به گزارش ایسنا - دکتر غلام‌رضا شریعتی در سمینار آموزشی مقابله با سیلاب و ریزگردها که امروز، ۱۴ اردیبهشت‌ماه در گیت بوستان اهواز برگزار شد، اظهار کرد: پدیده گردوغبار مسأله‌ای است که در حال حاضر در خوزستان با آن مواجه هستیم که از یک سو مسأله‌ای زیست‌محیطی است و از سوی دیگر سلامت مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی با اشاره به علل بروز پدیده گردوغبار و شکل‌گیری کانون‌های گردوغبار در خوزستان، نقش عوامل انسانی در بروز این پدیده را بیشتر از عوامل طبیعی دانست و تصریح کرد: دستکاری‌های بشر در طبیعیت و اقلیم خوزستان عامل اصلی بروز این پدیده است؛ آنچه به اثبات رسیده این است که عوامل انسانی سهم و درصد بیشتری از عوامل بروز پدیده گردوغبار در خوزستان را دارند و عوامل انسانی نسبت به عوامل طبیعی، اصلی‌تر هستند.
استاندار خوزستان ادامه داد: همزمان با احداث سدهای بزرگ روی رودخانه کرخه، مارون و زهره دوره خشکسالی در خوزستان آغاز شد. این سدها بر مبنای مجاسبات بارشی 40 سال یا 50 سال زمان خود احداث شدند که آن زمان هنوز با خشکسالی مواجه نشده بودیم. این سدها آورد رودخانه‌های استان را اساسا دستخوش تغییراتی جدی کرد.
شریعتی با انتقاد از مدیریت منابع آبی، عنوان کرد: مدیریت منابع آبی آن‌گونه که باید می‌بود، شکل نگرفت و فشارهای سیاسی و اجتماعی بر مدیریت کارشناسی منابع آب باعث ممانعت از مدیریت علمی منابع آبی شد و از این نظر هم با مشکل گردوغبار مواجه شدیم.
وی بیان کرد: در گذشته بارندگی‌ها در خوزستان باعث ایجاد تالاب‌های فصلی، پر شدن تالاب‌ها و آبگیر شدن بخشی از اراضی می‌شد، اما پس از احداث سدها و کمبود بارندگی، تمامی این روندها به کلی قطع شد و آن دسته از اراضی که در گذشته به علت آبگیر بودن مانع از بروز پدیده گردوغبار می‌شدند، با وزش باد جزیی و متوسط شاهد خیزش گردوغبار از این اراضی هستیم.
استاندار خوزستان به منشا و عوامل خارجی پدیده گردوخاک در خوزستان اشاره کرد و گفت: برخی گفته‌اند که مسأله ریزگردهای خوزستان به مسأله‌ای ملی تبدیل شده اما متعقدم که ریزگردها مسأله‌ای ملی و منطقه‌ای است و همه باید به اصلاح این روند کمک کنیم و در وهله اول به حل مشکلات کانون‌های داخلی و سپس به کمک کردن برای حل منشاهای خارجی بپردازیم.
شریعتی با تأکید بر اهمیت مدرنیزه کردن کشاورزی برای مهار پدیده ریزگردها و تأمین حق‌آبه تالاب‌ها اظهار کرد: اگر خواهان حفظ وضعیت موجود کشاورزی، تأمین حق‌آبه تالاب‌ها، استفاده بهینه از سدهای موجود و جلوگیری از بروز ریزگردها هستیم، راهی جز مدرنیزه کردن کشاورزی، اصلاح روش‌های آبیاری و کشاورزی و استفاده بهینه از منابع آبی موجود در مصارف کشاورزی و بازگردانی زه‌آب‌های کشاورزی برای استفاده مجدد نداریم.
وی با بیان اینکه قطعا دستکاری در محیط زیست بحران‌های خاص خود را به‌دنبال دارد، تصریح کرد: افزایش تولید و ثروت با مواجه کردن سلامت جامعه با مخاطرات هیچ ارزشی ندارد؛ بنابراین حفظ محیط زیست، تأمین حق‌آبه تالاب‌ها و ایجاد فضای بهتر برای زیست سالم تر، اولویت اصلی در خوزستان است و دولت بر این امر تأکید دارد.
استاندار خوزستان با تأکید بر اصرار دولت بر تأمین حق‌آبه استان، عنوان کرد: آبگیری بخش عمده‌ای از تالاب هورالعظیم حل شده است و برای دو نقطه‌ای که فاقد آب هستند نیز تا خردادماه به شرکت‌های نفتی جهت رفع موانع آبگیری بخش خشک تالاب مهلت داده‌ایم.
شریعتی ادامه داد: اگر نفت ثروت ملی است و باید در حفظ آن تلاش کنیم، این مجموعه باید در مهلت مقرر به تعهد خود عمل کند و از منطقه بیرون برود. در غیر این صورت هیچ فرصت دیگری نداریم که به نفت بدهیم. ما خواهان تأمین حق‌آبه سایر تالاب‌های خوزستان نظیر تالاب میانگران ایذه، تالاب شادگان و سایر تالاب‌های استان هستیم.
وی با اشاره به تنش آبی در حوضه زهره، اظهار کرد: علت شکل‌گیری کانون فعال گردوغبار در هندیجان، احداث سد کوثر همزمان با کاهش آورد رودخانه زهره است. آورد این رودخانه از 2 میلیارد و 700 میلیون مترمکعب به 900 میلیون مترمکعب در سال رسید و کاهش جدی پیدا کرد. از سوی دیگر هم موجب بروز مشکلات جدی برای مردم به علت عدم امکان کشاورزی و همچنین بروز پدیده ریزگردها از ناحیه هندیجان شد. باید در این زمینه اقدامات جدی‌تری صورت گیرد.
استاندار خوزستان با اشاره به طرح فعلی دولت در عرصه‌های فوق بحرانی ریزگردها در استان، گفت: دولت به طور جدی جهت مقابله با ریزگردها وارد کار شده است و کانال آبی به طول 47 کیلومتر و عرض 50 متر برای انتقال آب 20 مترمکعب بر ثانیه به عرصه‌های فوق بحرانی ریزگردها در جنوب شرق اهواز در حال احداث است.
شریعتی افزود: همچنین در ۲ ماه گذشته پنج هزار هکتار از این کانون‌ها نهال‌کاری شده که به‌علاوه یک هزار و ۲۰۰ هکتار مجموعه نهال‌کاری شرکت نفت به ۶ هزار و 200 هکتار می‌رسد.
