شهرستان رامهرمز با برخورداری از قدمتی 8 هزار ساله و اصالتی دیرینه این روزها در انتظار بازدید مسافران و گردشگرانیست که هر ساله عزم سفر را برای راهی شدن به این منطقه جزم میکنند.
به گزارش خبرگزاری فارس از خوزستان، شهرستان رامهرمز دارای قدمتی 8 هزار ساله است که در 90 کیلومتری اهواز و شمال شرق استان خوزستان قرار دارد. رامهرمز در حال حاضر جمعیتی بیش یکصد و 5 هزار نفر را در خود جای داده و از چهار بخش، مرکزی، ابوالفارس، سلطان آباد و رود زرد تشکیل شده است.
این شهرستان از شمال به باغملک و هفتگل و از جنوب به رامشیر و آغاجاری و بهبهان و از مشرق به کهگیلویه و بویراحمد و از مغرب به اهواز محدود است. ارتفاع شهر رامهرمز از سطح دریا یکصد و 50 متر و متوسط حرارت در سال 25 درجه سانتیگراد بوده و دارای هوایی گرمسیری است.
قسمت جنوبی شهر از جلگههای حاصلخیز و مزارع گندم، برنج و دیگر محصولات کشاورزی تشکیل شده و شمال شهر منطقهای کوهستانی است.
*دین و مذهب
دین مردم رامهرمز اسلام و مذهب شیعه اثنی عشری است و سابقه تشیع در رامهرمز به قرن سوم هجری میرسد. از بزرگان تشیع در رامهرمز میتوان از ابوعبدالله رامهرمزی که در قرن سوم و از ابومحمدحسن سهلان رامهرمزی که در قرن چهارم هجری میزیسته نام برد.
*سیمای رامهرمز
رامهرمز از شهرهای استان خوزستان است و تاریخی گسترده دارد شهر مذکور فراز و نشیبهای بسیاری را در دورانهای مختلف به خود دیده و حوادث گوناگونی در آن اتفاق افتاده است. این منطقه زمانی رشد و توسعه بسیار داشته و کتابخانه آن شهرت جهانی پیدا کرده و گاهی مورد هجوم و غارت گروهها و دستههای مختلف قرار گرفته و به کلی ویران شده است.
بزرگان و فرزانگان بسیاری از این شهر برخاسته و یا در آن بهسر بردهاند از جمله: بهروایتی سلمان فارسی اولین مسلمان بزرگ صحابه پیامبراکرم(ص)، ابویحیی زکریابن محمد زکریا رامهرمزی، ابوعبدالله شیعی رامهرمزی، ابن خلاد رامهرمزی، ابو محمدحسن بن سهلان رامهرمزی، ناخدابزرگ پورشهریار رامهرمزی، ابوعمر و سهل بن موسی بن بختری رامهرمزی، ابوصاعم عبدالسلام بن احمد رامهرمزی، عبدالوهاب بن رواحه رامهرمزی، ابوعبدالله محمدبن عبدالله رامهرمزی، ابوطاهربن احمد بن فضل رامهرمزی اربقی، قاضی ابوعلی محسن بی علی، ابن مفرغ، ابومریم حنفی، آیتالله العظمی حاج سیدعلی بهبهانی(ره) از این بزرگان بودهاند.
*اقتصاد، صنایع دستی
اقتصاد رامهرمز در ابتدا تاریخ اسلام تا آنجا رونق داشت که محل ضرب سکه بود و سکههای مربوط به آن دوران در سوابق تاریخی این شهر ثبت شده است.
از محصولات مهم صادراتی رامهرمز در اوایل قرون اسلامی میتوان به ابریشم، روغن و زیتون، خرما و محصولات کشاورزی و مرکبات اشاره داشت.
صنایع دستی که در رامهرمز وجود داشته است نیز شامل عبا بافی، جاجیم بافی، دباغی، گیوه کشی، مشکدوزی بوده و صادرات فعلی این شهرستان سبزیجات، مرکبات و محصولات کشاورزی فصلی هستند.
رودخانههای مهم رامهرمز نیز رودخانه رامهرمز(علا)، رودخانه کوپال و رودخانه ابولعباس و سدهای رامهرمز سد جره بالاتر از بخش رود زرد، سدفجر بالاتر از بخش سلطان آباد و سد انحرافی زیر زرد بر روی رودخانه علا بالاتر از روستای زیر زرد است.
*سیمای تاریخی رامهرمز
رامهرمز شهری است کهن با قدمتی بسیار دیرین، سابقه بنای آن به دوران پیش از اسلام میرسد. مشهور است رامهرمز را هرمز پسر شاهپور پادشاه ساسانی بنا کرده، برخی دیگر بنای رامهرمز را به اردشیر پسر بابک نسبت میدهند. بعضی نیز عقیده دارند که رامهرمز را اسکندر مقدونی بنا نهاده است. رامهرمز به دلیل قدمت تاریخی باید از آثار تاریخی زیادی برخوردار باشد، ولی به دلیل کشمکشها و جنگهای فراوان که در این شهر و نواحی خوزستان روی داده از میان رفته است.
*آثار تاریخی و گردشگری رامهرمز
تشکوه که شهرت جهانی دارد و در 37 کیلومتری شمال شرق رامهرمز قرار دارد از این کوه گازهایی متصاعد میشود که مدام در حال سوختن است و هنگام شب زیبایی خاصی به آن میبخشد، چشمههای قیر(دره قیر) و چشمههای آب گوگرد در منطقه ماماتین در 35 کیلومتری شمال شرق رامهرمز قرار دارد از این چشمهها بطور مداوم قیر میجوشد و از زمین بیرون میآید که دیدنی است، خانههای اولین کاشفان نفت (انگلیسیها) که شامل برج دیدهبانی، اتاق کنفرانس، نشیمن، زندان و اصطبل نگهداری اسبان است. این خانهها در روستای ماماتین در بخش رود زرد در 35 کیلومتری شمال شرق رامهرمز قرار دارد، اولین چاههای نفت، احداث شده توسط انگلیسیها که به نفت نرسید، این خانهها نیز در بخش رود زرد و در 40 کیلومتری شمال شرق رامهرمز قرار دارند، آبشار زیبا و پرآب دوگچه ابوالفارس در 40 کیلومتری شمال شرق رامهرمز، امامزاده سید جمال در منطقه ابوالفارس که سیاحتی و زیارتی است، در منطقه دوگچه رامهرمز در جاده رامهرمز ـ بهبهان در روستای دوکوهک سنگهای آسیاب بزرگی بهنام سنگهای رستم وجود دارد که در دوران قدیم ساخته شده است.
در روستای شاه ابوالقاسم، امامزاده شاه ابوالقاسم با بنایی زیبا که معماری آن از دوره سلجوقی و تیموری است زیارتگاه مردم است.
کهنترین درختان کنار در کنار امامزاده شاه ابوالقاسم نیز بسیار دیدنی است، آبشار سرگچ رامهرمز در جاده رامهرمز به رود زرد در 5 کیلومتری این شهر نیز محل مناسب برای تفریح است، قلعه و آباره توکل رامهرمز نیز در جاده رامهرمز به ایذه در فاصله 15 کیلومتری از شهر با چشماندازی زیبا محلی مناسب برای گردشگری است، در سطح شهر عمارت و مجموعه باغ صمیمی که متعلق به دوره قاجاریه است وجود دارد، قلعه امیر مجاهد و امامزاده علمدار نیز در مرکز شهر قرار دارند، امامزاده سید حسن زاهدون در 5 کیلومتری جاده رامهرمز- بهبهان و امامزاده بیبی تاج (گوهرتاج) و چشمهزارهای اطراف آن نیز در 5 کیلومتری رامهرمز به روستای سرچشمه قرار دارند، در دهستان مربچه رامهرمز در مسیر جاده رامهرمز به اهواز قدمگاه شاه خراسان ( چهارپیران) و در حوالی روستای مربچه نیز منطقهای زیبا و خرم بنام بهشت گمشده که دارای درختان بسیار است وجود دارد، در بخس ابوالفارس رامهرمز غارهای معروف به احمدشاه وجود دارد که بسیار مرتفع است و در قدیم دارای پلهکان بوده و هماکنون پلهها از بین رفته و دسترسی به آن غیرممکن است.
غار دیگری در این منطقه که به نام محلی(کرتلی) معروف است وجود دارد که دارای عمقی بسیار زیاد است. افرادی که به درون این غار رفتهاند میگویند این غار دارای درب ورودی بسیار تنگ است ولی بعد از ورود به آن به یک منطقه وسیع برخورد میکنیم که داخل آن دخمه، چاه آب، قندیلها، بوته و درختان زیبایی وجود دارد، دریاچه و آبگیر سد جره رامهرمز چشمانداز زیبایی را ایجاد کرده است، امامزاده حوری نعمت و سید فرج در حوالی رامهرمز نیز دارای کنارهای کهنسالی است که مسافران زیادی میتوانند در این مناطق اطراق کنند، تپه تاریخی تل قصر یا تل گسر و تپههای اقماری آن در روستای تل گسر در جنوب غربی و حدود 20 کیلومتری رامهرمز منطقهای دیدنی و گردشگری است.
قلعه داودختر (مادرودختر) که مربوط به دوره ساسانیان و در 3 کیلومتری شمال رامهرمز قرار دارد، قلعه تاشار رامهرمز که بسیار صعب العبور و مربوط به دوره ساسانیان است و در نزدیکی روستای چمسادات حدود 15 کیلومتری رامهرمز قراردارد، میدان تاریخی مختارک که شامل چند بنای تاریخی است و هنوز کاوش نشده است. امامزاده شاه جنین و سد انحرافی زیر زرد در 5 کیلومتری رامهرمز نیز محل زیارت و تفرج است و چشمانداز بسیار زیبایی دارد، در منطقه دیمه رامهرمز قدمگاه امام رضا(ع) معروف به (علی بن مخلط) قرار دارد و تپه ماهورهای آن منطقه نیز چشمانداز زیبایی دارد، سایت پرورش آهو، که در جاده رامهرمز به رامشیر و حدود 10 کیلومتری رامهرمز قرار دارد محلی برای استفاده گردشگری است.
*تاریخچه بنای معروف به عمارت صمیمی
احداث این بنا از تولد مرحوم محمد صمیمی و به حدود 110 سال قبل باز میگردد و ساختمان شمالی باغ با توجه به سبک و اسلوب معماری صفوی به بیش از 400 سال میرسد. ساختمان مذکور که درب آن در یک خیابان اختصاصی و در شمال آن واقع است دارای دو برج دیدهبانی بود و در همان امتداد حد شمالی بعد از دروازه ورودی ساختمانی بسیار جالب داشت که اطاقهای دو طرف آن در یک کریدور عبور به عرض تقریبا سه یا چهار متر باز میشد و در میانهها دارای یک محیط مدور باطاق ضربی بسیار جالب بود که در میانه آن حوض آبی وجود داشت و تقریبا یک طرف ضلع شمال را تا درب ورودی میگرفت و برای سواران و نگهبان و به اصطلاح لابی مراجعان ساخته شده بود ضلع شرقی سراسر به یک بازار سرپوش که دارای دو درب بود و در آن جند باب محل کسب دو طرف نظیر بازارهای قدیمی رامهرمز و اصفهان و سایر بلاد ایران ساخته شده بود.
متاسفانه مثل سایر بازارهای رامهرمز که در مرکز شهر هم بودند بهعلت کم دانشی و شاید بیدانشی مسئولان آن زمان از میان رفت و در طرح تعریض خیابان قرار گرفت و از جنوب هم به روستای کیمه و از غرب به باغ وسیعی محدود بود، ساختمان پارک که به اندازه زیر بنای آن زیرزمینی داشت و ساختمان در واقع روی یک زیرزمینی وسیع بنا گذاشته شده بود دارای طرحی بسیار جالب بود دور تا دور آن را باغ مرکبات و درختان سرسبز میپوشید و در مقابل پلههای ورودی آن استخر جالبی جلب نظر میکرد که هنوز با آنکه اطاقهای آنرا با دیوارکشی تغییراتی دادهاند.
هر اطاق بزرگ را به چند اطاق کوچکتر تبدیل کردند و از بیرون زیبایی طرح آن را میتوان تشخیص داد متاسفانه لطمات زیادی به آن وارد شده و دربهای اطاقها که از بهترین چوبهای زمانه بوده و پس حدود یکصد و 10 سال کوچکترین آسیبی ندیدهاند آن طور که شنیدهام بعضی از درب اطاقها را دزدیده و به شهرهای دیگر بردهاند، و درختان آن آسیب فراوان دیدهاند و وقتی از دست مرحوم صمیمی خارج شد یکبار آنچنان بیتوجهی کردند که آب به زیرزمین سرایت کرد و مملو از آب شده به اسکلت و ستونهای آن آسیب فراوان دید مرحوم صمیمی در سالهای قبل ساختمانی آجری با طرحی شیبدار در ضلع جنوب آن بنا گذاشت و رفته رفته در مقابل این ساخت قدیمی اهمیت خود را از دست داد.
ولی آن را به انبار تبدیل نمود عین این ساخت را مرحوم سپهدار بهوسیله همان معمار اولین، بدون زیر زمین در روستای دستگرد امامزاده شهرکرد ساخت که تا کنون آن هم از میان رفته و فقط قسمتی از دیوارهای محصور کننده آن باقی مانده است و تعدادی از وراث وی با تبدیل و تقسیم آن در آن سکونت دارند.
*آبیاری و پوشش گیاهی کیمه (بنیانگذار مرحوم محمدحسینخان سپهدار بختیاری)
آب پارک (یا قلعه) از طریق جویبار جاری در دهستان شهریاری و از جوی معروف به بورشاهی تامین میشود یک رشته جوی در کناره جاده ورودی پارک(که این جاده در شمال پارک احداث شده است) مدام حوض ساختمان از قسمت ورودی پارک که به طور گنبدی ساخته شده و محل استراحت سواران و مراجعین محافظین بوده تامین میشد از این آب که به طور مدام جریان داشته باغات پشت قلعه نیز آبیاری میگردید و به حوض جلوی ساختمان اصلی مرتبط بوده است.
پوشش گیاهی پارک بیشتر مرکبات بهویژه پرتقال و نارنج بوده و از گلهای تزئینی مانند گل کاغذی با رنگهای مختلف(سرخ، نارنجی، بنفش) استفاده میگردید و آنها را در حوالی حوض مقابل ساختمان اصلی در کنارههای باغچه کاشته بودند.
*روایتی کلی از گردشگری رامهرمز
این شهرستان دارای آثار تاریخی و جاذبههای گردشگری منحصر بهفردی است که با بهاری شدن هوا و با آغاز فصل مسافرتهای نوروزی همه ساله پذیرای تعداد زیادی از هموطنان گردشگر و مسافر است. مسافرانی که از سمت غرب وارد رامهرمز میشوند پس از عرض ادب به یادمان سلمان فارسی بزرگ و کهن دیار رامهرمز میتوانند از موزه و عمارت تاریخی صمیمی در منطقه کیمه دیدن کنند و ضمن بازدید از آثار تاریخی مرغ دلشان را در لابهلای درختان کهنسال باغ عمارت به پرواز درآورند.
بعد از آن چشمهها و بیشهزارهای دیمه و زیستگاه آهوان ایرانی را در منطقه حفاظت شده دیمه میتوانند تماشا کنند و بعد به پابوس قدمگاه امام رضا(ع) در منطقه علی مخلط بروند. دیدن اثر طبیعی دژ گلی پشت روستای دوکوهک نیز خالی از لطف نیست، صخرهای که در برابر عوامل طیبعی سرخم آورده و به شکل سر انسان خودنمایی میکند.
حاشیه رودخانه علاء و امامزاده سید حسین زاهدون نیز همه ساله در روستای دهیور پذیرای زائران است. همچنین امامزاده سید فرج، امامزاده بیبی تاج و امامزاده علمدار و هفت تنان است. امامزاده بی بی تاج نیز در شمال غربی رامهرمز همه ساله پذیرای زائران بسیاری است. کثرت زمینهای سرسبز کشاورزی و وجود چاههای عمیق و چشمهسارها در اطراف شهر فضای مناسبی را پیش روی گردشگران قرار میدهد. مادر و دختری که سالیان سال است نگاهبان قلعه داودختر همه ساله میزبان تعداد بیشماری از علاقمندان به طبیعت و آثار تاریخی در امتداد و قلعه تاریخی داودختر واقع در شمال رامهرمز هستند.
به سمت شمال که برویم از جاده دشت دنا به سمت ابوالفارس بعد از طی 35 کیلومتر به روستای ماماتین میرسیم جایی که خانههای تاریخی متعلق به دوران اکتشاف نفت در آن وجود دارد همچنین چشمههای طبیعی قیر روان و بعد از آن تشکوه یا کوه آتش جایی که در همه فصول سال به طور طبیعی شعلهور است و سکوت و تاریکی شب را با مشعل سرخ خویش همواره میشکند.
به هر حال، شهرستان رامهرمز با برخورداری از قدمتی 8 هزار ساله و اصالتی دیرینه این روزها در انتظار بازدید مسافران و گردشگرانیست که هر ساله عزم سفر را برای راهی شدن به این منطقه جزم میکنند.
- See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921214000751#sthash.9nzMvoaW.dpuf