سلام خوزستان
انتشار اخبار سیاسی- اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خوزستانسلام خوزستان
انتشار اخبار سیاسی- اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خوزستاناخبار سیاسی روز
«ایران‌پل» (IranPoll) یکی از زیرمجموعه‌های شرکت کانادایی «پیپل آنالیتیکس اینک» (PEOPLE ANALYTICS INC.) واقع در تورنتو که یک مؤسسۀ بظاهر خصوصی مشاوره، نظرسنجی و دیدبانی اجتماعی است؛ این مؤسسه که تمرکز خاص بر روی موضوع ایران دارد، به‌صورت علنی در ایران فعالیت می‌کند و مرکز «تهران» این مؤسسه که نشانی آن نیز در سایت «ایران‌پل» وجود دارد، دارای مرکز تماس (CALL CENTER) برای نظرسنجی تلفنی است؛ همچنین به غیر از تهران، این مؤسسه در هشت شهر مهم ایران (رشت، تبریز، کرمانشاه، اهواز، اصفهان، شیراز، زاهدان و مشهد) حضور فعال دارد و در سرتاسر کشور به‌صورت میدانی و چهره به چهره نیز با فرم‌های نظرسنجی اقدام به جمع‌آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل مردم ایران می‌کند.
تصویر ساختمانی که شرکت کانادایی (PEOPLE ANALYTICS INC.) در آن قرار دارد و «ایران‌پل» (IranPoll) یکی از زیرمجموعه‌های این شرکت به حساب می‌آید.
در سایت «ایران‌پل» (IranPoll) آمده است: «"ایران‌پل" با اتکا بر روش علمی، خدمات پژوهشی و مشاوره مستند به مشتریان خود ارائه می‌دهد و از طریق مشاهده تجربی و روش‌های علمی، مخاطبان خود را در جریان شناخت بهتری از مردم ایران قرار می‌دهد. تا به امروز، متخصصان ما خدمات بسیاری را به مشتریان خود در بخش‌های خصوصی و دولتی، اندیشکده‌ها، موسسات دانشگاهی و پژوهشی و سازمان‌های خصوصی در سرتاسر جهان ارائه دادند. مرکز تماس نظرسنجی سایت «ایران‌پل» در تورنتو، مشتریان خود را به طور وسیع با مراکز داخل ایران مرتبط می‌سازد. مرکز تماس تهران جهت انجام برخی پروژه‌های این مؤسسه دایر است.»
توضیحات و عملکرد این مؤسسه موجب طرح این سؤال می‌شود که اگر این مؤسسه غربی مجوز فعالیت در ایران ندارد، پس چگونه با وجود انتشار گزارش‌های نظرسنجی به صورت علنی، تا کنون جلوی فعالیت آن گرفته نشده و اگر هم مجوز از نهادهای رسمی دارد، چگونه یک مؤسسه غربی اجازه انجام نظرسنجی در ایران دارد، در حالی که با این وسیله علاوه بر ده‌ها نوع خدمات مختلف به سرویس‌های جاسوسی بیگانه، می‌تواند اطلاعات (Intelligence) را از ایران برای دولت‌ها و آژانس‌های اطلاعاتی غربی تولید کند؟
«ایران‌پل» (IranPoll) یک مؤسسۀ بظاهر خصوصی مشاوره، نظرسنجی و دیدبانی اجتماعی است که تمرکز خاص بر روی موضوع ایران دارد و به‌صورت علنی در ایران فبعالیت می‌کند.
گرفتن نبض جامعه توسط سرویس‌های جاسوسی
سرویس‌های اطلاعاتی برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌ها و منابع آشکار گوناگون استفاده می‌کنند. منابع آشکار (1) منابعی است که در دسترس همگان بوده و از آن به راحتی و بدون محدودیت می‌توان استفاده کرد، همانند روزنامه‌ها، مجلات و برنامه‌های تلویزیونی. سازمان‌های اطلاعاتی با قرار دادن اطلاعات آشکار در کنار یکدیگر و تجزیه و تحلیل‌های دقیق به نتایجی می‌رسند که اغلب شهروندان عادی به آنها فکر نمی‌کنند و حتی بعضی خبر‌نگاران و گزارش‌گران به ابعاد اخبار و گزارش‌هایی که تهیه می‌کنند، از نظر "اطلاعاتی" آگاهی لازم را ندارند .
یکی از جنبه‌هایی که این سازمان‌های اطلاعاتی در حوزه اطلاعات آشکار به آن توجه دارند، بازتاب اطلاعات و اخبار پخش شده و واکنش مردم در مورد آنها است که به آن افکار عمومی هم گفته می‌شود. افکار عمومی (Public opinion) (2) یکی از جنجالی‌ترین موضوعات در علوم اجتماعی است که از دو واژه Poll (نظرخواهی) و Public (عمومی، عامه) گرفته شده و برخاسته از ضمیر باطن یک ملت و نوعی واکنش مردم نسبت به موضوعی است که در سرنوشت آنها تاثیر می‌گذارد.
این مؤسسه نظرسنجی به غیر از تهران، در هشت شهر مهم ایران (رشت، تبریز، کرمانشاه، اهواز، اصفهان، شیراز، زاهدان و مشهد) حضور فعال دارد.
روش‌های مختلفی برای شناخت افکار عمومی وجود دارد که معمول‌ترین آن از طریق نظرسنجی که تکنیک‌های خاص خود را دارد، انجام می‌گیرد؛ به‌طور عموم مشتری اصلی نظرسنجی‌ها، نهادهای تحقیقاتی و آماری دولت هر کشوری است که البته سازمان‌های اطلاعاتی به‌صورت پوششی نیز در کشورهای هدف اقدام به نظرسنجی و جمع‌آوری اطلاعات می‌کنند.
درنظرسنجی نیاز‌ها و کمبود‌های هر جامعه آشکار و بدین وسیله اندیشه‌ها و افکار پنهان جامعه به سطح آورده می‌شود؛ نظرسنجی یکی از عوامل تعیین‌کننده در توسعه به شمار می‌رود و مسؤولان هر حکومتی و در بعضی موارد حتی خود جامعه نیازمند پژوهش برای آگاهی از نگرش‌ها، اطلاعات و رفتار مردم، چه به شکل جمعی و چه فردی است؛ اما این اطلاعات باید توسط مراکز نظرسنجی بومی تولید و در اختیار صاحب‌نظران، کارشناسان و مسئولان آن کشور باشد، نه در دسترس سرویس‌های اطلاعاتی رقیب یا دشمن.
"اطلاعات" (Intelligence) باید توسط مراکز نظرسنجی بومی تولید و در اختیار صاحب‌نظران، کارشناسان و مسئولان آن کشور باشد، نه در دسترس سرویس‌های اطلاعاتی رقیب یا دشمن.
در نظرسنجی، کیفیت و کمیت "رضایت" یا "عدم‌رضایت" مردم از اجزای مختلف حکومت و جامعه تا حدودی مشخص می‌شود که این اطلاعات استراتژیک باید در دست افراد، سازمان‌ها و نهادهای واجد صلاحیت هر کشوری باشد تا هرچه سریعتر درصدد برطرف کردن عوامل نارضایتی گام بردارند و از تبدیل برخی مسائل به بحران جلوگیری کنند؛ همچنین این اطلاعات گران‌قدر کمک می‌کند تا مسؤولان در راستای تقویت جایگاه‌هایی که باعت رضایت مردم شده است، قدم بردارند. از این رو اگر این اطلاعات در دست سازمان‌های اطلاعاتی دشمن قرار بگیرد، به‌طور دقیق این فرمول را برعکس اجرا خواهند کرد؛ یعنی با شناسایی مسائلی که موجب نارضایتی مردم است، تمرکز کرده و با دامن زدن بیشتر به آن موارد، تلاش در ایجاد شکاف بیشتر بین جامعه و حکومت کرده و سعی در ایجاد بحران می‌کنند؛ همچنین با شناسایی نقاط قوت حکومت و جامعه، با طراحی عملیات روانی به تخریب این نقاط قوت در اذهان عمومی کرده و مردم را نسبت به حکومت و جامعه بدبین‌تر می‌کنند و جمع این موارد در نهایت، به ایجاد فاصله بین مردم و حکومت و در انتها احتمال تغییر نظام بینجامد.
درواقع این اطلاعات برای جامعه به مثابه نبض است و سرویس‌های جاسوسی به دنبال گرفتن نبض جامعه هستند تا با شناخت لایه‌های پنهانی‌تر جامعه، بتوانند قوی‌ترین ضربه خود را به ضعیف‌ترین قسمت از بدن آن جامعه وارد کنند.
موسسه «ایران‌پل» (IranPoll) در ایران دارای مرکز تماس (CALL CENTER) برای نظرسنجی تلفنی است.
افشای لایه‌های پنهانی جامعه ایران توسط مؤسسه کانادایی
«ایران‌پل» از سال 2006 میلادی، نظرسنجی از مردم ایران را شروع کرده و جالب اینکه این مؤسسه تابستان امسال از دفتر نظارت بر سرمایه‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (مسؤول رسمی نظارت بر تحریم‌های ایران) مجوز تبادلات لازم جهت تسهیل و پرداخت برای نظرسنجی‌های عمومی در ایران را دریافت کرده است.
این مؤسسه در این رابطه در سایت خود آورده است: «ایران‌پل علاوه بر توانایی در زمینه جمع‌آوری اطلاعات در زمینه دیدگاه ایرانیان خارج از کشور، کاملاً آگاه است که برخی از طرح‌ها و موضوعات پژوهشی نیازمند جمع‌آوری اطلاعات از داخل ایران است؛ «ایران‌پل» همچنین کاملاً از این موضوع آگاه بود که بسیاری از مشتریان بالقوه، نیازمند به اطلاعات قابل اتکا از ایران، در ایجاد ارتباط با خدمات پژوهشی افکار عمومی به علت نگرانی از قوانین تحریمی آمریکا و ترس از اینکه قرارداد جمع‌آوری چنین اطلاعاتی ممکن است در مغایرت کامل با قوانین وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار داشته باشد، مردد بودند. بنابراین در ژوئن 2015 میلادی درخواست مجوز از وزارت خزانه‌داری جهت انجام پروژهای پژوهشی نظرسنجی و جمع‌آوری افکار عمومی از ایران شد که در تاریخ 4 سپتامیر 2015 میلادی این مجوز صادر شد.»
موسسه «ایران‌پل» (IranPoll) از دفتر نظارت بر سرمایه‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (مسئول رسمی نظارت بر تحریم‌های ایران) مجوز تبادلات لازم جهت تسهیل و پرداخت برای نظرسنجی‌های عمومی در ایران را دریافت کرده است.
بر اساس این مجوز، «ایران‌پل» مجاز به بهره‌برداری از نهادهای غیردولتی ایران جهت انجام حجم وسیعی از پروژه‌های پژوهشی مرتبط با افکار عمومی و به‌کارگیری ظرفیت‌های داخل ایران برای تأمین نیازهای پژوهشی مشتریانش است. این مجوز همچنین به افراد و نهادهای آمریکایی نیازمند به اطلاعات پژوهشی داخل ایران، اجازه می‌دهد که از خدمات پژوهشی افکار عمومی این مؤسسه با خیال آسوده استفاده کنند.
جمع‌آوری و نجزیه و تحلیل اطلاعات از داخل ایران موجب شده که این مؤسسه کانادایی شامل تحریم‌های آمریکا علیه ایران نشود تا بتواند جنبه‌های پنهانی جامعه ایران را کشف کند و در اختیار غربی‌ها قرار دهد. این موضوع را می‌توان در پاراگرافی از سایت این مؤسسه برداشت کرد: «متخصصان ما طی یک دهه تجربه خدمات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، رسانه‌ای، و پژوهشی را به مشتریان خود از سراسر کشورها ارائه دادند؛ همچنین سعی مستمری در آشکارسازی ابعاد پنهانی جامعه ایران برای جامعه بین‌الملل کرده‌اند. تحت این مجوز اکنون مشتریان آمریکایی ما از خدمات پژوهشی افکار عمومی داخل ایران نفع می‌برند.»
یکی از نمونه‌های آماری منتشر شده توسط موسسه «ایران‌پل» (IranPoll): «نمودار زمان-فعالیت زندگی مردم ایران در سال 2014»
«وکس‌ایران» (VoxIran)، بانک اطلاعاتی نظرات ایرانیان
این مؤسسه کانادایی که بنا به اذعان خود به‌دنبال "صدای مردم ایران" است، یک بانک اطلاعاتی از نظرسنجی‌ها شامل نظرات ایرانیان به نام «وکس‌ایران» (VoxIran) دارد؛ بنابر اظهار این مؤسسه نظرسنجی، ایرانی‌ها در این بانک اطلاعاتی به سه هزار سؤال پژوهشی از میان 185 بررسی الگویی محتمل که از سال 2006 تا 2016 میلادی بر روی 280 موضوع اصلی و فرعی صورت گرفته، و شامل بررسی آماری در مقاطع زمانی می‌شود، پاسخ داده‌اند. «ایران‌پل» این پروژه را وسیع‌ترین بانک اطلاعاتی نظرسنجی‌های قابل اتکا از مردم ایران می‌داند.
«ایران‌پل» پروژه "صدای مردم ایران" به نام «وکس‌ایران» (VoxIran) را وسیع‌ترین بانک اطلاعاتی نظرسنجی‌های قابل اتکا از مردم ایران می‌داند.
«وکس‌ایران» شامل هزاران سؤال از صدها برسی الگویی محتمل از سال 2006 میلادی به بعد، بر روی موضوعات مختلف است که شامل انتخابات، حقوق بشر، دموکراسی، تهدیدات و برنامه هسته‌ای ایران است؛ همچنین شامل سنجش قابلیت پذیرش فناوری‌های نوآورانه و نوین و بررسی نقش و تأثیر دین در زندگی روزمره مردم ایران می‌شود. برای نمونه به بعضی از سرفصل‌های نظرسنجی این مؤسسه از مردم ایران توجه کنید: «حمایت از فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز، ارزیابی توان نظامی و دفاعی ایران، فرهنگ دفاعی، درک سطح تهدیدات، بررسی منابع خبری که مردم ایران از آن استفاده می‌کنند، اعتراضات و ناآرامی‌ها، فساد و رسوایی‌ها، روابط ایران و آمریکا، حمایت ایران از گروه‌های غیردولتی، اثرات تحریم‌های اقتصادی، کارگران و کارمندان، فقر، باورها و فعالیت دینی، نقش دین در سیاست و جامعه، روابط خارج از زناشویی و فعالیت‌ها و سلامت روابط جنسی.»
ارزیابی توان نظامی و دفاعی ایران، اعتراضات و ناآرامی‌ها، اثرات تحریم‌های اقتصادی، نقش دین در سیاست و جامعه، روابط خارج از زناشویی و فعالیت‌ها و سلامت روابط جنسی از جمله 280 موضوع اصلی و فرعی است که «ایران‌پل» از سال 2006 میلادی تا کنون در رابطه با آنها از مردم ایران نظرسنجی کرده است.
تصویر کوچک یکی از تحلیل‌های آماری مؤسسه «ایران‌پل» (IranPoll) برای نمونه کار با هدف جذب مشتری
بررسی و ارزیابی چهره‌های عمومی ایران نزد افکار عمومی یکی دیگر از پروژه‌های این مؤسسه غربی بوده است. در سایت «ایران‌پل» به بعضی از این اسامی اشاره شده است: سید محمدحسن ابوترابی‌فرد، محمود احمدی‌نژاد، محمدرضا عارف، منصور ارضی، محمدرضا باهنر، مهدی چمران، علی دایی، معصومه ابتکار، غلامحسین الهام، محمدباقر قالیباف، محمد غرضی، غلامعلی حدادعادل، سعید جلیلی، مهدی کروبی، [حضرت آیت‌الله العظمی] سیدعلی خامنه‌ای (رهبر معظم انقلاب)، سید محمد خاتمی، سید حسن خمینی، علی لاریجانی، مهران مدیری، علی مطهری، منوچهر متکی، میرحسین موسوی، علی نیکزاد، مصطفی پورمحمدی، اکبر هاشمی رفسنجانی، محسن رضایی، حسن روحانی، علی‌اکبر صالحی، مجتبی ثمره‌هاشمی، علی شمخانی، قاسم سلیمانی، احمد توکلی، علی‌اکبر ولایتی و محمدجواد ظریف.
بررسی و ارزیابی چهره‌های عمومی ایران نزد افکار عمومی یکی دیگر از پروژه‌های این مؤسسه غربی است که در لیست منتشرشده به غیر از اسامی بعضی مسؤولان حکومت، نام افرادی مانند مهران مدیری، حاج منصور ارضی و علی دایی به چشم می‌خورد.
بخشی از لیست چهره‌های عمومی ایران که توسط «ایران‌پل» (IranPoll) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.
"بی‌بی‌سی"؛ مشتری ثابت مؤسسه «ایران‌پل»
سایت «ایران‌پل» اسامی 21 نهاد و سازمانی که از مشتریان این مؤسسه هستند را با ارائه تصویر لوگوی آنها معرفی کرده و نکته جالب آنکه لوگوی اولین مشتری آن مربوط به بنگاه خبرپراکنی انگلیس یعنی «بی‌بی‌سی» است؛ در این سایت آمده که: «کارشناسان ما در «ایران‌پل» گستره‌ای از پژوهش‌ها و خدمات تحلیلی را در اختیار کاربران و سازمان‌ها در بخش‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی قرار می‌دهند.»
نمونه‌ای از مشتریان مؤسسه «ایران‌پل» جهت دریافت "اطلاعات" از داخل ایران
اطلاعات (Intelligence) سرمایه ملی است
سازمان‌های اطلاعاتی در تلاش هستند تا به‌صورت مخفی در کشورهای هدف اقدام به نظرسنجی عمومی کنند، حال آنکه این مؤسسه کانادایی به‌صورت علنی و در روز روشن و حتی با همکاری نهادهای دولتی و غیردولتی اقدام به جمع‌آوری اطلاعات استراتژیک از طریق نظرسنجی انجام می‌دهد.
نظرسنجی جزء روش‌های پیمایشی و کاربردی محسوب می‌شود و هر اندازه با طرح، زمان‌بندی و بهره‌گیری از اصول علمی و دقت کافی پیمایش انجام شود، آن پیمایش موفق‌تر و معتبرتر خواهد بود و نتایج آن با واقعیت انطباق بیشتری خواهد داشت؛ از این رو به غیر از دولت‌های هرکشور، سرویس‌های اطلاعاتی نیز به دنبال کسب اطلاعات دقیق، معتبر و روزآمد با استفاده از نظرسنجی‌ها هستند.
کارشناسان اطلاعاتی درباب استفاده از منابع آشکار و تفسیر و پرورش اطلاعاتِ تحت ارزیابی، نظریات مختلفی دارند از جمله سرتیپ "واشنگتن‌پلت" افسر بازنشسته نیروی زمینی آمریکا و دانشجوی اطلاعات استراتژیک، این روش پرورش اطلاعات را به یکی از اصول اساسی حساب جامع تشبیه می‌کند، که می‌گوید: «چنان‌چه شما به اندازه کافی (هیچ‌چیزها) را با هم جمع کنید، مجموع آنها (چیزی) می‌شود». (3)
پی‌نوشت:
1) مقالات فریال فلاح
2) مقاله رحیم یعقوب زاده
3) کتاب «استراتژی بزگ» نوشته "جان‌ام. کالینز"، ترجمه کورش بایندر، ص 40
ساخت 2 پایگاه هوایی توسط آمریکا در شمال سوریه
پایگاه خبری "باس نیوز" مستقر در اربیل عراق به نقل از این منبع آگاه افزود: اکثر کار ساخت این پایگاه هوایی در شهر رمیلان در استان حسکه انجام شده و یک پایگاه هوایی دیگر نیز در شهر کوبانی در نزدیکی مرز ترکیه در دست ساخت است.این منبع آگاه تاکید کرد: تعداد زیادی از کارشناسان و تکنسین های آمریکایی در این پروژه مشارکت دارند.
مقام های کرد سوریه اخیرا اعلام کرده اند که پایگاه هوایی رمیلان از سوی بالگردهای نظامی آمریکا برای تدارکات و عرضه اقلام مورد نیاز مورد استفاده قرار گرفته است.
آمریکا سال گذشته ده ها نیروی ویژه خود را به شمال سوریه فرستاده است تا به نیروهای مخالف دولت سوریه در مقابله با گروه تروریستی داعش، کمک کند. ماه گذشته، مشاوران آمریکایی که با حملات هوایی حمایت می شدند، به شبه نظامیان کرد سوری کمک کردند تا شهر "شدادی" را از تروریست های داعش بازپس بگیرند.کردهای سوریه شریک مهمی برای ائتلاف موسوم به ضد داعش به رهبری آمریکا برای مقابله با گروه تروریستی داعش در سوریه است.
برت مک گورک فرستاده آمریکا در ائتلاف بین المللی موسوم به ضد داعش تاکید کرد: تروریست های داعش در سوریه و عراق در حال شکست هستند چرا که از چندین مسیر فشار زیادی را احساس می کنند.وی در ادامه تصریح کرد: داعش در حال احساس فشار از همه مسیرها به طور همزمان است و این فشار ادامه خواهد داشت. داعش در حال شکست است.
به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، ریاض این گونه تصور می کند که الجزایر این مواضع را در راستای دوری از عربستان و نزدیکی به ایران اتخاذ کرده است کما این که الجزایر از مواضع عربستان در یمن و سوریه نیز خودداری می کند. همچنین بر سر پیشنهاد عربستان برای تشکیل "ناتوی اسلامی" با سردی برخورد کرده است که بسیاری این گونه پیش بینی می کنند که این کار در حقیقت نشان می دهد الجزایر متمایل به ایران است و می خواهد خود را به این کشور نزدیک کند.
رمطان لعمامره، وزیر امور خارجه الجزایر در این باره گفت که کشورش نسبت به تصمیم وزرای کشور اتحادیه عرب که اخیرا در تونس تشکیل جلسه داده اند و خواسته اند حزب الله را گروهی تروریستی اعلام کنند با احتیاط برخورد می کند و در این رابطه در کنار لبنان و عراق می ایستد. به اعتقاد الجزایر این موضوع مربوط به مسائل داخلی لبنان است و الجزایر به هیچ وجه تمایل ندارد در امور داخلی کشورها دخالت کند. وی همچنین گفت: «این موضوع مساله داخلی است، لبنان نیاز به حمایت عربی برای عبور از وضعیت سخت سیاسی و منطقه ای موجود دارد و نباید به سود یک طرف علیه طرف دیگر عمل کند.»
تحلیلگران بر این اعتقادند که الجزایر به گونه ای درباره حزب الله سخن می گوید گویی که قدرتی مدنی در داخل لبنان است که مشکلی در خارج دارد، در حالی که عربستان و متحدانش تلاش می کنند خلاف آن را نشان دهند.
این در حالی است که الجزایر در اختلافاتش با مغرب بر سر پرونده صحرا مورد حمایت عربستان است و به اعتقاد بسیاری همچنان نیاز به حمایت عربستان نیز دارد. مساله ای که باعث بروز تنش میان عربستان با مغرب شده است.این در حالی است که الجزایر به هیچ وجه از مواضع عربستان در یمن حمایت نمی کند و حتی علیه لشکرکشی های آن در یمن موضع گیری کرده است، مساله ای که سبب ناخرسندی عربستان شده و ریاض آن را تمایل این کشور به ایران برداشت کرده است.
در مورد سوریه نیز دو کشور با یکدیگر اختلاف نظر دارند، ریاض از راه حل سیاسی از طریق مذاکره جدی میان مخالفان با حکومت سوریه البته با حذف بشار اسد از قدرت تاکید دارد در حالی که الجزایر از همان ابتدا حامی بشار اسد بوده است و همچنان از آن حمایت می کند.
در دسامبر سال 2015 عبدالعزیز بوتفلیقه، رئیس جمهوری الجزایر طرح عربستان برای ایجاد پیمان عربی برای مبارزه با تروریسم را رد کرد که عربستان می گوید مخالفت بوتفلیقه با این پیمان بعد از دیدار اسحاق جهانگیری، معاون رئیس جمهوری ایران با او انجام شد.
عربستان می گوید هدف از تشکیل ناتوی اسلامی مبارزه با گروه های تروریستی و تامین امنیت کشورهای اسلامی در برابر نیروهای بینادگرا و افراطی به ویژه القاعده و داعش است. در حالی که بسیاری بر این اعتقادند عربستان این طرح را برای رویارویی با ایران مطرح کرده تا مانع از نفوذ بیشتر ایران در محیط منطقه ای اش شود.
در عین حال الجزایر تلاش می کند در تنش میان ایران و عربستان جنبه بی طرفانه ای به خود بگیرد به گونه ای که از دو طرف خواسته است برای پایان دادن به منازعات جاری در سوریه و عراق و یمن و بازگرداندن ثبات به منطقه مستقیما با یکدیگر مذاکره کنند.
مقام های الجزایر از رفتارهای عربستان در سازمان اوپک گلایه دارند و آن را مسئول کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی می دانند. اقتصاد الجزایر به شدت وابسته به نفت است و پایین آمدن قیمت نفت را تهدیدی برای امنیت ملی خود می داند. الجزایر در ماه های اخیر بارها از مواضع ریاض نسبت به کاهش قیمت نفت انتقاد کرده است.
این در حالی است که ایران تلاش کرده از تنش های موجود در روابط عربستان و الجزایر نهایت استفاده را ببرد. در حال حاضر روابط دو کشور در سطح مطلوبی است و ایران سرمایه گذاری های بسیاری را در داخل الجزایر انجام داده است. در حالی که عربستان تلاش می کند روحیه شیعه ستیزی را در منطقه از جمله الجزایر ترویج کند، این کشور هیچ اعتنایی به تبلیغات عربستان نمی کند و روابط خود را با ایران حفظ کرده است.
منبع: دیپلماسی ایرانی
با برقراری آتش‌بس در سوریه جبهه‌های مبارزات در این کشور تا حد زیادی کاهش پیدا کرده است، سازمان ملل نیز تلاش دارد به عنوان راهکاری مقدماتی برای حل و فصل دایمی بحران، از این آتش‌بس حمایت کند، این در حالی است که طرف‌های غربی و رژیم های عربی منطقه چند روز پس از اجرایی شدن آتش بس متوجه شده‌اند که در "تله روسی" گرفتار شده اند. به همین علت است که در روزهای اخیر با صحبت از عدم پذیرش نقش بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه در مرحله آینده این کشور سعی دارند بار دیگر بازی را بهم بزنند.
وقتی غرب گرفتار تله روسی می‌شود
مذاکرات سیاسی یک ماه اخیر در مورد سوریه که به آتش‌بس بین دولت این کشور و گروه‌های "غیر تروریست" مسلح در آنجا منتهی شد، نشان از سیاست هوشمندانه روسیه در مدیریت چند پهلوی عرصه مبارزات سوریه است. روسیه با این اقدام توپ انتخاب تروریست‌ها و تعیین دقیق گروه‌های تروریستی را به زمین جریان‌های غربی و رژیم‌های منطقه انداخته است، به این معنی که وقتی که در آتش بس مذکور از گروه های تروریستی و غیر تروریستی خبر داده می شود، باید تک تک گروه های مسلح سوریه که بالغ بر هزار گروه هستند، در یکی از این دو لیست قرار بگیرند تا موقعیت دولت سوریه نسبت به آنها مشخص شود. این موضوع در سایه اختلافات طرف‌های بین‌المللی، پاشنه آشیل محور مداخله جو در سوریه است، چرا که آنها برای تعیین مصادیق جریان‌های تروریستی در سوریه اختلافات شدیدی با یکدیگر دارند. به این ترتیب غرب گرچه توافق مذکور را امضا کرده، اما از تعیین چارچوب کلی این توافق برای جنگ با "تروریست‌ها" ناتوان است.
به این ترتیب فشار موجود بر روی دولت سوریه و هم‌پیمانان روس و ایرانی برای فرار از راهکار سیاسی جهت حل بحران سوریه کاهش پیدا می‌کند، همان‌طورکه گفته شد گروه‌های تروریستی نظیر داعش و جبهه النصره از دایره شمول آتش‌بس با دولت سوریه خارج هستند، همین موضوع دست دولت سوریه و متحدانش به همراه نیروی هوایی روسیه برای تشدید حملات بر ضد مراکز استقرار این جریان‌های تروریستی را افزایش می‌دهد. یکی از مشکلات عمده دولت سوریه در ماه‌های اخیر گستردگی جبهه‌های مبارزات بر ضد جریان‌های متعدد تروریستی بود. با برقراری آتش بس مورد نظر روسیه، جبهه‌های مبارزات فعال تا حد زیادی کاهش پیدا کرده و نظامیان حامی دولت می‌توانند تمرکز بیشتری برای سرکوب داعش و جبهه النصره در مناطق استقرار آنها داشته باشند.
- فشار ترکیه یکی از مهمترین عوامل کناره‌گیری آمریکا در حمایت از کردها است. آنکارا بنا به ملاحظات جدایی طلبان داخلی خود، کردهای سوریه و تحرکات نظامی آنها در مرزهای خود را تهدیدی موجودیتی برای خود قلمداد می‌کند و به هیچ وجه حاضر به معامله بر سر این تهدید با هیچ طرف بین المللی نیست. ترکیه از اهرم هایی نظیر پایگاه نظامیان آمریکایی اینجرلیک و استمرار نقش‌آفرینی در بحران ترکیه بر روی کاخ سفید فشار آورده تا آن را مجبور به توقف حمایت از کردها نماید.
- عربستان همواره در تلاش‌های خود برای ایجاد اتحاد بین گروه‌های مخالف دولت سوریه، نقش کردها را نادیده گرفته است. ریاض تلاش می کند میز مذاکرات برای حل و فصل بحران سوریه را به گونه ای بچیند که آن ها تأثیری در روند سیاسی آینده این کشور نداشته باشد، به همین علت تلاش گسترده ای برای بی‌نتیجه بودن مبارزات این جریان سیاسی بر ضد گروه های تروریستی می کند. تحلیلگران مسائل منطقه‌ای از مهمترین دلایل خصومت عربستان با کردها را مبارزه این گروه با جریان های تروریستی مورد حمایت ریاض می دانند.
به این ترتیب بود که وقتی کردها از استمرار حمایت طرف آمریکایی ناامید شدند، به سمت مسکو گرایش پیدا کرده و به این ترتیب یکی از برگه های مهم داخلی سوریه در میز مذاکرات سیاسی، در اختیار مسکو قرار گرفت.
اقدام غرب برای فرار از تله روسی
غربی ها به عکس تصور ابتدایی خود، استمرار آتش‌بس در سوریه را به ضرر خود می‌دانند. به همین علت است که تریبون‌های تبلیغاتی خود را در خدمت پروژه متهم کردن روسیه به نقض آتش‌بس قرار داده اند. با گذشت یک هفته از آغاز آتش بس در سوریه، مداخله‌جویان خارجی به این نتیجه رسیده اند که آتش بس براساس مفاد موجود هیچ یک از منافع آنها را تأمین نمی‌کند و در عین حال مبارزه بین دولت سوریه و روسیه برای سرکوب تروریست‌ها در محورهای اصلی این کشور همچنان ادامه دارد.
غرب برای جبران اشتباه خود در پذیرش آتش‌بس تصمیم گرفته کمک‌های تسلیحاتی و قاچاق عناصر مسلح برای جریان‌های تروریستی را از سر بگیرد. کانال اصلی ورود این تجهیزات نظامی و انسانی منطقه باب السلام در نزدیکی شمال حلب و بلندی های جبل ترکمان در مناطق مرزی لاذقیه است.
البته روسیه متوجه این تحرکات شده و با جنگنده های خود این مناطق را به شدت هدف موشک باران قرار می‌دهد. مناطق حضور متجاوزان نیروی زمینی ترکیه در "صراف" سوریه به عنوان حد فاصل ادلب، حماه و لاذقیه نیز از حملات نیروی هوایی روسیه در امان نیست، اما ترک ها با توجه به بسته مجازات های مسکو بر ضد آنکارا قدرت اعتراض رسمی به این حملات را ندارند. این تحرکات هوایی، روایت جریان‌های غربی مبنی بر نقض آتش‌بس از سوی روسیه و موشک باران این مناطق به عنوان کانال های حمایت لوجستیک برای تقویت جریان های تروریستی است.
البته ناظران محافل نظامی اعتقاد دارند که رسیدن مقادیری از تسلیحات سبک و نیمه سنگین و عوامل انسانی برای تروریست ها گرچه ممکن است رسیدن به نتیجه نهایی مبارزات نظامی را به تاخیر بیندازد، اما نمی‌تواند موازنه قدرت میدانی را به نفع جریان‌های شورشی تغییر دهد.
سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه اخیراً طرحی مبنی بر تاسیس فدرالیته در سوریه مطرح کرد. البته این طرح از سوی برخی رسانه‌ها مورد سوءاستفاده قرار گرفته و آنها سعی کردند طرح این موضوع را در راستای توطئه آمریکایی برای تجزیه سوریه قلمداد کنند. ریابکوف ابتدا گفت که روسیه از تمامیت ارضی سوریه و استقلال تصمیم گیری آن دفاع می‌کند، سپس افزود که اگر سوری ها در ژنو بر سر تشکیل فدرالیته توافق کنند، روسیه از این تصمیم جلوگیری نمی‌کند، اما مهم این است که این تصمیم سوری- سوری باشد، نه تصمیمی خارجی که از هزاران کیلومتر دورتر گرفته می شود.
گرچه برخی رسانه‌ها با شانتاژ تبلیغاتی سعی دارند اظهارات مذکور را در راستای عقب‌نشینی روسیه از حمایت از بشار اسد ارزیابی کنند، اما بی‌توجهی و استقبال گسترده غرب از این اظهارات نشان می‌دهد که آنها متوجه ماهیت واقعی این طرح در جانب‌داری از دولت سوریه شدند، در میان طرف‌های غربی و منطقه‌ای تنها مسعود بارزانی است که از این طرح حمایت کرده و آن هم به علت طرفداری از جریان های کرد در داخل سوریه است. غربی‌ها می‌دانند که بر اساس سیگنال‌های تعریف شده از سوی روسیه در مورد فدرالیته کردن سوریه، وارد شدن در این بازی، آب ریختن به آسیاب ائتلاف روسیه با محور مقاومت است.
همان‌طورکه گفته شد پیش شرط سوری- سوری بودن اجرای فدرالیته سازی سوریه در اظهارات ریابکوف قابل توجه است. این موضوع با هر برداشتی منافع سوریه را در منطقه تامین می کند. اگر بخواهیم این عبارت را به صورت توافق گروه های سیاسی و معارضان مسلح اعم از تروریست و غیر تروریست قلمداد کنیم، باید گفت که تحقق چنین شرطی عملا محال است، چرا که تجربه ماه های اخیر نشان داده که امکان تحقق این توافق حتی در میان گروه های مسلح نیز وجود ندارد، چه برسد به اینکه توافقی عمومی بر سر این موضوع محقق شود.
برداشت دوم از این شرط، موافقت همه مردم سوریه با آن است که طبعاً در سایه برگزاری انتخابات عمومی یا همه‌پرسی امکان‌پذیر است، چنین انتخاباتی می‌تواند بسترهای سیاسی مناسب برای پذیرش مجدد مشروعیت دولت بشار اسد را فراهم کند.
تعیین ماهیت دقیق تروریست ها برای جلوگیری از تسلط آن ها بر مناطق فدرالی مورد نظر که پیشتر به آن اشاره شد، از دیگر مشکلات فراروی غرب برای اجرای طرح تجزیه سوریه است، به این ترتیب است که غرب ترجیح داده بازی روسیه در راستای طرح فدرالیته سازی سوریه را نپذیرفته و به این ترتیب از یک سوراخ دو بار گزیده نشود.
به این ترتیب است که می توان گفت مرحله بعد از آتش بس در سوریه دوره ای است که گروه های حامی دولت علاوه بر دست برتر در موازنه های میدانی، ابتکار عمل را در عرصه سیاسی نیز در دست گرفته و بیش از پیش خود را به پایان بحران در سوریه نزدیک می کنند.
اقتصاد متکی به توریسم ترکیه، در سال‌های اخیر عمیق‌ترین زخم‌ها را برداشته است. مهمترین فاکتور رونق صنعت گردشگری در هر کشور توریستی، «امنیت» است. حالا ترکیه به یکی از مقاصد ناامن برای توریست‌های جهان تبدیل شده است. انفجارها و تیراندازی‌های گاه و بی‌گاه دو شهر اصلی این کشور، درگیری نیروهای دولتی با مخالفان و جنگ داخلی با کردهای ترکیه و همچنین درگیری این کشور در بحران سوریه و سرازیر شدن مهاجران سوری به ترکیه، از جمله عوامل کاهش درآمدهای حاصل از گردشگری در سال 2015 شده است. از سوی دیگر، روسیه به طور کامل سفرهای تفریحی شهروندان خود به ترکیه را لغو کرده است و از طرف ایران نیز بدلیل همین ناامنی‌ها، اشتیاق سفر به آنجا به شدت کاهش یافته است. علاوه بر این، ترکیه تأمین‌کننده اصلی محصولات کشاورزی برای بازار بزرگ روسیه بود که توقف صادرات این محصولات نیز خسارت بزرگی برای اقتصاد ترکیه بوده است.
نشست فعالان اقتصادی ایران و ترکیه (عکس:ایسنا)
یکی از برنامه‌های سفر داوداوغلو نیز نحوه پرداخت این غرامت بود که داوداوغلو در تهران مذاکراتی هم در این رابطه داشت تا هرچه سریعتر مابه‌تفاوت 10 الی 15 درصدی قیمت گاز صادرشده به ترکیه مابین سال‌های 2011 تا 2015 را نقد کند! البته اگر این بار هم دو طرف درباره نحوه پرداخت ظرف سه ماه به نتیجه نرسند، دیوان داوری میزان دقیق کاهش را تعیین خواهد کرد. خبرگزاری رویترز نیز در همین رابطه، وزن دستورکار سفر نخست‌وزیر ترکیه به ایران را به مسائل اقتصادی و حوزه انرژی می‌دهد. در عین حال داوداوغلو در دیدارش از ایران تلاش می‌کند تا محورهای مشترک سیاست خارجی دو کشور در منطقه را برجسته کند، آنجا که در دیدار با رئیس جمهوری ایران دکتر روحانی اظهار می‌دارد: «ممکن است در برخی موارد دیدگاه‌های متفاوتی داشته باشیم، ولی تاریخ و جغرافیای دو کشور هرگز تغییر نخواهد کرد. این تاریخ، تاریخی است که از همسایگی کهن و دیرینه برخوردار است و جغرافیای دو کشور مکمل یکدیگرند.»
به گزارش رویترز، ترکیه پس از کاهش تحریم‌های ایران در ماه ژانویه، بدنبال بهره‌برداری از فرصت بدست آمده است. به گفته نخست وزیر ترکیه، رفع تحریم‌های ایران به این معناست که دو طرف می‌توانند به راحتی از چشم‌انداز تجاری 30 میلیارد دلاری پیشین نیز عبور کنند. به گفته وزیر خارجه ترکیه، ایران بازار خوبی برای ماشین‌آلات، خودرو، آهن و فولاد است.
ترکیه در دوران تحریم یکی از شرکای تجاری ایران بوده است و این مسأله می‌تواند برای همکاری‌های آتی اقتصادی در نظر گرفته شود؛ گرچه آن دوره نیز ترک‌ها سود خوبی از این دور زدن تحریم‌های ایران کسب می‌کردند.داوداوغلو هم ترکیه را مسیری کلیدی برای انتقال انرژی ایران به اروپا خوانده و از برنامه این کشور برای ایجاد خط آهن سریع السیر برای اتصال بنادر مدیترانه و دریای سیاه به ایران خبر داده است. برنامه‌ای که امتداد جاده ابریشم به اروپا و همچنین از ترکیه بواسطه ایران به آسیاست.
نخست‌وزیر ترکیه گفته است در سفر به تهران در زمینه‌های انرژی، نفت، حمل و نقل و توریسم مذاکراتی داشته‌اند تا چگونگی پیوند اقتصاد دو کشور را به یکدیگر را بررسی کنند.
گشایش اقتصادی بدون تجدیدنظر سیاسی؟
اما در هر دو طرف، بخش عمده مبادلات اقتصادی در مدیریت دولت‌هاست. بنابراین نمی‌توان مبادلات اقتصادی را بطور کلی منفک از روابط سیاسی دوجانبه لحاظ کرد؛ نکته‌ای که نخست‌وزیر ترکیه نیز در دیدار آقای روحانی برای تأکید بر اشتراکات دو طرف اشاره کرد، ناظر به تأثیر سیاست‌های منطقه‌ای بر سیاست‌های اقتصادیست. ترکیه در پنج سال گذشته تمام تلاشش را برای سرنگونی دولت قانونی بشار اسد به کار گرفته است؛ از کمک مالی و لجستیک به تروریست‌ها تا اعزام نیروهای شبه‌نظامی و دخالت‌های مستقیم نظامی. اردوغان تمام تخم‌مرغ‌های سیاست خارجی‌اش را در سبد تحولات سوریه و با هدف فتح و تجزیه این کشور با رویای بازگشت به امپراتوری چیده است! همزمان در دو جبهه دیگر، حزب عدالت و توسعه کردهای این کشور و مخالفان سیاسی و منتقدان را هدف قرار داده است.
مراد یتکین، از تحلیلگران سیاسی و روزنامه‌نگاران مطرح ترکیه در گزارشی به تحلیل سفر احمد داوداوغلو به ایران پرداخته و عنوان کرده است: این سفر اولین تماسی است که در سطح مقامات بالای دو کشور بعد از توافق هسته‌ای و انتخابات مجلس ایران که تا حدودی به نفع اصلاح‌طلبان به پایان رسید؛ صورت می‌گیرد. این سفر علاوه بر ایجاد فرصت عادی‌سازی روابط سیاسی از لحاظ افزایش روابط اقتصادی و عادی‌سازی در روابط تجاری دو کشور نیز حائز اهمیت است. سفر داوداوغلو به ایران این امکان را به سیاست خارجی ترکیه خواهد داد که دست به یک تعمیرات و تغییرات عمیق در سیاست خارجی خود بزند.
تحلیلگران معتقدند ترکیه همزمان با اقتصاد، در پی ترمیم سیاست خارجی خود نیز هست
برقراری آتش‌بس در سوریه با تمام کم و کاستی‌ها فرصتی را فراهم کرده است تا ترکیه پیش از مذاکرات صلح که تا هفته آینده به تعویق افتاده است، مواضع خود را در مقابل ایران محک بزند؛ گرچه موضع ایران در پنج سال گذشته همواره ثابت بوده است. ازین رو، تلاش برای ترمیم روابط ترکیه با ایران از طریق نزدیکی مواضع، حتی در حاشیه سفرهای اقتصادی، اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چه اینکه آنکارا علاقه ندارد از موقعیت یک کشور دوست و همسایه، مانند مسیری که آل‌سعود در آن می‌تازد، به یک کشور غیردوست و نابرادر تغییر وضعیت دهد.
مسأله دیگر، روابط ترکیه و روسیه است. ایران می‌تواند میانجی خوبی برای دو طرف باشد؛ اگر آنکارا اراده‌ای بر تغییر وضعیت سیاسی خود داشته باشد. از سوی دیگر، ترکیه هم برای حل اختلافات میان ایران و عربستان اعلام آمادگی کرده است.
این گمان با ورود میخاییل بوگدانف معاون وزیر خارجه روسیه به ایران، ساعاتی پس از خروج داوداوغلو از کشور، اندکی تقویت می‌شود. ایران می‌تواند دست‌کم در موضوع سوریه و مذاکرات آتی، مواضع دو طرف را تنظیم نماید. حالا ترکیه با استقرار آتش‌بس مورد توافق آمریکا و روسیه در سوریه به این درک رسیده است که چندان جایگاه تعیین‌کننده‌ای در آینده سیاسی نخواهد داشت و حتی ایالات متحده نیز حامی نقش تخریبی آنکارا در سوریه نخواهد بود. پذیرش این موضوع - هرچند سخت- اما اعتراف به شکست تلاش‌ها برای سقوط بشار اسد و پذیرش حضور وی در قدرت است؛ نقطه‌ای که ترکیه را در مقابل کشورهای جبهه ارتجاع عرب به رهبری سعودی قرار می‌دهد و نیاز آنکارا به ورود به بازی بازیگران قدرتمند صحنه را بیش از گذشته نمایان می‌کند.
