یک خبر تاسف آور برای خوزستان

مدرسه دختران در کانتینر / غزاویه در محرومیت

دیدن منظره های بی نظیر و زیبای تاکستانهای زیبا و آباد در روستایی به نام غزاویه در اهواز که در جاده آبادان قرار دارد شاید برای کسانی که آب و هوای خشک اهواز را دیده اند باور کردنی نیست ولی اینجا به لطف مردمانی سختکوش آباد و سرسبز است.

در طول مسیر رنگ سبز مزارع و نخلستانها، چشمانم را نوازش می داد. باور نمی کردم که اطراف اهواز این چنین سرسبز و با نشاط باشد. یاد بهشتی افتادم که می خشکد. شاید اینجا امتداد همان باغهای «الغمیج» و «شکاره» باشد، قبلا تصاویری خیره کننده از این روستا را در تلفن همراه دوستم دیده بودم و همین قویترین انگیزه برای رفتنم به آنجا و تهیه گزارش بود.

دیدن نخلستانهایی با نخلهایی سرسبز که گیسهای طلائی داشته و ثمره آنها خرمای برحی، بریم و سعمران است. گشتی در روستای «غزاویه» زدم و دنبال مسیر نخلستانها و تاکستانها بودم و دیدم این روستا در تاکستانها، نخلستان‌ها و زمینهای زراعی محصور شده است. اما در بین مسیر زیبایی که به این نخلستان‌ها منتهی می شود، مشکلات و کمبودهایی دیدم که خط نگاهم از آنها قطع نمی شد.

تحصیل در کانتینر

آمار دانشجویان این روستا بیش از 70 نفر است که امسال بیش از 10 نفر در مقطع کارشناسی ارشد پذیرفته شده اند و اهالی روستا امیدوارند در آینده این آمار افزایش یابد. در گذشته، اگر دختری به مدرسه می رفت، باعث تعجب ساکنان روستا می شد اما مجیده نواصری، یکی از دختران روستا به مرحله استاد دانشگاهی رسیده است. او استاد دانشگاه پیام نور و جهاد دانشگاهی ‌بندر عباس در رشته ادبیات عرب است. مجید نواصر ( استاد دانشگاه آزاد خرمشهر در رشته اقتصاد) و حسین نواصر استاد دانشگاه چمران که فوق لیسانس ادبیات فرانسه دارد و اکنون بازنشسته شده، از ساکنان روستای غزاویه هستند.

اما درس خواندن در این روستا چندان کار راحتی نیست. مدرسه ابتدایی در جاده اصلی روستا درست روبروی روستا قرار دارد. این مدرسه پنج کلاس دارد و به تازگی کلاس ششم هم ساخته شده که کلی کمبود دارد و روی تابلوی آن تاریخ تاسیس را 1372 نوشته اند. گفته می شود از آن تاریخ تا کنون کسی اقدام به بازسازی آن نکرده است. در حالی که با توجه به رشد جمعیت روستا، نیاز به کلاسهای بیشتر در این مدرسه، محسوس است. کلاسهای مدرسه مختلط هستند. حدود سه سال می شود که مهد کودکی کوچکی در این دبستان دایر شده است.

دهیار غزاویه درباره وضعیت مدرسه این روستا می‌گوید: پشت این دبستان، یک مدرسه راهنمایی دخترانه هست که یکی از کلاسهایش در کانتینر دایر می شود و به همین دلیل برخی معلمان، تمایلی به تدریس در این شرایط را ندارند.

یکی از دختران روستا که در این مدرسه درس می‌خواند نیز می گوید: این مدرسه تنها روستای ما را پوشش نمی دهد و دانش‌آموزان زیادی از روستاهای بوهر، وعیلیه، موران، عمیشیه بزرگ، طرفایه، بریچه و فرسیات هم در اینجا درس می‌خوانند.

در این روستا برای مدرسه ای برای دختران و پسران مقطع دبیرستان و همچنین برای پسران مقطع راهنمایی وجود ندارد. پسرهای راهنمایی مجبورند به روستای مظفریه بروند که فاصله آن تا غزاویه چهار کیلومتر است. دختران دبیرستانی نیز به منطقه کوت امیر  یا اهواز می روند. پسرهای روستا هم همین مشکل را دارند. هزینه سرویس دختران دبیرستانی را که در کوت امیر درس می خوانند، آموزش و پرورش تقبل کرده اما پسران و دخترانی که در اهواز درس می‌خوانند با هزینه خودشان سرویس می‌گیرند.

اهالی غزاویه می گویند که هر چند سرویسی که پارسال آموزش و پرورش پرداخت هزینه اش را تقبل کرده بود سه ماه بعد از بازگشایی مدارس کارش را آغاز کرد.

«احمد نواصر» یکی دیگر از اهالی که دغدغه داشتن مسجدی در روستا را دارد می‌گوید: مسجد صاحب الزمان (عج) سال 61 به همت اهالی روستا و با وقف زمینی که حاج جلیل نواصر به اهالی هدیه داده بود به کمک روستاییان ساخته شد. بنای مسجد فرسوده شده و اوقاف هم برای بازسازی آن، هیچ کمکی نمی‌کند.

غزاویه، روستای نمونه

دهیار، نداشتن انشعاب گاز خانگی را یکی از مشکلات بزرگ اهالی روستا می داند و می گوید: از کپسول گاز استفاده می کنیم و مدتهاست که گاز نداریم. پارسال قرار بود علمک های گاز نصب شوند اما هنوز چیزی عوض نشده است.

علی نواصر به موضوع بهسازی روستا می پردازد و می‌گوید: بهسازی روستا از سال 81 آغاز و غزاویه به عنوان روستای الگو انتخاب و چهار خیابان اصلی و یکی از خیابانهای فرعی جدول کاری و خیابان اصلی روستا آسفالت شد. از سال 81 به بعد، حدود شش سال، هیچ بودجه ای برای بهسازی غزاویه تعیین نشد تا اینکه در سال 88 مبلغی معادل یکصد میلیون تومان به روستا اختصاص یافت و با این مبلغ، در چهار خیابان روستا به طول هزار و 250 متر و یک خیابان فرعی 100 متری، طرح جدول گذاری و ساخت جوی انجام شد.

گنداب در کنار روستا

در بافت قدیم روستا، بوی تعفن و آزار دهنده است. فاضلاب روستا به بافت قدیم روستا منتهی و باعث انتشار آلودگی در این بخش می شود. آبهای آلوده به تاکستانها و نخلستانها سرازیر می شود. این گندآب باعث رشد نیزارهایی به ارتفاع 10 متر و طول 50 متر شده است. فاصله نزدیکترین منازل روستا تا این گندآب، حدود هفت متر می شود.

دهیار از پیگیری برای رفع این معضل خبر می دهد و می گوید: برای بنیاد مسکن و دیگر ارگانها در این زمینه زیاد نامه نگاری کرده ایم. به تازگی مدیر اجرایی طرحهای روستایی قول داده که به محض تامین بودجه، اعتباری برای لوله‌کشی فاضلاب تخصیص یابد.

به گفته دهیار  این معضل هنوز به طور کامل حل نشده است.

علی نواصر درباره یکی از طرحهای در حال اجرا در روستا توضیح می‌دهد: تفاهم نامه ای برای پلاک کوبی بین دهیاری و اداره پست منعقد شده است. طبق این قرارداد، منازل روستا پلاک کوبی ‌و به صندوق‌های پست مجهز می‌شوند که تاکنون تعدادی از صندوق‌ها نصب شده‌اند.

ورزش یعنی شاهین و کارون

یکی از جوانان روستا با لباس ورزشی مشغول تمرین است. درباره ورزش غزاویه می‌گوید: غزاویه دو تیم فوتبال به نامهای شاهین و کارون دارد. تیم کارون سالها پیش تشکیل شده و حتی پدرم، در جوانی عضو این تیم بود.

این جوان می گوید: تیم شاهین هم 15 سال است که تشکیل شده. این تیم مختص جوانان و کارون تیم بزرگسالان است، من هم عضو تیم کارون غزاویه هستم. در غزاویه یک تیم برای نونهالان داریم که تمرین و بازی‌هایشان در زمین خاکی اطراف روستا برگزار می شود.

گفته های این جوان ورزشکار نشان می دهد هرچند استعدادهای ورزشی در این روستا وجود دارد اما نبود امکانات مناسب برای پرداختن به ورزشهای گوناگون، آنها را خانه نشین کرده است.

تاریکی غلیظ

مهمترین مشکل این اهالی کافی نبودن امنیت مسیر و محدود بودن زمان تردد از شهر به روستا است. ساعت که از 21 بگذرد، راننده هایی که از جاده اصلی کنار روستا می گذرند حاضر نمی شوند کسی را تا منطقه «استیشن» برسانند؛ مگر اینکه برای آنها آشنا باشی.

به گفته روستاییان این مسیر، امنیت کافی ندارد و حتی آژانسهای مسافربری منطقه استیشن برای مسیر غزاویه و روستاهای اطرافش، کمتر تاکسی می‌فرستند. تاریکی مسیر، مشکل امنیت را دو چندان کرده است. اهالی از سرقتهایی که در این مسیر اتفاق افتاده می گویند و تقاضا می کنند که اداره برق، تامین روشنایی این مسیر را در اولویت کاری قرار دهد تا بخش عمده‌ای از مشکلات امنیتی آنها حل شود.

20 سال دیگر از هنر بگوییم

فاطمه یکی از دختران هنرمند این روستا که تاکنون چندین نمایشگاه نقاشی در اهواز و دانشگاه برگزار کرده، در خصوص فعالیت هنری در روستا می‌گوید: غزاویه به لحاظ کارهای فرهنگی خیلی ضعیف است اما استعداد زیادی برای انجام کارهای فرهنگی و هنری در بچه‌های دبستانی این روستا وجود دارد.

فاطمه می گوید: چند مرتبه خواستم جلسه نوجوانان و کودکان را با کارهای فرهنگی آشنا کنم اما برای این کار به بودجه و برنامه نیاز است که متاسفانه هیچ بودجه‌ای نداریم. از نظر من باید 20 سال دیگر درباره هنر و فعالیتهای فرهنگی در این روستا حرف بزنیم چراکه حل مشکلات مهمتر در اولویت است.

وجه تسمیه روستای غزاویه

بنا به گفته اهالی نام روستا از تلفیق دو واژه «غزو» و «ویه» تشکیل شده به معنای کسی که به جنگ رفته و از جنگ برگشته است. 90 درصد این اهالی از قبیله نواصر هستند و ارتباط خویشاوندی و تعاون بین این اهالی، از توانمندی‌های فرهنگی این روستاست.

حدود 200 سال پیش خانواده شیخ «طعمه بن دلافی» این محل را به دلیل نزدیکی به رودخانه کارون و موقعیت مناسب برای کشاورزی و دامداری، برای سکونت انتخاب کردند. از گذشته تاکنون اطراف این روستا را نخلستانهای وسیعی در بر گرفته است. این روستا در 9 کیلومتری اهواز و شرق رودخانه کارون واقع است و حدود 85 درصد از اهالی آن کشاورز هستند. در این روستا حدود 300 خانوار (هزار و 500 نفر) ساکن هستند. اهالی روستا معتقدند که اینجا در گذشته در دل محله دیگری به نام «ام صخیر» بوده که آثار تاریخی آن بجا مانده است. این روستا دارای چهار خیابان اصلی و حدود 10 خیابان فرعی است که هنوز نام گذاری نشده‌اند.

در طول مسیر ِ رفتن به غزاویه رنگ سبز مزارع و نخلستانها، چشمانم را نوازش می داد ولی در هنگام بازگشت به خاطر  تاریکی غلیظ  جاده چشمان را تنگ و ناامنی، ترس در دلم راه داده بود.

گزارش: قاسم منصور آل کثیر