اگر در این روزها از ایستگاه اصلی راهآهن مونیخ رد شوید شاید فکر کنید که تیم ملی فوتبال این کشور جام قهرمانی دیگری را برده و تا چند دقیقه دیگر با قطار وارد مونیخ خواهد شد. صدها نفر در ایستگاه قطار ساعتها در انتظار ایستادهاند.
به گزارش اعتماد، در دستهایشان پلاکاردهایی به مضمون «خوش آمدید» به چشم میخورد و دستههای گل. برای افرادی که از قطارها خارج میشوند هورا میکشند و دست میزنند.
چند نفر کورال شادی بتهوون را میخوانند. اما کسانی که این افراد مشتاقانه در انتظار آنانند نه قهرمانهای فوتبال آلمانی که پناهجویانیاند که پس از هفتهها سرگردانی در مجارستان با قطار وارد خاک آلمان شدهاند.
آنها با لبخندهایی شرمسار برای منتظران دست تکان میدهند و شیشههای آب، کاپشنها و کلاهها و بستههای غذایی و میوه را با خوشحالی از دست آنان میگیرند.
استقبال آلمانی از پناهجویان خارجی
تنها در آخر هفته گذشته ١٤ هزار پناهجو وارد مونیخ شدهاند. دولت آلمان اعلام کرده است که تا پایان سال جاری میلادی حدود ٨٠٠ هزار پناهجو وارد آلمان خواهند شد. ادارات مسوول امور پناهندگی در مقابل این افزایش ناگهانی پناهجو، درماندهاند.
تصاویر پناهجویانی که در شهر برلین در پارکها شب را سر میکنند در رسانههای آلمان بارها پخش و باعث بحثها و انتقادات فراوانی شده است.
ساکنان آلمان، به خصوص در شهرهایی مانند برلین، هامبورگ ومونیخ که با تعداد زیادی از پناهجویان روبهرو هستند، با کارهای داوطلبانه تا حدودی کار را از دوش ادارات برداشتهاند.
مردم در شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک گروههای کمک ایجاد کرده و کمکهای مالی و غیرمالی را به پناهجویانی میرسانند که هنوز در انتظار پذیرفته شدن پرونده خود در ادارات آلمانند و به همین دلیل وارد سیستم کمکهای اجتماعی نشدهاند.
کمکهای مردم آلمان به حدی زیاد است که بسیاری از گروههای کمککننده پس از چند روز اعلام کردند که از پذیرش لباس خودداری میکنند چون در چند هفته گذشته بیش از نیاز لباس صدقه گرفتهاند.
در مقابل آن تقریبا هر روز در شهری از آلمان خانهها و اماکنی که برای سکونت پناهجویان انتخاب یا ساخته شدهاند به آتش کشیده میشوند. تاکنون کسی در این آتشسوزیها کشته نشده اما حدود ١٠ نفر مجروح شدهاند. خبر حمله به پناهجویان و خارجیها در اماکن عمومی در سراسر آلمان تقریبا هر روز در رسانهها دیده میشود.
استقبال آلمانی از پناهجویان خارجی
واکنش رسانهها، سیاستمداران، روشنفکران، هنرمندان و متفکران آلمانی درباره موج جدید پناهجویان ابعاد مختلفی از گفتمان پناهجویی در آلمان را روشن میکند.
تاکنون بیشتر هنرمندان و شخصیتهای محبوب تلویزیونی به این موضوع واکنش نشان دادهاند تا متفکران و روشنفکران. کسانی مانند یورگن هابرماس، فیلسوف بزرگ آلمانی تاکنون در این باره سکوت کردهاند. جای خالی کسی مانند گونتر گراس، نویسنده آلمانی که در آوریل ٢٠١٥ درگذشت و در بسیاری از مسائل سیاسی روز مداخله میکرد، حس میشود.
هنرمندان و چهرههای محبوب عامه اما واکنشهای روشن و فراوانی از خود نشان دادهاند. برای مثال بازیگر و کارگردان مشهور و محبوب آلمانی، تیل شوایگر Till Schweiger، در صفحه فیسبوک خود با لحنی تند با کسانی برخورد کرد که در کامنتهای خود نسبت به پناهجویان تنفرپراکنی میکردند.
شوایگر اعلام کرد که چنین کسانی را در صفحه خود و به عنوان طرفدار خود نمیخواهد. او همچنین در چند برنامه تلویزیونی و در اخبار سراسری هم ظاهر شد و نظرات خود را تکرار کرد. او قصد دارد با پول شخصی خود یک کمپ پناهندگی با شرایط مناسب بسازد.
گروههای موسیقی مانند die Toten Hosen و die Ärtze جزو گروههایی بودهاند که به نفع پناهجویان و بر ضد جو ضدخارجی آلمان موضعگیری کردهاند. این گروهها که از سنت پانک برمیخیزند در گذشته نیز موضعگیریهای مشابهی از خود نشان دادهاند.
Udo lindenbergاودو لیندن برگ، خواننده بسیار محبوب آلمانی، اعلام کرده است که در اویل ماه اکتبر کنسرت بزرگی با شرکت دیگر خوانندههای مشهور آلمانی برگزار خواهد کرد تا همبستگی خود را با پناهجویان اعلام کرده و به آنها خوشامد بگوید.
حتی کمدینهایی مانند یوکو و کلاس، Joko und Klaas که تا کنون به مسائل سیاسی اهمیتی نشان نمیدادند و با برنامه طنز تلویزیونی خود در میان قشر جوان و دور از سیاست بسیار موفقاند، با پیامی طولانی در یوتیوب و فیسبوک به نفع پناهجویان موضعگیری کرده و صریحا از مخاطبان خود خواستهاند که با جریانهای راست و ضدخارجی همراهی نکنند.
مهمتر و جالبتر از نگاه هنرمندان و روشنفکران به مساله پناهندگی، واکنش جدید رسانهها و سیاستمداران و تغییر افکار عمومی نسبت به این موضوع است.
مساله پناهجویان خبر اول همه رسانههای آلمانی، از تلویزیون و رادیو تا روزنامهها و سایتهای خبری در چند هفته گذشته است.
تصویرهایی که در این اخبار نشان داده میشوند نه هجوم سیلوار پناهجویان به اروپا و آلمان بلکه تصویر انسانهایی است که از جنگ و تعقیب گریخته، ماهها آواره بوده، با زحمت و با ریسکهای فراوان خود را به اروپا رسانده و اکنون به کمک نیاز دارند، زیرا ادارات آلمانی از عهده رسیدگی به آنها برنمیآیند.
موضوع اصلی پناهجویانیاند که در راه اروپا در دریای مدیترانه غرق شده یا در کامیونهای سربسته خفه شدهاند و نه خارجیانی که به قصد سوء استفاده مالی به اروپا هجوم میآورند. بسیاری از رسانههای مهم میانهرو و حتی محافظهکار آلمانی، که تا چند ماه یا سال پیش از خطر اسلامیزه شدن اروپا به دلیل پناهجویان و مهاجرین سخن میگفتند، نسبت به «پناهندگان قلابی» هشدار میدادند یا اعلام میکردند که ظرفیت اروپا و آلمان برای پذیرش پناهجویان به زودی به پایان خواهد رسید، اکنون تیترها، مقالات و نظرات مثبتتری درباره مساله پناهجویان منتشر میکنند.
بسیاری از سیاستمداران میانهرو، محافظهکار و دستراستی آلمان که تا چندی پیش نگاهی بسیار انتقادی به پناهجویان داشتند و با جملات و سخنان خود به پوپولیسم علیه خارجیها دامن میزدند، اکنون از جریانهای راست افراطی و نظرات ضد پناهجویی آنها انتقاد کرده و مردم آلمان و رایدهندههای خود را به کنارهگیری از آنها فرا میخوانند.
مثال شاخص آن سخنهای صدراعظم آلمان آنجلا مرکل است که تا کنون چند بار و به روشنی از مردم آلمان خواسته است که در تظاهرات یک گروه راست با نظرهای ضدخارجی شرکت نکنند؛ خواهشی که معمولا از سوی یک مقام دولتی بیان نمیشود.
رییس حزب سوسیال دموکرات آلمان، زیگمار گابریل اعلام کرده که آلمان میتواند سالی ٥٠٠ هزار پناهنده بپذیرد و با تکذیب احزاب محافظهکار مواجه نشده؛ امری که تا چند ماه پیش ناممکن مینمود.
دولت آلمان در سیاستهای جدید پناهندگی خود که چند روز پیش اعلام شد اگرچه قدمهایی به عقب برداشته اما در بسیاری موارد شرایط را برای پناهجویان آسانتر کرده است. بسیاری از فعالان در زمینه امور پناهجویی و سیاستمداران متمایل به چپ، از طرفداران سنتی پناهجویان، در گفتوگوهای غیررسمی میگویند که فضای سیاسی کنونی آلمان قویا به نفع پناهجویان است.
بسیاری از مفسران سیاسی علت اصلی این تغییر فضا و سیاست را قویتر شدن جریانهای راست افراطی در آلمان و حرکات خشونتباری مانند به آتش کشاندن کمپهای پناهندگی میخوانند.
ورود مهاجران خارجی به آلمان
به عقیده این مفسران رسانهها و سیاستمداران محافظهکار و دست راستی آلمان با اظهارات خود در بسیاری موارد در ساخت تصورهای راسیستی و نژادپرستانه و آن جو ضد خارجی شریک بودند که هر پناهجو را به چشم دشمن، «انگل اجتماعی» و «جنایتکار» میبیند. حالا و پس از حملات تروریستی به کمپهای پناهندگی، این رسانهها و سیاستمداران انگار از اشباحی که خود فراخواندهاند ترسیدهاند. البته در این جریان غالب هنوز سیاستمدارانی هستند که به سیاست و نظرات پوپولیستی خود ادامه میدهند.
چند روز پیش یکی از سیاستمداران حزب دست راستی CSU اعلام کرد که میشود پناهجویان سوری را به مناطقی از سوریه برگرداند که در آن جنگ داخلی جریان ندارد. اما این اظهارنظر با مخالفت شدید چند عضو ارشد همان حزب روبهرو شد.
پاسخ به این پرسش که این نگاه مثبت به پناهجویان در جامعه آلمان تا چه حد متداوم و دور از مدهای روز خواهد بود، ساده نیست. مردم آلمان اکنون تحت تاثیر اخبار دهشتناکِ وضعیت پناهجویان آماده به کمکند.
این پناهجویان تا چند وقت دیگر به همکلاسیها، همسایهها و رقبای کاری ساکنان آلمان تبدیل خواهند شد. ادغام این پناهجویان در جامعه آلمان لازم است اما با مشکلات فراوانی همراه خواهد بود. آیا مردم آلمان آن وقت نیز چهره دوستانه خود را نشان خواهند داد؟
ورود مهاجران خارجی به آلمان
جمع آوری آب و غذا از سوی مردم آلمان برای مهاجران خارجی
جمع آوری لباس از سوی مردم آلمان برای مهاجران خارجی
جمع آوری آب و غذا از سوی مردم آلمان برای مهاجران خارجی
جمع آوری آب و غذا از سوی مردم آلمان برای مهاجران خارجی
جمع آوری آب و غذا از سوی مردم آلمان برای مهاجران خارجی
جمع آوری آب و غذا از سوی مردم آلمان برای مهاجران خارجی
ارائه بسته های غذایی از سوی مردم آلمان به مهاجران خارجی
جمع آوری آب و غذا از سوی مردم آلمان برای مهاجران خارجی
جمع آوری آب و غذا از سوی مردم آلمان برای مهاجران خارجی
جمع آوری آب و غذا از سوی مردم آلمان برای مهاجران خارجی