یک تحلیل اقتصادی

نرخ بیکاری 2 رقمی در سومین استان صنعتی کشور! اقتصادی  9:53:44 1391/10/27 9110-16374-5 کد خبر

خوزستان اگرچه سومین استان صعتی کشور است و از منابع خدادادی و سرمایه‌های عظیم نفتی، تولیدی، کشاورزی و صنعتی برخوردار است اما با وجود این همه سرمایه و منابع  از نظر نرخ بیکاری استان سیزدهم کشور است و نرخ بیکاری 2رقمی دارد. به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)منطقه‌خوزستان، در این روزها در هر خانواده‌ای یک یا چند جوان بیکار وجود دارد؛ هر ساله نیز با فارغ‌التحصیل شدن از دانشگاه‌های مختلف، به تعداد این جمعیت بیکار افزوده می‌شود، بدون این‌که برای آن‌ها بستری فراهم باشد و بازار کار مناسبی برای آن‌ها وجود داشته باشد. بسیاری از جوانان بیکار به دلیل نبود بازار کار مناسب، ناچار و صرفا جهت مشغول به‌کار شدن و فرار از بحران بیکاری در بخش‌هایی که ارتباطی با رشته دانشگاهی آن‌ها ندارد مشغول به‌کار می‌شوند. بیکاری یک معضل است و تبعات اجتماعی و روانی را در جامعه به‌دنبال دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به فقر، اعتیاد، افزایش سرقت و دیگر ناهنجاری‌ها و جرایم در جامعه اشاره کرد. خوزستان از لحاظ نرخ بیکاری در رتبه 13 کشور قرار دارد در ابتدا برای کسب آماری از وضعیت بیکاری در استان به‌سراغ سیدلطف‌الله هاشمی، مدیرکل آمار و اطلاعات استانداری خوزستان رفتیم، که وی در این‌باره گفت:آمارگیری از نیروی کار نشان می‌دهد که نرخ بیکاری جمعیت 15 ساله و بیشتر در خوزستان در تابستان امسال 13،3 درصد است و از این نظر در بین استان‌های کشور در رتبه 13 کشور قرار دارد. وی ادامه‌داد: استان خراسان جنوبی با نرخ بیکاری 6،2 درصد کمترین و استان فارس با نرخ 21،2 درصد بیشترین نرخ بیکاری در کشور را دارند. هاشمی با بیان این‌که متوسط نرخ بیکاری در کشور 12،4 درصد است، افزود: دغدغه اصلی در استان بیکاری جمعیت سنی 15- 29 ساله است که در حال حاضر نرخ بیکاری در این رده سنی در استان 23،5 درصد می‌باشد. مدیرکل آمار و اطلاعات استانداری خوزستان با بیان این‌که پیش‌بینی شده تا پایان برنامه پنجم نرخ بیکاری در استان به 10.1درصد برسد، خاطرنشان‌کرد: باید موانع کسب و کار در استان رفع شود؛ از جمله این موانع می‌توان به کمبود منابع مالی و نقدینگی، فرآیندهای طولانی مجوزهای کسب و کار، عدم انطباق آموزش‌های رسمی و فنی و حرفه‌ای با نیاز بازار کار، عدم توان رقابت محصولات و خدمات در بازار به دلیل پایین بودن کیفیت و بالابودن بهای تمام شده، بهره‌وری پایین نیروی کار و کمبود تسهیلات بانکی، تحریم‌های بین‌المللی، واردات کالاهای مصرفی و بالابودن نرخ تورم و مشکلات جذب سرمایه‌گذار اشاره کرد. وی ادامه‌داد: براساس آمار مربوط به تابستان امسال نرخ مشارکت اقتصادی استان در جمعیت 15 ساله و بیشتر 36،7 درصد است که این شاخص در مردان 62،9 و در زنان 9،4 درصد می‌باشد. باید فاتحه اشتغال دولتی در استان را خواند با این حال سیدجعفر حجازی، استاندار خوزستان معتقد است در حال حاضر از نظر بیکاری نسبت به استان‌های دیگر در وضع بهتری قرار داریم و در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا گفت: با توجه به این‌که تعدادی از نیروهای کار ما در پروژه‌های عمرانی مشغول بودند و این پروژه‌ها در سال‌جاری دچار مشکل مالی شدند. امسال تا فصل تابستان، حدود 2 درصد نرخ بیکاری استان نسبت به سال‌گذشته افزایش داشته است. وی فصول پاییز و زمستان را فصول کاری استان عنوان‌کرد و نسبت به بهتر شدن وضعیت بیکاری در این فصول ابراز امیدواری کرد و ادامه‌داد: هم‌اکنون با تزریق اعتبار به طرح‌های عمرانی تعدادی از پروزه‌ها دوباره فعال شدند و با توجه به این‌که پاییز و زمستان آغاز فصل کار هستند، پیش‌بینی می‌کنیم بیکاری کمتر و اشتغال بیشتری را در سه ماهه سوم سال شاهد باشیم. بنا به گفته استاندار خوزستان نرخ بیکاری سال‌گذشته 10.5درصد بوده که هم‌اکنون به حدود 12.5 رسیده است و اعتقاد دارد هم‌اکنون نرخ بیکاری در استان 2 درصد پایین‌تر از میزان متوسط کشور است. وی در ادامه اشکالاتی را در فرهنگ کار و اشتغال خوزستان برشمرد و افزود: متقاضیان کار در این استان تنها می‌خواهند به استخدام ادارات دولتی درآیند و این افراد کمتر به کارهای خدماتی و کشاورزی که بسترهای خوبی در این زمینه فراهم است، تمایل نشان می‌دهند اما در استان‌های دیگر این‌گونه نیست و متقاضیان کار تمایل زیادی نسبت به استخدام در بخش‌های خصوصی دارند و از هر روزنه‌ای برای کار کردن استفاده می‌کنند. حجازی معتقد است: نوع نگرش خوزستانی‌ها در خصوص اشتغال نسبت به دیگر استان‌ها متفاوت است و باید دیگر فاتحه اشتغال دولتی در استان را بخوانیم؛ سالانه 50 هزار دانشجو از دانشگاه‌ها فارغ‌التحصیل می‌شوند و آزمون‌های استخدامی هر ساله پاسخگوی این همه فارغ‌التحصیل نیست و مابقی فارغ‌التحصیلان کجا می‌خواهند استخدام شوند؛ بنابراین فقط می‌توانند در بخش‌های خصوصی به‌دنبال کار باشند. براساس برنامه چشم‌انداز نرخ بیکاری باید به 5 تا 7 درصد و تا پایان برنامه پنجم به کمتر از 10 درصد برسد و استاندار خوزستان مدعی است با پیشبرد طرح‌های ملی همچون طرح توسعه کشاورزی، فرهنگ‌سازی و جلب مشارکت افراد در این طرح‌ها و توسعه فعالیت‌های بخش‌خصوصی و بنگاه‌های تولیدی در دولت‌های آینده می‌توان به این شاخص‌ها در استان دست یافت. سرمایه‌های سرگردان بخش‌خصوصی به سمت اشتغال‌زایی جذب شوند سیدخلف موسوی، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان نیز با اشاره به منابع، سرمایه‌ها و ظرفیت‌های مختلف اقلیمی و طبیعی برای اشتغال‌زایی در استان گفت:اگر سرمایه‌های سرگردان و بخش‌های خصوصی در استان به سوی اشتغال‌زایی جذب و سوق داده شوند، می‌توانیم شاهد اشتغال‌زایی بالایی در استان باشیم. وی ادامه‌داد: باید بخش‌های‌خصوصی نسبت به گذشته بیشتر فعال شوند؛ سرمایه‌گذاران توانمندی در استان هستند که سرمایه خود را در جهت اشتغال و تولید به‌کار نمی‌برند. دولت در جهت اشتغال‌زایی با تمام توان خود از این افراد حمایت خواهد کرد. بر اساس برنامه پیش‌بینی شده تا پایان برنامه پنجم باید سهم بخش تعاون در اشتغال کشور به 25 درصد برسد. مسوولان استان معتقدند که بخش تعاون فرصت مناسبی برای اشتغال‌زایی است و می‌توان در این بخش با ایجاد تعاونی‌های چند نفره بستر خوبی برای اشتغال تعداد زیادی از مردم فراهم کرد. تعاون از پایه‌های اصلی اشتغال است در حال حاضر 11 هزار و 646 شرکت تعاونی در استان تشکیل شده است که در این تعاونی‌ها 221 هزار نفر مشغول به‌کار هستند. مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان با اشاره به این‌که خوزستان از نظر تشکیل تعاونی دومین استان کشور است، تصریح‌کرد: در حال حاضر بخش تعاون در تمام بخش‌ها و زمینه‌های استان ورود پیدا کرده و فعال است و تعاون از پایه‌های اصلی اشتغال محسوب می‌شود اما لازم است که همه کمک کنند تا با فرهنگ‌سازی و جذب مردم در بخش تعاونی بتوانیم از این طریق شاهد تحقق اشتغال بالایی در این بخش باشیم. اعضای هر تعاونی با توانمندی‌های مختلف علمی، تجربی، تخصصی، حرفه‌ای و مالی در یک تعاونی در کنار همدیگر قرار می‌گیرند و تجمیع این توانمندی‌ها می‌تواند قدرت بیشتری برای انجام فعالیت‌های اقتصادی فراهم کند و این مساله از مزیت‌های اشتغال از نوع تعاونی است. همچنین در ادامه مسعود خداپناه، عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در این خصوص گفت: اشتغال در بخش‌های دولتی و خصوصی ایجاد می‌شود.با توجه به این‌که بخش عمده‌ای از اشتغال در استان برعهده بخش دولتی است و این بخش‌ها براساس بودجه‌های انقباضی خود عمل می‌کنند، سطح تقاضای آن‌ها برای به‌کارگیری نیرو کمتر می‌شود زیرا این بخش‌ها براساس آیین‌نامه و مجوزهای استخدامی عمل می‌کنند. وی افزود: در بخش‌های‌خصوصی نیز شرایطی همچون تورم، تحریم، رکود اقتصادی، عدم پرداخت تسهیلات و عدم خوش‌بینی نسبت به وضعیت آینده می‌تواند به کاهش اشتغال در این بخش بیانجامد. این استاد دانشگاه چمران اهواز ادامه‌داد: چه بنگاه‌های خصوصی و چه دولتی در سال‌های اخیر تقاضا برای جذب نیرو را کاهش داده‌اند که این مساله از شرایط  اقتصادی و سیاست‌های داخلی و خارجی نشات می‌گیرد. خداپناه در ادامه بهینه‌سازی و ایجاد ثبات در شرایط اقتصادی کشور، همکاری بانک‌ها، سیاستگذاری کوتاه و بلندمدت دولت در جهت کمک به اشتغال، ثبات آیین‌نامه‌ها و قوانین و فراهم کردن انگیزه و شرایط مناسب برای بخش‌های تولیدی و فعالیت بنگاه‌های تولیدی را از راهکارهای بهبود شرایط اشتغال در استان عنوان‌کرد. عدم نیازسنجی آموزشی متناسب با بازار کار یکی از مهمترین تنگناهای اشتغال است که این استاد دانشگاه چمران اهواز به آن اشاره و خاطرنشان‌کرد: هنوز به‌صورت جدی به این قضیه عمل نشده و لازم است که نیازهای بنگاه ها و مراکز اقتصادی و اشتغال استان مشخص شود و این نیازهای آموزشی برنامه‌ای برای دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی باشد؛ البته نیازسنجی آموزشی و کسب مهارت و تخصص‌هایی متناسب با بازار کار استان نیاز به همکاری هم‌جانبه بین آموزش و پرورش، فنی و حرفه‌ای، مراکز آموزش عالی و ارگان‌های دولتی و بنگاه‌های اقتصادی دارد. نتایج از پیش تعیین شده در آزمون‌ها، از گلایه‌های مردم اگرچه در استان هر ساله برای جذب نیرو در ارگان‌های مختلف آزمون‌های استخدامی برگزار می‌شود اما گفت‌وگوهای مختلف با مردم به ویژه متقاضیان کار نشان می‌دهد که مردم از نبود نظارت کافی، عدم صحت و دقت در انتخاب، گزینش و اعلام نتایجی از پیش تعیین شده، گلایه دارند و این آزمون‌ها را آزمون‌های نمادین می‌دانند. این آزمون‌ها هر ساله با حضور تعداد زیادی از متقاضیان کار برگزار می‌شود اما ضرورت دارد که با اطلاع‌رسانی دقیق و به‌موقع رضایت مردم و متقاضیان را فراهم کرد. با رشد و توسعه دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی در سال‌های آینده قطعا به شمار فارغ‌التحصیلان و به‌تبع بیکاران افزوده می‌شود و باید از همین امروز فکری برای این افراد کرد. تقویت بخش‌خصوصی، بومی‌گزینی و توجه بیشتر به بخش‌های تولیدی و اشتغال‌زا، ایجاد رشته‌های دانشگاهی متناسب با بازار کار استان با هدف کاهش به‌کارگیری افراد غیربومی و عدم تمرکزگرایی در ایجاد صنایع و سوق آن‌ها به سمت تمام شهرستان‌های استان، می‌تواند به ایجاد اشتغال در استان و کاهش بیکاری کمک کند که البته این موضوعات تنها با همکاری و هماهنگی همه‌جانبه تمام ارگان‌های اقتصادی استان میسر می‌شود.  گزارش از مونا چراغی؛ خبرنگار ایسنا، منطقه‌خوزستان،