یک گزارش از تخریب میراث فرهنگی خوزستان

نگرانی فعالان میراث‌فرهنگی خوزستان از تخریب بافت تاریخی دزفول

آیا میراث فرهنگی خوزستان در خواب بسر می برد؟

فعالان میراث‌فرهنگی استان خوزستان درحالی نگرانی خود را از تخریب خانه‌های بافت تاریخی دزفول اعلام می‌کنند که چندی پیش مدیر اداره میراث‌فرهنگی این شهرستان به‌دلیل فرسودگی یکی از بناهای ارزشمند مجوز تخریب آن را صادر کرد.

فعالان میراث‌فرهنگی استان خوزستان درحالی نگرانی خود را از تخریب خانه‌های بافت تاریخی دزفول اعلام می‌کنند که چندی پیش مدیر اداره میراث‌فرهنگی این شهرستان به‌دلیل فرسودگی یکی از بناهای ارزشمند مجوز تخریب آن را صادر کرد. این درحالی است که تعداد بسیاری خانه تاریخی در این بافت وجود دارند که مورد مرمت و احیاء قرار نمی‌گیرند و اگر مجوز تخریب‌ به‌دلیل فرسایش بناها صادر شود نه‌تنها مالکان هیچ انگیزه‌ای برای حفاظت پیدا نمی‌کنند که این اقدام را راهی مناسب برای تخریب‌های بیشتر در نظر می‌گیرند.
 خانه‌های بافت تاریخی دزفول یکی پس از دیگری تخریب می‌شوند. بناهایی که هر چند تعداد بسیاری از آن‌ها در فهرست آثار ملی قرار گرفته‌اند اما تعدادی هم هستند که بدون آنکه ثبت شوند و مورد حفاظت قرار گیرند به مرور زمان از بین می‌روند و مجوز تخریب می‌گیرند.
به‌گزارش CHN، خانه جهانبانی یکی از بناهای ارزشمندی بافت قدیم دزفول به‌شمار می‌رود هر چند که این خانه به‌دلیل عدم رسیدگی مالک تبدیل به مخروبه شد و در نهایت مجوز تخریب گرفت اما کارشناسان معقتدند، اگر بناهای تاریخی ارزشمند احیاء نشوند و کوتاهی مالک و متولیان سبب تخریب شود در آینده‌ای نزدیک چیزی به اسم بافت تاریخی باقی نمی‌ماند.
مجتبی‌ گهستونی دبیر انجمن تاریانا و مشاور رییس اداره میراث‌فرهنگی خوزستان در خصوص مجوز تخریب خانه جهانبانی به خبرگزاری CHN اینطور می‌گوید: انتظار دوستداران میراث‌فرهنگی اینست که مدیریت میراث‌فرهنگی شهرستان دزفول بر حفظ بافت تاریخی با توجه به اهمیت و گستردگی که این بافت غنی دارد همت بیشتری کند.
او گفت: اگر چه فرماندار شهرستان دزفول فردی بسیار علاقنمد به میراث‌فرهنگی و گردشگری است. انتظار می‌رود نسبت به تخریب گسترده بافت تاریخی در دزفول هشدارهای لازم را بدهد. این درحالی است که مسئولان شهری دزفول توجه چندانی به حفظ بافت تاریخی دزفول ندارند و اگر برای بخشی از پروژه‌ها استعلام‌های اولیه را انجام می‌دهند تنها به‌دلیل رعایت الزامات قانونی است.
آنطور که گهستونی می‌گوید: درحال‌حاضر کلیه بناهای ثبت شده و غیرثبتی دزفول به‌عنوان دومین شهر پرجمعیت خوزستان در معرض تخریب هستند. مشاهدات عینی و تصاویر دریافتی همگی حکایت از آن دارد که بناهای نامتجانس در بافت تاریخی دزفول هویت این شهر را به طور کلی مخدوش کرده است. چنانچه اگر روزی با افتخار کتاب و مقالاتی با عنوان دزفول شهر آجر منتشر می‌شد امروز این عنوان به‌هیچ وجه به دزفول اطلاق نمی‌شود.
او تاکید کرد، با اینکه شهرداری دزفول در گذشته اقدامات مفیدی در بخش‌هایی از بافت انجام داده اما میزان مجوزهایی که برای تخریب داده می‌شود بسیار بیش از اقدامات مفیدی است که انجام می‌گیرد. این درحالی است که رییس اداره میراث‌فرهنگی دزفول به عنوان حافظ میراث‌فرهنگی، در مجوزهای تخریب برای بناهای ارزشمند که سازمان میراث‌فرهنگی به هیچ وجه امکان خریداری و یا حفاظت از آن آثار را ندارد عنوان بی ارزش بودن بنا را عنوان می‌کند.
به گفته دبیر انجمن تاریانا، اگر سازمان میراث‌فرهنگی امکان حفاظت، خریداری و ثبت ندارد نباید اقدام به توجیه کند. درآن‌صورت از مردم که با مشقات بسیار به حفظ بناهای خود می‌پردازند نمی‌توان انتظار حفظ و نگهداری بناهای تاریخی را داشت. در حال‌حاضر شهرداری و میراث‌فرهنگی شهرستان دزفول با خریداری یک خانه و تخریب ده‌ها بنا یک گام به جلو و ده گام به عقب بر می‌دارند. به‌طوری‌که نتیجه آن تخریب بخش‌های عمده‌ای از خانه‌های با ارزش در پیرامون بقعه سبزقبا است.
این فعال میراث‌فرهنگی استان خوزستان تاکید کرد، از فرماندار دزفول و معاون ایشان انتظار می‌رود با توجه به روحیه فرهنگی که دارند نسبت به یادآوری وظایفی که دیگر مسئولان شهر در زمینه حفظ میراث‌فرهنگی دارند یادآوری‌های لازم را به عمل آورند.