یک انتقاد وارده

خندیدن به چه قیمتی؟

خنده هایی برای دل دشمنان دین و انقلاب

شکستن حرمت مقدسات از هرجایی که هدایت شده باشد قابل قبول نیست، بحث تمسخر قومیت ها جنبه سیاسی دارد و از قدیم هم ابزار تفرقه بین ملت ایران، بدبینی و ناکارآمد کردن توان قومیت های ایرانی بوده است.

عضو کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد ریشه و اساس پیامک های مخرب و توهین به قومیت ها در سالهای اخیر گفت: شکستن حرمت مقدسات از هرجایی که هدایت شده باشد قابل قبول نیست، بحث تمسخر قومیت ها جنبه سیاسی دارد و از قدیم هم ابزار تفرقه بین ملت ایران، بدبینی و ناکارآمد کردن توان قومیت های ایرانی بوده است. وی ترویج و رونق توهین های قومیتی را از زمان رضا شاه دانست و افزود: در دوران پیروزی انقلاب اسلامی این نوع تمسخرها به دلیل انسجام و وحدتی که امام خمینی (ره) ایجاد کرد برچیده شد اما متاسفانه در چند سال اخیر دوباره رواج پیدا کرده است.

سرویس فرهنگی اجتماعی بی باک، با ورود تکنولوژی تلفن همراه که اس ام اس هم جزء قابلیت های آن است پیامک های زیادی بین افراد رد و بدل می شود که متاسفانه برخی پیامک ها حاوی توهین به قومیت ها می باشد. حتی در برخی موارد توهین به مقدسات دینی و ملی صورت می گیرد اما بسیاری از مردم بعنوان واسطه های انتقال این پیامک ها به آسیب این دسته از پیامک ها آگاهی ندارند و فقط آن را به عنوان طنز و خنده می شناسند.

در این ایام که جشن های ملی و مذهبی بهانه ای برای شادی و نشاط در بین خانواده و دوستان و آشنایان است، رسانه ها مخصوصا رسانه ملی وظیفه سنگینی در قبال ترویج فرهنگ شادی در جامعه دارند اما متاسفانه در جامعه ما رسانه ها و اپراتورهای خدمات دهی تلفن های همراه، هیچ نوع آگاه سازی و فرهنگ سازی برای این آسیب اجتماعی صورت نداده اند و کار تا جایی پیشروی کرده که برخی صفت ها که به قومیت ها داده می شود در جامعه نهادینه شده است.

حجت الاسلام اکبری جدی، عضو کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتگو با بی باک اظهار داشت: شوخی، تفریح و طنز جزء وی‍‍ژگی های بشر است و نمی توان این را از بشر گرفت، حتی در روایات اسلامی شوخی و و طنزهایی از بزرگان دین و حتی ائمه معصومین (علیهم السلام) نقل شده است.

اکبری جدی در ادامه گفت: اما شوخی حد و مرز دارد، در دین اسلام تاکید شده است شوخی کنید، اما چند نکته هم باید مد نظر باشد. اینکه در بین تفریح خود دروغ نگوئید، در طنز بزرگ نمایی وجود دارد که به نوعی تصویر معنا است. در اینجا مخاطب پی به بزرگ نمائی می برد اما اگر مخاطب احساس کند که راست گفته می شود اما در حقیقت این طور نباشد، دروغ محسوب می شود.

عضو کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: نکته بعد توهین و اهانت است، یعنی چیزی که باعث شود دیگری تحقیر ، و شان و کرامت انسانی فرد شکسته شود، که این هم در اسلام نهی شده است و حتی نباید برای خنداندن دیگران انسان حرمت خودش را هم بشکند.

وی تاکید کرد: لهو و باطل و سخنانی که شایسته یک مومن نیست در حقیقت لودگی است و باعث دور شدن از شان ایمانی می شود. اسلام نمی پذیرد که شوخی به لودگی بی منطق و بی اساس تبدیل شود.

اکبری جدی گفت: به تناسب ابزار مدرنی که در اختیار بشر قرار گرفته است، در خصوص طنزها و به اصطلاح جوک هایی که به صورت پیامک رد و بدل می شود، طبیعی است از این ابزار برای این امر استفاده شود.

وی ضمن اشاره به ترویج طنزهای قومیتی افزود: به نظر می رسد که این مساله هدایت شده است و باید بررسی شود تا چه حد این نوع پیامک ها رواج پیدا کرده است و در کدام طیف ها بیشتر رواج دارد.

عضو کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به این سئوال خبرنگار بی باک که آیا به صرف خنداندن و عدم اعتقاد به واقعیت داشتن محتوای این نوع جوک ها می توان کار را توجیه کرد؟ گفت: اگر به قومی توهین و بی احترامی شود و این توهین مسخره کردن تلقی شود، درست نیست و به بهانه خندیدن نمی توان این را توجیه کرد، مقام معظم رهبری صریحا فرمودند که توهین کردن و مسخره کردن قومیت ها جائز نیست و حرام است.

اکبری جدی افزود: زبان شوخی بسیار ظریف است، به این معنی که مرز بین توهین و طنز مرز مشخص و رعایت کردن آن بسیار سخت است و بسیاری در رعایت کردن آن دچار مشکل می شوند. البته نباید به بهانه اینکه هر نوع طنزی توهین محسوب می شود جلوی آن گرفته شود، در عین حال بی محابا به سخره گرفتن ارزش ها کار بسیار غلطی است.

وی در مورد راه کارهای ارائه طنز اخلاقی گفت: باید طنز را منضبط کرد، کار زیبایی را حجت الاسلام قرائتی با عنوان طنز حلال پیگیر هستند، واقعیت این است که ابزار ارتباط و انتقال طنز ها گسترده شده است. افراد به دنبال خوشحال کردن هم هستند و در بسیاری موارد نیت درست است اما در این جا باید مواد را ساخت، وقتی می گوئیم که این نوع طنز نباشد باید یک نوع جایگزین هم برای آن ارائه شود.

به گفته اکبری جدی ما نیازمند تولید طنز و شوخی های کلامی، نوشتاری و تصویری هستیم که در عین حفظ چارچوب و حدود شرعی بتواند گیرا و طناز و مفرح باشد.

وی در ادامه با موثر دانستن برگزاری جشنواره ای مختص طنز حلال تصریح کرد: بایستی طنزی که رعایت چارچوب ها را دارد بررسی و معرفی کرد و با کمک به افرادی که به دنبال ساختن طنز شرعی هستند می توان یک شبکه طنز حلال راه اندازی نمود.

عضو کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد ریشه و اساس پیامک های مخرب گفت: شکستن حرمت مقدسات از هرجایی که هدایت شده باشد قابل قبول نیست، بحث تمسخر قومیت ها جنبه سیاسی دارد و از قدیم هم ابزار تفرقه بین ملت ایران، بدبینی و ناکارآمد کردن توان قومیت های ایرانی بوده است.

وی ترویج و رونق توهین های قومیتی را از زمان رضا شاه دانست و افزود: در دوران پیروزی انقلاب اسلامی این نوع تمسخرها به دلیل انسجام و وحدتی که امام خمینی (ره)ایجاد کرد برچیده شد اما متاسفانه در چند سال اخیر دوباره رواج پیدا کرده است.

اکبری جدی گفت: این گونه طنزها جنبه سیاسی دارد و عده ای از روی عمد به این نوع تفرقه ها برای بهره برداری سیاسی به نفع خود دامن می زنند.

وی در مورد تمسخرهایی که در این نوع به اصطلاح جوک ها در مورد دین وجود دارد بیان داشت: از جنبه اعتقادی قطعا یک مدیریت خاصی برای ترویج پیامک های ضد مذهبی وجود دارد که بخشی از طریق وهابیت هدایت می شود. جریان افراطی وهابیت ریشه استعماری و انگلیسی و آمریکایی دارد و در کل منشاء تمام این نوع برچسب زدن ها به قومیت ها و مقدسات توسط دشمن غربی صورت می گیرد.

اکبری جدی با تاکید بر آسیب های این نوع مطالب در جامعه گفت: اصلی ترین آسیب این نوع برچسب زدن ها از بین بردن وحدت، شکستن قدرت ملی و ایجاد شکاف بین بنیان محکم مردم انقلابی است و این اثر به روشنی دیده می شود. آسیب دیگر از بین بردن پایه های دینی و اعتقادی مردم و سست کردن باورها با ملعبه ساختن مقدسات است که نتیجه آن کم توجهی و کم احترامی از سوی مردم و حتی افراد مومن به مقدسات دینی و کم رنگ شدن اعتقادات آنها می شود.

وی در مورد حکم صریح قرآن در مورد افرادی که با عنوان طنز همدیگر را مسخره می کنند بیان داشت: سوره حجرات سوره ای اخلاقی قرآن است، نحوه برخورد مسلمانان را با هم بیان می کند و صریحا از اینکه افراد همدیگر را مسخره یا با القاب بد همدیگر را یاد کنند و همچنین غیبت و سوءظن را شدیدا نفی می کند.

عضو کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی در پایان ضمن پاسخ به این سئوال که آیا این پیامک ها گناه محسوب می شود؟ گفت: اگر این جوک ها مصداق مسخره کردن، توهین و غیبت باشد گناه محسوب می شود، مرز بین طنز شرعی و غیر شرعی باریک است، البته هر طنزی را نمی توان گناه دانست، اگر یک مطلب توهین آمیز به کل یک قوم نسبت داده شود، طبق فرمایش مقام معظم رهبری غیبت محسوب شده و حرام است. زیرا افراد با یک صفت ناپسند ممکن است در هر قومیت و یا طایفه ای وجود داشته باشد و نمی توان آن را به قومیت خاصی نسبت داد.