سرویس بین اللمل جهان نیوز: اعتراضات جدید در اوکراین چند هفته ای است که شعله ورتر شده، زیرا دولت این کشور از امضای پیمان تجاری با اتحادیه اروپا که به آزادی «یولیو تیموشنکو» نخستوزیر سابق مشروط شده بود، سر باز زده است.
اما از دیشب که ناآرامی های اوکراین یکبار دیگر در صدر اخبار رسانه های بین المللی قرار گرفته است، شدت اعتراضات، وارد مرحله خاص تر و شدیدتری شده و این بار حتی معترضان برخی ساختمان های دولتی را نیز اشغال کرده اند و تعدادی از معترضان و نیروهای پلیس نیز کشته و مجروح شده اند.
با وجود مذاکرات میان رئیسجمهوری اوکراین و مخالفان هیچ علامتی از به توافق رسیدن مشاهده نشده است. ویتالی کلیچکو" رهبر حزب مخالف «اتحاد دموکراتیک اوکراین برای اصلاحات» بعد از مذاکرات شب گذشته خود با "ویکتور یانوکوویچ" رئیسجمهوری اوکراین گفته است که دو طرف نتوانستند به توافقی دست یابند.
با وجودی که رئیس جمهور اوکراین درخواست بازگشت به مذاکرات را مطرح کرده ولی ویتالی کلیچکو رهبر مخالفان اعلام کرده است به اعتراضات خیابانی ادامه می دهند.
در همین حال از اتفاقات میدانی که گذر کنیم لحظه به لحظه بر استراتژیک تر شدن تحولات اوکراین افزوده می شود و دراین میان، این کشور بحران زده به پرونده ای همانند سوریه برای تقابل روسیه با امریکا و اتحادیه اروپا تبدیل شده است.
اوکراین برای روس ها دروازه تجارت گاز و انرژی به اروپا محسوب می شود و از آن دست مناطقی است که تلاش دولت پوتین برای بسط قدرت و نفوذ خود در اطراف روسیه، سیاست اصولی روسیه محسوب می شود.
از این طرف نیز آمریکایی ها با حمایت علنی از مخالفان دولت «کییِف» اصرار دارند همانند سوریه یکی از مناطق سنتی تحت نفوذ روسیه را به جبهه خود پیوند بزنند. در همین حال قرار گرفتن اوکراین در قسمت شرقی اروپا یکبار دیگر اتحادیه اروپا را نیز شریک با آمریکا در تقابل با روسیه قرار داده است.
اوکراین از برخی جهات بیشتر از سوریه برای روسیه اهمیت استراتژیک دارد و به نظر می رسد، که تیم سیاست خارجه پوتین تقابل با آمریکا را در تحولات اوکراین همانند سوریه به صورت جدی تر ادامه بدهد.
روس ها می دانند که از دست دادن اوکراین بیشتر از همه منطقه قفقاز که تا الان حیات خلوت آنها محسوب میشده است را در دسترس آمریکا قرار خواهد داد. اتحادیه اروپا نیز با تغییر دولت اوکراین و همسو کردن آن با خود نیز قصد دارد حوزه نفوذ خود را تا مرزهای غربی روسیه پیش ببرد.
اتحادیه اروپا اصرار دارد اوکراین میان اتحاد اوراسیا یعنی همکاری با روسیه و قرارداد تجاری با اتحادیه اروپا یکی را انتخاب کند و تجارت آزاد و تسهیلات گمرکی با روسیه، قزاقستان و بلاروس را متوقف کند.
اصرار به این موضوع نشان میدهد که اتحادیه اروپا و آمریکا قصد دارند کمترین سهم را برای آینده اوکراین برای روسیه در نظر بگیرد.
پول سرگردان در ایران چقدر است؟
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱ اسفند ۱۳۹۲ ساعت ۰۷:۵۹
پولهای سرگردان در اقتصاد ایران به ۲۰۹ هزار میلیارد تومان رسیده است. این پولها جزئی از نقدینگی کشور هستند که نه به بانکها رفتهاند و نه به بورس.
به گزارش جهان به نقل از روزنامه فرهیختگان، طبق آخرین گزارش بانک مرکزی ایران این رقم چهار سال پیش ۸۰ هزار میلیارد تومان کمتر و معادل ۱۲۹ هزار میلیارد تومان بود. اما این روند در چهار سال اخیر به تدریج رشد کرد و در پایان سال گذشته به ۲۰۹ هزار میلیارد تومان رسید.
این رقم معادل رقمی نزدیک به بودجه عمومی دولت برای سال ۹۳ است. در واقع به اندازه پولی که دولت برای دخل و خرج یک ساله خود نیاز دارد، پولهای سرگردان در اقتصاد ایران وجود دارند.
پولهایی که از نگاه برخی کارشناسان از جمله حیدر مستخدمینحسینی حجم عمده آنها در موسسات غیرمجاز مالی است. از نگاه این کارشناسان همین پولها بودهاند که در نوسانهای نرخ ارز در سالهای گذشته نقش موثری ایفا کردهاند.
در واقع چون این پولها به بخشهای رسمی مانند بانک و بورس نرفتهاند، هنگام جذاب شدن بازارهایی مانند ارز و طلا یا مسکن به راحتی میتوانند جابهجا شوند و با حرکت به سمت بازار جدید موجی از تقاضاهای جدیدی را به وجود آورند. با افزایش این تقاضاهاست که افزایش نرخ در بازارهایی مانند ارز و طلا یا مسکن رخ میدهد.
پیش از این نیز هرچند هیچ مقام دولتیای از نرخ نقدینگی سرگردان در اقتصاد ایران سخن نگفته بود، اما یحیی آلاسحاق در قامت رئیس اتاق بازرگانی تهران اعلام کرده بود که حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی سرگردان در اقتصاد ایران وجود دارد. خواست او و بقیه فعالان بخش خصوصی این است که بانکها بتوانند این پولها را جذب و سپس با نرخهای سود ارزان به بخش تولید کشور تزریق کنند تا بخش تولید کشور دیگر با مشکل تامین سرمایه در گردش واحدهای خود مواجه نشود.
برخی فعالان دیگر بخش خصوصی نیز از جمله مهدی رئیسزاده، رئیس کمیسیون سرمایهگذاری اتاق تهران با استناد به آمار بانک مرکزی مبنی بر سهم ۱۵ درصدی بخش تولید از کل مطالبات معوق ۸۴ هزار میلیارد تومانی بانکها، عنوان کردهاند که بخش خصوصی بخش خوشحساب متقاضیان وامهای بانکی است و به همین دلیل پس از تقویت بانکها آنها میتوانند با خیال راحتتری این تسهیلات را به بخش خصوصی بدهند.
رشد ۲۸ درصدی نقدینگی سرگردان
آخرین آمار بانک مرکزی نشان میدهد در سال ۹۱ زمانی که کل نقدینگی کشور بیش از ۲۹ درصد رشد داشت، میزان سپردههای دیداری بانکها ۲۲ درصد و حجم بورس نیز ۳۳ درصد رشد کرد.
در این میان میزان نقدینگی سرگردان نیز ۲۸ درصد افزایش یافت. وقتی در اقتصادی نقدینگی رشد میکند، بازار بورس و بانکها نیز بلافاصله دست به کار میشوند که این نقدینگیها را جذب کنند. اما اگر نقدینگی به این دو بخش نرود باید آنها را جزء نقدینگی سرگردان محسوب کرد.
در بخش بازار سرمایه ارزش جاری بازار سهام در سال ۸۸، بیش از ۴۵ درصد، در سال ۸۹ بیش از ۷۱ درصد، در سال۹۰ معادل ۱۵ درصد و در سال ۹۱ بیش از ۳۳ درصد افزایش داشته است. سپرده دیداری در بانکها نیز در این چهار سال به ترتیب ۱۱، ۳۰، حدود ۱۷ و حدود ۲۲ درصد افزایش یافته است. با وجود این افزایشها و نقدینگیهایی که در این چهار سال به بورس و بانکها تزریق شده باز هم بخش قابل توجهی نقدینگی باقی مانده است.
به همین دلیل میزان نقدینگی سرگردان در سال ۸۹ معادل ۰/۳۸ درصد، در سال ۹۰ بیش از ۲۵ درصد و در سال ۹۱ بیش از ۲۸ درصد رشد داشت و در پایان سال گذشته به ۲۰۹ هزار میلیارد تومان رسید. این در حالی است که در سالهای ۸۹ تا ۹۱ کل نقدینگی اقتصاد ایران به ترتیب حدود ۲۴، بیش از ۲۵، بیش از ۲۱ و بیش از ۲۹ درصد افزایش داشت.
در واقع هرچند در سال ۸۹ میزان رشد نقدینگی بیشتر از رشد نقدینگی سرگردان بوده اما در سال ۹۰ این روند برعکس شد و میزان رشد نقدینگی سرگردان چهار درصد هم بیشتر از رشد کل نقدینگی کشور بود. در عین حال در سال ۹۱ دوباره میزان رشد کل نقدینگی از نقدینگی سرگردان بیشتر شد اما این فاصله مانند سال ۸۹ نبوده و تنها یک درصد بیشتر بود.
نیمی از نقدینگی سرگردان است
بررسی بیشتر آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد هرچند سهم نقدینگی سرگردان از کل نقدینگی در اقتصاد ایران در سال گذشته در مقایسه با سال ۹۰ رشد نکرد اما همچنان بیش از ۴۵ درصد نقدینگی کشور سرگردان است.
در سال گذشته از کل نقدینگی موجود در اقتصاد ایران بیش از ۴۵ درصد سرگردان بود و ۳۷ درصد از نقدینگی جذب بورس و حدود ۱۸ درصد هم جذب بانکها شد. پیش از آن در سال ۹۰ سهم نقدینگی سرگردان به همین میزان بود و سهم بورس کمتر از سال ۹۱ و معادل ۳۶ درصد و سهم بانکها بیشتر از سال ۹۱ و معادل ۱۹ درصد بود. این وضعیت در سال ۸۹ نیز تقریبا مشابه سال ۹۰ بود.
در سال ۸۹ از کل نقدینگی در اقتصاد ایران ۴۴ درصد نقدینگی سرگردان و حدود ۳۸ درصد سهم بورس و ۱۸ درصد سهم سپردههای بانکها بود. اما در سال ۸۸ وضعیت کاملا متفاوت بود؛ در آن سال سهم نقدینگی سرگردان از کل نقدینگی در کشور ۵۵ درصد و سهم بورس حدود ۲۸ و سهم سپردههای دیداری بانکها ۱۷ درصد بود.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا دور اول مذاکرات جامع ایران و ۱+۵ را سازنده و مفید دانست و گفت: اگر رسیدن به هدف جلوگیری از تسلیحاتی شدن ایران نیازمند برچیده شدن تأسیسات هستهای باشد، این مسئله بر روی میز مذاکرات جامع قرار خواهد گرفت.
به گزارش مشرق، پایگاه اطلاعرسانی وزارت خارجه آمریکا نوشت: «مری هارف» در کنفرانس خبری خود از وین درباره مذاکرات ایران و ۱+۵ (آمریکا،انگلیس،فرانسه،روسیه،چین بعلاوه آلمان) گفت که مذاکرات تا صبح امروز به وقت وین ادامه خواهد داشت و سپس دور اول مذاکرات جامع به پایان میرسد.
هارف تأکید کرد: ما فکر میکنیم این دور از مذاکرات تقریباً سازنده و مفید بوده است. ما هم درباره فرایند و هم درباره محتوا بحث کردیم و مباحثات زیادی با شرکای ۱+۵ خود هم در سطح مدیران سیاسی و هم سطح کارشناسی داشتیم. در خصوص موضوعاتی چون برچیده شدن، ما چندین ماه است که به وضوح اعلام کردیم که هدف ما جلوگیری ایران از دستیابی به سلاح هستهای است. اگر رسیدن به این هدف شامل یک نوع برچیده شدن باشد، این موضوع بعنوان بخشی از مذاکرات جامع روی میز قرار خواهد گرفت.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ادامه داد: ما اعلام کردیم که تمامی نگرانیهای جامعه بینالملل باید بعنوان بخشی از این مذاکرات برطرف شود، بنابراین فکر میکنیم که این یک مجموعه مذاکرات سازنده و مفید بود.ما ۶ ماه زمان برای مذاکره داریم تا بررسی کنیم که آیا میتوانیم به توافق جامعی برسیم که تمامی نگرانیهای ما برطرف شود و درباره موضوعات خاص، میدانیم که دو طرف با مواضع خاص در ذهن خود به میز مذاکره آمدهاند اما ما فکر میکنیم که در چند روز اخیر مذاکرات ما پیشرفتهایی را حاصل آوردیم و امیدواریم که بر اساس آن به سمت جلو پیش رویم.