هزاران تن چغندر شوش در خطر نابودی

قمر در عقرب کارخانه بیستون/

وقفه در فعالیت کارخانه قند بیستون کرمانشاه محصول چغندر کشاورزانِ غرب کرخهِ شوش را با خطر نابودی مواجه کرده است.

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری فارس خوزستان از شوش، همه چیز از سال 93 شروع شد؛ کارخانه قند بیستون کرمانشاه برای اولین بار در تاریخ فعالیت خود کشت چغندر پاییزه را در مناطق گرمسیری کشور آغاز کرد.

در این سال زراعی بیش از هزار و 200 هکتار در خوزستان و 100 هکتار هم در نواحی گرمسیری کرمانشاه زیر کشت چغندر رفت.

این در حالی بود که تا دی‌ماه همان سال، 65 درصد از مطالبات کشاورزانی که چغندر خود را به کارخانه قند بیستون تحویل داده بودند توسط این کارخانه پرداخت نشده بود.

تنها یک سال پس از اجرای این طرح نیز، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، انعقاد قرارداد چغندرکاران خوزستانی با کارخانه‌ بیستون را تنها باعث ایجاد محدودیت‌های شدید برای چغندرکاران استان خود عنوان کرد و گلایه‌مندی خود را در این ارتباط ابراز داشت.

خسرو شهبازی ظرفیت فعلی کارخانجات قند استان کرمانشاه را پاسخگوی حجم چغندرهای تولیدی نمی‌دانست؛ وی در همان زمان در گفت‌وگو با برخی رسانه‌ها حتی از نیاز استان خود به احداث دو کارخانه قند دیگر با ظرفیت هر کدام 150 هزار تن سخن گفت.

شهبازی در این ارتباط تصریح کرد که «در استان کرمانشاه دو کارخانه قند اسلام آبادغرب و بیستون را داریم که این دو کارخانه به نسبت چغندرهای تولیدی استان ظرفیت پایینی دارند».

*ادامه انعقاد قراردادها

در این میان با وجود مشکلات مالی و ظرفیت‌ پایین و گلایه‌مندی چغندرکاران بومی کرمانشاه اما این کارخانه باز هم طرح انعقاد قرار داد با چغندرکاران در شمال خوزستان را ادامه داد.

در سال 94 در حالی که کارخانجات قندی در استان خوزستان برای دریافت محصولات چغندرکاران وجود نداشت، مدیر جهاد کشاورزی شوش خبر از انعقاد قرارداد کشت 707 هکتاری چغندر قند در این شهرستان با کارخانه قند بیستون داد.

در همان سال به طور کلی یک هزار و 670 هکتار از اراضی شوش به کشت چغندرقند اختصاص داده شد؛ در سال 95 این میزان به سه برابر افزایش پیدا کرد؛ به عبارتی دیگر معادل کل سطح زیر کشت چغندرقند استان خوزستان در سال 94، در کشت زراعی سال 95- 96 در شهرستان شوش کشت شده است.

این در حالی است که چغندرکاران غرب کرخه از توابع شوش در شمال خوزستان می‌گویند که چند روز است کارخانه بیستون که طرف قرارداد آنهاست محصول زراعیشان را تحویل نمی‌گیرد.

*هزاران تن چغندر در خطر نابودی  

برجای ماندن چغندر، هاله ابهام در تحویل این محصول به کارخانه بیستون و در کنار آن گرمای شدید باعث شده است تا این محصول کشاورزی در غرب کرخه با توجه به ماهیت خود و شرایط جغرافیایی یا خراب شده و یا دچار افت شدید در کیفیت شود.

این حال و روز کشاورزان و چند صد هکتار از چغندر پاییزه در این منطقه است که خطر از بین رفتن و خسارت‌های به دنبال آن آنها را تهدید می‌کند؛ براساس گزارش‌های رسیده ظرفیت اسمی پایین کارخانه بیستون، مشکل فنی و به حداقل رسیدن ظرفیت آن به حدود هزار تن در روز، و مشکل هماهنگی‌ در فرآیند تحویل از جمله عوامل بر زمین ماندن محصول چغندر قند در غرب کرخه شوش عنوان می‌شود.

این در حالی است که از دیگر کارخانه‌های قند کشور که در شمال خوزستان با چغندرکاران قرارداد منعقد کرده‌اند تاکنون گزارش مشابهی دریافت نشده است.

*اگر کارخانه قند شوش راه‌اندازی می‌شد ...

در این میان اهمیت موضوع کارخانه قند بیستون و چغندرکاران غرب کرخه تا جایی پیش رفت که واکنش مدیر بخش کشاورزی کارخانه قند شوش و عضو انجمن صنفی کشاورزان این شهرستان را نیز به دنبال داشت؛ ابوذر دیناروند در این ارتباط از نهایت تلاش عوامل اجرایی کارخانه برای راه‌اندازی قریب‌الوقوع آن و برطرف کردن مشکل برجای ماندن محصول چغندر قند خبر داد.

وی در این ارتباط به خبرنگار فارس در شوش گفت: در گفت‌وگویی که با عوامل کارخانه قند بیستون در تهران داشتیم مقرر شد که از فردا چهار‌شنبه با رفع مشکلات موجود تحویل محصول چغندرکاران طرف قرارداد با این کارخانه در شهرستان شوش از سرگرفته شود.

این چغندرکار نمونه کشور افزود: ما نیز به همراه عوامل مربوطه در خانواده کشاورزی شهرستان تلاش می‌کنیم تا در صورتی نیاز بتوانیم حجم تولیدی چغندر در این شهرستان را در کارخانه قند شوش در صورت راه‌اندازی قریب‌الوقوع، و یا کارخانه‌های قند دیگر منتقل کنیم و از نابودی احتمالی این محصول و ضرر کشاورزان جلوگیری کنیم.

این در حالی است که اگر دولت اقساط بازسازی کارخانه قند شوش را در زمان پیش‌بینی شده اختصاص می‌داد این کارخانه از اوایل سال جاری به بهره‌برداری می‌رسید و امکان رفع بخش اعظمی از این مشکلات مهیا می‌شد.

*ضرورت احداث کارخانه قند

کارخانه قند بیستون در شهر بیستون از توابع شهرستان هرسین استان کرمانشاه، در 30 کیلومتری شهر کرمانشاه و در مجاورت کوه بیستون واقع شده است؛ ظرفیت اسمی کنونی آن تنها 2000 تن چغندر در شبانه روز است.

ظرفیت پایین کارخانه قند بیستون، مشکلات مالی و پذیرفتن مسؤولیت عقد قرار داد با چغندرکاران شمال خوزستان شاید به قیمت یک تعامل «باخت – باخت» برای طرفین قرارداد خاتمه پیدا کند.

این در حالی است که ظرفیت کشت چغندر پاییزه در شوش و در کنار آن مشکلاتی که جامعه چغندرکار این شهرستان را تهدید می‌کند، ضرورت احداث چند کارخانه قند را در شهرستان شوش دوچندان کرده است.

به گزارش خبرگزاری فارس، «ضرورت کنترل دستگاه‌ها وشیوه‌های تعیین عیار و افت چغندر در کارخانه‌های مختلف»، «کمبود کامیون برای حمل چغندرقند» و «چگونگی محاسبه وجه چغندرقند پاییزه و پرداخت مطالبات چغندرکاران» از دیگر دغدغه‌های این کشاورزان در شهرستان شوش به شمار می‌روند.

-----------------------------------

گزارش از عارف شریفی صرخه