یک گزارش اجتماعی

مسیرهای مرگبار خوزستان/ لزوم اصلاح راه ها و فرهنگ مردم

اهواز - خبرگزاری مهر: در پایان هر سال که آمارهای شهری و استانی جمع می شوند و آمارگیران پس از تجزیه و تحلیل داده های موجود مشخص می کنند که چه تعداد سرمایه انسانی و ملی در جاده های کشور از سر بی توجهی و نا آگاهی هدر می روند، هشدارها برای جلوگیری از تکرار وقایعی مشابه در سالهای بعد آغاز می شوند و مسیرهای مرگبار خوزستان نیز ازجمله محورهایی است که هرساله جان تعدادی از شهروندان را می گیرد و تاکنون برای اصلاح آن اقدام قابل توجهی نشده است.

به گزارش خبرنگار مهر، جالب اینکه این هشدارها و توصیه های ایمنی تنها با آغاز سال نو و سفرهای نوروزی همراه است و بعد از آن به مراتب کم رنگ ترمی شود.

درصد بالایی از مرگ و میرهای ناخواسته امروزی را حوادث ناشی از رانندگی شامل می شود که به عنوان سانحه زیست محیطی به شمار می آیند و سبب به وجود آمدن تلفات جانی و خسارت مالی بسیار زیاد و قابل توجهی شده اند. افسردگی شدید روحی، اتلاف وقت و صرف نیروهای انسانی و به هدر رفتن سرمایه های ملی را به دنبال خواهد داشت و هم اکنون یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در ایران و جهان محسوب می شود.

مهمترین عامل از دست رفتن عمر

در کشور حوادث و سوانح مختلفی روی می دهد که در این میان، حوادث رانندگی یکی از بیشترین میزان مرگ و میر را به خود اختصاص داده و مهمترین عامل از دست رفتن عمر در کشورمان نیز به حساب می آید؛ به طوری که سالهاست ایران حائز رتبه های نخستین سوانح جاده ای است که نه تنها افتخاری ندارد بلکه مایه تاسف و حتی شرمندگی در مقابل جهانیان و شهروندان است.

آمار بیانگر آن است که به طور متوسط هر 20 دقیقه یک انسان جان خود را در حوادث جاده ای از دست می دهد یا به عبارتی دیگر، صرفنظر از تعداد مجروحان و آسیب دیدگان تصادفات رانندگی، روزانه 72 نفر در جاده های کشور کشته می شوند.

آخرین آمار مربوط به حوادث جاده ای سالهای گذشته مشخص می سازد که 26 هزار و 888 نفر در تصادفات جاده ای کشته و 12 هزار نفر مجروح شده اند. چنین رقمی 45 برابر میزان آسیب دیدگان حوادث رانندگی در کشورهای صنعتی است و از وقوع فاجعه ای پرده برمی دارد که هر سال تکرار می شود اما هنوز چاره ای برای آن اندیشیده نشده است.

عبدالله نظرپور، جانشین فرمانده انتظامی خوزستان با بیان اینکه در سال جاری آمار تصادفاتی که منجر به فوت شدند در خوزستان شش درصد کاهش یافته است، گفت: استان خوزستان به لحاظ کاهش تصادفات فوتی مقام سوم را در کشور دارد.

این در حالی است که رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر در افتتاحیه طرح ملی امداد و نجات راهنمایی مسافرین گفت: حوادث جاده ای سال 91 نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 53 درصدی داشته است.

از دیگر سو، 13 کشته و 12 زخمی، تنها قربانیان تصادفات در 10 روز نخست تعطیلات نوروزی در خوزستان بودند.

یک کارشناس ایمنی راه گفت: وجود نقاط حادثه خیز با شیبهای نامناسب، پیچهای تند و غیراستاندارد در کنار معضل ظرفیت کم جاده ها از دلایل اصلی بروز حوادث متعدد در سطح جاده های استان بوده و هر سال سبب بروز سوانح رانندگی مرگبار و فوت تعداد زیادی از مسافران می شود و هیچ بعید نیست که با ادامه این روند، میزان مرگ و میر ناشی از حوادث جاده ای در استان افزایش یابد.

این کارشناس افزود: تامین امنیت جاده ای به عنوان جزئی مهم از سلامت جامعه نیازمند عزم ملی، برنامه ریزی جامع و هماهنگ در بخشهای مختلف دولت مانند وزارتخانه های بهداشت، راه و ترابری، نهادهای آموزشی و اطلاع رسانی، نیروهای انتظامی و سازمان های غیردولتی است.

بحران ایمنی جاده ای و مرگ و میرها و آسیبها و هزینه های ناشی از حوادث رانندگی یکی از چالشهای مهم سلامت، بهداشت عمومی و توسعه کشورها است و قربانیان اصلی آن افرادی هستند که اغلب آنها در سنین 15 تا 44 ساله و به ویژه جوانان هستند.

در کشور ما حوادث رانندگی دومین علت مرگ و میر بعد از بیماریهای قلب و عروق را به خود اختصاص می دهد و بیشترین علت مراجعه به مراکز اورژانس و اتاقهای عمل، حوادث رانندگی در اثر عدم ایمنی راه ها است.

ظرفیت کم

مشکل ظرفیت جاده ها یکی از مشکلاتی است که مدتهاست استان خوزستان با آن دست و پنجه نرم می کند. به طوری که حتی رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور در این باره اظهار نگرانی می کند.

سردار اسکندر مومنی رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور اظهار کرد: تعداد خودروها به طور روزافزون افزایش می یابد در حالی که افزایش ظرفیت جاده های کشور به دلیل زمان بر بودن پروژه های عمرانی متناسب با افزایش تعداد خودروها نیست.

اما فرمانده نیروی انتظامی خوزستان سخن دیگری دارد. او می گوید: در زمینه حوادث جاده ای، در سالهای گذشته با وجود افزایش تعداد خودروها، حوادث جاده ای در استان کاهش یافته است؛ در این زمینه قطعا بخشهای مختلف مشارکت داشته اند و ارتقای کیفیت راه ها و آموزش همگانی در این بخش موثر بوده است.

سرهنگ قاسم قدرتی، رئیس پلیس راه خوزستان نیز اظهار می کند: در بحث برقراری سیستم کنترل سرعت، به ویژه در مسیرهای پرتردد باید توجه ویژه ای صورت گیرد. اصلاح نقاط حادثه خیز نیز مسئله مهمی است که باید مورد توجه باشد، زیرا واژگونی خودرو حدود 30 درصد حوادث جاده ای را تشکیل می دهد و به همین دلیل لازم است نقاط حادثه خیز اصلاح شود.

قدرتی با اشاره به لزوم فرهنگ سازی برای کاهش تلفات جاده ای تصریح می کند: نصب تجهیزات لرزاننده در جاده ها از اقداماتی است که موجب کاهش تلفات در کوتاه مدت می شود. حذف پیچهای نامناسب و همسطح سازی شانه با جاده نیز از دیگر ضروریات است؛ در بسیاری از مسیرها به رغم دوطرفه بودن مسیر، وجود فاصله بین جاده و شانه جاده موجب بروز حادثه می شود و با توجه به ناایمن بودن خودروها اینگونه حوادث موجب تلفات جانی می شود.

به گفته وی امسال 90 دوربین کنترل سرعت ثابت و سیار نیز در استان بازسازی و مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این دوربینها در نقاط حساس و نقاطی که سرعت عامل تصادف بوده است، استفاده خواهند شد.

قدرتی افزود: 50 دوربین ثابت در مسیرهای اهواز ـ اندیمشک، اندیمشک ـ پل زال و اهواز ـ‌ آبادان در دو طرف مسیرها مستقر می‌شوند و تخلفات را شبانه روز رصد می‌کنند.

باز هم حاشیه
از جهتی در حاشیه اهواز اما هنوز تصادفات به مراتب در حال تشدید است. اتوبان کوت عبدالله هم اکنون با گره های ترافیکی و نقاط حادثه خیز فراوانی روبه رو است که این امر باعث شده روزانه شاهد تصادفات فراوانی در این نقطه از اهواز باشیم که متاسفانه تاکنون راهکارهای عملی برای حل مشکلات عدیده آن اتخاذ نشده است.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اهواز پیشتر با تائید حادثه خیز بودن این نقطه از شهر اهواز گفته بود: بیشترین حوادث رانندگی سال گذشته اهواز در بلوار آیت الله بهبهانی اتفاق افتاده که اگر بتوایم آمار تصادفات در این جاده را کاهش دهیم می توان شاخص آمار تصادفات در کل اهواز را کاهش داد.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اهواز در خصوص آمار بالای تصادف عابران پیاده در اتوبان کوت عبدالله با بیان اینکه بر اساس بررسیهای انجام شده، 61 منطقه در شهر اهواز به پل عابر پیاده نیاز دارد، اظهار کرد: طبق مطالعات انجام شده در بلوار آیت الله بهبهانی کمتر از 10 درصد شهروندان از پل عابر پیاده استفاده می کنند و برای افزایش استفاده شهروندان، این پلها مکانیزه می شوند.

یکی دیگر از معضلات این اتوبان نبود روشنایی در بسیاری از مقاطع به خصوص در بخش کوت عبدالله است که این موضوع باعث شده رانندگان به علت تاریکی از دید کافی هنگام رانندگی در شب و زمان تاریکی اهواز برخوردار نباشند.

راه های تاریک

با این حال راه های روستایی اهواز نیز درگیر مصائبی هستند. معاون راه روستایی شهر اهواز در این باره می گوید: در راه های روستایی دوربین مدار بسته نصب نشده و فقط در جاده های اصلی وجود دارد اما در مسیرهای روستایی اهواز علائم افقی و عمودی (تابلوهای هشدار دهنده) وجود دارد.

محمد سیاحی اظهار کرد: یکی از علائم وجود حادثه در مسیر روستاها نبود گشت پلیس راهی بود که خوشبختانه یک گشت در راه روستایی شهرستان اهواز در حال انجام وظیفه است.

سیاحی همچنین افزود: برای تعطیلات نوروزی نیز خدمات ویژه ای همچون آماده باش مکانیک سیار در جاده در نظر گرفته شد.

به گفته وی، تعدادی جرثقیل نیز در پلیس راه ها قرار گرفتند تا اگر حادثه ای پیش بیاید هرچه زودتر خودروهای آسیب دیده را جا به جا کنند تا مبادا تصادف قبلی منجر به ایجاد تصادفی جدید شود. بازسازی، شستشو علائم قدیم نیز از دیگر خدمات ویژه نوروز بودند.

سیاحی، درباره روشنایی مسیرهای روستایی گفت: در مسیرهای روستایی روشنایی اصلا وجود ندارد و تنها در تقاطع و سه راهی ها چراغهای خطر چشمک زن نصب است. همچنین در این مسیرها تجهیزات لرزاننده نیز وجود ندارد.

معاون راه روستایی شهر اهواز همچنین در ارتباط با ظرفیت جاده های روستایی گفت: در اهواز یک هزار و 200 کیلومتر جاده روستایی وجود دارد که 900 کیلومتر اسفالت و 83 کیلومتر خاکی و مابقی آن شنی یا شوسه هستند. بیشترین نیاز جاده در قسمت روستاهای شهرستان باوی است.

وی بیان اینکه بارها شاهد سقوط اشیا از جمله وسایل نقلیه در کانالهای روباز این شهرستان بوده ایم، گفت: خوشبختانه با نصب گارد ریل، حالت بازدارنده پیدا کرده و حادثه خاصی تاکنون در این زمینه رخ نداده است.

این مسئول می گوید: گرچه تلاش برای کاهش تلفات تصادفات جاده ای و شهری یک وظیفه ملی است و باید تمام وزارتخانه ها و سازمانهای مسئول در قبال اتخاذ اقدامات پیشگیرانه بکوشند، اما نمی توان نسبت به این واقعیت بی توجه بود که ساماندهی امنیت جاده ها و کاهش حوادث جاده ای در استان به بسترسازی فرهنگ درست رانندگی نیازمند است. به همین منظور رسانه ها و پلیس راهنمایی و رانندگی می توانند نقش مهمی ایفا کنند.

همه در راهند
سه عامل انسان، راه و وسیله نقلیه در رانندگی و بروز تصادفات به عنوان عوامل سه گانه ترافیک شناخته شده اند. هر سه لازم و ملزوم یکدیگرند و اگر یکی از آنها نباشد مثلث ایمنی و آسایش شکل نمی گیرد.

با آنکه همه ما با ترافیک (آمد و رفت)سر و کار داریم اما کمترین اهتمام را به قوانین ترافیکی اعمال می کنیم. در یک نگاه دقیق می توان دریافت که اگر در بحث ترافیک راه، محور ترافیک در نظر گرفته شود می تواند امنیت را به همراه آورد و لازمه این نگاه آن است که از سایر پتانسیلهای موجود بیشتر استفاده شود.

------------------------
گزارش: قاسم منصور آل کثیر