اخبار سیاسی روز

چهار جبهه ای که ایران در آن درگیر است / آیا بزودی جبهه ای جدید در خاورمیانه باز می شود؟

درحالی که نزدیک به 12 ماه از پیروزی دیپلماتیک ایران با اعلام برجام گذشته است، تهران همچنان در چهار جبهه بزرگ منطقه ای حضور دارد و به زودی ممکن است منطقه پنجمی شاهد افزایش حضور ایران باشد.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

سرویس بین الملل «انتخاب»؛ اندیشکده امریکن اینترپرایز نوشت: درحالی که نزدیک به 12 ماه از پیروزی دیپلماتیک ایران با اعلام برجام گذشته است، تهران همچنان در چهار جبهه بزرگ منطقه ای حضور دارد و به زودی ممکن است منطقه پنجمی شاهد افزایش حضور ایران باشد.به گزارش «انتخاب»، دو مورد از نبردهای اخیر که توسط ایران هدایت می شود در وضعیت قرمز قرار دارند: نبرد علیه گروه های مخالف و افراطی در سوریه و نبرد علیه شبه نظامیان داعش در عراق. دو نبرد دیگر به شکل جنگ سرد ادامه دارد: نزاع منطقه ای با عربستان و تلاش ها علیه اسرائیل در جنوب لبنان و بلندی های جولان که بسیار تحت تاثیر جنگ داخلی سوریه قرار دارد. همچنین نگرانی ها درباره تهدید تازه داعش در افغانستان در حال شکل گرفتن است.

ایران در هریک از این جبهه ها چگونه عمل کرده است؟ پاسخ کوتاه آن است که آینده نزدیک کمی پردردسر به نظر می رسد، اما نور امیدی در افق دیده می شود.

ایران در سوریه تلاش بسیاری برای پیروزی دارد. به ویژه در اطراف حلب نزدیک شهر خان طومان نبردها به شدت ادامه دارد که 16 سرباز ایرانی در آن شهید شدند.

با ناکامی های نیروهای طرفدار دولت در سوریه و همچنین کم شدن نفوذ داعش در سوریه، ایران و متحدانش شاهد قدرت گرفتن گروه های بنیادگرا به رهبری القاعده و جبهه النصره در شرق سوریه هستند. احتمالا روسیه عملیات نظامی خود را تشدید می کند.یکی از مزایایی که ایران از حضور پرهزینه اش در سوریه به دست آورده ارتش گسترده از شبه نظامیان محلی است که از لبنان تا عراق ادامه دارد و تا آسیای جنوبی کشیده می شود.

این نیرو که به دلیل شرایط سخت سوریه به وجود آمد و حزب الله لبنان از اعضای اصلی آن است ابزار خوبی برای تقویت موضع ایران در خاورمیانه است. حزب الله لبنان تحت فشار بی سابقه ای برای نبرد برای حفظ بشاراسد در سوریه است، اما از این درگیری ها، قطعا با قابلیت ها و تجربه های تازه ای بیرون می آید که آن را قوی تر می سازد.در عراق، شبه نظامیان شیعه تحت حمایت ایران در حال به دست آوردن پیشرفت هایی علیه داعشند، اما به تنهایی نمی توانند این گروه افراطی را شکست دهند. در سوریه، نیروهای ایرانی روی قدرت نظامی روسیه حساب می کنند. در عراق، شبه نظامیان باید به واحدهای نظامی ارتش عراق تکیه کنند که با حمایت هوایی آمریکا در رهبری کمپین ضد داعش پیش می رود.مساله دیگری که ایران را به خود مشغول کرده، آن است که تنش ها با عربستان و دیگر کشورهای خلیج فارس تا کجا بالا می رود. زمانی که ریاض و تهران هر دو به سوی کاهش تنش ها می رفتند، سلب حق شهروندی از روحانی مشهور شیعه در بحرین باعث بروز تنش های جدید شد.در شش ماه گذشته تنش ها میان عربستان و ایران شدت پیدا کرده: اعدام رهبر روحانی شیعه در عربستان، ممنوعیت تجاری برای کشتیرانی ایران، ممنوع ساختن حضور ایران در مراسم حج در مکه، حمله به سفارت سعودی در تهران، حملات سایبری دو طرفه و جنگ های نیابتی در سوریه. تا این جای کار هر دو طرف از افزایش درگیری ها به سطح جنگ رو در رو جلوگیری کرده اند.بزرگترین تردید ایرانی ها درباره رفتار رهبری جدید سعودی است. این در حالی است که محمد بن سلمان، معاون ولیعهد جوان و قدرت طلب تلاش می کند جایگاه خود را برای جانشینی پدرش به عنوان پادشاه آینده تقویت کند.در افغانستان، تشکیل شبکه های داعش در نزدیک مرزهای شرقی ایران در سال های گذشته باعث نگرانی تهران بوده است. اینکه تهران تا کجا در افغانستان درگیر شود، بستگی به تهدیدهایی که احساس کند دارد، اما بعید است به اندازه عراق و سوریه در این کشور نقش ایفا کند.ایرانی ها امیدوارند بتوانند در سوریه ثبات نسبی ایجاد کنند و به عقب راندن نیروهای داعش در عراق ادامه دهند. آنها به دنبال آنند که فشارها علیه اسرائیل را افزایش دهند، از بالا گرفتن شدت جنگ سرد با عربستان جلوگیری کنند، و تهدید فزاینده حضور تندروها در افغانستان را محدود کنند. این می تواند به تهران در رسیدن به هدف خود برای قرار گرفتن در جایگاه بسیار قوی و حتی مسلط در منطقه کمک کند.نویسنده: جی متیو مک اینیس موسسه امریکن اینترپرایز، تحلیل گر ارشد اسبق وزارت دفاع آمریکا

وزارت اطلاعات تکذیب کرد: ارسال پیامک تهدید آمیز مغایر مشی این وزارتخانه در حفظ حقوق شهروندی است

روابط عمومی وزارت اطلاعات ارسال هرگونه پیامک تهدید آمیز برای شهروندان و یا فعالان رسانه‌ای را از سوی این وزارتخانه تکذیب کرد و آن را مغایر مشی این وزارتخانه در حفظ حقوق شهروندی دانست.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

روابط عمومی وزارت اطلاعات ارسال هرگونه پیامک تهدید آمیز برای شهروندان و یا فعالان رسانه‌ای را از سوی این وزارتخانه تکذیب کرد و آن را مغایر مشی این وزارتخانه در حفظ حقوق شهروندی دانست.

به گزارش «انتخاب» به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، در برخی شبکه های مجازی پیامکی تحت عنوان هشدار امنیتی برای برخی از کاربران ارسال شده که در آن آمده است: هرگونه ارتباط و همکاری با عناصر معاند خارج از کشور از طریق ایمیل، پورتال های امن و سایر وسایل ارتباطی عملی مجرمانه و موجب پیگیرد قضایی است.

در این پیامک تصریح شده است: ضروری است ارتباطات خود را قطع نمایید. این پیامک به منزله آخرین هشدار امنیتی است.

هراس داعشی ها پیش از شروع عملیات بازپس گیری موصل

مقام‌های عراقی و کرد به رسانه های غربی گفته‌اند که گروه تروریستی داعش سلاح‌ها و پول‌های خود را در مساجد، کلیساها و مدارس موصل پنهان کرده تا از حملات نیروهای عراقی در امان باشد.پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

در پی تدارک نیروهای دولتی عراق برای حمله به داعش در موصل، برخی از گزارش‌ها حاکی از پنهان کردن پول و سلاح توسط داعش در مدارس و مساجد موصل است.

‎به گزارش «انتخاب»؛ مقام‌های عراقی و کرد به رسانه های غربی گفته‌اند که گروه تروریستی داعش سلاح‌ها و پول‌های خود را در مساجد، کلیساها و مدارس موصل پنهان کرده تا از حملات نیروهای عراقی در امان باشد.

این مقامها گفته‌اند که داعش از حضور و ورود مردم به مراکز عمومی جلوگیری و از آنها به عنوان اماکنی برای بمب‌سازی استفاده می‌کند.

از آغاز سال جدید میلادی مناطق تحت تصرف داعش در سوریه و عراق کاهش یافته و همزمان حملات سنگین باعث نابودی میلیونها دلار دارایی و سلاح و مهمات داعش شده است.

یک مقام کردستان عراق گفت که داعش برای حفظ ثروت و سلاح هایش از ماه گذشته مدارس و مساجد را بر روی مردم بسته است و پیکارجویان این گروه تروریستی از مساجد و کلیساها و مدارس به عنوان پناهگاه و محل مخفی کردن سلاح استفاده می‌کنند.نیروهای عراقی به تازگی موفق به بازپس گیری شهر فلوجه از داعش شده‌اند و مقامات دولتی عراق نیز اعلام کرده‌اند که در حال برنامه‌ریزی و تدارکات نظامی برای اجرای عملیات بازپسگیری موصل، دومین شهر بزرگ عراق، از دست داعش هستند.

چرا ترکیه به هدف شماره یک داعش تبدیل شده است؟

روز سه شنبه ترکیه بار دیگر مورد حمله تروریستی قرار گرفت؛ این بار در دروازه این شهر به جهان هدف گرفته شد. فرودگاه آتاتورک استانبول بزرگترین فرودگاه این کشور است که روزانه بیش از 160,000 مسافر به آن وارد می شوند. بمب گذاران انتحاری و مسلح به اسلحه های اتوماتیک بیش از 41 نفر را کشته و نزدیک به 240 نفر را زخمی کردند.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

سرویس بین الملل «انتخاب»؛ نیوزویک نوشت: روز سه شنبه ترکیه بار دیگر مورد حمله تروریستی قرار گرفت؛ این بار در دروازه این شهر به جهان هدف گرفته شد. فرودگاه آتاتورک استانبول بزرگترین فرودگاه این کشور است که روزانه بیش از 160,000 مسافر به آن وارد می شوند. بمب گذاران انتحاری و مسلح به اسلحه های اتوماتیک بیش از 41 نفر را کشته و نزدیک به 240 نفر را زخمی کردند.به گزارش «انتخاب»، مسئولان ترکیه داعش را عامل این حمله که مشابه حمله ماه مارس به فرودگاه بروکسل بود عنوان کردند. با این حساب مجموع کشته شدگان در ترکیه در اثر حملات داعش به بیش از 200 نفر رسیده و تعداد بسیاری زخمی و آسیب دیده برجا گذاشته است.

این حمله همچنین سومین حمله بزرگ به استانبول، مرکز تجاری و جمعیتی ترکیه از ژانویه 2016 تا کنون بوده است. هرچند هویت حمله کنندگان همچنان اعلام نشده، داعش از شهروندان ترکیه ای که در سوریه برای این گروه جنگیده اند، و همچنین از عاملین خارجی برای حمله به ترکیه استفاده کرده است.در این حمله داعش هدف جدیدی را انتخاب کرد؛ این گروه پیشتر به تظاهرات سیاسی، محل اعتراضات مردمی، توریست ها، شهرهای مرزی، و نیروهای امنیتی ترکیه حمله کرده بود. حملات داعش در ترکیه مطابق با اهداف این گروه متنوع بوده است. این گروه در حملاتی که درون مرزهای ترکیه اجرا کرده پایتخت و شهرهای حساس کردنشین را انتخاب کرده تا تنش های داخلی را افزایش داده و اعتماد به دولت این کشور را تضیف کند.

داعش زمانی که قصد افزایش تسلطش بر شام را داشت، شهرهای مرزی را انتخاب کرد تا جبهه تازه ای با ترکیه باز کرده، و این کشور را به حمله به مواضع داعش تحریک کند و تعادل شکننده میان تلاش هایی روسی و آمریکایی را تضعیف کند. این گروه تروریستی با حمله به مراکز حضور توریست ها در استانبول از یک سو هدف آسیب به تصویر و اقتصاد ترکیه را دنبال می کرد، و از سوی دیگر در زمانی که در حال از دست دادن مناطق تحت تسلط خود در سوریه و عراق است، پیامی به جهان فرستاده و توانایی ها و پیچیدگی در حملات خود را به رخ بکشد.

چرا ترکیه؟

هرچند داعش چند حمله گسترده در کشورهای اروپایی را اجرا کرد، اما اخیرا فعالیت های خود را به ویژه در سال گذشته در ترکیه افزایش داده که شامل 6 حمله بمب گذران انتحاری و یک ماه نبرد با پرتاب راکت بوده که سابقه نداشته است. احتمالا چند عامل در این مسئله دخیل بوده اند. مرز ترکیه با سوریه و عراق بیش از 1250 کیلومتر است که بخشی از آن همچنان تحت کنترل داعش قرار دارد. این گروه از این مرز برای قاچاق شبه نظامیان، اسلحه، تجهیزات و منابع در تمام طول جنگ داخلی سوریه استفاده کرده است.همچنین ترکیه میزبان بیش از 2.5 میلیون نفر پناهنده از این دو کشور است و توانایی محدودی برای بررسی سابقه این افراد پیش از اجازه ورود به این افراد است. نیروهای داعش و همچنین پ ک ک خود را تحت عنوان پناهجو پنهان کرده و از این راه عوامل خود را برای حمله به ترکیه فرستاده اند.همچنین از زمانی که جنگ داخلی سوریه آغاز شد همراه با سیاست درهای باز ترکیه به روی پناهجویان و گروه های شورشی ضذ اسد بود و باعث شکل گیری شبکه ای از گروه های شبه نظامی مختلف از جمله جهادی ها در این کشور شد. قرار داشتن ترکیه در چهار راه جهادی های قفقاز و آسیای میانه و همچنین اروپایی که ترکیه را برای وارد شدن به میدان نبرد در سوریه و عراق انتخاب کرده اند، در هدف قرار گرفتن ترکیه تاثیر بسیاری داشته است.از این رو ترکیه در دسترس ترین کشور عضو ناتو و هدفی مهم برای داعش بوده است. از آنجا که برای انجام حملات گسترده در کشورهای اروپایی و آمریکا نیاز به گذشتن عاملان داعش از بازرسی ها و نیروهای حفاظتی زیادی دارد، حمله به توریست ها و هیات های دیپلماتیک این کشورها در ترکیه به جای آن انتخاب شده که انجام آن برای تروریست ها بسیار ساده تر است. به همین خاطر بازگشت شبه نظامیان خارجی در ترکیه بیش از نقاط دیگر جهان احساس می شود.

باجود اینکه ترکیه حملات خود به داعش را افزایش داده و اقدامات کنترل مرزی را بالا برده، احتمال بسیار می رود ارتباط اعضای داعش با عاملان قاچاق در نزدیکی مرز ترکیه همچنان محفوظ باشد و مخفیانه تر شده باشد. از آنجا که ترکیه از دهه 1980 با سازمان های تروریستی داخلی و بین المللی مختلفی برخورد داشته، بسیاری از شهروندان آن دیدگاه افراطی پیدا کرده اند و داعش استفاده بسیاری برای جذب نیرو و ایجاد شبکه جهادی ها در این کشور کرده است.نویسنده: دروک ارقان، تحلیلگر امنیتی در مرکز مطالعات اقتصادی و سیاست خارجی در استانبول