سرویس جهان مشرق - با اعلام خبر ائتلاف میان دو فهرست انتخاباتی «سائرون» و «فتح» در پارلمان عراق و تغییر موازنههای پیشین برای معرفی نخست وزیر، احتمال دستیابی حیدر العبادی به پست نخست وزیری به کمترین حد خود طی هفتههای اخیر رسیده است. در این شرایط، حیدر العبادی دور جدیدی از تلاشهای خود برای حفظ نخست وزیری را با حمایت آمریکا کلید زده است.
در همین راستا، نخست وزیر عراق از تمام فهرستهای انتخاباتی راه یافته به پارلمان دعوت کرده تا بعد از تعطیلات عید فطر، در یک نشست مشترک به میزبانی نخست وزیری شرکت کنند. بسیاری از کارشناسان معتقدند هدف از این نشست، تلاش حیدر العبادی برای جذب فراکسیونهای دیگر و دور زدن ائتلاف سائرون و فتح میباشد. پیش از این در کشورهایی که معمولا نمایندگان پارلمان به صورت مستقیم و غیرحزبی وارد به مجلس راه مییابند، چنین نشستهایی را نامزدهای اصلی و رقیب برای کسب ریاست پارلمان برگزار میکردند تا بتوانند آراء پراکنده و غیرحزبی و فراکسیونهای کوچکتر را جذب کنند.
العبادی میخواهد به فراکسیونهای راه یافته به پارلمان بگوید که دو راه بیشتر ندارند؛ یا با العبادی ائتلاف کرده و در دولت منتخب حضور یابند، یا اینکه با تفرقه و انزوا شاهد شکلگیری دولت توسط ائتلاف مقتدی صدر و هادی العامری باشند.در این راستا محمد نوری، نماینده عضو فراکسیون العراقیه (حامیان ایاد علاوی) در پارلمان عراق معتقد است العبادی به هدف تضعیف ائتلاف مقتدی صدر و هادی العامری نشست مذکور را برگزار میکند: «دو چالش مهم در مورد ائتلاف سائرون و فتح مطرح است و به نظر میرسد حیدر العبادی با استفاده از این دو چالش، میخواهد بقیه فراکسیونهای موجود در پارلمان آینده را تحریک و به حمایت از خود علیه هادی العامری و مقتدی صدر ترغیب کند. در واقع نخست وزیر میخواهد به فراکسیونهای راه یافته به پارلمان بگوید که دو راه بیشتر ندارند؛ یا با العبادی ائتلاف کرده و در دولت منتخب حضور یابند، یا اینکه با تفرقه و انزوا شاهد شکلگیری دولت توسط ائتلاف مقتدی صدر و هادی العامری باشند.»
محمد نوری چالش اول ائتلاف مقتدی صدر و هادی العامری را انگاره «تشکیل دولت طائفی به محوریت شیعیان» میداند: «از مهمترین نتایج انتخابات اخیر، این بود که همه گروههای سیاسی امیدوار شدند تا پس از ۱۴ سال، دولت فراطائفی و فرامذهبی در عراق تشکیل شود. با این حال به نظر میرسد مهمترین علت ائتلاف مقتدی صدر و هادی العامری، خاستگاه شیعی آنان بود که میخواهند وحدت نسبی شیعیان را با تشکیل یک فراکسیون مادر یا اتحادیه در پارلمان حفظ کنند! این موضوع به طور جدی نگرانی اقلیتهای مذهبی و قومی عراق را برمیانگیزاند.»
این نماینده پارلمان در ادامه دومین چالش ائتلاف مقتدی صدر و هادی العامری را این گونه شرح میدهد: «واقعیت این است که مقتدی صدر با گروه شبه نظامی سرایا السلام و هادی العامری با توجه به سابقه و جایگاهی که در حشد الشعبی داشت، حمایت بزرگترین گروههای مسلح خارج از ارتش و نهادهای امنیتی عراق را در اختیار دارند. ورود اسلحه به ساحت سیاست به طور جدی موجب نگرانی گروههای سیاسی و حتی طرفهای بین المللی است و در این میان، برخی انگارهها پیرامون نقش ائتلاف مذکور (صدر و العامری) در ممانعت از بروز جنگ داخلی، بر دامنه و عمق نگرانی میافزاید!»
تاکنون احزاب «تیار الحکمة» (به رهبری سید عمار حکیم)، «حزب دموکرات کردستان» (به رهبری مسعود بارزانی)، «اتحادیه میهنی کردستان» (حزب یادگار مرحوم جلال طالبانی)، ائتلاف الوطنیه (ائتلاف نیروهای حامی ایاد علاوی و سلیم الجبوری) و رؤسای فهرستهای انتخاباتی «القرار» (اسامه النجیفی) و «عابرون» (قاسم الفهداوی) رسما به دعوت حیدر العبادی پاسخ مثبت داده و اعلام کردهاند در نشست عراق شرکت میکنند.
نوفل ابو رغیف، سخنگوی حزب تیار الحکمة با اعلام حمایت کامل حزب خود از نشست حیدر العبادی گفت: «سید عمار حکیم در این نشست ۴ محور را مطرح خواهد کرد و بر این اساس، ما حضور در آن را مثبت و رو به جلو میدانیم. مسئله نخست، هماندیشی احزاب سیاسی در مورد چشمانداز کوتاهمدت و میانمدت تحولات سیاسی کشور و مسیر پیش رو برای تشکیل پارلمان و معرفی نخست وزیر، رئیس جمهور و رئیس پارلمان است. مسائل بعدی نیز به ترتیب اولویتهای سیاسی و طبیعی دولت آینده، لزوم اصلاحات بنیادین و اساسی در ساختار سیاسی کشور و بالاخره وحدت گروههای سیاسی برای مبارزه با فساد گسترده میباشد.»
در صورت ابطال صندوقهای خارج از کشور، ۶ رأی به سهمیه ائتلاف انتخاباتی نصر (حیدر العبادی) در پارلمان آینده افزوده میشود. به نظر میرسد یکی از موضوعات مناقشهبرانگیز در این نشست، مسئله بازشماری دستی آراء انتخابات باشد که در روزهای پایانی ماه گذشته میلادی به تصویب پارلمان رسید. طبق مصوبه پارلمان، صندوقهای خارج از کشور ابطال خواهد شد و گفته میشود در صورت ابطال صندوقهای خارج از کشور، ۶ رأی به سهمیه ائتلاف انتخاباتی نصر (حیدر العبادی) در پارلمان آینده افزوده میشود.
دو حزب پدرخوانده اقلیم کردستان تهدید کردهاند که در صورت تغییر نتایج انتخابات در چهار استان کرکوک، اربیل، سلیمانیه و دهوک از ائتلافهای پارلمانی برای معرفی نخست وزیر کنار میکشند! با این حال، این دو حزب در مورد وضعیت صندوقهای خارج از کشور و دیگر استانهای عراق سکوت کردهاند.
به نظر میرسد در مقطع فعلی، راهبرد اصلی حزب الدعوه عراق نیز تقویت حیدر العبادی باشد تا بتوانند ائتلاف قبلی میان سائرون، الوطنیه و الحکمه را تضعیف کنند. در این صورت، حیدر العبادی میتواند تعداد قابل توجهی از نمایندگان پارلمان را به همراهی با خود ترغیب کند که نتیجه محتوم آن، اهمیت یافتن فراکسیون دولت قانون برای ائتلاف هادی العامری و مقتدی صدر خواهد بود!