چرایی تفکیک حوزه انتخابیه ایذه و باغملک

حسین حیدری

بر اساس اصلاحیه قانون اساسی که اصل 64 این قانون نیز مورد اصلاح قرار گرفت هر ده سال یکبار می بایست 20 نماینده به تعداد نمایندگان مجلس شورای اسلامی اضافه می شود که در سال78 با تصویب مجلس پنجم، این اصل قانون اساسی با افزایش تعداد نمایندگان مجلس ششم از 270 نماینده به 290 نماینده اجرا گردیده که در آن سال سهمیه استان خوزستان(یک نماینده) به حوزه های اندیمشک – شوش اختصاص داده شد و حوزه انتخابیه شوش-هفت تپه مجزا و دارای نماینده مستقل شده است.تقریبا از سال85 در دولت نهم، موضوع افزایش تعداد 20 نماینده به تعداد نمایندگان مجلس شورا ی اسلامی مطرح و مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت با تصویب دو لت (اواخر دولت نهم) لایحه آن تقدیم مجلس شد که طبق لایحه دولت، از20 نماینده مجلس اضافه شده، یکی به خوزستان اختصاص داده شد که بنا بدلایلی که در ذیل اشاره خواهد شد این سهمیه به حوزه انتخابیه ایذه و باغملک داده شد.

البته پس از این دو حوزه، دولت تفکیک حوزه های ماهشهر، امیدیه، هندیجان و... را هم در اولویت بعدی پیشنهاد داده است ولی اولویت اول به دو حوزه ایذه و باغملک داده شده است.اما در سال 85 در زمان استانداری جناب حیات مقدم، پیشنهاد تفکیک حوزه ایذه و باغملک بدلایل قانونی و منطقی به دولت ارائه شد که دولت نیز لایحه افزایش را با همین پیشنهاد استانداری به مجلس تقدیم نمود که این لایحه در اواخر مجلس هفتم به مجلس ارائه شد که بعلت اعتراض حدود 90 نماینده که درخواست داشتند حوزه انتخابیه آنان نیز مشمول این افزایش شود مسکوت ماند و به تصویب نرسید تا اینکه مجددا مورد بررسی قرار گرفت و جهت رسیدگی به کمیسیون شوراها و انتخابات مجلس ارجاع و مدت زیادی در کمیسیون مربوطه مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و النهایه به تصویب کمیسیون رسید و وقت تصمیم گیری به صحن مجلس هشتم آورده شد و مجلس هشتم بنا به دلایلی که بیشتر سیاسی (و نه حقوقی) به نظر می رسید ، آنرا مسکوت گذاشت و مجلس نهم نیز بر خلاف نص صریح قانون اساسی با 290 نماینده آغاز بکار کرد. حال آنکه مدت 10 سال مشخص شده در قانون اساسی، در سال88 منقضی شده بود. لایحه مجددا در مجلس نهم به جریان افتاد و به کمیسیون شوراها و انتخابات محول شد که این بار با تغییر دولت و شروع بکار دولت یازدهم، مجلس لایحه را جهت اظهارنظر مجدد به دولت ارجاع داد و دولت یازدهم نیز لایحه را به همان شکل یعنی با اولویت حوزه های ایذه و باغملک به مجلس تقدیم نمود که در کمیسیون رسیدگی و پس از تصویب جهت تصویب نهایی به صحن علنی مجلس شورای اسلامی آماده شده است.انشاالله با تصویب مجلس این دو حوزه انتخابیه از هم جدا و هر کدام با نماینده مستقلی در دور آینده وارد عرصه سیاسی و مرکز تصمیم گیری کشور خواهند شد.

ضرورت تفکیک این حوزه انتخابیه؛

از آنجایی که وظیفه نماینده پس از قانون گذاری و نظارت بر حسن اجرای قانون، پیگیری مشکلات حوزه انتخابیه و رفع آنها از طریق مسوولین اجرایی کشور می باشد لذا تاثیر نماینده در حل مشکلات حوزه انتخابیه اثبات شده و غیرقابل انکار می باشد.با توجه به اینکه اهرم های قانونی نظارت نیز در دست نمایندگان است و نماینده به لحاظ داشتن جایگاه بسیار بالا در نظام سیاسی، به مقامات ارشد اجرایی کشور دسترسی آسان دارد، می تواند مشکلات حوزه انتخابیه را پیگیری و حل نماید.

از آنجایی که حوزه جغرافیایی در شهرستان ایذه و باغملک بسیار وسیع و مساحت شهرستان باغملک 2246 کیلوترمربع است و ایذه نیز کیلومتر مربع وسعت دارد داشتن مناطق سخن و صعب العبور کوهستانی و بیش از هزار روستا در این شهرستان، یک نماینده وقت و امکان و توان سرکشی به این دو حوزه را هیچگاه پیدا نخواهد کرد.اگر یک نماینده در ماه دو بار هم به حوزه انتخابیه خود مراجعه نماید و از نزدیک با مشکلات مردم روبرو شود و هر بار نیز بتواند ده روستا را بازدید نماید و صدای مردم آن روستا را بشنود در پایان دوره بیش از نیمی از روستاهای دو شهرستان را نیز نمی تواند بازدید نماید. پس یکی از دلایل منطقی تفکیک، گستره ی جغرافیایی این دو شهرستان و داشتن ویژگی خاص توپوگرافی منطقه و فاصله زیاد روستاها از یکدیگر و پراکندگی جمعیتی و ...است و می طلبد که جهت رسیدگی بهتر ، این دو شهرستان دو نماینده مستقل داشته باشند.

دلیل دیگر وجود مسایل سیاسی و امنیتی است که با توجه به بافت قومیتی این دو شهرستان، هر دو حوزه بشدت علاقمند می باشند که نماینده از شهرستان آنها انتخاب شود و بر این هدف هم پافشاری وجود دارد لذا می بینیم بواسطه ی همین موضوع، پس از انتخابات مشکلات و نگرانی های امنیتی ایجاد می شود و تجربه ی گذشته از برخی تنش ها و درگیری ها حکایت می کند که بدلیل همین ساختار حوزه انتخابیه است که به آن اشاره شد و بعضا منجر به کشته شدن افراد بی گناه و تخریب اموال عمومی نیز شده است.لذا ضروری است به دلیل جلوگیری از مشکلات سیاسی و امنیتی پس از انتخابات ، این دو حوزه از همدیگر تفکیک شوند.

از طرفی از آنجایی که این تفکیک باعث می شود که شهرستان هفتکل نیز که از محرومیت زیادی برخوردار است و شاید این محرومیت و عقب ماندگی از توسعه نیز به سبب این است که این شهرستان از نظر حوزه انتخابیه جزو حوزه انتخابیه مسجدسلیمان، لالی و اندیکا قرار دارد، وضعیت بهتری را تجربه نماید. در حالی که این 4 شهرستان، هر یک دارای محرومیت های بسیارند و البته وسعت و گستردگی جغرافیایی و جمعیتی مزید بر علت شده است تا یک نماینده نتواند بخوبی همه مشکلات و مطالبات مردمی این مناطق را مورد بررسی و پیگیری و رسیدگی قرار دهد لذا با تفکیک شهرستان هفتکل از حوزه انتخابیه مسجدسلیمان، لالی و اندیکا و پیوستن آن به حوزه انتخابیه باغملک، که هم نزدیکتر به هفتکل است و هم از نظر فرهنگی و اجتماعی دارای وجوه مشترک بسیاری اند و ارتباطات خویشاوندی و .... دارند، مردم شریف و صبور هفتکل نیز راضی تر خواهند بود چرا که فرصت و امکان بهتری برای شنیدن خواسته ها و پیگیری مشکلات شان بوجود خواهد آمد.

ضمن آنکه بدلیل وجوه مشترک فرهنگی و اجتماعی که بدان اشاره شد رقابت منفی در اتخاب نماینده میان مردم این دو شهرستان وجود نخواهد داشت.