به گزارش خبرگزاری فارس از اهواز، بیش از یک دهه است که برداشتهای بیرویه آب سبب کاهش دبی رودخانهها و افزایش شوری آبشده تا برخلاف ادعای مسئولان مبنی بر برداشت آب شرب، نتیجه این برداشتها از بین رفتن میلیونها نخل، زمینهای کشاورزی، ممنوعیت کشت برنج، بیکاری هزاران کشاورز خوزستانی و تحت تأثیر گذاشتن محصولات استراتژیکی چون خرما و گندم شود.
بیکاری 5 هزار برنجکار خوزستانی
اوایل تابستان امسال نیز تصمیم دو وزارت نیرو و جهاد کشاورزی خوزستان مبنی بر ممنوعیت کشت برنج در خوزستان باهدف حفظ منابع آبی بالغبر 5 هزار برنجکار خوزستانی را بیکار و حدود 200 کارخانه برنجکوبی را تعطیل کرد از طرفی مقرر شده بود برای جلوگیری از زیان و ضرر کشاورزان بهزودی کشت جایگزین معرفی شود اما باوجود آغاز کشت پائیزه همچنان خبری از کشت جایگزین برنج نیست.
برنامهریزی برای کشت برنج در استانهای شمالی
درست در زمانی که تصمیمات جهاد کشاورزی مبنی بر ممنوعیت کشت برنج در خوزستان با اعتراضات و تجمعات مکرر کشاورزان برنجکار خوزستان در مقابل استانداری همراه بود.
جهانگیر حبیبی معاون حفاظت و بهرهبرداری و عضو هیئت مدیره شرکت مدیریت منابع آب ایران کشت برنج بهغیراز استانهای شمالی در تمام شهرها یا استانهای دیگر را ممنوع اعلام کرد.
وی با ابراز تأسف از اینکه برنج در استانهایی بهغیراز شمال کشور همچنان کشت میشود، گفت: سازمان جهاد کشاورزی جهت جایگزینی محصولات کم آب بهجای محصولات پر آب همکاری لازم را انجام دهد.
عدم کارایی اراضی کشت برنج، برای کشت جایگزین
محمدقاسمی نژاد معاون سازمان جهاد کشاورزی خوزستان سال گذشته در حالی خبر از جایگزین کردن محصولاتی مانند حبوبات، آفتابگردان، سویا و گیاهان علوفهای بهجای کشت برنج داد که به گفته محمد سواری رئیس انجمن برنجکاران استان، اراضی کشت برنج به دلیل شوری و قلیایی بودن قابلیت کشت محصولات دیگر را ندارند و چنانچه محصول دیگری غیر از برنج در آنها کشت شود بازدهی بالایی ندارد و مقرونبهصرفه نیست.
وی افزود: هزینه کودهای کشاورزی از کیسهای 38 هزارتومان به 75 تا 80 هزار تومان افزایش پیداکرده است؛ امسال هیچکدام از برنجکاران از کشت جایگزین استقبال نکردند.
ممنوعیت کشت برنج مدیریتشده است
رئیس انجمن برنجکاران استان خوزستان بابیان اینکه بحثهای مربوط به ممنوعیت کشت برنج مدیریتشده است، گفت: مسئولان برای اینکه بتواند برنج وارداتی بهراحتی در بازار به فروش برود، خرید برنجهای محلی وارده شده و قیمتهای غیرمتعارف را پیشنهاد کرده و از طرفی بحث ممنوعیت کشت برنج را مطرح میکنند.
سواری با انتقاد از مدیریت غیر صحیح منابع آبی در حوزههای مختلف بیان کرد: در سال گذشته بهوسیله نامهنگاری به وزارت جهاد کشاورزی، نیرو، جهاد کشاورزی استان، استانداری و... درخواست کردیم محصول جایگزین بهگونهای انتخاب شود که کشاورز ضرر نکند.
وی با تأکید بر اینکه جهاد کشاورزی خوزستان مجری سیاستهای وزارت نیرو است، عنوان کرد: در سالهای گذشته قبل از برداشت در جلسات کشاورزی دعوت میشدیم، اما از آنجایی که وزارت جهاد کشاورزی تصمیم قطعی برای ممنوعیت کشت گرفته دیگر از ما دعوت نمیشود.
سواری با اشاره به وظیفه بخش ترویج سازمان جهاد کشاورزی خوزستان نسبت به کشاورزان بیان کرد: این بخش سازمان جهاد کشاورزی پس از ممنوع شدن کشت برنج در خوزستان هیچ برنامه آموزشی به کشاورزان ارائه ندادند و مسائل کشاورزان را رصد نکردند.
انتقال پروندههای کارشناسی به زیرزمین توسط وزارت جهاد کشاورزی
جمیل علیزاده شایق، دبیر انجمن برنج کشور در تیرماه سال گذشته صحبتهای رئیس انجمن برنجکاران خوزستان مبنی بر اینکه ممنوعیت کشت برنج در استان مدیریتشده است را تأیید میکند.
وی با انتقاد شدید از عدم ارائه الگوی کشت جایگزین برنج از سوی وزارت جهاد کشاورزی میگوید: از مسئولان باید سؤال کرد چرا با کشت محصولاتی مثل نیشکر، چغندرقند و هندوانه بهعنوان محصولاتی که بیشتر از برنج آب مصرف میکنند کاری ندارند؛ این مسائل سبب میشود کشاورزان شک کنند که چرا فقط روی کشت برنج بحث وجود دارد.
دبیر انجمن برنج کشور عنوان میکند: در زمان ایجاد وزارت جهاد کشاورزی حدود ۱۷ پرونده که نتیجه سالها کار کارشناسان بود را به مسئولان وقت تحویل دادیم؛ این پروندهها حاصل کار بیش از ۲۰۰ کارشناس و شامل مباحثی چون مناسبترین مناطق کشت، ارقام رایج کشت و طرح خوداتکایی برنج بود اما متأسفانه درنهایت این پروندهها به زیرزمین منتقل شد و از بین رفت.
سندی بر تأیید فقدان آب در پشت سدها وجود ندارد
در پایان سال گذشته بحث ممنوعیت کشت برنج در خوزستان مطرح شد و مسئولان جهاد کشاورزی و حوزه آب قطعی بودن تصمیمگیری در رابطه با این قضیه مشروط به بارش باران در اسفند سال و فروردین امسال موکول کردند؛ پسازآن بحث کاهش ذخائر آبی در حوزه آبریز مطرح شد و جهاد کشاورزی استان بحث ممنوعیت را به شکل جدی مطرح کرد، اما تاکنون سند حقیقی مبنی بر اینکه پشت سدها آبی برای کشت وجود ندارد توسط مسئولان به کشاورزان ارائه نشده است؛ واقعیت آن است که هرچه وزارت جهاد کشاورزی و نیرو تصمیم گرفتند مسئولان ما نیز پذیرفتند.
موافقت هیئتوزیران با ممنوعیت کشت
در آبان ماه امسال اما، موافقت هیئتوزیران در رابطه با اجرای محدودیتها و ممنوعیتهای کشت برنج در خارج از استانهای گیلان و مازندران کار را تمام کرد تا دولت تدبیر و امید بدون ارائه هیچ راهکاری 5 هزار برنجکار خوزستانی را بیکاری و آنها را راهی شهرها و عملاً سبب توسعه حاشیه نشینی در خوزستان شود؛ بهراستی اگر دولت به این نتیجه رسیده باشد که در پشت سدها آبی وجود ندارد و نمیتوان کشت کرد چرا به کشاورزان معوق کشت داده نمیشود؟
به گزارش خبرگزاری فارس، سال گذشته با شدت گرفتن ممنوعیت کشت برنج در خوزستان مقرر شد صندوقی در استان ایجاد و شرکتهای نیشکر، فولاد و.. مانند اصفهان در این صندوق پول واریز کنند تا از طریق آن به کشاورزان معوق کشت پرداخت شود اما تاکنون خبری از این صندوق نشده است.