محمدحسن آصفری عضو سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس درباره نقشه سفرای عربستان به عنوان ماموران اطلاعاتی و جاسوسی که در کشورهایی که ماموریت دارند اظهارکرد: موضوع اقدام جاسوسی و امنیتی عربستان در کشور‌های مختلف یک واقعیت انکار‌ناپذیر است.
وی افزود: مقامات اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران اسنادی را در اختیار دارند که مشخص می‌کند که زمانی که سفارتخانه عربستان در ایران فعال بود آمار نیروهایی که در این سفارتخانه حضور داشتند قابل قبول نبود و نشان می‌داد که آنها به غیر از کار دیپلماتیک اقدامات جاسوسی نیز انجام می‌دادند و اطلاعاتی را برای سازمان‌های جاسوسی به ویژه موساد تهیه می‌کردند که این موارد کاملا برای ما روشن بود.
عضو سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس با بیان اینکه اسناد متعددی از جاسوسی عربستان در ایران از طریق سفارتخانه کشور در اختیار دستگاه‌های امنیتی ما قرار دارد اظهار کرد: عربستان در سفارتخانه‌ها خود به خصوص در کشورهای اروپایی به جای انجام کار دیپلماتیک اقدامات دیگری را انجام می‌دهد و در زمینه جذب جاسوس وارد عمل می‌شوند.
آصفری خاطرنشان کرد: حکام آل‌سعود امروز از طریق سفارتخانه‌های خود در سراسر جهان پول‌هایی را در اختیار برخی افراد شناخته شده و تندرو اسلامی برای پیاده کردن افکار وهابیگری در منطقه قرار می‌دهند.وی با بیان اینکه عربستان امروز هزینه‌های زیادی را به منظور ترویج افکار وهابی در منطقه خرج می‌کند گفت: ما این موضوع را به وضوح می‌توانیم در جنگ بالکان، بلگراد و بوسنی هرزگوین مشاهده کنیم روندی که مردم این کشورها به خوبی از آن و نقش عربستان اطلاع دارند.عضو سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس خاطرنشان کرد: انجام اقدامات امنیتی و ترویج افکار وهابیت از اقدامات مستمر عربستان در خاک کشورهای دیگر در قالب دیپلماتیک است.منبع: میزان

آیا توطئه‌ای ناشناخته علیه بشار اسد در راه است؟

یک منبع آگاه در وزارت امور خارجه گفت که امریکایی‌ها به همراه عربستانی‌ها، اماراتی‌ها و اردنی‌ها در حال آموزش یک گروه شبه نظامی و امنیتی در اردن هستند که هیچ اطلاعاتی درباره آن در دست نیست.

 به گزارش مشرق، آتش بسی که بعد از توافق امریکا و روسیه از روز عید قربان در سوریه جاری شده محل شبهات بسیاری است. هر دو طرف نسبت به شکست آن هشدار می دهند و می گویند این آخرین فرصتی است که می تواند به جنگ – بحران سوریه پایان دهد. در غیر این صورت ممکن است اتفاقات پیش بینی نشده ای روی دهد. نگرانی ها روز به روز از نقض آتش بس افزایش می ِیابد و دو طرف یکدیگر را به نقض آن متهم می کنند.
در حالی که به روشنی شاهدیم که جیش الفتح (همان جبهه النصره دیروز) و داعش و برخی گروه های مسلح مخالف حکومت بشار اسد که به گروه های تکفیری و تروریستی نزدیک هستند، آتش بس را نپذیرفته اند و همچنان در حال جنگ هستند. در عین حال این را هم می دانیم که امریکایی ها و روس ها بر سر حمله به جیش الفتح به توافق نرسیده اند و با وجود این که امریکایی ها القاعده را دشمن سرسخت خود می دانند و این را هم می دانند که جیش الفتح یا همان جبهه النصره ارتباطات تنگاتنگی با القاعده دارد بر خلاف اصرار روسیه مبنی بر لزوم حمله به آن، از یورش به آن خودداری می کنند. در حالی که خود امریکایی ها جبهه النصره را وارد فهرست گروه های تروریستی خود کرده اند. بهانه امریکایی ها این است که جبهه النصره مورد حمایت متحدان منطقه ای ما (عربستان سعودی، قطر، ترکیه و امارات متحده عربی) است و آنها مخالف حمله به این گروه هستند.
امریکا روسیه و سوریه را متهم می کند که آتش بس را نقض کرده اند. در مقابل روسیه و سوریه نیز مخالفان مسلح مورد حمایت امریکا را متهم می کنند که آتش بس را زیر پا گذاشته اند. امریکا مدعی است راه موسوم به کاستلو که راهی استراتژیک محسوب می شود و حلب را به مرز ترکیه می رساند، طرف روسی و سوری تخلیه نکرده و اجازه نمی دهد کمک های انسان دوستانه به شهر حلب برسد. در مقابل نیروهای امریکایی در اقدامی عجیب که برای نخستین بار رخ می دهد شهر تل ابیض در نزدیکی رقه در سوریه را به تصرف خود در آورده اند و پرچم امریکا را بر فراز آن برفراشته اند. روسیه می گوید این اقدام امریکا نقض آتش بس است.
 امریکا همچنین تلاش دارد القا کند که توافق صورت گرفته میان روسیه و امریکا شامل کنار رفتن بشار اسد از قدرت بر اساس فرمولی اعلام نشده اما مورد توافق دو طرف نیز می شود. در حالی که روسیه این ادعا را رد می کند و می گوید به هیچ وجه بر سر کنار رفتن بشار اسد از قدرت با امریکا توافق نکرده است.
کارشناسان می گویند که تمامی این اتفاقات و اتهام زنی ها دو واقعیت را نشان می دهد. اول این که امریکایی ها به دنبال طولانی کردن جنگ سوریه هستند. تا به کی مشخص نیست. اما احتمال داده می شود هدف حداقل تا انتخابات ریاست جمهوری امریکا باشد. دوم این که امریکایی ها به دنبال بهانه ای برای اثبات نقض آتش بس از سوی طرف مقابل هستند. سوالی که در این جا مطرح می شود این است که، اگر آتش بس نقض شود چه می شود که این قدر نسبت به آن هشدار می دهند و تلاش دارند القا کنند که این آخرین شانس آتش بس در سوریه است؟
برخی رسانه ها و منابع مطلع می گویند امریکایی ها درصدد طراحی توطئه ای تازه علیه بشار اسد هستند. توطئه ای که می تواند به تغییر معادلات حاکم بر سوریه منجر شود. هیچ کس هنوز جزئیات بیشتری نمی داند، فقط روشن است که پنهانی دسیسه ای در حال طراحی است. نه زمان اجرای آن مشخص است و نه اصولا کسی می داند تا چه اندازه امکان اجرای آن وجود دارد. یک منبع آگاه در وزارت امور خارجه گفت که امریکایی ها به همراه عربستانی ها، اماراتی ها و اردنی ها در حال آموزش یک گروه شبه نظامی و امنیتی در اردن هستند که هیچ اطلاعاتی درباره آن در دست نیست. این منبع آگاه که نخواست نامش فاش شود گفت که در تلاشیم اطلاعات بیشتری از این گروه و برنامه ای که این چهار کشور در اردن دنبال می کنند به دست آوریم اما همچنان اطلاعات و سرنخ های ما ناچیز است.
پیش از این سیمور هرش، روزنامه نگار مشهور امریکایی که در مقاله ای، درباره شکست سیاست های امنیتی امریکا علیه حکومت سوریه نوشته بود که در طول حدود پنج سال و نیم بحران جاری در سوریه سی آی ای شش بار تلاش کرد به واسطه گروه های تکفیری که مورد حمایت عربستان سعودی بودند به دمشق یورش ببرد و کار بشار اسد را تمام کند که ناکام ماند. آخرین آن توسط جیش الاسلام، یک گروه تروریستی مورد حمایت عربستان سعودی و شخص بندر بن سلطان، رئیس سابق سازمان امنیت عربستان صورت گرفت که در این حمله که از خاک اردن فرماندهی می شد، بنا بود به طور گسترده از سلاح شیمیایی نیز استفاده شود که قبل از رسیدن این گروه به دمشق شکست سنگینی خورد که باعث سرخوردگی شدید امریکایی ها شد. گفته می َشد جیش الاسلام در آن موقع 15 هزار نیروی مسلح دارد و کار آموزش نظامی آنها نیز با هماهنگی عربستان و امریکا توسط مستشاران پاکستانی صورت می گیرد. بخش عمده ای از اعضای جیش الاسلام در حال حاضر به جیش الفتح پیوسته اند. البته هنوز تعدادی از آنها تلاش می کنند به طور مستقل به فعالیت خود ادامه دهند.
آیا این بار امریکایی ها تلاش دارند مجددا شانس خود را بیازمایند و حمله مشابهی ترتیب دهند؟ آیا آن چه هنوز اطلاعات دقیقی از آن به دست نیامده است، به همین موضوع باز می گردد؟ آیا این که امریکایی ها و مخالفان دنبال بهانه ای هستند تا وانمود کنند که ارتش سوریه و روسیه آتش بس را نقض کرده اند برای این است که توطئه تازه ای را از اردن پیاده کنند؟ هنوز کسی چیزی نمی داند اما برای همه روشن است که از یک سو فضا ملتهب است و امیدی به بهبود اوضاع نیست و از سوی دیگر توطئه ای فاش نشده وجود دارد.

 

منبع: دیپلماسی ایرانی

آمریکا جنگنده های اف-35 را زمین گیر کرد

نیروی هوایی آمریکا جنگنده های جنجال برانگیز اف-35 که برنامه ساخت آن یکی از گران قیمت ترین ساخت جنگنده در تاریخ این کشور را به خود اختصاص داده است، به دلیل پیدا شدن نقص فنی زمین گیر کرد.

به گزارش مشرق، شبکه خبری سی ان ان روز شنبه گزارش داد نیروی هوایی آمریکا روز گذشته (جمعه) در بیانیه ای علت زمین گیر شدن این جنگنده که پس از سال ها تاخیر، سرانجام عملیاتی شدن آن به تازگی اعلام شده بود ، بروز اشکال در مخزن سوخت این جنگنده اعلام کرد.

 

بنا بر این گزارش عملیات این جنگنده بطور موقت با وقفه روبرو شد. 

جنگنده چند منظوره اف-35 ساخت شرکت آمریکایی 'لاکهید مارتین' که تاخیر در تحویل و هزینه پروژه ساخت آن از 400 میلیارد دلار گذشته، طی سال های اخیر نه تنها در رسانه ها بلکه در کنگره آمریکا نیز جنجال برانگیز شده است. بنابراین گزارش فقط تا سال 2014 میلادی پروژه جنگنده اف-35 با هفت سال تاخیر و اضافه بودجه ای بالغ بر 160 میلیارد دلار روبرو بود. یکی دیگر از مشکلات این جگنده پرهزینه اشکال در سیستم اکسیژن کابین خلبان بود که خلبان به ناگاه با قطع اکسیژن مواجه می شد. منتقدان؛ این پروژه را به انداز ه ای بزرگ و گرانقیمت می دانند که حذف آن دیگر ناممکن است.

به گزارش سی ان ان، نیروی هوایی آمریکا اکنون 10 فروند از این جنگنده را به دلیل بروز این اشکال زمین گیر کرد. اشکال در سیستم لوله های خنک کننده در مخزن سوخت ، تاکنون 57 فروند از این نوع جنگنده را در بر گرفته است.سی ان ان گزارش داد: نقص فنی پیدا شده ، قرار است بر روی 15 جنگنده ایی که در خط تولید قرار دارند، برطرف شود. شرکت لاکهید مارتین تاکنون 108 فروند از این جنگنده اف-35مدل A را به نیروی هوایی آمریکا تحویل داده است. 

نیروی هوایی آمریکا در نظر دارد یک هزار 763 فروند از این جنگنده را خریداری کند. تا مارس 2016میلادی 171 فروند از این جنگنده ساخته شده و هزینه پروژه ساخت و تکمیل جنگنده اف-35 تا سال 2070میلاد بالغ بر یک تریلیون و 508 میلیارد دلار برآورد شده است.این جنگنده که دارای سه مدل A و B و C و درحال سپر کردن مراحل آزمایش و توسعه نهایی است، قابلیت هایی همچون رادار گریزی، فرود و برخاست معمولی، فرود و برخاست کوتاه و نشست عمودی بر روی ناوهای هواپیما بر است.

 هزینه هر فروند از این جنگنده بدون در نظر گرفته قیمت موتور برای مدل اف-35A مبلغ 98 میلیون دلار است. منبع: ایرنا

نقاط اختلافی آمریکا و روسیه در توافق؛

رئیس سازمان اطلاعات ترکیه چه پیغامی برای تهران آورد؟/ تقویت سناریو فعال کردن تروریست‌ها در جنوب سوریه

اطلاعات موجود نشان می‌دهد که عربستان با همکاری آمریکا و فرانسه و اردن به دنبال آغاز عملیاتی در جنوب سوریه است تا شاید بتواند خسارت‌های شمال سوریه را جبران کند.

سرویس جهان مشرق - هم‌زمان با آغاز اجرایی شدن آتش بس در جبهه سوریه، موضوع مذاکرات و توافق‌ آمریکا و روسیه به کانون اصلی توجهات تحلیلگران و کارشناسان منطقه‌ای تبدیل شده است. ابراهیم الامین تحلیلگر مسائل راهبردی منطقه و سردبیر روزنامه الاخبار لبنان در مقاله‌ای در این روزنامه به بررسی مذاکرات اخیر آمریکا و روسیه و نگرانی‌های موجود در قبال این مذاکرات پرداخته و می‌نویسد: آمریکا دیگر به هیچ یک از متحدان میدانی اش اطمینان ندارد و از سطح توبیخ آنها فراتر رفته و تصمیمات خود را به آنها دیکته می‌کند، حتی اگر این تصمیمات را دوست نداشته باشند.

 

یک دیپلمات انگلیسی در این رابطه می‌گوید که آمریکایی‌ها به یک مسئول خلیج فارسی که نسبت به توافق این کشور با روسیه انتقاد داشته است، با عتاب گفته است: شما بیش از آنچه نیاز داشته باشید وقت و امکانات گرفته اید.  اما همچنان بشار اسد در کشور جولان می‌دهد و ایران در قلب سوریه حضور دارند و روس‌ها بار دیگر به خاورمیانه بازگشته‌اند.

روسیه نگرانی‌های متفاوتی در این زمینه دارد، این کشور با هوشیاری کامل به عنوان طرف مستقیم این بحران وارد عمل شده است، اما نمی‌خواهد این بحران یک بحران فراگیر و بدون افق باشد. روسیه بالغ بر یک سال اقدامات نظامی و میدانی در سوریه داشته است. این موضوع نظریه‌های موجود در زمینه ایده یکسره شدن تحولات نظامی را از بین می‌برد. مسکو امروز بیش از پیش نسبت به واقعیت دولت سوریه و موازنه های میدانی و پیچیدگی‌های آن اطلاع دارد.
ترکیه از سوی بسیاری از طرف‌ها متهم شده است به این که تلاش برای کودتا در این کشور جدی نبوده است و سرویس‌های نظامی و اطلاعاتی ترکیه از این اتفاق اطلاع  داشته‌اند، ترکیه از قبل تلاش برای این کودتا را می‌دانسته، اما رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه ترجیح داد این سناریو انجام شود تا وی اجازه انجام اصلاحات اساسی در مدیریت داخلی ، نظامی ، امنیتی ، سیاسی و اقتصادی در ترکیه را داشته باشد. اتفاقاتی که افتاد باعث شده وی تواند بیش از پیش در پرونده سوریه از خود تحول نشان دهد.
روس ها و ایرانی‌ها روایت می‌کنند که احمد داوود اوغلو نخست وزیر سابق ترکیه قبل از اینکه نخست وزیری را بنا به درخواست اَردوغان کنار بگذارد ، مأمور اجرای آخرین مأموریت خود بود و از وی خواسته شده بود که پرونده سوریه را پاک‌سازی کند. در همین رابطه داووداوغلو به همراه هاکان فیدان رئیس سرویس‌های اطلاعاتی این کشور به مسکو و تهران سفر کرد. محور گفتگوهای آنها مشخص بود: ما به دنبال راه حل بحران در سوریه مبتنی بر حفظ منافع خود هستیم و دیگر به باقی ‌ماندن یا کناره‌گیری بشار اسد اهمیتی نمی‌دهیم، اما نمی‌خواهیم بیش از این وارد بحران سوریه شویم.

 
بعد از اینکه داووداوغلو کناره‌گیری کرده و بن علی یلدیریم نخست وزیر ترکیه شد، وی طرح هم‌گرایی با طرف‌های روسی و ایرانی را در پیش گرفته و به آن‌ها گفت: چیزی که نخست وزیر سابق به شما گفته ، همچنان ادامه خواهد داشت. نخست وزیر جدید گفت که وی مانند داووداوغلو مواضع سختی نسبت به این پرونده نداشته و می‌تواند به صورت تدریجی روندی را آغاز کند که نشان دهنده اصلاح رویکردها این کشور در قبال سوریه باشد.

قطر هیچ اراده‌ای در این زمینه از خود ندارد، این کشور همچنان نگران میزان آماده‌باش عربستان سعودی است و آنکارا را به عنوان راه نجات خود می‌داند. در همین رابطه امیر قطر به همتایان عرب خود گفته است که دولتش با میانجیگری روسیه و ایران به دنبال رسیدن به راهکار توافق جهت پایان دادن به جنگ در سوریه هستند.  

امیر قطر در این رابطه طرحی را نیز در راستای رضایت مخالفان سوریه ارائه داده و تشکیل شورای حاکمیت انتقالی در سوریه به ریاست یک قاضی مستقل مورد قبول و سوی دو طرف را مطرح کرده است. براساس این طرح در شورای مذکور چهار نماینده از سوی دولت و مخالفان حضور خواهند داشت و اسد تا زمانی که شورای انتقالی مذکور تأیید می‌کند، بر سر قدرت خواهد بود.
طبعاً هیچ کس به حرف‌ها و پیشنهادات قطر توجه نمی‌کند، حتی ترک‌ها نیز خود را از این تصورات دور نگه می‌دارند. برای اولین بار است که قطری‌ها و سایر طرف‌های حاشیه خلیج فارس نگرانی‌های ترکیه در قبال گروه ‌های افراط‌گرای موجود در نزدیکی مرزهای این کشور را شنیده‌اند. آنکارا معتقد است که اگر این گروه‌ها فرصت مناسب را پیدا کند، بر ضد این کشور کودتا خواهند کرد. علاوه بر این که آنکارا به طرف‌های مرتبط اعلام کرده که نگرانی این کشور در قبال کردها به اولویت نگرانی‌های این کشور تبدیل شده است.

در طرف مقابل هیچ کس غیر از عربستان در دایره بالاترین حد از چالش‌ها قرار ندارد، خسارت‌های این کشور در عراق فراتر از حد تصور است. ریاض در یمن نیز این نگرانی را دارد که انصار الله بتواند منطقه نجران را تحت کنترل گرفته و به سمت مسیرهای بین‌المللی که به جده و ریاض می‌روند، پیشروی کند.  

اعلام شورای ریاست جمهوری در یمن نیز باعث شده موج تازه‌ای از هماهنگی‌ها بین انصار الله و علی عبدالله صالح ایجاد شود که یکی از مهم‌ترین سیگنال‌های آن این است که صالح در انبارهای موشک های بالستیک خود را که نوسازی و تجهیز شده است به روی انصار الله بازکرده است. موشک‌هایی که بعضی از آنها در موشک باران مناطق جدید در عمق عربستان مورد استفاده قرار گرفته است. در سوریه نیز عربستان برگه ای غیر از بعضی گروه‌های فرسایش یافته در جنوب سوریه یا جنوب دمشق ندارد، به این ترتیب حتی دیگر نمی‌تواند ادعا کند که قدرت زدن به زیر میز مذاکرات را دارد.

از سوی دیگر ایران و حزب‌الله به گونه‌ای رفتار می‌کنند که گویا کار آسانی در پیش دارند، تجربه پنج سال مبارزه در سوریه به دو طرف به همراه دولت سوریه این امکان را داده است که سختی‌ها و مسئولیت‌های این موضوعات را متوجه باشند. با وجود اینکه تصمیم قطعی و مشخص ایران و حزب‌الله لبنان حضور در کنار بشار اسد تحت هر هزینه‌ای است و این طرف‌ها هیچ اشاره‌ای به آینده سیاسی بشار اسد ندارند ، اما آن‌ها نیز محاسبات خاص خود را در رابطه با مسائل منطقه‌ای دارند و جبهه‌های منطقه‌ای را با یکدیگر مرتبط می‌بینند.  

آنها بعد از اینکه موفق شدند روند براندازی دولت سوریه را با شکست مواجه کرده و نقاط دفاعی قوی و پیشرفته ای در این کشور ایجاد کرده و پروژه طرف مقابل برای به فرسایش کشیدن سوریه را متوقف کنند، مانعی در پیشروی به سمت آتش بس مبتنی بر راه حل سیاسی بحران نمی‌بینند. این دو طرف می‌دانند که در شرایط کنونی سوریه و منطقه امکان تحمیل راه‌حلی در سوریه بر خلاف منافع دولت یا حتی منافع تهران و حزب الله وجود ندارد.

 

 

علاوه بر اینها حزب‌الله لبنان خود را وارد مرحله آماده سازی جهت احتمال بروز درگیری‌ها در جنوب سوریه کرده است، چرا که اطلاعات به دست آورده که نشان می‌دهد عربستان با همکاری آمریکا و فرانسه و اردن به دنبال آغاز عملیاتی در جنوب سوریه است تا شاید بتواند خسارت‌های شمال سوریه را جبران کند.

 

در این شرایط حزب‌الله به خوبی می‌تواند نقش اسرائیل را ارزیابی کند، به ‌ویژه اینکه طرف‌های مستقر در اتاق عملیات الموک ترجیح می‌دهند که اسرائیل نیز در این بحران حضور داشته باشد و در حمله به پایگاه و مقرهای نیروهای دولتی سوریه و متحدانش به آنها کمک کند. این روند باعث شده استراتژی‌هایی در پیش گرفته شود که مانند اقدام دیروز ارتش سوریه در تقابل با هر نوع تجاوز اسرائیل به خاک این کشور باشد.

در کنار محاسبات بازیگران خارجی، بزرگ‌ترین محاسبه در رابطه با این بحران در مورد مردم سوریه است، ایده ای که باعث می‌شود طرف‌ها به گونه‌ای عمل کنند که جلوی خونریزی بیشتر گرفته شود. فارغ از هر نوع بررسی‌ها برای آینده راه‌حل سیاسی سوریه و نحوه دستیابی به آن، بر اساس آتش‌بس موجود فرصتی برای همگرایی و آرامش و رخ نمودن برخی نمودهای زندگی در میان مردم پدید آمد که می‌تواند بزرگ‌ترین خدمت به ملت خسته سوریه باشد. این در حالی است که دولت سوریه نیز نمی‌خواهد تجربه آتش‌بس فوریه تکرار شود ، آتش‌بسی که در نهایت باعث تجهیز مجدد تروریست‌ها و اقدام آنها برای خونریزی و کشتار و تخریب بیشتر مردم شد.

پایگاه خبری العهد نیز در مقاله ای به توافق انجام شده بین مسکو و واشنگتن اشاره کرده و در این رابطه می‌نویسد: نشست گروه 20 که روز چهارم سپتامبر در چین و با حضور تعداد زیادی از رهبران دنیا برگزار شده بود، با وجود تعدد پرونده‌های مورد بررسی به پایان رسید، اما نکته جالب اینجا بود که موضوع بحران سوریه علاوه بر پرونده مبارزه با تروریسم محور اصلی ملاحظات و بررسی‌های انجام شده بین رؤسای جمهور مختلف به ویژه ولادیمیر پوتین و باراک اوباما رؤسای جمهور روسیه و آمریکا قرار داشت.

مسلماً پرونده بحران سوریه براساس شاخه‌های فرعی خود، پیچیدگی‌های منطقه‌ای و بین‌المللی زیادی دارد. این پرونده تنها منحصر به کشورهای همسایه سوریه نیست، مبالغه نیست اگر بگوییم که نگاه تمامی دنیا به دولت و ملت و ارتش سوریه مغایر با نگاهی است که آنها در آغاز این بحران در سال 2011 داشتند.

 
مطالب زیادی در رابطه با رسیدن به آتش‌بس در پرونده سوریه بر اساس مذاکرات انجام شده در نشست گروه 20 مطرح شده است ، اما در این رابطه باید چند نکته ذکر شود.

اول: داوری کردن در رابطه با نتایج نشست بین رؤسای جمهور روسیه و آمریکا بسیار زود است، به‌ویژه اگر این موضوع را مدنظر قرار دهیم که هیئت‌های نظامی و فنی از دو طرف در چارچوب هماهنگی ها و بررسی‌های مستمر به دنبال رسیدن به راهکاری برای کاهش موانع فنی باقی مانده و هماهنگی با رهبران سیاسی و نظامی سوریه در این رابطه هستند.

دوم: رایزنی‌ها بین وزرای خارجه روسیه و آمریکا و تعیین موعدی جدید برای نشست بین آنها در اواسط ماه جاری میلادی جهت اعزام رسیدن به توافق بین‌المللی با موافقت منطقه سوریه جهت آغاز اجرای این توافق ادامه دارد.  

سوم: باراک اوباما تمایل دارد دستاوردی منطقه‌ای محقق کرده و دوران ریاست جمهوری خود را با آن به پایان برساند، دوره‌ای که تنها چند ماه از آن باقی مانده است. وی سعی دارد در این زمان باقی مانده دستاوردی شبیه به حل پرونده شیمیایی سوریه در سال 2013 داشته باشد. این اتفاق می‌تواند موتور محرک مهمی برای حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا باشد تا شاید این حزب بتواند چهل و پنجمین مستاجر کاخ سفید را نیز به خود اختصاص دهد.

این گزارش در ادامه به نقاط اختلافی موجود در ابعاد نظامی توافق مذکور اشاره کرده و آنها را در موارد زیر توضیح می‌دهد:
1- بند مرتبط با ممانعت از استفاده از نیروی هوایی سوریه و روسیه قبل از آغاز اجرای توافق مورد اختلاف طرفین قرار دارد. آمریکا تلاش دارد قبل از آغاز هماهنگی‌های نظامی بین روس‌ها و آمریکایی‌ها در تقابل با جبهه النصره و گروه تروریستی داعش این حملات متوقف شود ، اما روسیه این موضوع را قبل از رسیدن به راهکار نهایی آتش‌بس در سوریه رد می‌کند.
 
2-جداسازی ارتباط بین جبهه النصره و گروه‌های معتدل. طرف آمریکایی براساس پیشنهادی که مایکل راتنی فرستاده آمریکا به سوریه به مخالفان مسلح و مخالفان سیاسی ارائه کرده است، خواستار عدم موشک باران مناطق تحت سلطه مخالفان شده است. آمریکایی‌ها بدون توجه به اینکه در مناطق مذکور چه گروه‌هایی حضور دارند ، این موضوع را خواستار شده اند. این در حالی است که در این مناطق جریان‌های وابسته به جبهه فتح الشام (جبهه النصره سابق ) در کنار گروه‌های مسلح دیگر حضور دارند. روس‌ها همچنان اصرار دارند که در ابعاد میدانی باید بین مواضع جبهه النصره و گروه‌های مخالف به اصطلاح معتدل تمایز کامل ایجاد شود. مسکو اصرار دارد که واشنگتن با اعمال فشار بر گروه‌های مسلحی که در عرصه میدان از آنها حمایت می‌کند ، می‌تواند این کار انجام دهد.
3-مورد اختلافی دیگر در رابطه با تأمین امنیت مسیر کاستلو برای وارد کردن کمک‌های انسانی است. براساس پیشنهاد ارائه شده از سوی راتنی نیروهای دولتی باید سلاح‌های سنگین خود را تا مسافت 3.5 کیلومتری شمال این مسیر عقب ببرند و  سلاح های متوسط نیز 2.5 کیلومتر و عناصر انسانی 1000 متر در بخش شمالی و 500 متر در بخش جنوبی از این مسیر فاصله بگیرند، اما مسکو این طرح را در راستای امتیاز دادن به گروه‌های مسلح ارزیابی می‌کند. در همین چارچوب آناتولی آنتونوف معاون وزیر دفاع روسیه اعلام کرده است که مسکو و دمشق طرح مسیر کاستلو را نمی‌پذیرند.
با وجود نکات اختلافی که مانع از اعلام نهایی آتش بس می‌شد، رئیس‌جمهور آمریکا در جریان کنفرانس مطبوعاتی در اجلاس چین اعلام کرد که مذاکرات با پوتین نتیجه بخش و سازنده بود و ما در خصوص بسیاری از مسائل در رابطه با بحران ساوریه به توافق رسیدیم ، اما همچنان به توافق فراگیر دست پیدا نکرده ایم. ولادیمیر پوتین نیز از طریق گفت‌وگوی تلویزیونی تأکید کرد: ما و آمریکایی‌ها در آستانه رسیدن به توافق فراگیر در خصوص بحران سوریه طی روزهای آینده هستیم.
نکته قابل توجه اینکه آمریکا از صحبت از آینده و نقش بشار اسد رئیس‌جمهور این کشور در مرحله آینده عقب‌نشینی کرده است ، اما با این وجود تمایل روسیه برای حل بحران سوریه باعث شده آمریکا در جهت تقویت موقعیت خود در مذاکرات دست به باج‌خواهی بزند.
شکی نیست که نشست آینده بین جان کری وزیر خارجه آمریکا و سرگی لاورف همتای روس وی در برطرف کردن نقاط اختلاف و اعلام توافق نامه احتمالی سرنوشت‌ساز خواهد بود، در غیر این صورت ما شاهد مرحله ای جدید و بسیار پیچیده خواهیم بود که ممکن است تا دوره پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و تشکیل دولت جدید در کاخ سفید کشیده شود. تا آن زمان تنها نبردهای عرصه میدانی است که حرف آخر را می‌دهد و می‌تواند کارت برنده را در هر مذاکره آینده به طرف های برنده بدهد.

تحرکات آل‌سعود در اطراف پوتین؛

آیا پیشنهادات سعودی می‌تواند مسکو را به معامله وسوسه کند؟

آمریکا و متحدانش در جهان عرب، به دنبال یک «معامله بزرگ» با روسیه هستند تا در ازای رضایت روسیه به رفتن بشار اسد، در باغ سبز همکاری های پرسود با کشورهای ثروتمند خلیج فارس را برایش بگشایند.

سرویس جهان مشرق - آمریکا و متحدانش در جهان عرب، به دنبال یک «معامله بزرگ» با روسیه هستند تا در ازای رضایت روسیه به رفتن بشار اسد، در باغ سبز همکاری‌های پرسود با کشورهای ثروتمند خلیج فارس را برایش بگشایند. آیا مسکو باید چنین پیشنهادی را لحاظ کند یا چنین پیشنهادی می‌تواند مسکو را وسوسه کند؟ اپوزیسیون دولت سوریه که مورد حمایت غرب است (کمیته عالی مذاکره،SNC) اخیرا طرحی جدید برای حل مناقشه سوریه که دست کم 5 سال دوام بیاورد، ارایه کرده است. طبق این طرح، رییس جمهور اسد باید مطابق نتایج کنفرانس ژنو1 در 2012 از قدرت کنار برود.طبق طرح SNC که مورد حمایت ایالات متحده و عربستان سعودی است، قرار است اسد در مذاکرات تازه شرکت داشته باشد، در نتیجه او از ریاست جمهوری کنار می رود و تعهد می کند که هیچ نقشی در آینده سیاسی نخواهد داشت (به ویژه در دولت انتقالی و انتخابات آینده). همان طور که می بینیم، آن ها کوتاه آمده اند، چرا که تا پیش از این پا را در یک کفش کرده بودند که هیچ گاه با اسد پشت یک میز نمی نشینند.

حال، هدف آن ها همان است: بیرون کردن رییس جمهور مستقر سوریه از عرصه سیاسی این کشور. مسکو همچنان این طرح را غیرقابل پذیرش می داند. کرملین اصرار دارد که اسد در همه روندهای سیاسی که در صحنه سوریه رخ می دهد، مشارکت داشته باشد. لازم است که نگاهی نزدیک، در پس زمینه طرح اپوزیسیون، به شرایط بیاندازیم.نخست این که، روسیه پیش از این با دو پادشاهی نفتی منطقه، بحرین و قطر، توافقنامه همکاری نظامی امضاء کرده است. بحرین ثابت کرده که به طور جدی قصد دارد زمینه های همکاری با روسیه را توسعه دهد. در حالی که، پوتین هم بحرین را یک «حامی جدید» روسیه در غرب آسیا خوانده است.

در ثانی، کمی پیش تر، روسیه و عربستان سعودی در چین بر سر میزان تولید نفت و در نهایت تنظیم قیمت نفت به توافقی رسیدند که مدت ها انتظار آن می‌رفت.

 

به طور کلی، این دو واقعیت نشان می دهد که عربستان و سایر کشورهای خلیج فارس، به مسکو پیشنهاد می کنند که در عوض توقف حمایت از دولت سوریه، از قراردادهای کلان تجاری، سرمایه گذاری ها و افزایش قیمت نفت با همکاری سعودی و شرکایش برخوردار شود. می شود گفت که این ها «هویج» های این معامله هستند.

قطعا، «چماق»هایی هم هستند. وزیرخارجه آمریکا، جان کری، و همتای سعودیش عادل الجبیر، گفته اند که ائتلاف به رهبری آمریکا در سوریه قرار است با مشارکت سربازان سعودی، فارغ از حضور نیروهای روسی در سوریه، عملیات های میدانی خود را تشدید کنند. الجبیر این گفته خود را در لندن، در همان روزی که اپوزیسیون سوریه از طرح خود رونمایی کرد، تکرار نمود. حضور سربازان سعودی در خاک سوریه می تواند مشکلات زیادی برای روسیه ایجاد کند. علاوه بر این، ترکیه نیز اعلام رد که آماده است به عملیات آفندی نیروهای آمریکایی به «رقّه»، پایتخت خودخوانده خلافت داعش، ملحق شود. اگر روسیه پیشنهادات اپوزیسیون دولت سوریه را نپذیرد، محتمل است که واشینگتن از ایده انکارا حمایت کند. 

طراحان «طرح جایگزین» (plan B)، این گونه اندیشیده اند که اگر چنین اتفاقی بیافتد، روسیه خود را در شرایط دشواری خواهد یافت. (طبق پیش بینی آن‌ها) روسیه با ادامه پشتیبانی سفت و سخت از اسد، ممکن است ابتکار عمل در جنگ با داعش را به آمریکا، ترکیه و سعودی بدهد که (تردید نیست) افتخار این فتح را به حساب خود واریز می‌کنند. آن گاه تعیین سرنوشت رییس جمهور سوریه با فاتحان خواهد بود. در این صورت، طبق این سناریو، روسیه که چشم انداز همکاری پرسود با کشورهای عربی را هم از دست داده، دست خالی خواهد ماند.

در واقع، هیچ چیز جدیدی در کل این طرح نیست: رفتن اسد در ازای منافع (همکاری با کشورهای عرب) خلیج فارس. سعودی ها سال هاست که از همین فرمول استفاده می کنند.واقعا چرا آن ها این قدر مشتاق رفتن اسد هستند؟ پنج سال پیش، قبل از آغاز جنگ داخلی در سوریه، در بحبوحه رویدادهای موسوم به بهار عربی، رییس جمهور سوریه ماندن در کنار ایران را، به جای پیوستن به سعودی و ترکیه، انتخاب کرد. سعودی ها هرگز نمی توانند او را به همین خاطر ببخشند.

در چشم انداز وسیع تر، دشمن سعودی در سوریه و در کل غرب آسیا، ایران است. آن ها به دنبال ایجاد یک حصار ضد ایران در سوریه هستند. به علاوه سعودی ها می خواهند که روسیه از مشارکت منطقه ای خود با سوریه دست بردارد. به نظر می رسد که فرمول فوق الذکر را می توان این گونه تفسیر کرد که سعودی ها به مسکو این پیام را می دهند که جبران خسارت های ناشی از قطع روابطش با ایران را به عهده می گیرند.

اما، اگر از یک منظر کلانِ عملگرایانه به بنگریم، باید اذعان کرد که نه «هویج»ها چنگی به دل می زنند، نه «چماق»ها چندان متقاعدکننده اند. نخست، جبران ضرر از دست دادن ایران برای روسیه، با وعده قراردادهای چند میلیاردی و سرمایه گذاری های کلان، غیرممکن است. اگر همه این قراردادها و سرمایه گذاری ها واقعی باشد، باز حضور یک همسایهِ غیردوست در جنوب روسیه (با توان موشکی و پتانسیل ساخت بمب هسته ای) تنها با یک موقعیت راهبردی قابل اتکاء در خلیج فارس قابل جبران است.ثانیا، در موضوع «چماق»ها، به نظر می رسد که زمان اِعمال plan B، از سوی آمریکا تقریبا تمام شده است. ایالات متحده دست به کارزار نظامی گسترده، در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و تا زمان معلوم شدن ساکن بعدی کاخ سفید نخواهد زد. البته باید احتمالی هر چند کمرنگ را برای تصمیمات غیرمنتظره، از برنده جایزه صلح نوبل، باراک اوباما، به ویژه بعد از تجربه تحقیرآمیز در چین، لحاظ کرد. با این وجود، چندان محتمل و حتی عقلانی نیست که اوباما در زمان کوتاه مانده به پایان دوره اش، به قیمت تقابل مسلحانه با نیروهای روسی، تمام قد وارد معرکه سوریه شود.

تنها شیوه ای که شاید جواب دهد، قانع کردن نیروهای داعش به تسلیم کردن «پایتخت» خود است. ترک ها قبلا این حقه را در شمال سوریه زدند، وقتی که تنها در چند ساعت «جرابلس» را تصرف کردند. با این حال، این ترکیب بسیار مخاطره آمیز است و تبعات نشت اطلاعات چنین معامله ای با تروریست های داعش (برای امریکا) پیش بینی ناپذیر.حال روسیه باید منتظر بماند تا این شرکاء رویکردی مسوولانه تر به مشکل پیدا کنند و با پیشنهادی جدّی تر جلو بیایند.