به گزارش خبرگزاری فارس از اهواز، آنچه این روزها ذهن مردم آبادان و خرمشهر را در کنار سایر موضوعات مهم درگیر خودکرده حضور گسترده اتباع عراقی در حوزه سرزمینی سازمان منطقه آزاد اروند یعنی آبادان و خرمشهر آنهم در پی لغو روادید است.
پیش بینی افزایش حضور اتباع
شاید بتوان گفت حضور اتباع عراقی در این ماهها و همزمان با آغاز تعطیلات تابستانی در عراق به اوج خود رسیده است، برابر اظهارنظر اخیر «راحج صابر عبود الموسوی سفیر عراق در ایران» طی روزهای آینده ورود اتباع عراقی افزایش تدریجی خواهد داشت.
در این شرایط اما حضور گسترده اتباع عراقی یا بهطور کل حضور اتباع خارجی سایر کشورها در حوزه شهرهایی همچون آبادان و خرمشهر که از دارای سابقهای دیرینه درزمینهٔ پذیرش اتباع خارجی بهویژه اتباع عراقی بوده شاید یک ظرفیت بزرگ در زمینههای مختلف به شمار آید که این ظرفیت راکد باید از سوی نهادهای مسئول به یک ظرفیت بالقوه تبدیل شود.
آنچه مردم در این ماههای پس از لغو روادید در حوزه منطقه آزاد اروند با آن مواجه هستند نوعی بیتفاوتی نهادهای حاکمیتی نسبت به ورود اتباع و فقدان برنامهای جدی و مدون برای ساماندهی اتباع عراقی است، پایش اظهارنظرهای مدیران ارشد سازمان منطقه آزاد اروند بهعنوان عالیترین نهاد حاکمیتی در آبادان و خرمشهر نیز مؤید این موضوع است.
حاکمیت داریم اما مسئولیت نداریم!
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد اروند در گفتوگوهای خبری خود دائماً بر ضرورت استفاده شهروندان آبادانی و خرمشهری از ظرفیت حضور اتباع عراقی تأکید کرده است، در این میان سخنی از تأمین زیرساختهای حضور اتباع توسط سازمان متبوع در میان نیست.
به اعتقاد منتقدان فقدان بستههای پیشنهادی به شهروندان آبادانی و خرمشهری بهمنظور استفاده از ظرفیت حضور اتباع از مهمترین خلأهای موجود به شمار میآید، بسته پیشنهادی میتوانست شامل طرحهای کوتاهمدت و زودبازده، ارائه تسهیلات بانکی کمبهره و آموزشهای تخصصی در حوزه گردشگری باشد.
در این میان شرکتهای گردشگری مستقر در حوزه منطقه آزاد اروند نیز معتقدند که سازمان منطقه آزاد اروند بهعنوان نهاد حاکمیتی نتوانسته آنطور که باید برای بهرهبرداری شرکتهای گردشگری بسترسازی کند.
غلامرضا شرفی نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی بر این باور است که آسیبهای وارده از ناحیه حضور گسترده اتباع خارجی ناشی از اقدام عجولانه سازمان منطقه آزاد اروند در لغو روادید بدون توسعه زیرساختها است.
عامر کعبی دیگر نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی بابیان اینکه ورود گردشگر از محورهای مهم تجارت امروز در کشورهای توسعهیافته و کمتر توسعهیافته است، میگوید: نهادهای اجرایی و حاکمیتی باید مؤثرتر ناهنجاریهای اجتماعی و فرهنگی ناشی از ورود گردشگران خارجی را کنترل کنند.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی معتقد است که نمیتوان حاکمیت داشت اما مسئولیت نداشت، بنابراین سازمان منطقه آزاد اروند و فرمانداریهای ویژه آبادان و خرمشهر باید به نحو مؤثرتری عمل کنند تا به معیشت مردم منطقه آسیبی وارد نشود.
جلیل مختار نیز عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی بر ضرورت توسعه گردشگری تأکید میکند و میگوید: سازمان منطقه آزاد اروند باید زمینه کاهش آسیبهای ناشی از ورود اتباع را فراهم کند، گردشگری از محورهای مهم توسعه اقتصادی منطقه است که باید به با جدیت و کیفیت بیشتر پیگیری شود.
تقویت مردم برای بهره برداری از ظرفیت حضور اتباع
«رضایتمندی از حضور اتباع خارجی با تقویت نظارت و زیرساختهای گردشگری میسر میشود» این را عبدالله سامری نماینده مردم خرمشهر در نهمین و دهمین دوره مجلس شورای اسلامی میگوید و اظهار میکند: رونق اقتصادی ناشی از حضور اتباع خارجی بهویژه اتباع عراقی در منطقه یک واقعیت است اما سازمان منطقه آزاد اروند بهعنوان نهاد حاکمیتی میبایست برای بهرهوری بهتر از گردشگران ظرفیتسازی کند.
آنچه روشن است بهطور شفاف و مشخص نمایندگان مردم آبادان و خرمشهر در مجلس شورای اسلامی سازمان منطقه آزاد اروند را مسئول اصلی پیگیری توسعه زیرساختهای ورود اتباع خارجی میدانند، از آسیبها و مشکلات ناشی از حضور اتباع طی ماههای اخیر در آبادان و خرمشهر که بگذریم، مردمان این منطقه ظرفیت بودن حضور اتباع را میپذیرند اما بهشرط ساماندهی.
عبدالله کعبی قائممقام سازمان منطقه آزاد اروند نیز با صراحت میگوید: حضور اتباع برای توسعه اقتصادی منطقه است و شاید در این مسیر دستگاههای انتظامی و امنیتی بهزحمت بیفتند.
توسعه گردشگری از شعار تا عمل!
برابر اعلام سرپرست معاونت اقتصادی و توسعه کسبوکارهای سازمان منطقه آزاد اروند از ابتدای حذف روادید (آذرماه 96) تاکنون بیش از 500 هزار تبعه خارجی عمدتاً تبعه عراقی بدون روادید به محدوده منطقه آزاد اروند «آبادان و خرمشهر» سفرکردهاند، اما آیا تمامی فعالان گردشگری منطقه از این ظرفیت بهرهمند شدند؟!
توفیق بچاری (دیراوی) یکی از فعالان گردشگری منطقه آزاد اروند به شمار میآید که دارای روابط مؤثری با شرکتهای گردشگری استان بصره کشور عراق است، او در گفتوگو با خبرنگار فارس میگوید: ورود اتباع عراقی میتوانست منشأ خیر برای تمامی فعالان گردشگری آبادان و خرمشهر باشد اما نگاه سازمان منطقه آزاد اروند به ظرفیتهای گردشگری منطقه نگاه تخصصی نیست.
وی میافزاید: صرفاً با لغو روادید نمیتوان گفت ظرفیتهای اقتصادی و رونق گردشگری در منطقه ایجادشده است، ساماندهی اتباع عراقی میتوانست در قالب کارگروهی تخصصی با محوریت سازمان منطقه آزاد اروند و با حضور فعالان حوزه گردشگری پیگیری شود.
این فعال گردشگری عنوان میکند: سال 96 پیش از لغو روادید از شرکتهای گردشگری استان بصره دعوت کردیم و در محل سازمان منطقه آزاد اروند تفاهمنامهای مشترک منعقد کردیم که تماماً محتوای این تفاهمنامه به فراموشی سپرده شد.
وی اظهار میکند: این تفاهمنامه میتوانست به رونق بهتر ظرفیتهای گردشگری در کنار آن کاهش چشمگیر آسیبهای ناشی از حضور گسترده اتباع خارجی در منطقه بیانجامد که متأسفانه سازمان منطقه آزاد اروند عزم جدی برای پیگیری این تفاهمنامه و تفاهمنامههای بهتر و بیشتر نداشته است.
بچاری معتقد است با توجه به تعامل مثبت موجود میان شرکتهای گردشگری آبادان و خرمشهر با شرکتهای گردشگری بصره، ظرفیت حضور اتباع علاوه بر رونق گردشگری آبادان و خرمشهر به رونق گردشگری دیگر شهرهای خوزستان همچون شادگان، شوش، دزفول و ... منجر شود آنهم با ضمانت شرکتهای گردشگری و با نظارت سازمان میراث فرهنگی.
این فعال گردشگری که از مؤسسین اقامتگاههای بوم گردی در منطقه آزاد اروند است، میگوید: سازمان منطقه آزاد اروند در راستای ایجاد و توسعه اقامتگاههای بوم گردی بهویژه دهکدههای گردشگری تسهیلاتی به فعالان گردشگری ارائه نداده است.
اسفندماه سال 1394 خبری با مضمون «تصویب ارائه تسهیلات به طرحهای گردشگری توسط سازمان منطقه آزاد اروند» در رسانهها انتشار یافت، بر اساس این مصوبه طرحهای گردشگری پس از طی درصدی از پیشرفت فیزیکی میتوانستند از سازمان منطقه آزاد اروند درخواست تسهیلات کنند.
حجتالاسلام موسوی فرد امامجمعه خرمشهر همزمان با لغو روادید اتباع خارجی در منطقه آزاد اروند، در خطبههای آخرین نماز جمعه آذرماه 96 در اشاره به ضروریات فراهم آوردن زمینه حضور مؤثر گردشگران خارجی به مواردی همچون ایجاد زیرساختها، جاذبههای گردشگری، احیای بازارها، کیفیتبخشی به محصولات و کالاها، برپایی نمایشگاههای مختلف عرضه محصولات باکیفیت ایرانی میپردازد و میگوید: در کنار آسانسازی تردد اتباع خارجی، رعایت اخلاق اسلامی، نبود تبعیض نژادی، پرهیز از گرانفروشی و پیشگیری از فساد باید ترویج شود.
به گزارش فارس، آنچه روشن است مطالبه عمومی مردم آبادان و خرمشهر از سازمان منطقه آزاد اروند ساماندهی ورود اتباع خارجی بهویژه اتباع عراقی بهمنظور کاهش آسیبها و تنشها با نگاه به ارتباط عمیق و دیرینه مردمان دو کشور است. در اینجا ساماندهی ورود اتباع نهتنها به مکاتبات اداری بلکه به مدیریت جهادی نیازمند است، قطعاً حرکت مدیران سازمان منطقه آزاد اروند به سمت پیگیری تخصصی روند ورود اتباع خارجی به منطقه ضمن جذب گردشگر میتواند زمینههای توسعه اقتصادی منطقه همچنین ورود بیشازپیش شهروندان منطقه آزاد اروند را به عرصه توسعه زیرساختهای گردشگری فراهم کند.
باید دید چه موقع سازمان منطقه آزاد اروند ورود شفاف و مسئولیتپذیرتری به هدفمندسازی جذب گردشگر خارجی خواهد داشت!
گزارش از محمدرضا عبادی