همه آنچه که در اسناد پاناما در ارتباط با ایران مطرح میشود درباره نقش ادعایی شرکتهای ایرانی در دور زدن تحریمهای یک جانبه و چند جانبه غربیهاست.
به گزارش تسنیم، تقریبا همه آنچه که در اسناد پاناما در ارتباط با ایران مطرح میشود درباره نقش ادعایی شرکتهای ایرانی در دور زدن تحریمهای یک جانبه و چند جانبه غربیها و هشدار مدیر شرکت حقوقی موسفون درباره همکاری با چنین شرکتهایی است.
دویچهوله مینویسد اسنادی که به "اوراق پاناما" مشهور شدهاند شامل مدارکی، از جمله ایمیلهای همکاران موسسه حقوقی "موساک فونسکا" (موسفون) است که بر اساس آنها شماری از شخصیتهای سیاسی، هنری و ورزشی جهان مظنون به خلافکاریهایی چون پولشویی، فرار مالیاتی و دور زدن تحریم هستند.
بیش از 11 میلیون و 500 هزار سندی که کار بررسی آنها از یک سال پیش توسط شبکهای بینالمللی از روزنامهنگاران پژوهشگر آغاز شده جزئیاتی از فعالیت حدود 215 هزار شرکت صوری را فاش میکنند که در یکی از مراکز موسسه "موساک فونسکا" به ثبت رسیدهاند.
این موسسه به هر شرکتی یک صندوق پستی اختصاص میدهد که آدرس دفتر این شرکتها محسوب میشود. به همین علت شرکتهای صوری به "شرکتهای صندوق پستی" مشهورند.
دور زدن تحریمها
اسناد یادشده ابتدا در اختیار روزنامه آلمانی "زود دویچه" قرار گرفت و توسط این نشریه برای بررسی در اختیار شماری از پژوهشگران و روزنامهنگاران در دهها کشور مختلف گذاشته شد.از چند روز پیش که انتشار این اسناد آغاز شد زلزلهای در جهان به وقوع پیوست که کنارهگیری نخستوزیر ایسلند، یکی از پسلرزهها و نه آخرین آنهاست.
در اسنادی که تا کنون افشا شده نام سیاستمداران و شخصیتهای سرشناسی از کشورهایی چون آرژانتین، ایسلند، سوئیس، اوکراین، عربستان سعودی، روسیه، گینه، آلمان، سوریه، عراق، پاکستان، مصر و چین به چشم میخورد.روزنامه "زود دویچه" روز دوشنبه (4 آوریل/ 16 فروردین) در گزارشی نوشته بود که در این مدارک نام شرکتهایی وجود دارد که متعلق یا وابسته به جمهوری اسلامی هستند و ظاهرا برای دور زدن تحریمهای گسترده آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران فعالیت میکردهاند.
جزئیات تازه
این روزنامه آلمانی پنجم آوریل جزئیات بیشتری از شرکتهای ایرانی که موسسه "موسفون" با آنها ارتباط داشته را منتشر کرد.
بر اساس این گزارش، نام شرکت دولتی پتروپارس و چند شرکت وابسته به آن در این اسناد به چشم میخورد. پتروپارس در سال 1998 توسط "موساک فونسکا" به ثبت رسید و همکاری میان آنها دستکم تا سال 2010 ادامه داشت.
دولت آمریکا سال 2010 شرکت پتروپارس را به فهرست تحریمهای خود اضافه و آدرس این شرکت را صندوق پستی شماره 3136 در تورتولا، واقع در جزایر ویرجین بریتانیا در دریای کارائیب اعلام کرد که متعلق به "موسفون" است.به نوشته روزنامه "زود دویچه" یورگن موساک یکی از دو موسس شرکت "موسفون" سپتامبر 2010 و پس از آگاهی از تحریم پتروپارس در ایمیلی به همکارانش نوشت: «ما مطمئنا نمیخواهیم هیچ معاملهای با چنین دولتهایی و افرادی از این مناطق داشته باشیم.»
بنابر این گزارش او در ایمیل دیگری که در میان "اوراق پاناما" به دست آمده با اشاره به ایران نوشت، معامله با کشوری که هولوکاست را انکار میکند و خواهان حذف اسرائیل از نقشه است "خطرناک است".
پتروپارس، شرکت فراجناحی
حدود یک ماه بعد از این ایمیلها موسسه "موسفون" به همکاری خود با پتروپارس خاتمه داد. دفتر مرکزی این موسسه در پاناما همچنین ارتباط خود را با دو شرکت دیگری که پتروپارس در آنها سهیم است قطع کرد.روزنامه "زود دویچه" در ادامه مینویسد، به رغم این اقدام اسناد"اوراق پاناما" نشان میدهند که رابطه "موسفون" با دو شرکت دیگری که احتمالا با ایران و پتروپارس ارتباط دارند تا سالها بعد ادامه داشته و با یکی از آنها تاکنون همچنان ادامه دارد.
این روزنامه احتمال میدهد یکی از علتهای ادامه همکاری با پتروپارس و شرکتهای زیر مجموعه آن رابطه این شرکت با شرکت ملی نفت ایران و مشارکت در قراردادهای میلیاردی باشد.
شرکتهای وابسته به پتروپارس
تقریبا همزمان با قطع ارتباط "موسفون" با پتروپارس و دو شرکت مرتبط با آن، یکی از همکاران این موسسه در ایمیلی به همکارانش نوشته که همچنان دستکم دو شرکت دیگر وجود دارند که احتمالا با پتروپارس و حکومت ایران همکاری میکنند.به گزارش روزنامه "زود دویچه" یکی از این شرکتها Petrotech Global Engineering است که سه سال بعد از تحریم و دیگری Petrocom Trading Limited است که تاکنون با موسسه "موسفون" همکاری میکند. در گزارش قبلی "زود دویچه" آمده بود: «یکی از مسئولان شرکت "موساک فونسکا" برای اطلاع از صاحبان اصلی شرکتهای ایرانی پرس و جویی داشته که سرانجام یکی از همکاراناش در لندن میگوید که "صاحب این شرکتها محمود احمدینژاد است".»
به نظر میرسد این اشاره پیش از آنکه به شخص احمدینژاد مربوط باشد با مسئولیت او به عنوان رئیس جمهور وقت ایران و دولتی بودن پتروپارس ارتباط دارد.
ملک سلمان خواهان بهره مندی از حمایت های نظامی - سیاسی مصر در جبهه تقابل با ایران و همزمان، سرکوب اخوان المسلمین است. او در مقابل حاضر است حمایت های اقتصادی - دیپلماتیک نامحدودی را از قاهره داشته باشد.
عصرایران؛ رضا غبیشاوی - ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه سعودی برای سفر رسمی 5 روزه به مصر رفت. او به گرمی در فرودگاه قاهره مورد استقبال شخصی عبدالفتاح سیسی رئیس جمهوری مصر قرار گرفت و اندکی بعد در کاخ الاتحادیه، مورد استقبال رسمی برگزار شد. مقامات دو کشور رابطه دو طرف را در شرایط فعلی استراتژیک توصیف می کنند.
این نخستین سفر ملک سلمان به قاهره از زمان به دست گرفتن قدرت در سال گذشته تاکنون است.
درباره روابط کنونی مصر و عربستان سعودی می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1- بده بستان مصر و عربستان سعودیملک سلمان خواهان بهره مندی از حمایت های نظامی - سیاسی مصر در جبهه تقابل با ایران و همزمان، سرکوب اخوان المسلمین است. او در مقابل حاضر است حمایت های اقتصادی - دیپلماتیک نامحدودی را از قاهره داشته باشد.
مصر یک قدرت منطقه ای در خاورمیانه و شمال آفریقاست و نقش محوری و اساسی را در جهان عرب ایفا می کند.
حضور این قدرت سیاسی - نظامی در کنار سعودی ها باعث تقویت جبهه آنان می شود.
- اخوان المسلمین
عربستان سعودی مهمترین حامی کودتای نظامیان مصر علیه محمد مرسی رئیس جمهوری وقت مصر در سال 2013 بود. در نتیجه این کودتا، مرسی زندانی ومحاکمه و سیسی یعنی وزیر دفاع وقت و رهبر کودتا، در انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا شد و به پیروزی رسید. در این روند قدرت در مصر دوباره به دستان نظامیان رسید.
میزان حمایت عربستان سعودی از این کودتا تا جایی بود که می توان ریاض را حتی در سطح بانی کودتا توصیف کرد.
همچنین فعالیت اخوان المسلمین تا قبل از کناره گیری حسنی مبارک از ریاست جمهوری در سال 2011، ممنوع بود و اعضای آن تحت فشار سرکوب های امنیتی و پلیسی قرار داشتند اما با کناره گیری مبارک، اخوانی ها دوباره آزاد و عضو ارشد آنها یعنی محمد مرسی رئیس جمهور شد. کودتای 2013 علیه مرسی و خلع او از قدرت، دوباره اخوانی های مصر را به وضعیت بدتر از گذشته منتقل کرد.
هم اکنون صدها نفر از آنها بازداشت و با زندان های طولانی مدت یا اعدام محکوم شده اند.
"استقبال عبدالفتاح سیسی رئیس جمهوری مصر از ملک سلمان پادشاه سعودی در فرودگاه قاهره"

این کودتا منافع عربستان سعودی را تامین کرد و مهمترین دلیل آن سرنگونی دولت اخوان المسلمین در مصر و سرکوب شدید اعضای این حزب اسلامگرای سیاسی است.
مرکز اصلی اخوان المسلمین در مصر است. اخوان المسلمین مصر چون چشمه جوشان تغذیه کننده شاخه های مستقل آن در سایر کشورهای عربی است.
عربستان سعودی معتقد است سرکوب اخوان المسلیمن در سرمنشاء آن یعنی مصر، می تواند فعالیت شاخه های آن را در سایر کشورهای عربی به ویژه کشورهای جنوب خلیج فارس و عربستان سعودی تضعیف کند.
کشورهای جنوب خلیج فارس ( به استثنای قطر و عمان) اخوان المسلمین را به عنوان مهمترین و قوی ترین تهدید و جایگزین برای حکومت خود می دانند که توانایی سرنگونی حکومت های فعلی و تشکیل دولت های جایگزین را دارد.
به همین دلیل ریاض این نظر را دارد که با برکناری مرسی و سرکوب اخوان مصر، خطری بزرگ علیه خود و هم پیمانانش در منطقه دفع شد.
- ارتش مصر
در حال حاضر با تضعیف کامل ارتش سوریه به دلیل جنگ داخلی این کشور، ارتش مصر تنها ارتش بزرگ و قدرتمند در میان کشورهای عربی است. عربستان سعودی برای رویارویی با تهدیدات منطقه ای علیه خود خواهان استفاده از قدرت ارتش مصراست.
ارتش مصر به دلیل داشتن نیروی زمینی و هوایی بزرگ و قدرتمند و تجربه جنگ های متعدد و برخورداری از موقعیت جغرافیایی ممتاز ( دسترسی به فضای اروپا، خاورمیانه و آفریقا) از موقعیت استراتژیک و نقش تاثیرگذار و سرنوشت سازی در جنگ ها و رویارویی های نظامی احتمالی آینده برخوردار است.
عربستان سعودی به دنبال استفاده از ظرفیت ارتش مصر برای تحقق اهداف خود است.
ارتش مصر قبل از این در عملیات آزادسازی کویت از اشغال عراق در سال 1991 مشارکت داشت. هم اکنون نیز در جنگ یمن که همچنان نیز ادامه دارد واحدهایی از نیروی زمینی و دریایی مصر مشارکت دارند.ارتش مصر همچنین در مانور بزرگ نظامی رعد شمال در عربستان سعودی حضور داشت و یکی از اعضای اصلی ائتلاف به اصطلاح اسلامی عربستان سعودی برای مبارزه با تروریسم است.عربستان سعودی به استفاده از ظرفیت ارتش مصر در راستای اهداف خود امیدوار است.
کمک های مالی عربستان سعودی به مصر برای خرید تسلیحات از جمله خرید ناو پیشرفته و فرانسوی نیز در این قالب قابل توضیح است.
عربستان سعودی امیدوار است در صورت بروز رویارویی نظامی در خلیج فارس یا با ایران، ارتش مصر را در کنار خود داشته باشد.
مصر نیز در دوره حسنی مبارک و هم اکنون، بارها اعلام کرده است که خود را به امنیت خلیج فارس متعهد می داند.
- اقتصاد مصر
مصر با وضعیت اقتصادی به سامانی روبه رو نیست و از مشکلات متعددی رنج می برد. در نتیجه تحولات سال های اخیر ، بخش های مختلف اقتصاد مصر آسیب جدی دیده است.
عربستان سعودی در این قسمت به حمایت از مصر پرداخته است. سعودی ها برای حمایت از ذخایر ارزی مصر، سپرده گذاری های کلان ارزی در بانک مرکزی مصر کرده اند. نفت خام و سوخت را به صورت رایگان یا به قیمت های ارزان به مصر ارائه می دهند. علاوه بر این دولت ریاض، سرمایه گذاران سعودی را برای حضور و فعالیت در مصر تشویق می کند.
همچنین شمار زیادی از شهروندان مصری در عربستان سعودی و دیگر کشورهای جنوب خلیج فارس در مشاغل مختلف کار می کنند و برای مصر ارز آوری دارند.
عربستان سعودی ارتش مصر را در کنار خود دارد و سرکوب اخوان المسلمین در مصر نیز ادامه دارد. در مقابل، عربستان سعودی هم نیازهای اقتصادی مصر را تامین می کند.
3- ایران
در حال حاضر ایران یکی از مهمترین موضوعات اشتراک فعالیت و همکاری مصر و عربستان سعودی است.
ملک سلمان از زمان مرگ برادر بزرگترش ملک عبدالله و نشستن بر کرسی پادشاهی سعودی، اولویت نخست خود را ایران قرار داد و تلاش کرد همه کشورهای عربی و اسلامی منطقه را در صف بندی مقابله با تهران، متمرکز کند. در همین راستا ملک سلمان سعی کرد اختلافات با سایر کشورها از جمله ترکیه و قطر را کنار نهاده تا ائتلاف و اتحاد علیه ایران اولویت باشد.عربستان سعودی هم اکنون در رویارویی و صف بندی خود در مقابل ایران، مصر را در کنار خود دارد اما مصر خواهان شدت بخشیدن به تنش ها و اختلافات با ایران نیست.
حضور مصر در جبهه ضدایرانی سعودی ها نیز نه با هدف تنش آفرینی با تهران که با هدف باج گیری اقتصادی از مقامات ریاض و دریافت حمایت های سیاسی آنها در زمینه های مختلف از جمله سرکوب اخوانی هاست.سردی کنونی روابط مصر با ایران ناشی از تنش فعلی در روابط ریاض - تهران و به نوعی ابزاری در دستان مصری ها برای استفاده اقتصادی از سعودی هاست. در صورت بهبود روابط ایران و سعودی قطعا روابط تهران با قاهره نیز بهتر خواهد شد.
دیگر موضوعات منطقه ای مانند برخورد مصر با حزب الله لبنان نیز ناشی از این مسئله است.
4- سوریه
عربستان و مصر بر سر موضوعات متعددی اختلاف نظر دارند که مهمترین آن سوریه است.
درباره سوریه، عربستان سعودی خواهان کناره گیری بشار اسد رئیس جمهور از قدرت است و این موضوع اولویت نخست ریاض در شام به شمار می رود. سعودی ها همزمان خواهان قدرت گرفتن اخوان المسلمین در سوریه نیز نیستند.
اما 2 اولویت نخست مصر در سوریه، داعش و اخوان المسلمین است. برخلاف گذشته، مصری ها تمایلی به سرنگونی دولت بشار اسد در سوریه ندارند.
تقویت داعش در سوریه و عراق می تواند باعث تقویت شاخه های داعش در صحرای سینای مصر و لیبی شود که هر دو برای امنیت مصر تهدید هستند.
به اعتقاد دولت مصر، در صورت سرنگونی دولت بشار اسد از راه های نظامی و مسلحانه یا حتی سیاسی، دامنه هرج و مرج و ناامنی و بی ثباتی در سوریه گسترش خواهد یافت. در نتیجه، اسلامگرایان در طیف های مختلف معتدل تا افراطی و اخوانی اش تقویت خواهند شد و به احتمال بسیار، جانشین بشار اسد هم، اخوان المسلمین خواهد بود که همه این شرایط برای دولت سیسی در مصر اتفاقات بد هستند.hین در حالی است که دولت قبلی مصر (دولت مرسی) با همه اختلافات با آل سعود اما در زمینه لزوم سرنگونی بشار اسد از هر راه ممکن سیاسی یا نظامی توافق نظر کامل داشت ولی به محض سرنگونی دولت مرسی و سرکار آمدن دولت سیسی، قاهره، ریاض را در تلاش ها برای سرنگونی بشار اسد تنها گذاشت.
5- آبراه های باب المندب و کانال سوئز
از دیگر اشتراکات مصر و عربستان سعودی می توان به سرنوشت دو آبراه مهم یعنی باب المندب و کانال سوئز اشاره کرد که نقاط اتصال شرق و غرب جهان هستند. وضعیت این دو آبراه با وضعیت مصر و عربستان سعودی ارتباط مستقیم دارد. تاکید بر حفظ امنیت و تضمین باز ماندن این دو آبراه زمینه را برای اشتراک منافع قاهره و ریاض و همکاری آنها فراهم می کند.
ترکیه و اسرائیل در آستانه عادی سازی روابط در بیانیه وزارت خارجه ترکیه آمده است: دو تیم مذاکره کننده اسرائیل و ترکیه توافق کردند در نشست بعدی، آخرین بخش های توافق برای ازسرگیری روابط میان دو طرف را نهایی کنند. نشست بعدی به زودی برگزار می شود.ترکیه و اسرائیل با هدف عادی سازی روابط به صورت دوجانبه در لندن مذاکره کرده اند.
وزارت خارجه ترکیه روز جمعه در بیانیه ای اعلام کرد: بعد از مرحله جدیدی از مذاکرات با اسرائیل در روز پنجشنبه در لندن، دو طرف توافق کردند در نشست بعدی، آخرین جزئیات توافق برای ازسرگیری روابط را نهایی کنند.
روابط اسرائیل و ترکیه از زمان حمله نظامیان اسرائیلی به کاروان کشتی های ترکیه در ساحل غزه در سال 2010 ، تیره شد.
در بیانیه وزارت خارجه ترکیه آمده است: دو تیم مذاکره کننده اسرائیل و ترکیه توافق کردند در نشست بعدی، آخرین بخش های توافق برای ازسرگیری روابط میان دو طرف را نهایی کنند. نشست بعدی به زودی برگزار می شود.
روابط میان اسرائیل و ترکیه از زمان حمله مرگبار نظامیان اسرائیلی به چند کشتی در اجاره یک سازمان غیردولتی اسلامگرای ترکیه نزدیک به دولت اردوغان در مسیر حرکت برای شکست محاصره غزه تاکنون تیره شد.
در این حمله،10 شهروند ترکیه کشته شدند.
ترکیه در کنار مصر و اردن، تنها کشورهای خاورمیانه هستند که اسرائیل را به عنوان یک دولت به رسمیت می شناسند و با آن روابط دیپلماتیک دارند.
عادی سازی روابط میان اسرائیل و ترکیه باعث نگرانی ایران خواهد شد.
ترکیه هم اکنون با اکثر کشورهای همسایه و منطقه پرتنش یا سرد دارد. به همین دلیل به نظر می رسد آنکارا تحت فشار برای عادی سازی روابط با اسرائیل است.
روابط ترکیه با روسیه و سوریه بحرانی است. ترکیه با عراق و ارمنستان و یونان هم روابط سردی دارد. ایران و ترکیه هم برسر موضوعات مختلف منطقه ای و در راس آنها سوریه اختلاف نظر جدی دارند.به نظر می رسد
جان کری: احترام به حقوق بشر در بحرین ضروری است / ایران به پایان جنگ در سوریه و یمن کمک کند جان کری: از ایران می خواهیم که به جهان ثابت کند خواهان صلح و ثبات و کمک به پایان جنگ در یمن و سوریه است نه افزایش آن.
جان کری گفت که احترام به حقوق بشر در بحرین اساسی و ضروری است.
به گزارش
عصرایران به نقل از رویترز، جان کری وزیر خارجه آمریکا روز پنجشنبه گفت: "معتقدیم اینجا به مانند همه کشورها، احترام به حقوق بشر و وجود نظام سیاسی غیرانحصاری و دربرگیرنده همه، موضوع اساسی و ضروری است."
وزیر خارجه آمریکا این موضوع را در نشست خبری مشترک با همتای بحرینی خود در منامه گفت.
بحرین به دلیل پرونده حقوق بشری اش مورد انتقاد مجامع بین المللی است.
جان کری برای آماده سازی نشست مشترک باراک اوباما رئیس آمریکا و سران 6 کشور جنوب خلیج فارس به منامه سفر کرده است.رار است نشست مشترک اوباما و سران 6 کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در ماه جاری میلادی در عربستان سعودی برگزار شود.
جان کری همچنین گفت که از نوع سلاح مورد استفاده در حمله هوایی به یمن که منجر به کشته شدن 97 غیرنظامی شد اطلاعی ندارد.
وی افزود: هیچ اطلاعات ملموس یا اسنادی درباره سلاحی که استفاده شد یا نشد ندارم. سوالاتی در این باره مطرح است. هر سلاحی که استفاده شده باشد ما ترجیح می دهیم که آتش بس به صورت کامل در یمن برقرار شود.
کری با اشاره به بحران در یمن ادامه داد: اقدام ایران در ارسال سلاح از طریق خلیج فارس برای ادامه جنگ، اقدام غیرسازنده ای است.
او همچنین ایران را به کمک به جامعه بین المللی برای توقف نزاع های منطقه ای در سوریه و یمن فراخواند و گفت: از ایران می خواهیم که به جهان ثابت کند خواهان آن است که عضو سازنده جامعه جهانی باشد؛ خواهان صلح و ثبات و کمک به پایان جنگ در یمن و سوریه است نه افزایش آن.
جان کری همچنین اقدامات بی ثبات کننده ایران در منطقه را محکوم و همزمان از توافق هسته ای با ایران حمایت کرد.
شیخ "خالد بن احمد آل خلیفه" وزیر خارجه بحرین هم خواستار تغییر سیاست خارجی ایران شد و گفت: اگر ایران یک گام بردارد ما دو گام برخواهیم داشت.
سفر هیات بوئینگ امریکا به ایران؛ هفته آینده با اجرایی شدن برجام، هفته آینده هیاتی از شرکت هواپیما سازی بوئینگ برای بررسی راهکارهای همکاری این شرکت با ایرلاین های ایرانی و هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر می کند.
به گزارش ایرنا از روابط عمومی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، با سفر این هیات به تهران ابعاد همکاری های احتمالی بوئینگ در راستای پشتیبانی ناوگان فعلی با حضور مدیران ارشد هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و مدیران سایر شرکت های هواپیمایی ایرانی در بخش خصوصی مورد بررسی قرار می گیرد.
عباس آخوندی وزیر راه وشهرسازی اواسط اسفند ماه سال گذشته اعلام کرده بود که با توجه به چراغ سبز دولت آمریکا به شرکت بوئینگ از این شرکت برای انجام مذاکره لازم با شرکت های ایرانی دعوت شده است.