موزه هنرهای معاصر اهواز به عنوان دومین موزه بزرگ کشور در سال 1388 افتتاح شد. گنجینه این موزه ۷۰ اثر دارد که ۶۰ اثر آن متعلق به هنرمندان استان خوزستان و ۱۰ اثر متعلق به هنرمندان دیگر استان‌های کشور است.
به گزارش خبرنگار ایسنا ـ منطقه خوزستان، در این موزه همایش، کارگروه‌ها، دوره‌های آموزشی هنری مختلف و سمینارهای هنری برگزار می‌شود و در مواردی هم از گالری‌های آن به عنوان نمایشگاه انفرادی هنرمندان مختلف استفاده می‌شود. همچنین موزه هنرهای معاصر اهواز تنها مکان تخصصی استان خوزستان و کلانشهر اهواز است که هنرمندان تجسمی اغلب در آن جا گرد هم می‌آیند و آثارشان را به نمایش می‌گذارند. اما با روی کار آمدن دولت یازدهم و مصوبه دولت مبنی بر واگذاری مکانهای فرهنگی به بخش خصوصی در جهت برداشتن هزینه‌های اضافی از دوش دولت، مدیریت موزه هنرهای معاصر اهواز نیز طی مزایدهای به بخش خصوصی واگذار شد اما دیری نپایید که موزه به محل اعتراضی برای هنرمندان تجسمی استان تبدیل گشت تا جایی که منجر به تجمع اعتراضی هنرمندان خوزستان مقابل موزه هنرهای معاصر اهواز در بهار سال گذشته شد چراکه براساس قرارداد تمام اختیارات موزه هنرهای معاصر اهواز از سوی مدیرکل وقت ارشاد خوزستان به مدت هفت سال به بخش خصوصی واگذار شد.
به دنبال این قرارداد، بهره‌بردار موزه رستورانی را نیز در آن ایجاد کرد که اعتراض هنرمندان را بیش از پیش برانگیخت و منجر به تحریم موزه به مدت 2 سال از سوی آنان شد. طی 2 سال اخیر، شرایط به وجود آمده برای موزه هنرهای معاصر از یک سو و بلاتکلیفی هنرمندان تجسمی در پی تحریم موزه از دیگر سو باعث شد تا به مدت 2 سال شاهد برپایی هیچ گونه برنامه و نمایشگاه رسمی از سوی هنرمندان خوزستان در این نمایشگاه نباشیم. اما با گذشت دو سال و با روی کار آمدن محمد جوروند به عنوان مدیرکل جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان و نقش حمایتی وی اقداماتی از سوی او جهت بازپس‌گیری موزه انجام شد تا این که سرانجام در روز هفتم اسفند 1396 مدیرکل ارشاد خوزستان در مصاحبهای با خبرگزاری ایسنای خوزستان ضمن تبریک به هنرمندان خبر از بازپس‌گیری موزه هنرهای معاصر اهواز داد و اعلام کرد طی جلسه‌ای که میان او تقوی (نماینده حقوقی وزارت ارشاد)، معاونان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، هنرمندان هنرهای تجسمی و بهره‌بردار موزه برگزار و مستنداتی که سوی هنرمندان ارایه شد، مصوب گردید موزه هنرهای معاصر اهواز پس از طی روال قانونی از بهره‌بردار فعلی پس گرفته شود؛ اتفاقی که خوشحالی هنرمندان تجسمی را درپی داشت اما هنوز به سرانجام نرسیده و اینک آنان منتظرند تا این اتفاق هر چه سریعتر به سرانجام رسد.
در این خصوص نظر تنی چند از هنرمندانی را جویا شده‌ایم که در موضوع موزه هنرهای معاصر اهواز نقش فعال داشتند. البته ایسنای خوزستان آماده انعکاس پاسخ‌های احتمالی مسؤولان ارشاد و سرمایه‌گذار موزه هنرهای معاصر اهواز در این زمینه است.
قنواتی به صراحت وعده واگذاری موزه به انجمن را داد
سیدجلال خراسانی، رییس انجمن هنرهای تجسمی خوزستان، درخصوص بازپس‌گیری موزه هنرهای معاصر اهواز از بخش خصوصی اظهار کرد: در جلسه‌ای که در تاریخ 11 مرداد 94 در تالار اجتماعات اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان برگزار شد و جلسه انتخابات هیات امنای انجمن هنرهای تجسمی استان نیز محسوب می‌شد، مدیرکل سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان به صراحت این وعده را به هنرمندان داد که موزه هنرهای معاصر به انجمن تجسمی واگذار شود تا به صورت تخصصی مورد بهرهبرداری قرار گیرد و صحبتی از بخش خصوصی یا اجرای مصوبه دولت محترم نبود.
وی ادامه داد: با صحبت‌های آقای قنواتی این تصور میرفت که اداره محترم به این نقطه نظر رسیده که مدیریت موزه را به بخش تخصصی بدهد ولی در کمال ناباوری روز بعد از آن خبری همه را شوکه کرد و آن این بود که موزه طی مزایدهای از چهارماه قبل به بخش خصوصی واگذار شده است! از همان روزهای اول بنده و هیات امنای انجمن تجسمی استان موضوع را پیگیری کردیم تا موضوع برای همه روشن شود. ما از طرفی خوشحال بودیم که شخصی پیدا شده است که در فرهنگ و هنر سرمایه‌گذاری کند و از طرفی هم نگران که چه اتفاقی دارد می‌افتد زیرا حساسیت و بازتابی که از سوی جامعه فرهنگی به خصوص هنرمندان بخش تجسمی به وجود آمده بود این نگرانی را بیشتر می‌کرد که این واگذاری بنا به چه شرایطی انجام پذیرفته و آیا بخشی که موزه به آن تحویل داده شده است صلاحیت و تخصص لازم را در اداره مکان مهمی که در واقع قلب هنری شهر اهواز است دارد یا خیر؟
انجمن تجسمی با مصوبه دولت مشکلی نداشت
رییس انجمن هنرهای تجسمی خوزستان افزود: پس از پیگیریهای متعدد مشخص شد که اداره‌کل ارشاد اسلامی خوزستان در چند ماه گذشته طبقه همکف موزه را به مزایده گذاشته و از آن جایی که براساس ادعای آن زمان مدیریت ارشاد استقبالی نشده بود، موزه طی یک قرارداد که بیشتر شبیه یک تفاهمنامه دو طرفه بود تا قرارداد با ضوابط خاص قانونی به مدت هفت سال واگذار شده است و این طور که پیدا بود موزه فقط به دلیل نداشتن هزینه نگهداری و نه بهرهبرداری تخصصی واگذار شده که البته در گفتگوها و تحقیقاتی که انجام شد مشخص شد شخصی که موزه به او واگذار شده پیمانکار و سرمایه‌گذاری فاقد تجربه و صلاحیتهای لازم است و تاکنون هیچ‌گونه فعالیت فرهنگی یا شخصی مرتبط در خصوص امور هنری انجام نداده است.
وی گفت: انجمن هنرهای تجسمی استان و هنرمندان هیچ گونه مخالفتی با مصوبه دولت و واگذاری به بخش خصوصی نداشتند بلکه با نحوه واگذاری و این که این موضوع بدون مشورت با جامعه هنری و پیدا کردن راهکار مناسب‌تر به صورت شتابزده انجام شده است مخالف بودند. عقیده بر این بود که هنر اهواز و استان از این واگذاری متضرر می‌شود.
قنواتی و منوچهری هنرمندان را متوهم و غرزن توصیف می‌کردند
خراسانی اضافه کرد: پس از این که مسجل شد در واگذاری و همین طور در شکل قرارداد ایرادهایی وجود دارد، انجمن هنرهای تجسمی به عنوان نماینده هنرمندان با انتشار بیانیه‌ای موضع و مخالفت خود را با این واگذاری به صورت شفاف اعلام کرد. تحریم دیوارهای موزه از سوی هنرمندان تجسمی که تعدادشان کم هم نبود تصمیمی بود که هنرمندان به صورت علنی در پیش گرفتند و این که تا روشن شدن ماجرا و توضیح منطقی مدیرکل سابق به آن ادامه دهند که متاسفانه نه تنها پاسخی از سوی مدیرکل وقت دریافت نکردند بلکه او در مصاحبه‌های مختلف همراه با رییس جدید موزه، هنرمندان را متوهم، غُر زن و عدهای خاص که مدام به همه چیز معترض هستند و ناآگاهند توصیف می‌کرد. همین موضوع باعث شد تا هنرمندان جلوی در موزه تجمع گسترده و اعتراضآمیزی را انجام دهند و با امضا طومار و بیانیه صدای خود را به گوش وزیر ارشاد برسانند.
"سنگ، کاغذ، قیچی" نخستین رویداد هنری ـ اعتراضی هنرمندان
وی در ادامه از برگزاری نمایشگاه "سنگ، کاغذ قیچی" در کشتی سوزیانا به عنوان اولین رویداد بزرگ تجسمی نام برد که ماهیتی هنری ـ اعتراضی داشت و خاطرنشان کرد: این نمایشگاه از سوی هنرمندان و توسط انجمن برنامه‌ریزی شد و در آن تعداد زیادی از هنرمندان شاخص و فعال استان در چهار رشته نقاشی، گرافیک، کاریکاتور و عکس شرکت و آثارشان را به این نمایشگاه که در کشتی و روی آب بود فرستادند. این در حالی بود که رویدادی در آن طرف آب در موزه به عنوان پرشین بلو یا آبی ایرانی در حال برگزاری بود که با عدم استقبال هنرمندان و مردم روبه‌رو شده بود و برعکس در این سوی آب استقبال بینظیری توسط هنرمندان و مردم از نمایشگاه سنگ کاغذ قیچی صورت گرفت.
رییس انجمن هنرهای تجسمی خوزستان افزود: به هر حال هنرمندان به اعتراض خود در غالب برگزاری نمایشگاههای مختلف تجسمی، کارگاهها و... در خارج از موزه هنرهای معاصر ادامه دادند و انجمن تجسمی هم در غالب نماینده هنرمندان، جلسات و گفتوگوهای بسیاری را از نزدیک با مسوولان اداره‌کل ارشاد اسلامی آن زمان خوزستان انجام دادند که به نتیجه مطلوب نرسیدند. از آن جا که کاملا مشخص شده بود که اداره و سیاست‌گذاری موزه برای هفت سال به شخصی واگذار شده که صلاحیت لازم را نداشت ولی همچنان به حضور او اصرار ورزیده می‌شد تا این که پیرو گفتگوهای بسیار، ارشاد و سرمایه‌گذار پذیرفتند تا انجمن تجسمی به محل موزه نقل مکان کرده و طی تفاهمنامهای این امر صورت پذیرفت و همچنین قرار بر این شد تا یک شورای سه نفره متشکل از نماینده موزه، انجمن و ارشاد موزه را مدیریت کنند که این موضوع عملا اجرا نشد و با مخالف شدید ریاست موزه روبه‌رو شد.
موزه از هویت و کارکرد اصلی خود خارج شده است
وی بیان کرد: پیرو این موضوع مراسمی هم در موزه به نام پنجگاه برگزار شد ولی عملا با عدم همکاری ریاست موزه، طرح به نتیجه نرسید در این زمان موزه عملا غیرفعال و تبدیل به رستوران شده بود؛ آن هم رستورانی که فاقد طراحی حرف‌های در شان یک موزه هنری بود و اصلا ارتباطی با کارکرد موزه نداشت. البته در این زمان برنامه‌های غیرمرتبط و غیرتخصصی زیادی در موزه برگزار می‌شد از جمله مراسمی که دور از شان و والایی نام موزه هنرهای معاصر بود و متاسفانه از هنرمندان جهت نمایشگاههای انفرادی هزینه بالایی گرفته می‌شد.
خراسانی اضافه کرد: در این مدت موزه از کارکرد واقعی و هویت اصلی خودش خارج و تبدیل به نمایشگاهی غیرفرهنگی و هنری شده بود که انجمن طبق وظیفه خود مستندات را به صورت مرتب به اداره‌کل ارشاد ارایه میداد ولی تغییری حاصل نمیشد. گویی به هر نحوی شده باید سرمایه‌گذار محترم در آنجا میماند. ستادی که از سوی انجمن تجسمی تعیین شده بود به گفتوگوها ادامه میداد ولی نتیجه دلخواه حاصل نمیشد تا این که با تغییر مدیرکل ارشاد و آمدن دکتر جوروند مدیرکل فعلی ارشاد چندین جلسه فنی و تخصصی با وی از سوی ستاد انجمن برگزار شد و او نیز قول همکاری و تلاش برای بازپس‌گیری موزه را داد.
وی با تاکید بر این که جوروند و معاونان او همکاری بسیار نزدیکی را با اعضای انجمن در این زمینه انجام دادند گفت: آنها با ارایه مستندات و پیگیری بارها اخطارهایی در خصوص نوع عملکرد موزه معاصر برای مدیریت آن فرستادند که مورد بی‌توجهی قرار گرفت. حتی در رویدادی هم که برگزار کردند هنرمندان تجسمی نه در بخش اجرا و نه در بخش نمایشگاه دیده نشدند و مشورتی هم با انجمن تجسمی صورت نگرفت. بارها به مدیر موزه از سوی انجمن این تذکر داده شده بود که برنامه‌های تخصصی باید در انجمن تجسمی طرح آن بررسی و سپس اجازه اجرا پیدا کند ولی باز با بی‌توجهی، برنامه‌هایی از جمله اکسپو بدون آن که طرح آن بررسی و کارشناسی دقیق صورت پذیرد در حال انجام بود که انجمن بر طبق وظیفه با آن برخورد لازم انجام داد.
سرمایه‌گذار موزه تسلیم خواسته به حق هنرمندان شد
رییس انجمن هنرهای تجسمی خوزستان عنوان کرد: با آمدن مدیرکل جدید، وی و معاونان او انرژی تازه‌ای به هنرهای تجسمی این شهر بخشیدند که خود قابل ستایش است. در جلسه‌ای هم که خدمت دکتر کاراندیش معاون محترم وزارت ارشاد به همراه مدیران ارشاد بودیم بحث موزه مطرح و اشکالات این واگذاری در قالب گزارشی به وی توسط بنده ارایه داده شد که آقای کاراندیش هم قول داد هیاتی برای بررسی بیشتر حتما به اهواز آیند که ظرف کمتر از دو هفته، وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون حقوقی آن وزارتخانه را جهت بررسی ادعاهای مطرح شده فرستاد که در جلسه‌ای بنده به عنوان رییس انجمن تجسمی و افراد ستاد از سوی هنرمندان حضور و دیدگاههای خود را مطرح و مستندات خود را ارایه دادیم که عمدتا حاکی از تخلفاتی بود که در اداره موزه و اجرای برنامهها در این مدت اتفاق افتاده بود و همان طور که مدیرکل محترم ارشاد گفت سرمایه‌گذار پس از بارها که قبول نمیکرد موزه را تحویل دهد این بار تسلیم خواسته به حق اداره‌کل ارشاد و انجمن تجسمی و هنرمندان شد و این بازگشت به تصویب و تایید معاون محترم حقوقی وزارت ارشاد نیز رسید و قرار بر این شد که شورای حقوقی برای برآورد و هزینه کرد موزه تشکیل و روند بازپس‌گیری آغاز شود.
وی در خصوص مکان استقرار انجمن هنرهای تجسمی نیز تصریح کرد: در گذشته این انجمن دارای مکان خاص بود. در حال حاضر هم همان طور که توضیح داده شد قرار بود انجمن در موزه استقرار یابد که با توجه به عدم همکاری ریاست حوزه و بی‌توجهی به تفاهمنامه این امر امکان‌پذیر نشد. ولی به یاری خدا با بازپس‌گیری موزه، انجمن به طور کامل در موزه هنرهای معاصر استقرار خواهد یافت و فعالیت خود را مجددا با نیروی بیشتر ادامه می‌دهد.
احداث گالری‌های هنری و تخصصی؛ نیاز شهر اهواز
خراسانی در پاسخ به این سوال که آیا برای ارایه آثار هنرمندان در خوزستان با کمبود فضای مناسب مواجه هستید عنوان کرد: بله بدون شک؛ متاسفانه فضای کافی در اهواز و استان اصلا وجود ندارد و هنرمندان گاهی سردرگم می‌شوند. اگر هنرمندان بخواهند آثار خود را بفروش برسانند باز هم نبود گالری مناسب باعث می‌شود این موضوع ممکن نشود. به نظر من نیاز هست بخش خصوصی در این بخش ورود کند و گالریهایی به صورت خصوصی برای نمایش و فروش آثار هنرمندان احداث کند. البته این انتظار از سازمان‌ها و ارگانهای دولتی و غیردولتی نیز می‌رود که بخشی از بودجه خود را، به منظور بالا بردن کیفیت هنری شهر اهواز، به ساخت گالری‌های هنری و تخصصی اختصاص دهند. موزهها جای نمایشگاه برگزار کردن نیستند و تعریف آنها مشخص است ولی با توجه به کمبود فضای ارایه فعلا چارهای نیست که در موزه هنرهای معاصر فضا در اختیار هنرمندان قرار گیرد تا آنان مورد حمایت قرار گیرند و نمایشگاهها و تولیدات خود را به نمایش و فروش بگذارند.
نگاه انجمن تجسمی ساختاری است
وی با اشاره به برنامه انجمن هنرهای تجسمی استان برای آینده موزه هنرهای معاصر و هنرمندان و فعالیت‌های آینده این انجمن خاطرنشان کرد: در خصوص موزه هنرهای معاصر باید بگویم فعالیت آن چیزی جدای از فعالیت انجمن تجسمی به عنوان یکی از بخشهای مهم تخصصی نیست. موزه در بخش مدیریت دچار مشکل بوده و این مساله هنر تجسمی استان را مدتی عقب انداخته است. قطعاً بررسی فنیتر و تخصصیتری برای اداره لازم که قرار شده است در نشستی که با مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونانش در آینده انجام می‌شود راهکارهای مختلف بررسی شود تا در عمل موزه دچار مشکل اجرایی نشود.
رییس انجمن هنرهای تجسمی خوزستان گفت: در بخش انجمن تجمسی نگاه ما ساختاری است و نه صرفا مقطعی و برای یک دوره خاص اجرایی برنامه‌های مستمر در جهت پیشرفت هنرهای تجسمی و هنرمندان جوانتر نیازمند برنامه‌ریزی خوب است و صرفا حرف زدن در مورد آن کاری از پیش نخواهد برد. ما برنامه خودمان را ارایه دادهایم و حتما پس از جاگیری در موزه بخشی از آن را اجرایی خواهیم کرد که البته بهتر است در مصاحبه دیگری مفصل آن برنامهها را توضیح دهیم ولی مطمئنا همان طور که در گذشته هم تاکید داشتم از مشورت با هنرمندان و اساتید هنرهای تجسمی در این خصوص چشمپوشی نمیکنیم و با نظر جامعه هنری پیش خواهیم رفت. دست تکتک هنرمندان را میفشاریم و از آنها میخواهیم ما را در ساختن هنرهای تجسمی این استان تنها نگذارند و در اجرای برنامهها به ما یاری برسانند چراکه بدون کمک هنرمندان محترم و عزیز هنرهای تجسمی مسلما ما هم نمی‌توانیم آن طور که باید عملکرد مناسبی داشته باشیم. انجمن هنرهای تجسمی متعلق به تمام هنرمندان تجسمی و اساتید است و یاری به آن از سوی هنرمندان نفعش برای کل جامعه هنری استان و تجسمی است.
وی اظهار کرد: هنرمندان و انجمن چیزی جدای از هم نیستند و این خود هنرمندان هستند که انجمن را اداره می‌کنند و نه کسان دیگر. اولین کاری که بایا در انجمن تجسمی استان انجام شود شروع مجدد عضوگیری از هنرمندان است و پس از آن تشکیل شوراهای تخصصی در رشته‌های مختلف، نشستهای هماندیشی با اساتید و هنرمندان، مکانهای علمی و تخصصی و کمک به تشکیل گروه‌های هنری فعال.
از هنرمندان تجسمی به دلیل عدم پاسخگویی عذرخواهی می‌کنم
خراسانی ضمن تشکر از هنرمندان تجسمی تصریح کرد: از همدلی، همبستگی، همراهی، پیگیری و صبر بیوقفه هنرمندان تجسمی استان سپاسگذاری می‌کنم و عذرخواهی می‌کنم اگر در این مدت به دلیل فشارها و پیگیریهای وسیعی که وجود داشت نتوانستم پاسخگوی مناسبی برایشان باشم و تشکر ویژه دارم از آقای دکتر جوروند مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و معاون محترم هنری وی آقای چنانی که اگر همکاری، عزم و جسارت و اراده شجاعانه آنها نبود، شاید این اتفاق مبارک نمیافتاد. باید تشکر ویژهای هم از همکارانم در انجمن هنرهای تجسمی و ستاد آن داشته باشم که اگر در کنارم نبودند و یاری و همراهی آنها نبود شاید هیچ وقت این انگیزه برای پیگیری موضوع به این مهمی برایم پیش نمی‌آمد. دستان همه آنان را میبوسم و دست یاری برای آینده انجمن تجسمی را به سوی همه هنرمندان و اساتید با احترام بلند می‌کنم.
نبود موزه طی سال‌های اخیر برای هنرمندان محسوس بود
سرور محمودی عضو انجمن هنرهای تجسمی خوزستان نیز با اشاره به این که موزه هنرهای معاصر اهواز هنوز به طور کامل پس نگرفته شده است گفت: پس از حدود دو سال تلاش در راستای باز پس‌گیری موزه، خوشبختانه هنرمندان درحال حاضر توانسته‌اند تا حدی این مرحله را پشت سر گذارند و کارهای نهایی بازپس‌گیری موزه در حال انجام است و امیدوارم این موضوع هر چه سریعتر به صورت صددرصدی انجام شود تا بتوانیم در موزه مستقر شویم چراکه زمانی می‌توانیم صحبت از بازپس‌گیری موزه به عمل آوریم که در آن جا مستقر شده باشیم.
وی ادامه داد: از آن جا که تنها مکان فرهنگی و هنری رسمی شهر اهواز موزه هنرهای معاصر است و هنرمندان تجسمی مکان دیگری جز این ندارند و از طرفی گالری خصوصی نیز در شهر وجود ندارد، نبود آن طی سال‌های اخیر بسیار برای هنرمندان محسوس بود و در واقع خیلی از فعالیت‌هایی که می‌توانست طی این مدت انجام شود به دلیل نبود موزه انجام نشد و بسیاری از محافل هنری که می‌شد آنها را برگزار کرد، برگزار نشد و در مجموع بسیاری از برنامه‌های ما محدود شد تا جایی که مجبور بودیم چندین نمایشگاه را در مکانی غیر از موزه همانند دانشگاه یا آموزشگاه‌های خصوصی برگزار کنیم.
هنرمندان در این دوسال حس می‌کردند باید این خلاء را پر کنند
عضو هیات رییسه انجمن هنرهای تجسمی خوزستان عنوان کرد: با همه اینها، معتقدیم با تمام مشکلاتی که طی این دو سال داشتیم، دوره‌ای پربار را سپری کردیم که شاید بخشی از آن به این دلیل بود که هنرمندان حس می‌کردند باید به نحوی این خلا را پر کنند.
وی افزود: از این‌رو، طی این 2 سال هنرمندان به صورت خودجوش فعالیت‌های بسیاری از قبیل برگزاری نمایشگاه انجام دادند. این در حالی که بود که حتی هنرمندانی که زیرمجموعه انجمن تجسمی نبودند به صورت مستقل فعالیت‌هایی را انجام می‌دادند و من اطمینان دارم که اگر در این 2 سال موزه در اختیار ما هنرمندان بود، این فعالیت‌ها بسیار از این هم چشمگیرتر می‌شد.
باید موزه هنرهای معاصر تهران را الگو قرار داد
محمودی با بیان این که هنرمندان تجسمی قطعا می‌توانند به لحاظ مدیریتی، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی از عهده اداره موزه برآیند تصریح کرد: هنرمندان پیش از این بارها ثابت کرده‌اند که از عهده اداره برنامه‌های فرهنگی و هنری برمیآیند؛ با وجود این باید این نکته را در نظر گرفت که هنرمندان به لحاظ مالی به حامی نیاز دارند که این حامی را می‌توان در بخشهای خصوصی یافت.
وی افزود: از برخی از بخشهای موزه می‌توان به روش صحیح بهرهبرداری اقتصادی کرد؛ کاری که در حال حاضر به نحوه بسیار بد و به واسطه رستورانی که در آن جا تاسیس شده در حال انجام است. در این زمینه می‌توان موزه هنرهای معاصر تهران و سایر مراکزی که در کشور وجود دارند را الگو قرار داد. به عنوان مثال می‌توان با کمک بخش خصوصی کتابفروشی، کتابخانه و یا کافه تریا در بخش‌هایی از موزه راه انداخت اما راه‌اندازی چنین بخش‌هایی باید با نظارت دقیق انجام شود.
رستوران در شأن موزه نیست
عضو هیات رییسه انجمن هنرهای تجسمی خوزستان گفت: یکی از مشکلاتی که ما با رستوران احداث شده در موزه هنرهای معاصر اهواز داریم این است که این رستوران در شأن موزه هنرهای معاصر نیست و آن فضا بسیار می‌توانست بهتر مورد استفاده قرار گیرد.
وی با بیان این که بهترین رستوران‌ها در منطقه کیانپارس و سایر نقاط اهواز وجود دارند اضافه کرد: مکانی که در آن رستوران احداث شده است، می‌توانست بسیار بهینه‌تر مورد استفاده قرار گیرد چراکه فردی که قصد تفریح یا شام خوردن دارد قطعا با وجود رستوران‌های عالی در سطح شهر به این رستوران نخواهد آمد. بنابراین این محل باید محلی مختص هنرمندان باشد و یکی از برنامه‌های ما نیز این است که این مکان را در صورت بازپس‌گیری به مکانی برای خود هنرمندان تبدیل کنیم. در حال حاضر هنرمندان در کافه گالری 28 به دور یکدیگر جمع می‌شوند و اگر این جمعیت در موزه دور هم جمع شوند، به لحاظ اقتصادی نیز بسیار می‌تواند مثمرثمر باشد.
برنامه‌های زیادی برای موزه داریم
این نقاش خوزستانی تاکید کرد: ما با بخش خصوصی و خصوصی‌سازی هیچ مشکلی نداریم بلکه می‌گوییم این خصوصی‌سازی باید به شکل صحیح اجرا شود چراکه هر محلی را نمی‌توان به دست هر کسی سپرد.
وی بیان کرد: چنانچه کارهای بازپس‌گیری موزه به صورت کامل اجرا شود، برنامه‌های زیادی را برای آن خواهیم داشت که از جمله آنها میتوانم به ایجاد خانه نقاشان، خانه گرافیک و خانه کاریکاتور اشاره کنم. ضمن اینکه در تمام فعالیت‌ها قرار است از خود هنرمندان استفاده شود. همچنین بنا است روزهای مختلفی در هفته را در اختیار رشته‌های مختلف، تشکل‌ها و انجمن‌ها قرار دهیم تا در آن جا نشست برگزار کنند.
محمودی افزود: همان گونه که گفتم ما هنرمندان برنامه‌های بسیاری برای موزه داریم که به محض این که در آن جا مستقر شویم، اعلام برنامه خواهیم کرد و مرحله به مرحله برنامه‌های خود را ارایه خواهیم داد.
شرایط باید طوری باشد که هم هنرمندان و هم سرمایه‌گذار منتفع شوند
وی خاطرنشان کرد: قرار بر این است که انجمن تجسمی در خود موزه مستقر شود و در عین حال آن جا را نیز مدیریت کند و برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های موزه نیز همگی با انجمن باشد. این در حالی است که براساس مذاکرات و صحبت‌های صورت گرفته قرار بر این شده است که چنانچه بخش خصوصی نیز وارد کار شد، با مشاوره وکلا و افراد اطراف انجمن باشد تا خدای ناکرده بار دیگر سوءاستفاده‌ای از موضوع نشود. در واقع انجمن هنرهای تجسمی مدیریت خواهد کرد که چه کسانی وارد شوند، چه کسانی بهره ببرند و سود کار چه گونه به دست هنرمندان برسد.
عضو هیات رییسه انجمن هنرهای تجسمی خوزستان اضافه کرد: به طور کلی شرایط باید به گونه‌ای رقم بخورد که هم هنرمندان و هم سرمایه‌گذار منتفع شوند چراکه سرمایه‌گذار اگر سود نکند قطعا نمی‌ماند و به سرمایه‌گذاری خود ادامه نخواهد داد.
امیدواریم تغییر و تحول هرچه سریعتر انجام شود
رضا دیلمی، عضو ستاد انجمن تجسمی خوزستان نیز در باب فعل و انفعالات صورت گرفته در بازپس‌گیری موزه هنرهای معاصر اهواز با اشاره به دیداری که تیم مذاکره‌کننده با معاون حقوقی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی داشتند به خبرنگار ایسنای خوزستان گفت: هنگامی که ما مشکلات قراردادی در واگذاری موزه و همچنین آسیب‌هایی که طی 2 سال گذشته به هنرمندان و نسل‌های آینده هنری وارد شده بود را برشمردیم، آقای تقوی گفت: "اجازه دهید نبش قبر نکنیم و به عقب باز نگردیم و رو به جلو حرکت کنیم زیرا باید روال معیوبی را که اتفاق افتاده است تصحیح کنیم." به همین دلیل من نیز ترجیح می‌دهم در حال حاضر که مشکل در شرف حل شدن است به عقب بازنگردم و امیدوار باشم که این تغییر و تحول هر چه سریعتر انجام شود تا هم اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان نقش پدری خود را ایفا کرده باشد، هم هنرمندان استان به کار خود بازگردند و هم این که بهره‌بردار موزه که به گمانم طی این مدت بسیار آسیب دیده و خسته شده ضررش جبران شود و بتوانیم حتی اگر شد از این به بعد از او در راه صحیح کمک بگیریم.
در باغ سبز نشان داده بودند!
وی در پاسخ به این سوال که آیا واقعاً باز هم از سرمایه‌گذار کنونی در اداره موزه کمک خواهید گرفت بیان کرد: چرا که نه!؟ وقتی همه ما به این امر واقفیم که حوزه فرهنگ نیاز به اسپانسر، همیاری و سرمایه‌گذار دارد چه اشکالی دارد که از کسی که طی 2 سال گذشته با وضعیت فرهنگی استان آشنا شده است و از طرفی علاقه‌مند به ورود به کار است به شکل درست کمک گرفته شود؟
این کارشناس فرهنگی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که آیا خود سرمایه‌گذار حاضر به همکاری با هنرمندان تجسمی خواهد بود عنوان کرد: من به این موضوع اعتقاد ندارم که طی 2 سال گذشته سرمایه‌گذار موزه مورد هجمه هنرمندان بوده باشد بلکه نوک پیکان حمله هنرمندان، اداره ارشاد آن هم به دلیل تخلفات آنها بود وگرنه سرمایه‌گذار که بر اساس قول‌هایی که به او داده بودند و به قول معروف "در باغ سبز نشان او داده بودند" آمد و در این ماجرا اسیر شد، زیان بسیاری دید و نتوانست درآمدی هم کسب کند و هر چقدر نیز هزینه کرد به جایی نرسید که به نظر من ناشی از تجربه کم او در این زمینه بود.
وی اظهار کرد: من امیدوارم سرمایه‌گذار موزه به شرط آن که از راه درست و صحیح وارد شود بار دیگر در آینده با بدنه هنری شهر همکاری کند تا خودش نیز از این موضوع منتفع شود و راه را برای سایر سرمایه‌گذاران باز کند. شاید این باعث شود سرمایه‌گذاران از فعالیت در هنر دیگر نترسند. فضای فرهنگی ـ هنری واقعاً فضای دهشتناکی نیست و اگر سرمایه‌گذاران از راه صحیح وارد آن شوند هم از لذت معنوی آن برخوردار خواهند شد و هم از لذت و سود مادی آن.
اصل حرکت هنرمندان در بازپس‌گیری موزه به زبان هنر بود
عضو تیم مذاکره‌کننده باز پس‌گیری موزه هنرهای معاصر اهواز در خصوص تلاش‌هایی که طی دو سال اخیر از سوی هنرمندان جهت پس گرفتن موزه انجام شد تصریح کرد: در این مدت جلسات، صحبت خصوصی با مدیرکل سابق و فعلی ارشاد، مذاکره با افراد تأثیرگذار شهر همانند معاون استاندار و خود استاندار انجام شد اما گذشته از اینها اصل حرکت هنرمندان در راستای بازپس‌گیری موزه، به زبان هنری بود. این زبان هنری در قالب برگزاری نمایشگاههایی همچون سنگ، کاغذ، قیچی نمود پیدا کرد که به زبان گویا می‌گفت فقط هنرمندان هستند که می‌توانند موزه را به مکانی فرهنگی تبدیل کنند و دیوار به تنهایی کارایی ندارد.
وی اضافه کرد: همچنین از جانب هنرمندان، یک حرکت کلی با تصویرسازی، کاریکاتور کشیدن و مقاله‌نویسی اتفاق افتاد، چندین نمایشگاه نیز همانند بزرگداشت هفته گرافیک از سوی هنرمندان با این رویکرد برگزار شد که بگوییم هنرمندان در حال فعالیت هستند و باید ارتباط هنرمندان با مسوولان برقرار شود.
عضو ستاد انجمن تجسمی خوزستان خاطرنشان کرد: پیرو این مسایل، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان متوجه این خلاء شد و پیشنهاد همکاری با شرایط صحیح را داد. این همکاری با شرایط صحیح این بود که مدیریت بخش فرهنگی و هنری موزه هنرهای معاصر به دست هنرمندان سپرده شود. بنابراین قرار شد جمعی سه نفره متشکل از یک نماینده از ارشاد، یک نماینده از انجمن هنرهای تجسمی و یک نماینده از طرف بهره‌بردار موزه ایجاد شود و این جمع کار سیاست‌گذاری برای موزه را ترتیب دهند.
وی ادامه داد: هنرمندان این را پذیرفتند و در پنجم مرداد 95 برنامه‌ای به نام "پنجگاه" را ترتیب دادند و در موزه هنرهای معاصر گردهم آمدند و بیانیه‌ای را ابلاغ کردند مبنی بر این که "اگرچه با جنس واگذاری موزه مخالف هستیم ولی با بخش خصوصی مخالف نیستیم و اتفاقاً به آن نیاز هم داریم."
بعد از "پنجگاه" هیچ اتفاق مثمرثمری رخ نداد
این فعال فرهنگی اضافه کرد: متأسفانه پس از برگزاری برنامه پنجگاه و دستی که به صمیمیت از سوی هنرمندان دراز شد، هیچ اتفاق مثمرثمری رخ نداد و درهای موزه همچنان روی جلسات انجمن هنرهای تجسمی بسته ماند و پیشنهادهای ما نیز رد می‌شد و می‌توان گفت آن اعتمادی که لازم بود به وجود نیامد. کار نیز به جایی رسید که سعی کردیم دامنه اعتراضات خودمان را بالا ببریم که در نهایت این اعتراضات منتهی به جلسه‌ای شد که چندی پیش با حضور مدیرکل فرهنگ ارشاد اسلامی خوزستان و معاون حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد و امیدواریم که این جلسه به ثمر بنشیند و کارهای نهایی واگذاری موزه به هنرمندان هرچه سریعتر انجام شود.
سازوکار برای بخش خصوصی باید تعریف شود
وی عنوان کرد: در جلسه‌ای که برگزار کردیم نظر جمع این بود که این بار اشتباهات قبل و اشتباهات پیشینیان را تکرار نکنیم و برای آینده کار گروهی تشکیل شود و به صورت علمی از تجربیات دیگر جاها نیز استفاده شود. هنرمندان نمی‌توانند از مکانی مانند موزه کسب درآمد کنند زیرا هزینه‌های اداره موزه بالا است. به همین دلیل باید سازوکاری تعریف شود تا بخش خصوصی وارد شود و درآمدزایی برای خود و حفظ شرایط موزه را نیز مدنظر قرار دهد و در عین حال سیاست‌گذاری فرهنگی را نیز افراد هنرمند به دست گیرند و آن را انجام دهند.
دیلمی ابراز امیدواری کرد: قدم اول که بازپس‌گیری موزه به صورت کامل و افتادن به روال صحیح است انجام شود تا تصمیمات بعدی نیز اتخاذ شود.
موزه به جمعه بازار و بازار دستفروشان تبدیل شده بود
همچنین محمود گل دیگر عضو مذاکره‌کننده جهت بازپس‌گیری موزه نیز خاطرنشان کرد: پس از واگذاری غیرکارشناسی موزه به بخش خصوصیِ فاقد شرایط و نامتخصص، هنرمندان و در رأس آن انجمن هنرهای تجسمی اعتراضات خودشان رو در قالب جلساتی به گوش مدیرکل وقت ارشاد اسلامی استان رساندند که متاسفانه هیچ همکاری انجام نشد و درخواستهای تشکیل جلسات بعدی ما نیز برای بیان حرفهایمان با بیپاسخی و بی‌توجهی وی مواجه شد.
وی افزود: از این رو، با اعلام تحریم موزه هنرهای معاصر که تبدیل به محلی برای برپایی نمایشگاههایی به سبک جمعه بازار و بازار دستفروشان شده بود، هنرمندان تصمیم به رساندن پیام اعتراض خود از این راه شدند.
در جا ایستادن در ذات هنرمندان نیست
گل عنوان کرد: از آن جا که روح هنر و هنرمندان خوزستانی همچون رود کارون همیشه در حرکت و جاری است و سکون و درجا ایستادن در ذات آنها نیست نمایشگاه تجسمی "سنگ، کاغذ، قیچی" را با همکاری بخش خصوصی در رشته‌های گرافیک، نقاشی، کاریکاتور و عکاسی در مکان کشتی تفریحی بر رود کارون برگزار کردند.
وی افزود: برگزاری مراسم هفته گرافیک در قالب سمینار و نمایشگاه آثار نیز از جمله برنامه‌های بزرگی بود که به دور از دیوارهای موزه معاصر اهواز در دانشگاه چمران توسط جمعی از طراحان گرافیک و مشارکت بخش خصوصی برگزار شد.
این گرافیست خوزستانی گفت: از دیگر برنامه‌های اعتراضی هنرمندان می‌توان به تجمع در مقابل موزه و امضای طوماری اعتراضآمیز خطاب به وزیر فرهنگ و ارشاد وقت یعنی آقای جنتی اشاره کرد.
فضای مجازی و فضاهای عمومی جور عدم همکاری ارشاد و مدیریت موزه را کشیدند
وی ادامه داد: بر خلاف مصاحبه و تعهدی که آقای قنواتی مبنی بر عدم دریافت وجه برای نمایش آثار هنرمندان در مکان موزه گفته بود و نیز عدم پایبندی مدیریت موزه به این تعهد، هنرمندان به ناچار با خلاء فضا و دیوار برای نمایش آثار مواجه شدند و طی این مدت فضای مجازی، گالری‌های خصوصی و فضاهای عمومی مثل کشتی تفریحی سوزیانا و کافه ٢٨ سینما هلال جور عدم همکاری ارشاد و مدیریت موزه را برای نمایش آثار هنرمندان کشیدند.
عدم همکاریها مزیتهایی را به دنبال داشت
این هنرمند خوزستانی با بیان این که در حال حاضر قطعا با کمبود فضای مناسب و تخصصی برای نمایش آثار مواجه هستیم عنوان کرد: خوشبختانه این عدم همکاریها مزیتهایی را نیز به دنبال داشت و باعث کشف پتانسیلهای دیگری از این حیث شد. نمایش آثار در فضاهای عمومی و بردن هنر تجسمی در دل مردم این مزیت را داشت که هنرمندان با مخاطبان و مردم ارتباط نزدیک‌تری پیدا کنند اما به هر حال امکانات تخصصی لازم و بایسته بیشتری برای برگزاری نمایشگاه و یا گالری لازم هست که متاسفانه جامعه هنری بزرگ خوزستان از آن محروم است.
زمانهایی که می‌توانست صرف خلق اثر شود صرف اعتراض شد
وی گفت: امیدوارم طبق قول مدیرکل محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، دکتر جوروند، روند واگذاری موزه به هنرمندان با سرعت بیشتری انجام شود زیرا ما زمان بسیاری را از دست دادیم؛ زمانهایی که می‌توانست صرف خلق اثر و هنر شود صرف اعتراض و تحریم شد. امیدوارم با به ثمر نشستن سریعتر این واگذاری بتوان زمانها و فرصتهای از دست رفته را با کمک همه هنرمندان و دلسوزان فرهنگ و هنر خوزستان جبران کرد.
گزارش از: جواد خراسانی (خبرنگار ایسنای خوزستان)
