«تنگه ابوقریب» ما را به خودباوری عمومی می‌رساند

یک منتقد سینمای ایران معتقد است: پیشنهادی که بهرام توکلی در «تنگه ابوقریب» می‌دهد، این است که ما می‌توانیم مفاهیم و ارزش‌های شرقی و اینجایی خودمان را در یک حرکت همدلانه اجتماعی، در کنار یکدیگر تجربه کنیم و به خودباوری عمومی برسیم.

به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری فارس، بیش از ۱۰ روز از اکران فیلم سینمایی «تنگه ابوقریب» می‌گذرد. فیلم که در سی‌وششمین جشنواره ملی فیلم فجر عنوان بهترین فیلم را دریافت کرد و در همین روزهای آغازین اکران نیز مورد توجه مخاطبان سینمای ایران قرار گرفت. 

این فیلم از نظر بسیاری از متخصصان عرصه سینما، یک نوآوری در گونه فیلم‌های سینمایی ایران به حساب می‌آید و از همین رو نمی‌توان آن را با استانداردهای سینمای ایران قیاس کرد. 

جواد طوسی منتقد سینمای ایران به تازگی یادداشت کوتاهی درباره فیلم سینمایی«تنگه ابوقریب» تازه‌ترین ساخته بهرام توکلی، در اختیار خبرگزاری فارس قرار داده است که در ادامه آن را می‌خوانید:

فیلم سینمایی «تنگه ابوقریب» نمونه متفاوتی از سینمای جنگ و دفاع مقدس ما است؛ با توجه به آن عقبه و پیشینه تاریخی که به عنوان مهم‌ترین ژانر سینمایی بعد از انقلاب کشورمان داشته است. جدا از حضور غافلگیرکننده بهرام توکلی در چنین ژانری و با توجه به سابقه کاریش، موفقیت این فیلمساز در اجرای مطلوب و ایده‌آل آن مضمون و دستمایه تاریخی خودش می‌تواند خیلی درخور اعتنا و ستایش باشد؛ چرا که من معتقدم در ادامه آثاری از زنده‌یاد رسول ملاقلی‌پور مثل «سفر به چذابه»، «هیوا» و «مزرعه پدری»، فیلم سینمایی «تنگه ابوقریب» بدون این که بخواهم اغراق کنم از استانداردهای سینمای ما پا فراتر گذاشته و می‌تواند مخاطب را در آن موقعیت مخاطره‌آمیز رزمندگان در روزهای آخر جنگ قرار دهد.

نتیجه و حس روانشناسانه چنین اجرا و نمایشی، همذات پنداری تماشاگر با آن حضور تجمع‌یافته قهرمانانه منتخب بهرام توکلی است. ما با یک نمونه متفاوت و استثنایی در «تنگه ابوقریب» سروکار داریم؛ چون برخلاف اکثر قریب به اتفاق فیلم‌های دفاع مقدسی ما که خود را محدود و مقید به یک شمایل منفرد قهرمانانه می‌کنند، ما در این فیلم قهرمان را در یک نمایش و حضور تجمع یافته می‌بینیم و در نهایت در این جمع به یک فرد می‌رسیم به نام «علی» که بر اساس نگاه ناظر تاریخی خودش و مشاهدات واقع‌بینانه‌ای که در این مسیر و طی طریق داشته، به یک آگاهی و رشد زودرس در شخصیت فردی و اجتماعی خودش می‌رسد و چنین دورنما و افق دید می‌تواند پیشنهادی باشد برای نسل‌های بعدی جامعه فعلی ما که به دلایل مختلف از آن حضور آرمانی و از آن جلوه‌گاه کنش‌مندانه دور افتاده‌اند و در یک موقعیت به شدت منفعلانه افتاده‌اند.

از این جهت فیلم سینمایی «تنگه ابوقریب» یک حس، یک همدلی و همراهی به موقع و در عین حال تاریخی را به جامعه جدا افتاده ما تزریق می‌کند. از طرفی دیگر «تنگه ابوقریب» می‌تواند تلنگری به موقع باشد برای روح خسته و از توان‌افتاده یک ایرانی که ریشه در این خاک دارد و او را به یک گذشته نه چندان دور پرغرور و افتخارانگیز بیاورد. از یک جنبه مهم ما در «تنگه ابوقریب» مقوله رفاقت را در یک حضور و یک مناسبت اجتماعی می‌بینیم؛ یعنی اگر ما بخواهیم برای رفاقت، تعریفی ساده، دمِ دستی و محله‌ای قائل شویم، پیشنهادی که بهرام توکلی در فیلم «تنگه ابوقریب» می‌دهد، این است که ما می‌توانیم مفاهیم و ارزش‌های شرقی و اینجایی خودمان را در یک حرکت همدلانه اجتماعی، در کنار یکدیگر تجربه کنیم و به یک خودباوری عمومی برسیم.