حدیث روز

حدیث روز/ چه چیز تو را در برابر پروردگارت مغرور ساخته؟

پس از چیست که بر درد خویش شکیبا هستى و بر مصیبتهاى خود صبور و پایدارى؟ از چیست که بر جان خود، که در نزد تو عزیزترین جانهاست، سرشکى نمى‌بارى؟

مشرق- امیرالمومنین امام علی علیه السلام به هنگام تلاوت آیه 6 سوره انفطار "یا ایها الانسان ماغرک بربک الکریم" فرمود:
اى انسان ، چه کسى تو را به گناهکارى دلیر کرد و چه چیز تو را به پروردگارت مغرور نمود؟ و چه چیز تو را به هلاکت خویش دلبسته ساخت؟ آیا دردت را درمانى نیست؟ آیا از این خواب گران دیده نمى گشایى؟ چرا آنسان،که به دیگران مهر مى ورزى به خود مهربان نیستى؟

بسا کسى را در تابش آفتاب بینى و از سر ترحم بر او سایه افکنى یا بیمارى پیکرش را دردمند ساخته و بر او از سر دلسوزى بگریى.پس از چیست که بر درد خویش شکیبا هستى و بر مصیبتهاى خود صبور و پایدارى؟

از چیست که بر جان خود، که در نزد تو عزیزترین جانهاست، سرشکى نمى‌بارى ؟ چرا شبیخون کیفر خداوندى از خواب غفلتت برنمى انگیزد و حال آنکه، نافرمانیهایت تو را به ورطه قهر او افکنده است.
پس به نیروى عزم و تصمیم، دردى را که بر دل تو سستى آورده، درمان کن و به بیدارى و هوشیارى خواب غفلت از دیدگان بزداى. خدا را اطاعت کن و به یاد او انس بگیر. و در نظر آر، آن حالت را که تو از او روى گردانیده اى و او به تو روى آورده است. تو را به بخشایش ‍ خویش فرا مى خواند و فضل و نعمتش تو را در برگرفته و تو از او به دیگرى روى نهاده اى.بلند و برتر است آن خداى توانا که کریم و بزرگوار است.

و تو اى بنده بی‌مقدار ناتوان در نافرمانى او، چه گستاخى و حال آنکه، در پناه ستر و پوشش او غنوده اى و در فراخناى فضل و بخشایش او مى گردى. خداوند نه فضل و بخشایش خود را از تو دریغ داشت و نه پرده از گناهانت برگرفت. بلکه، چشم بر هم زدنى، از نعمتى که بر تو ارزانى مى دارد و پرده اى که بر گناهان تو مى‌کشد یا بلایى که از تو مى گرداند بى بهره نبوده اى.
پس، چه گمان برى به او، اگر فرمانش برى ؟
به خدا سوگند، اگر این حال میان تو و دیگرى که در قدرت و توان همسنگ تو مى بود، پدید آمده بود، تو خود نخستین کسى بودى که خود را به سبب سوء اخلاق و زشتى رفتارت نکوهش مى‌کردى...


متن حدیث:

یا اءَیُّهَا الْإِنْسانُ ما جَرَّاءَکَ عَلى ذَنْبِکَ، وَ ما غَرَّکَ بِرَبِّکَ، وَ ما آنَسَکَ بَهَلَکَةِ نَفْسِکَ؟ اءَما مِنْ دائِکَ بُلُولٌ، اءَمْ لَیْسَ مِنْ نَوْمَتِکَ یَقَظَةٌ؟ اءَما تَرْحَمُ مِنْ نَفْسِکَ ما تَرْحَمُ مِنْ غَیْرِکَ؟ فَلَرُبَّما تَرَى الضَّاحِی مِنْ حَرِّ الشَّمْسِ فَتُظِلُّهُ، اءَوْ تَرَى الْمُبْتَلَى بِاءَلَم یُمِضُّ جَسَدَهُ فَتَبْکِی رَحْمَةً لَهُ.
فَما صَبَّرَکَ عَلى دائِکَ، وَ جَلَّدَکَ بِمُصابِکَ، وَ عَزّاکَ عَنِ الْبُکاءِ عَلَى نَفْسِکَ وَ هِیَ اءَعَزُّ الْاءَنْفُسِ عَلَیْکَ؟ وَ کَیْفَ لا یُوقِظُکَ خَوْفُ بَیاتِ نِقْمَةٍ وَ قَدْ تَوَرَّطْتَ بِمَعاصِیهِ مَدارِجَ سَطَواتِهِ.
فَتَداوَ مِنْ داءِ الْفَتْرَةِ فِی قَلْبِکَ بِعَزِیمَةٍ، وَ مِنْ کَرَى الْغَفْلَةِ فِی ناظِرِکَ بِیَقَظَةٍ، وَ کُنْ لِلَّهِ مُطِیعا، وَ بِذِکْرِهِ آنِسا، وَ تَمَثَّلْ فِی حالِ تَوَلِّیکَ عَنْهُ إِقْبالَهُ عَلَیْکَ، یَدْعُوکَ إِلَى عَفْوِهِ، وَ یَتَغَمَّدُکَ بِفَضْلِهِ، وَ اءَنْتَ مُتَوَلِّ عَنْهُ إ لى غَیْرِهِ.
فَتَعالى مِنْ قَوِیٍّ مَا اءَکْرَمَهُ، وَ تَواضَعْتَ مِنْ ضَعِیفٍ ما اءَجْرَاءَکَ عَلى مَعْصِیَتِهِ، وَ اءَنْتَ فِی کَنَفِ سِتْرِهِ مُقِیمٌ، وَ فِی سَعَةِ فَضْلِهِ مُتَقَلِّبٌ، فَلَمْ یَمْنَعْکَ فَضْلَهُ، وَ لَمْ یَهْتِکْ عَنْکَ سِتْرَهُ، بَلْ لَمْ تَخْلُ مِنْ لُطْفِهِ مَطْرَفَ عَیْنٍ فِی نِعْمَةٍ یُحْدِثُها لَکَ، اءَوْ سَیِّئةٍ یَسْتُرُها عَلَیْکَ، اءَوْ بَلِیَّةٍ یَصْرِفُها عَنْکَ، فَما ظَنُّکَ بِهِ لَوْ اءَطَعْتَهُ
وَایْمُ اللَّهِ لَوْ اءَنَّ هذِهِ الصِّفَةَ کانَتْ فِی مُتَّفِقَیْنِ فِی الْقُوَّةِ، مُتَوازِیَیْنِ فِی الْقُدْرَةِ، لَکُنْتَ اءَوَّلَ حاکِمٍ عَلى نَفْسِکَ بِذَمِیمِ الْاءَخْلاقِ

«نهج البلاغه،خطبه 223»