حدیث روز

حدیث روز/ پند لقمان حکیم درباره همنشینی،رفاقت و یاری

با مردم، بر خلاف روش خودشان همنشینى نکن و بیش از توانشان بر آنان بار نکن که اگر چنین کنى همنشین تو پیوسته از تو گریزان مى‏‌گردد و کسى که بیش از توانش بر او بار شده، از تو کناره مى‏‌گیرد و در این هنگام، تو تنها خواهى ماند.

مشرق- امام جعفر صادق علیه‌السلام: 
وقتى که لقمان پسرش را موعظه کرد، به او گفت اى پسرم! با مردم، بر خلاف روش خودشان همنشینى نکن و بیش از توانشان بر آنان بار نکن که [اگر چنین کنى] همنشین تو پیوسته از تو گریزان مى‏‌گردد و کسى که بیش از توانش بر او بار شده، از تو کناره مى‏‌گیرد و در این هنگام، تو تنها خواهى ماند و نه رفیقى خواهى داشت که همدمت شود و نه برادرى که تو را یارى رسانَد.
پس وقتى که تنها ماندى، خوار مى‏‌شوى و ذلیل مى‏‌گردى.
به درگاه کسى که دوست ندارد عذر تو را بپذیرد و براى تو حقّى قایل نیست، عذر نبر.

و در کارهایت، از کسى یارى نجوى، جز از کسى که مى‏‌خواهد در برابرِ برآوردن حاجت تو، مزدى بگیرد؛ زیرا هر گاه چنین باشد، همان‏گونه در پىِ بر آوردن آن حاجت براى تو مى‏‌رود که گویى آن را براى خودش پیگیرى مى‏‌کند؛ 
چرا که او پس از برآورده شدن آن براى تو، در دنیاى فانى سودى مى‏‌بَرد و در خانه باقىِ آخرت نیز نصیب و ذخیره‏اى خواهد داشت، پس بدین جهت، در برآوردن آن براى تو مى‏‌کوشد.

برادران و یارانى که براى خود بر مى‏‌گزینى و از آنان براى کارهایت یارى مى‏‌جویى، باید اهل جوان‏مردى و قناعت و خیر و خرد و پاک‏دامنى باشند؛ کسانى که اگر سودشان دهى، سپاست بگزارند، و اگر از همسایگى‏ شان غایب شوى، یادت کنند.

متن حدیث:
یا بُنَیَّ ، لا تُجالِسِ النّاسَ بِغَیرِ طَریقَتِهِم ، ولا تَحمِلَنَّ عَلَیهِم فَوقَ طاقَتِهِم ، فَلا یَزالُ جَلیسُکُ عَنکَ نافِراً ، وَالمَحمولُ عَلَیهِ فَوقَ طاقَتِهِ مُجانِباً لَکَ ، فَإِذا أنتَ فَردٌ لا صاحِبَ لَکَ یُؤنِسُکَ ، ولا أخَ لَکَ یَعضُدُکَ ، فَإذا بَقیتَ وَحیداً کُنتَ مَخذولاً ، وصِرتَ ذَلیلاً . 
ولا تَعتَذِر إلى مَن لا یُحِبُّ أن یَقبَلَ مِنکَ عُذراً ، ولا یَرى لَکَ حَقّاً ، ولا تَستَعِن فی اُمورِکَ إلاّ بِمَن یُحِبُّ أن یَتَّخِذَ فی قَضاءِ حاجَتِکَ أجراً ، فَإِنَّهُ إذا کانَ کَذلِکَ طَلَبَ قضاءَ حاجَتِکَ لَکَ ، کَطَلَبِهِ لِنَفسِهِ ، لِأَنَّهُ بَعدَ نَجاحِها لَکَ کانَ رِبحاً فِی الدُّنیَا الفانِیَةِ وحَظّاً وذُخراً لَهُ فِی الدّارِ الباقِیَةِ فَیَجتَهِدُ فی قَضائِها لَکَ ، وَلیَکُن إخوانُکَ وأصحابُکَ الَّذینَ تَستَخلِصُهُم وتَستَعینُ بِهِم عَلى اُمورِکَ ، أهلَ المُرُوَّةِ وَالکَفافِ وَالثَّروَةِ وَالعَقلِ وَالعَفافِ الَّذینَ إن نَفَعتَهُم شَکَروکَ ، وأن غِبتَ عَن جیرَتِهِم ذَکَروکَ . 

«قصص الأنبیاء ص 193، بحارالأنوار : ج 13 ص 418»