یک خبر از بندر امام (ره)

توقف ساخت بزرگترین پایانه غلات در بندر امام

ارزش سرمایه‌گذاری اولیه این پروژه بالغ بر سه هزار میلیارد ریال عنوان شده بود که با اجرای آن ، توان نگهداری بیش از 20 میلیون تن غلات در مجتمع بندری امام خمینی محقق می‌شد.

کد خبر: ۳۸۱۷۷۶

تاریخ انتشار:۰۵ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۵:۰۶-24 February 2014

بزرگترین پروژه ساخت پایانه غلات بندر امام با سرمایه گذاری مشترک ایران و کنیا با هدف تبدیل جمهوری اسلامی ایران به هاب ترانزیت غلات در منطقه خلیج فارس متوقف شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، این پروژه که اسفند سال 1389 کلنگ آن با حضور معاون اول رئیس جمهور وقت ایران و نخست وزیر کنیا بر زمین زده شد، پس از سه سال فراز و نشیب و کندی عملیات اجرایی سرانجام متوقف شد.

ارزش سرمایه‌گذاری اولیه این پروژه بالغ بر سه هزار میلیارد ریال عنوان شده بود که با اجرای آن ، توان نگهداری بیش از 20 میلیون تن غلات در مجتمع بندری امام خمینی محقق می‌شد. 

واگذاری پایانه بزرگ غلات بندر امام خمینی‌ به بخش خصوصی و جلب مشارکت سرمایه‎گذار خارجی از کشور کنیا پس از طی مراحل و تشریفات قانونی قرارداد و اخذ توافقات فراهم شده بود و قرار بود طی دوسال به بهره برداری برسد ولی با گذشت سه سال و با کمتر از 10 درصد پیشرفت فیزیکی عملا متوقف شده است.

در حالی که با احداث این پایانه، بندر امام خمینی (ره) به هاب ترانزیت غلات منطقه تبدیل می شود و مرکزی برای ترانزیت غلات کشورهای CIS به قاره آفریقا خواهد شد، سازمان بنادر ناتوانی بخش خصوصی در اجرای پروژه و مشکلات مالی را عامل عقب ماندگی و توقف پروژه می داند. این ناتوانی باعث تعدیل در پروژه گردید و حتی مقرر شد به جای سیلوهای 300 هزار تنی تنها یک سیلوی 100 هزار تنی احداث شود که همین امر هم محقق نشد و پروژه نیمه تمام رها شد.

در مقابل سرمایه گذار پایانه غلات با اشاره به سرمایه گذاری 307 میلیون دلاری مورد نیاز برای احداث پایانه این سرمایه گذاری مشترک داخلی و خارجی، مدعی است که سرمایه گذار خارجی اقدام به انتقال ارز به داخل کشور کرد و موفق شد در مرحله اول 1.5 میلیون دلار به پروژه تزریق کند اما مشکلات ناشی از تحریم ها موجب شد تاکنون نتواند ارز بیشتری به ایران انتقال دهد.

با این حال مدیر عامل سابق سازمان بنادر و دریانوردی این ادعا را رد می کند و می گوید: در پروژه ترمینال غلات بندر امام خمینی (ره) بخش خارجی که ادعای بلوکه شدن پول‌هایش را دارد، بخش داخلی هم که مطلوب عمل نکرده است. سهامداران شرکت غلات خلیج فارس پارسیان پولی در این پروژه سرمایه‌گذاری نکرده‌اند و آن پروژه تنها 7 درصد پیشرفت دارد. شریک کنیایی 50 درصد سهام این شرکت را دارد، اما طرف ایرانی از سهم 50 درصدی خود چه میزان ارائه داده است؟

صدر با اشاره به اینکه این پروژه ترمینال غلات 300 هزار تنی باید ظرف 3 سال اجرا شود، اضافه کرد: اگر شرکت پایانه غلات خلیج فارس پارسیان مدعی است طی 7 ماه انجام مطالعات، عملیات عمرانی پروژه را آغاز کرده‌اند،‌در حال حاضر حداقل طی این مدت زمان باید سیلوی 100 هزار تنی ساخته می‌شد.

با این حال، یکی از مهمترین دلایل توقف پروژه تخصیص زمین نامناسب برای ساخت سیلو اعلام شده است. به گفته مسئول ساخت سیلوهای یکصد و دویست هزار تنی این پایانه، برای محافظت سیلوهای 200 هزار تنی در مقابل امواج باید شمع های بتنی و سازه های محافظ ایجاد شود مکان یابی ساخت سیلوهای 200 هزار تنی، مکان یابی مناسبی نبوده و علاوه بر اتلاف زمان به دلیل افزایش عملیات اجرایی، هزینه های بسیاری در زمان ساخت و بهره برداری به این پروژه تحمیل کرده است.

زمینی به عرض 70 متر و طول 250 متر برای احداث مجموعه سیلوهای یکصد هزار تنی در نظر گرفته شده که تاکنون عملیات خاکبرداری در این زمین انجام شده است. در زمینی با این متراژ، با ساخت سیلوهای یکصد هزار تنی، مطمئنا در زمان بهره برداری در ترافیک 2 هزار دستگاه کامیون با مشکل مواجه خواهند شد. در دو طرف این زمین، دو قطعه زمین وجود دارد که یکی در مالکیت راه آهن جمهوری اسلامی ایران است و دیگری در مالکیت سازمان بنادر و دریانوردی است که به گفته مدیران اجرایی پروژه، مذاکراتی که تاکنون برای افزایش متراژ زمین ساخت سیلوهای 100 هزار تنی با تخصیص بخشی از این زمین ها انجام شده، بی نتیجه بوده است.

فاز اول این پروژه با اعتبار 87 میلیون دلار و در بازه ای 2 ساله از زمان ابلاغ نقشه های فاز دوم (نقشه های جزئیات پروژه های عمرانی) برنامه ریزی شده است. نکته جالب توجه اینکه هنوز پس از سه سال از کلنگ زنی این پروژه ملی، تنها نقشه های فاز یک که کلیت یک پروژه را نشان می دهد و پس از تکمیل مطالعات اولیه تهیه می شود در اختیار پیمانکار پروژه قرار دارد. به گفت سازنده پروژه به ازای هر یک درصد پیشرفت پروژه باید 3 میلیون دلار هزینه شود.

در همین حال، گفته می شود مکان یابی ساخت سیلوهای 200 هزار تنی، مکان یابی مناسبی نبوده و علاوه بر اتلاف زمان به دلیل افزایش عملیات اجرایی، هزینه های بسیاری در زمان ساخت و بهره برداری به این پروژه تحمیل می کند. این موضوع حداقل 8 ماه خشک کردن و استحصال 13 هکتار از دریا به زمان این پروژه اضافه می شود و هزینه 50 تا 60 میلیون دلاری را به این پروژه تحمیل می کند.

ساخت سیلوی نگهداری و ترانزیتی، ساخت اسکله چهارم 150 هزار تنی غلات، نصب و راه‎اندازی 12 دستگاه برج تخلیه کننده غلات، بهره برداری از سیلوی 70 هزار تنی موج در این مجتمع بندری همراه با بازسازی آن، ساخت گالری انتقال کالا، ساخت دو دستگاه پل و جاده های دسترسی و ساخت نیروگاه برق از جمله مراحل مختلف پروژه احداث پایانه بزرگ غلات شده بود که ایجاد بیش از 400 فرصت شغلی مستقیم و 1000 فرصت شغلی غیرمستقیم را به دنبال داشت.