نامه دبیر کل خانه کشاورز به سازمان بازرسی در خصوص خطر سد گتوند
دبیرکل خانه کشاورز طی نامه ای به رییس سازمان بازرسی کل کشور گفت: متاسفانه پس ازموضع گیری سازمان مذکور درخصوص خطر شوری اراضی خوزستان، تخلیه آب از دریچه تحتانی سد گتوند (در رقوم 123) با شدت بیشتری در حال انجام است.
در نمابری که به امضای عیسی کلانتری دبیر خانه کشاورز به دهقان نیوز ارسال شده، آمده است:
شوری آب با وجود افزایش تخلیه از سد دز برای کاهش شوری سد گتوند در مقطع جنوب اهواز (حد فاصل اهواز دارخوین) به بیش از سه هزارو 500 میکرو موس بر سانتیمتر رسیده که نتیجه ی تخلیه آب نمک سد گتوند علیا است که به منظور به تاخیر انداختن خروج سد گتوند از مدار بهره برداری رخ داده است.دبیرکل خانه کشاورز گفته شوری آب ورودی به سد گتوند در ورودی سد حدود 500 است که پس از مخلوط شدن با آب شیرین سد دز در کارون بزرگ به سه هزار و 500 رسیده است.وی ادامه داده به طور قطع با این آب شور صنعت تولید نیشکر به تعطیلی کشانده خواهد شد و بهره برداری تولید کنندگان محصولات کشاورزی به شدت کاهش پیدا خواهد کرد، به طور قطع آبیاری با آب شور اراضی حاصلخیز خوزستان را در کمتر از چند سال از حیز انتفاع خارج خواهد کرد.کلانتری با بیان این که در شرایط کنونی وضعیت سد گتوند و دسترسی به اطلاعات آن به شدت امنیتی شده تصریح کرده به قرار اطلاع تا ارتفاع 110 متری از کف سد، که 85 متری از سطح دریا است آب به حالت اشباع از نمک درآمده و شوری آب خروجی از رقوم 123 به 12 هزار و شوری خروجی از رقوم 186 نیز به چهار هزار رسیده است.
حواشی سد گتوند ادامه دارد/ تداوم شوری آب کارون بی سابقه است.
پرتاپ توپ به زمین دیگر/اتهام زنی در منفی بافی منتقدان/ تهدید نمایندگان خوزستان در مجلس شورای اسلامی/ پاسخگو نبودن مشاور طرح/ تداوم شوری بی سابقه کارون در مقطع گتوند
فعالیت سد در ابهام
نویسنده: نادره وائلی زاده
|خوزستان:«سد گتوند دیگر نمی تواند به فعالیت ادامه دهد و باید تخلیه و تغییر کاربری داده شود»: این را پورمحمدی رییس سازمان بازرسی کل کشور یک ماه پیش چنان محکم و باصراحت اعلام کرد که فعالان محیط زیست امیدوار شدند اگر چه دیر، اما بالاخره یک نهاد نظارتی برای توقف فاجعه زیست محیطی در رودخانه کارون و خوزستان وارد گود شده است. انکار و اظهار بی اطلاعی، نخستین واکنش مجریان سد گتوندعلیا به خبر منتشر شده در سایت رسمی سازمان بازرسی کل کشور بود، اما تناقض گویی متولیان وزارت نیرو و شرکت توسعه منابع آب و نیرو (مجری سد گتوند) در پاسخ به پورمحمدی نشان داد که قرار است وضعیت فعلی این سد ادامه پیدا کند. از یک سو مجری و مدیر عمران مهندسی سد، اذعان کردند اگر چه لایه های شور و شیرین مخزن سد برهم خورده و آب شور شده اما اوضاع تحت کنترل است و از سوی دیگر مدیرعامل، شوری کارون را به عوامل دیگری نسبت می دهد. معاون وزیر نیرو نیز با، کیفیت آب کارون را مناسب و شوری آن را بین 900 تا 1200واحد (میکروموس) اعلام می کند. در یک جا دست اندرکاران سد و وزیر نیرو نشت نفت در دریاچه سد را می پذیرند و در جای دیگر سادات ابراهیمی، نماینده مردم شوشتر و گتوند در مجلس -که حمایت از مجریان سد را ترجیح داده- نه تنها نشت نفت که شور شدن آب کارون را به کلی تکذیب می کند. البته این بار واکنش ها جور دیگری است. پای منتقدان در میان نیست و مسوولان سدگتوند هستند که با انتشار موضع سازمان بازرسی دستپاچه، توپ را به زمین دیگر پرتاب می کنند.
اتهام منفی بافی
پرحاشیه ترین پروژه وزارت نیرو، مرداد ماه 90 در میان اعتراض و هشدارهای کارشناسان و دوستداران محیط زیست، با صرف هزینه یی در حدود دو هزار و 500 میلیارد تومان آبگیری را آغاز کرد. اگر چه سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده بود این سد مطالعات مدون زیست محیطی ندارد و نسبت به آینده رودخانه کارون نگران است اما نه عملیات اجرایی را متوقف کرد و نه آبگیری را. با بالاگرفتن اعتراضات، مرکز مطالعات و پژوهش های مجلس آبان ماه همان سال، گزارشی منتشر و تایید کرد که تا پیش از سال 85 هیچ گونه مطالعاتی روی سازند نمکی گچساران صورت نگرفته بود. «شرکت مشانیر» نخستین مشاور در سال 74 فاز اول مطالعات و «شرکت مهاب قدس» در سال 82 فاز دوم را اجرا کرده و این امر نشانه اجرای شتابزده پیش از انجام مطالعات ضروری است. وجود گنبدهای نمکی (سازند گچساران) در مخزن سد، احتمال انحلال نمک و به تبع آن شور شدن کارون و تهدید کشاورزی جلگه خوزستان، اگر چه نگرانی بسیاری نهادها و کارشناسان را برانگیخت، اما وزیر نیرو آن را «تنها منفی بافی و زیر سوال بردن عملکرد مثبت دولت» عنوان کرد و گفت: « هیچ نگرانی ای در بهره برداری از سد گتوند وجود ندارد». این ادعا اما دیری نپایید و به زودی پیش بینی کارشناسان به واقعیت پیوست. سرما و سیلاب های زمستانه پارسال، اثر خود را روی کیفیت آب رودخانه کارون نشان داد، به طوری که شکایت تعدادی از کشاورزان و کشت و صنعت های نیشکر را در پی داشت. بعد از آن بود که اساتید دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز نیز در سفر پورمحمدی، رییس سازمان بازرسی کل کشور، نسبت به تبعات سد گتوند هشدار دادند و بررسی وضع سد و آینده کشاورزی خوزستان را خواستار شدند. اخباری که امسال از وضعیت سد گتوند به گوش می رسد اما نگران کننده تر است. وعده ارتقای 30 درصدی کیفیت آب کارون حالابه فراموشی سپرده شده و تداوم سرما و سیلاب های شدید برخلاف ادعای دست اندرکاران سد گتوند، شوری آب خروجی به رودخانه کارون را به بیش از دو هزار و 500 میکروموس افزایش داده است: یعنی سه برابر استاندارد آب آشامیدنی و بالاتر از تحمل محصولات کشاورزی. این مساله بیشتر قابل توجه می شود وقتی بدانیم بیش از دو میلیارد مترمکعب آب شور (که بخشی از آن چند برابر شورتر از آب خلیج فارس است) در مخزن سد ذخیره شده و قرار است کم کم به رودخانه کارون تخلیه شود. عضو هیات علمی دانشکده علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز معتقد است: اگر وزارت نیرو در آبگیری سد احتیاط می کرد و آن را دو سه سال به تاخیر می انداخت، احتمال این خطرات به حداقل می رسید. حالاکه ارتفاع آب در مخزن سد بالارفته و نیروگاه ها در حال بهره برداری است، قضیه سخت شده است. مشکل این است که اکنون محرز شده، آورد نمک بیشتر از قبل شده است و این نمک که در فصول گرم سال در لایه های پایین آب مخزن سد جمع می شود در فصول سرد سال به لایه های بالاتر گسترش می یابد و همین امر حالاباعث شده که شوری آب خروجی از سد از دو هزار و 500 میکروموس نیز بیشتر و مشکلاتی را در پایین دست سبب شود. اگر چه ارائه راه حل های کارشناسی برای کنترل و احتمالاحل این معضل بسته نیست اما مشکل این است که تدابیر ظاهرا امنیتی مانع از دسترسی به اطلاعات و آمار یا حضور محققان و کارشناسان برای چاره اندیشی و رفع معضل است.
کوتاه نمی آییم
با وجود هشدار رییس سازمان بازرسی، نه مجمع نمایندگان خوزستان و نه کمیسیون کشاورزی مجلس درباره سد گتوند جلسه یی نداشتند اما نمایندگان خوزستان کم و بیش از مواضع خود سخن گفتند. به جز سادات ابراهیمی نماینده شوشتر و گتوند که همه مشکلات را تکذیب کرده، دیگر نمایندگان از موضع سازمان بازرسی حمایت کرده اند. سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی تصریح می کند: آنچه اهمیت دارد، منافع مردم است. نتایج کارشناسی هر چه که باشد می پذیریم و در صورتی که راهی به جز تخلیه سد نباشد، از این تصمیم سازمان بازرسی حمایت می کنیم. عباس پاپی زاده با بیان اینکه کمیسیون کشاورزی مجلس به عنوان کمیسیون مرتبط، درباره شور شدن آب کارون کوتاه نمی آید، می افزاید: نمایندگان مردم خوزستان در مجلس نیز نسبت به نابودی حیات کشاورزی استان حساسیت ویژه یی دارند. با توجه به کاهش دبی آب رودخانه های کارون و دز به دلیل اجرای طرح های غیرکارشناسی انتقال آب، تاثیر شوری ناشی از سد گتوند روی کیفیت آب بیشتر بوده است. در حال حاضر هم آب کارون به قدری شور شده که مردم شهرهای پایین دست مثل اهواز، آبادان و خرمشهر قادر به استفاده از آب نیستند. نماینده مردم دزفول در مجلس شورای اسلامی ادامه می دهد: دو ماه پیش وزیر نیرو را به خوزستان دعوت کردیم و درباره حیات رودخانه کارون به او تذکر دادیم. سعی کردیم بحث را به صورت آرام و به دور از تنش دنبال کنیم.
جای خالی مشاوران
شرکت توسعه منابع آب و نیرو (مجری سد گتوند) مدعی است که در افت کیفیت آب کارون بی تقصیر است. مسوول شوری در بالادست کارون را رودخانه های شور (که از قدیم وجود داشتند) و در پایین دست نیز پساب های کشاورزی و فاضلاب ها قلمداد می کند. اما برخلاف این فرافکنی ها، آمارها نشان می دهد که شوری آب کارون در مقطع گتوند همیشه 800 میکروموس بوده و فقط در مواقع سیلاب و حداکثر 20 روز در سال به یک هزار و 200 میکروموس می رسید. این در حالی است که از زمان آبگیری سد گتوند شوری آب رودخانه (در همان مقطع) به بیش از سه هزار واحد رسیده و در روزهای اخیر نیز بیش از دو هزار و 500 میکروموس گزارش شد که وضعیت بحرانی سد گتوند را نشان می دهد. به عبارتی برخلاف ادعای مدیران سد، شوری آب رودخانه کارون بعد از آبگیری بی سابقه است. ضمن اینکه تداوم تخلیه آب شور به رودخانه و اراضی کشاورزی نگران کننده است. رییس انجمن صنفی مهندسان صنعت آب خوزستان معتقد است: در حال حاضر علاوه بر شور شدن رودخانه کارون، نشت نفت در مخزن سد نیز حایز اهمیت است. پنج چاه نفت در مخزن سد گتوند وجود دارند که پلمب شده اند. نفت به عنوان یک مخزن زیرزمینی تحت فشار آب سد، اکنون دچار بیرون زدگی شده و احتمال نشت از نقاط دیگر نیز بسیار محتمل است. اما از آنجا که رودخانه کارون آب شرب و کشاورزی چندین شهر و روستای خوزستان را تامین می کند و نفت حاوی 120 ماده شیمیایی سرطان زا و نابودکننده گیاهان و آبزیان است این مساله باید مورد توجه قرار گیرد. حمیدرضا خدابخشی می افزاید: درباره شور شدن آب رودخانه کارون و آثار و تبعات آن نیز مدت ها بحث شده است. از همه مهم تر آنکه شور شدن آب کارون نه تنها با برنامه های توسعه کشاورزی دولت در تضاد است، بلکه کشاورزی را از بین می برد. وی همچنین به قوانین مرتبط با بهره برداری، طراحی و خدمات سازه و ساختمان اشاره می کند، بر این اساس یک دوره بهره برداری مثلا50 ساله برای سد در نظر می گیرند و مشاور پروژه در این مدت باید پاسخگوی مشکلات احتمالی باشد، اما در این مدت که بحث سد گتوند مطرح بوده از مشاور طرح که از زیرمجموعه های وزارت نیرو است نامی نمی برند، این در حالی است که قانون همه چیز را مشخص کرده است.
+ نوشته شده در سه شنبه دهم بهمن 1391ساعت 12:21 توسط امیر رحمانی |
نظر بدهید
یک دانش آموز رامشیری بر اثر گازگرفتگی در حمام جان خود را از دست داد.به گزارش رامشیرپانا، ایناس حیدری دانش آموز پایه دوم هنرستان شهدا بر اثر استنشاق گاز مونواکسید کربن دچار خفگی شده و جان خود را از دست داد.بر اساس گزارش کالبدشکافی، اختلاط گاز خروجی از آبگرمکن و بخار آب در فضای بسته حمام و افزایش گاز سمی و کشنده مونواکسید کربن عامل اصلی مرگ این دختر دانش آموز شده است.این در حالیست که هشدارهای مکرر کارشناسان در خصوص اجتناب از نصب آبگرمکن و سایر لوازم گازسوز در فضاهای بسته بویژه حمام، باز هم شاهد وقوع حوادثی تلخ بر اثر این توجهی های به ظاهر ساده هستیم.
