آیا دیپلماسی اقتصادی در خوزستان و کشور بازار قطر را هم از دست می‌دهد؟

/لزوم ورود تجاری برای انجام صادرات به قطر/فرصت را به رقیبان ندهیم

فاصله کوتاه کشورایران و قطر یک فرصت دیگری برای در دست گرفتن بازار تجاری است و انتظار می‌رود اتاق‌های بازرگانی خوزستان و دیپلماسی خارجی بیش از پیش با شناسایی فرصت‌های این کشور، پیش از ترکیه به عنوان رقیب گام بردارد.

به گزارش خبرگزاری فارس از اهواز، بدون شک سیاست‌های جهانی و منطقه‌ای کشورها حول محور فرصت و منافع می‌گردد، در این میان کشوری موفق‌تر است که سیاست خود را بر اساس فرصت پیش آمده بر اساس زمان و مکان تنظیم کند.

تجربه نشان داده است، در این مقوله سیاست‌های اقتصادی در کشور و در استان به دلایل مختلف از جمله تعرفه بالای صادرات، مشکلات گمرگی، تامین امنیت کالا، امور اجرایی، بهداشت و قرنطینه کالا، تاخیر در تمدید ویزای تجار و... فرصت‌ها را یکی پس از دیگری از دست داده است.

*سیاست‌های غلط اقتصادی مانع شریک اول تجاری شدن عراق شد

تغییرات سیاسی کشور عراق و حاکم شدن تدریجی امنیت بر فضای این کشور می‌توانست سهم قابل توجهی از بازارهای عراق را به تولیدات ایرانی اختصاص دهد، اما آیا با حضور کشورهای توسعه یافته که برای لحظه به لحظه زمان اقتصادی خود در مقابل بازار میلیاردی عراق برنامه دارند جایی برای رقابت کالای ایرانی باقی می‌ماند؟ کالاهایی که یا تولید آنها به شیوه سنتی است و یا ماشین‌آلات و مدیریت آنها به روز است.

اکنون استراتژی دولت عراق بر این اساس است که به میزان درآمد ناشی از فروش نفت حجم وابستگی این کشور به دلیل تغییرات گسترده در شرایط بازسازی و بهسازی افزایش یافته است.

کشور ما به‌دلیل برخی سیاست‌های اقتصادی غلط هیچ‌وقت نتوانست شریک اول تجاری کشور عراق باشد، اما حضور مقتدرانه کشور چین سال‌هاست مقتدرانه برجستگی‌های اقتصادی خود را حتی در تصمیمات سیاسی عراق غالب کرده است.

در واقع به جرات می‌توان گفت اژدهای زرد از تحریم‌هایی که به نوعی می‌توان گفت اقتصاد ما را فلج کرده است به نفع خود در تسلط بر بازارهای عراق استفاده کرد، این در حالی است که ایران به دلیل برخورداری از مرزهای کوتاه زمینی با کشور عراق بسیاری از هزینه‌های حمل و نقل را که کشور چین و ترکیه در صادرات کالا های خود به کشور عراق متحمل می‌شدند، را ندارد و این به تدریج اقتصاد داخلی کشور را از گردونه رقابت در بازارهای همسایه حذف خواهد کرد.

* از دست دادن بازار روسیه به‌دلیل عدم تخصص وزارت جهاد و صنعت در دولت

به دنبال اختلافات کشورهای روسیه و ترکیه در سال 94 و پس از سرنگونی جنگنده روسی توسط ترک‌ها که سبب قطع روابط دیپلماتیک و تحریم اقتصادی ترکیه از سوی روسیه شد، نه بخش دولتی و نه بخش خصوصی نتوانستند از این فرصت پیش آمده استفاده کنند و جایگزین شریک ترکیه‌ای در کشور روسیه شوند.

این در حالی است که عمده اقلام صادراتی ترکیه به روسیه محصولات کشاورزی بود و از آنجایی‌که کشاورزی در شمال کشور از مرغوبیت بالایی برخوردار است می‌توانست رقیب و جایگزین خوبی برای محصولت ترکیه باشد، اما سستی و عدم تجربه و تخصص مدیران دولت یازدهم در حوزه وزارت جهاد کشاورزی و صنعت و معدن نه تنها این فرصت تاریخی از بین برد و کشور ترکیه را بار دیگر به بازار روس‌ها بازگرداند بلکه حجم این بازگشت به حدی بود که پس از گذشت چند ماه از این اختلافات توافقنامه تجارت آزاد بین این دو کشور منعقد شد.

متاسفانه سیاست‌های اقتصادی کشور ما به نحوی پیش می‌رود که اختلافات داخلی و خارجی کشورهای همسایه برای آن حکم  هشدار اقتصادی را دارد که پس از به صدا در آمدن آن مدیران اقتصادی از خواب بیدار شده و بر روی خرابی کشورهای دیگر تصمیمات اقتصادی خود را پیاده می‌کنند و دقیقا زمانی اقدام می‌کنند، که سر و کله کشور رقیب با تکنولوژی پیشرفته و برخورداری از کالاهایی با قابلیت رقابت پیدا شده است.

اکنون با وجود اینکه دیپلماسی کشور ایران پیشنهاد گفت‌و‌گو را برای حل مشکل قطر با کشورهای دیگر داده است، اما به تحریم‌های این کشور از سوی کشورهای عربی به نگاه فرصت اقتصادی نگاه می‌کند، این در حالی است که تجربه ثابت کرده است که اختلافات کشور‌های عربی هیچ گاه طولانی نشده است.

*بازار قطر یک فرصت در کنار بازار عراق و در مقابل با بازار روسیه است

به طور حتم فاصله کوتاه مابین کشور ایران و قطر یک فرصت دیگری است، در کنار بازار عراق و در برابر با بازار روسیه است، اما نمی‌توان روی بازار قطر به مانند بازار عراق حساب کرد، چرا که همان‌طور که گفته شد تجربه ثابت کرده است اختلافات ما بین کشورهای عربی اغلب کوتاه بوده است و برای اینکه تجربه مانند اختلافات روسیه و ترکیه  برای ما تکرار نشود انتظار می‌رود اتاق‌های بازرگانی خوزستان و دیپلماسی خارجی بیش از پیش با شناسایی فرصت‌های  قطر، پیش از ترکیه به عنوان رقیب گام بردارد.

 با توجه به اینکه قیمت‌های ما  نمی‌تواند رقابتی باشد، بنابراین به منظور رقابتی کردن نرخ‌های صادراتی  باید تدابیر ویژه اندیشیده شود، و از آنجایی‌که فرصت قطر  یقیناً طولانی نخواهد بود، در آینده باید دید آیا هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی مدیران اقتصادی در خوزستان به نحوی خواهد بود که محصولات خوزستانی به منظور حفظ بازار از دست رقیبان دامپینگ نشوند و جایگزین خوبی برای محصولات غذایی عربستان و امارات در کشور ثروتمند و مدرنی چون قطر باشد باشد.

======================

گزارش: عاطفه اسماعیلی منش