یک گزارش از آب آشامیدنی اهواز

مسئولین محترم این آب شرب با کیفیت مطلوب است؟!!  

اهوازنوین:مسئول دفتر مدیرشرکت آبفا خوزستان: آب اهواز کاملا مطلوب و قابل شرب می باشد، این شما اهل رسانه هستید که افکار مردم را به این سمت و سو سوق میدهید که آب اهواز کیفیت مطلوب ندارد.

اختصاصی اهوازنوین:مردم اهواز در کنار رود کارون که چندسال است برای نوشیدن یک آب سالم آشامیدنی با مشکل مواجهند این روزها با معضلی جدید مواجه شده اند به گونه‌ای که آب لوله کشی بخشی از این شهر و البته به خصوص در مناطق محروم، بوی تعفن و فاضلاب می‌دهد.مسئولان اداره آب و فاضلاب میگویند: آب اهواز مشکل بهداشتی ندارد، وآب آشامیدنی کاملا مطلوب است این در حالی است که اکثر قریب به اتفاق شهروندان از تصفیه‌کننده‌های خانگی استفاده می‌کنند.

به گزارش اهواز نوین :به همین جهت تصمیم به تهیه گزارشی در خصوص گل آلود بودن آب اهواز مخصوصا پس از بارندگی گرفتیم ،فقط قبل از هر قضاوتی به سراغ صحبتهای مردم رفتیم و پس از آن با کارشناسان آب و بهداشت و اداره آب و فاضلاب صحبتی در این زمینه داشتیم. دیگر قضاوت با شماست که آیا آب اهواز آلوده هست یا نه؟ موضوع تهیه آب شرب سالم برای مردم خوزستان با وجود وعده های مختلف مسئولان همچنان یکی از معضلات زندگی مردم در اهواز است.

یکی از معضلاتی که اهوازی­ها و دیگر خوزستانی­ها با آن مواجهند، مسئله آلودگی آب شرب خصوصا پس از بارندگی است. پیش از وارد شدن به این بحث، لازم می­دانیم تأکید کنیم که در اینجا قصد بزرگ نمایی این مشکل وجود ندارد . مقصود ما، تضییع حق و حقوق و نادیده گرفتن زحمات بی­شائبه دست اندرکاران أمر، و به ویژه کارکنان زحمتکش شرکت آب و فاضلاب اهواز نیست. و تنها هدف این گزارش بیان حرف و دشواری­های مردم اهواز و خوزستان، در جهت تدیبر راه حل و رفع مشکلات موجود در آب آشامیدنی مردم است.

در پی تحقیقات انجام شده ، از مجموع شهرها و روستاهای استان، شهرهای اهواز، شوشتر، آبادان و خرمشهر در مجاورت رودخانه کارون، از مهمترین منابع آلودگی محسوب می­شوند که در این بین، اهواز به عنوان مرکز استان، با توجه به داشتن بیشترین جمعیت شهری و افزایش رو به فزونی این جمعیت، بیشترین سهم آلودگی را وارد کارون می­کند. از ۲۰۰ میلیون متر مربع آلودگی که وارد کارون میشود، ۱۰۰ میلیون متر مکعب آن متعلق به کلانشهر اهواز است که شامل فاضلابهای خانگی، شهری و بیمارستانی است و دارای ترکیبات بیماری زاست که به همراه حجم زیادی از آلاینده­ ها، بدون هیچ مانعی وارد کارون می شود.

واقعیت این است که آب اهواز و روستاهای آن، از نظر بو، طعم و مزه در وضعیت نرمال نیست و حتی بنا به گفته مسئولان مرکز بهداشت شرق اهواز ، کلر، به تنهایی برای از بین بردن برخی أنگلهای موجود در آب کافی نبوده و تا اندازه­­ ای می­ توان به آب کلر زد. همه این صحبتها در حالی است که کارشناسان بهداشت بیان کردند که ما آزمایش های متعدد بر روی آب انجام می دهیم و تاکنون گزارشی مبنی بر شیوع بیماری بر اثر آب شرب نداشته ایم.اما این نکته هم قابل ذکر است که آب شرب اهواز آلوده نیست اما کیفیت آن درحد مطلوب هم نیست، ولی این امر مرتبا از سوی مسئولان مربوطه شرکت آبفا خوزستان تکذیب می شود. این مسئولان آبفا در مصاحبه های خود آب اهواز را قریب به صد درصد بهداشتی می دانند.

به هر روی، آب شرب مردم اهواز و خوزستان از کارون تهیه می­ شود. همان کارونی که پسابهای کارخانجات صنعتی در آن ریخته می­ شود. اما در این گزارش بحث آلودگی کارون تنها مطرح نیست بلکه بحث مورد توجه پاسخگویی مسئولان به مردم است در خصوص آبی که همه می گویند مطلوبیتی بالای 98 درصد دارد . ولی ما این 98درصد مطلوبیت را همراه با بوی فاضلاب و گل و لای فراوانی که در آب است ،همراه می بینیم!! به همین دلیل به سراغ خانواده هایی در چند منطقه اهواز رفتیم و از آنها در خصوص میزان رضایت آنها از آب آشامیدنی اهواز پرسیدیم.

- منطقه آخراسفالت: این خانواده شاکی از رنگ و بوی آب گفت آیا این آب بدون دستگاههای آب تصفیه کن در منازل به نظر خود کارشناسان آب به همین صورت قابل خوردن است؟گذشته ازاین رنگ گل آلود بودن آب لوله کشی در بعضی روزها به خصوص پس از بارندگی، بوی تعفن و فاضلاب می دهد.

- منطقه گلستان: ما وقتی لوله آب را باز می کنیم با آبی با بوی متعفن فاضلاب مواجه می شویم که نه تنها قابل شرب نیست که قابل مصرف نیست. ما در منزل آب تصفیه کن نداریم شاید کسی پول نداشته باشد این دستگاه را بخرد ما مجبوریم روزانه بشکه های 20 لیتری آب بخریم ؟، مردم اهواز نه امروز و چندروز بلکه چندسال سال است که به علت کیفیت پائین آب لوله کشی یا همان آشامیدنی مجبور هستند آب آشامیدنی خود را از فروشندگان آب تصفیه و البته برخی دیگر با استفاده از دستگاه تصفیه آب خانگی تامین کنند و این امر باعث شده شرایط برای مردم اهواز سخت شود. آیا مسولان اداره آب و فاضلاب خودشان هم از این آب بدون دستگاه آب تصفیه کن، می نوشند؟

- منطقه زیتون: من مادر کودک 2ساله ای هستم که حتی از شستشوی فرزندم توسط این آب با این رنگ گل آلود واقعا هراسانم.حتی از شستن لباسهای کودک خردسالم با این آب میترسم که کودک مریض شود.آخر آب با این رنگ و بو از نظر کدام کارشناس آبی میتواند تائید بشود. گذشته ازکیفیت بد آب ما خیلی از مواقع با قطعی آب مواجه هستیم.

آلودگی آب اهواز و تکذیب های مکرر

اما قبل از اینکه به سراغ کارشناسان آب برویم با شرکت آبفای اهواز تماس گرفتیم و در پی مکالمه تلفنی با یکی از مشاوررین و کارشناس این شرکت جهت تکمیل گزارش خود خواهان یک مصاحبه حضوری با مهندس براتی مدیر شرکت آبفای استان خوزستان شدیم. اما به مدت 2 هفته پس از تماس های مکرر و وعده های امروز و فردا به ما وقتی جهت مصاحبه ندادند.

***اما درپی همین تماس ها خبرنگار اهواز نوین از کارشناس این اداره پرسید که آیا آب اهواز آلوده است؟

آقای کیماسی مسول دفتر آقای براتی اینگونه پاسخ دادند:چه کسی گفته که آب اهواز آلوده است ؟اینها همه تبلیغات سوئی است که از طرف رسانه ها می شود و همین شما سایتها و رسانه ها با خبرسازی هایتان این را در بین مردم جا انداخته اید که آب آلوده است و کیفیت مطلوب ندارد اگر آلوده است پس چرا تا کنون گزارشی ازتلفات بیماری و جانی در اثر استفاده از آب اهواز نداشته ایم...؟!

***خبرنگار اهواز نوین:آیا این آبی که از انشعاب های شهری وارد انشعاب های آب خانگی مردم اهواز میشود هم فضا سازی ما اهل رسانه است؟ این را که همه به چشم خود می بینیم!!

وی در پاسخ گفت: که ما گزارشی مبنی بر گل آلود بودن آب را بجز در مناطقی که از انشعاب آب غیر مجاز استفاده می کنند نداشته ایم .مثلا در مناطق کوت عبدالله که در اخبار 20:30 گزارش شد ماموران ما جهت بررسی و سرکشی رفتند که متوجه شدیم که آنها انشعاب غیرمجاز کشیده اند.

در پاسخ آقای کیماسی باید گفت چون فقط آن منطقه گل آلود بودن آب را به خبر سراسری کشید رسیدگی و البته محکوم به غیرمجاز بودن انشعاب آب شد؟! مردم ساکن مناطق دیگر هم باید گزارش تهیه کنند تا باور کنید که آب مناطق دیگر هم آلوده و همراه با بوی متعفن می باشد؟ این حرفها واقعا جای بسی تامل دارد !!!

***خبرنگار اهواز نوین:ولی مردم ازمناطق مختلف اهواز از جمله آخراسفالت،کیان آباد،گلستان،زیتون و مرکزشهر.... گفتند که این آب شربی که پس از بارندگی از لوله های آب می آید واقعا گل آلود و بد بو می باشد . آیا بنظر شما همه آنهایی که تماس گرفتند از انشعاب غیر مجاز استفاده می کنند؟

وی در پاسخ اینگونه بیان کرد:میدانید مسئله اینجاست که مردم ما به دلیل استفاده از دستگاههای آب تصفیه کن در منزل ضائقه هایشان تغییر کرده و گرنه آب اهواز اصلا آلوده نیست.آب آلوده آبی است که کسی در پی مصرف آن آب ، بیمار شود چه بسا که ما تا الان گزارشی از بیماری از جهت استفاده از آب اهواز نداشتیم.

اما بهتر است از خود ایشان بپرسیم که آقایان محترم ما که با خودمان تعارف نداریم اگر واقعا همین آب به رنگ گل آشامیدنی است پس چرا خود شما هم در منزل دستگاه آب تصفیه کن دارید !!!

بله حرف های مسئولان اداره آبفا شاید تا حدودی درست باشد. اما گزارشی که تهیه شده چیزی جز سخنان مردم کلان شهر اهواز نبوده و نیست چه بسا که همه به خوبی می دانیم که : آب شرب مردم خوزستان بخصوص اهواز از کارون تهیه می شود، همان کارونی که پساب های کارخانجات صنعتی در آن ریخته می شود.

البته شاید ت سیستم صفیه خانه های فرسوده تنها مشکل موجود نباشد، آب تصفیه شده پس از خروج باید مسیر طولانی ای را از میان خطوط شبکه توزیع و انتقال فرسوده و پر از شکستگی آب به خصوص در هسته مرکزی شهر اهواز ،طی کرده و با گل و لای و نیز آلاینده های موجود در مسیر مخلوط می شود . اما مدیران گذشته آبفا «فرسودگی شبکه آب» را بهانه قرار دادند تا کیفیت پائین آب اهواز را توجیه کنند و از آن به عنوان یک بهانه برای گریز از «انکار آلودگی آب» نگاه می کنند.

والبته گذشته از آلوده بودن آب که نه ، بهتر است بگوییم گل آلود بودن آب ، افت فشار آب در سال های اخیر (وجود پمپ آب در اکثر منازل اهواز گواه صحت حرف ما می باشد) هم از دیگر معضلات می باشد. هر روز فشار آب ضعیف تر می شود و گاهی در برخی مناطق آب نیمه شب به بعد قطع می شود. مثلا در بعضی مناطق اهواز مخصوصا در روزهای تعطیل مثل جمعه حتی با وجود پمپ فشار آب آنقدر ضعیف است که وجود پمپ آب در منزل هم پاسخگو نیست.

شاید مدیران آبفای اهواز نمی خواهند بپذیرند که آبی که وارد شبکه خانگی شهروندان اهوازی می شود ، قابل شرب نیست. آب اهواز از نظر بو ، طعم و مزه در وضعیت نرمال نیست و این مساله باعث شده که بازار خرید دستگاه های تصفیه خانگی هرروز داغتر از قبل شود.

به گزارش خبرنگار اهواز نوین به جهت اینکه قضاوت یک طرفه صورت نگرفته باشد مصاحبه ای با آقای دکتر روزدار یکی از کارشناسان در زمینه آب و کیفیت آب انجام دادیم:

خبرنگار اهواز نوین: آقای دکتر به نظر شما آب اهواز از هر جهت مطلوب است؟

دکتر روزدار: قبل از قضاوت در باره آلودگی یا عدم آلودگی آب، بهتر است تعریف علمی آلودگی آب را بدانیم منظوراز آلودگی آب، آلودگی شیمیایی، میکروبی و آلودگی با مواد زاید آب دریاچه ها، رودخانه ها، اقیانوس ها و آبهای زیرزمینی است. هنگامی که آلودگی ها به طور مستقیم یا غیر مستقیم بدون تصفیه از مواد ترکیبی مضر در آبها تخلیه می شوند، آلودگی آبها آلوده می‌شوند. آلودگی آبها بر گیاهان و ارگانیستم های زنده ای درون این آبها اثر می‌گذارند. البته میزان آبهای شرب موجود در سطح کره زمین بسیار کم می باشد. آبها یک سری ویژگی ها و خاصیت هایی دارند از جمله ویژگی های فیزیکی،شیمیایی ،بیولوژیکی .که بهرحال هرکدام از پارامترها باعث می شود یه شرایط خاص برای آب ایجاد می کند.نکته مهمتر این است که آبها می توانند تحت عوامل آلوده کننده متعدد محیطی قرار بگیرند.که این عوامل محیطی آلوده کننده شامل:فاضلاب های شهری ،فاضلاب های صنعتی و کشاورزی هستند و گاهی مواقع هم یک شرایط خاصی ایجاد می شود که میزان آلودگی بالا می رود.یعنی عوامل محیطی باران و سیل و شرایط مشابه

به دلیل اینکه آب شامل دو دسته آبهای سطحی و آبهای زیرزمینی است و طبیعتا آبهای سطحی از آبهای زیرزمینی بیشتر می باشد.اما در خصوص آب اهواز:حالا در خصوص آب یک سری فرآیندهایی را پشت سر می گذارد تا اینکه قابل مصرف شود که این فرآیند ها شامل هوادهی، گندزدایی،تصفیه سازی،کلرزنی،ذخیره سازی.......می باشد که توی آبهایی که معمولا ما مصرف می کنیم هم چنین فرآیندهای دیگری هم بهش اضافه میشه به طور مثال کلرزنی ،ته نشینی و....اما 2یا3 فرآیند هستند که جزفرآیندهای اولیه آب هستند.

1.فرآیند آب گیری:فرآیندی است که آب آشامیدنی را جدا می کنیم برای تصفیه و مصرف.اگر آن میزانی که ما آب می گیریم اگر رودخانه آب صاف و مناسبی داشته باشد خوب حتما آبگیری ما یک آب مناسب و خوب استاما امکان دارد ما با یک سری شرایط خاص روبرو شویم مانند آلودگی شدید آب همراه با گل و لای و فاضلاب که تو رودخانه به وفور و با چشم دیده می شود

2.فرایند آشغالگیری :اما باید این رو در نظر داشته باشیم که اگر در مرحله اول با آب بدی روبرو بشویم مرحله اول با آب بدی روبرو بشویم مرحله آشغال گیری قطعا یکم سخت تر خواهد شد چون یه خاصیت فیزیکی داریم که آشغال های بزرگ است که باید آن را هم از آب جدا کنیم.

3.فرآیند تصفیه شیمیایی مقدماتی ، ته نشینی ،هوادهی و جدا کردن عوامل و کلردهی و سختی گیری از آب که شامل:جداسازی املاح سنگین از آب است.والبته بعد از اون هم فیلیتراسیون و کلر زنی و گندزدایی و تصفیه هم وجود دارد خوب حالا شما همه این فرآیند هارو که گفته شد را در نظر داشته باشید این فرآیند اگر زمان مناسب داشته باشد ما می توانیم همه این مراحل را با شرایط خوب و مطلوب انجام بدهیم و نتیجه آن میشود آب مطلوب اما زمانی که زمان کم میشود به عبارتی آلودگی آنقدر بالا می رود که ما فرصت کمی برای طی این مراحل داریم و قطعا یک مقدار از شرایط آب متغییر خواهد شد.اما این شرایط آب یک استانداردی دارد به اسم زنج بر فرض آب دارای رنج 1تا 10 همش قابل مصرف و شرب می باشد ولی آب رنج 1 دارای کیفیت تصفیه بهتر و بالاتری نسبت به 10 است اما هردو قابل استفاده می باشند.مثلا کلرزنی از0.7 تا1.5 میلی گرم در لیتر است. مثلا زمانی که در منبع اصلی آب کلر زنی انجام می شود 1.5 میلی گرم است می رود جلوتر امکان دارد این کلر آب کاهش پیدا کند و به 0.7 برسد پس هنوز هم قابل استفاده است.کلر زنی آب همینطور است وقتی توی آب یک عدد است وقتی به انشعابات آب سطح شهر پخش شود کیفیت کلر پایین بیاد اما هنوز قابل قبول است و قابل مصرف.یعنی نمونه برداری صورت میگیرد اگر مثلا اگر آب رسیده به زیتون میزان کلرش کاهش یافته باشد خودبخود مجبورند که در انشعابات آن منطقه کلرزنی هم اضافه کنند.برهمین اساس چون مردم رنج را در نظر نمی گیرند می گویند آب آلوده است.اگر یک عدد در نظر گرفته بشود قطعا آن چیزی که مردم می گویند خارج از ذهن نیست اما وقتی رنج عددی مطرح بشود یک مقدار باید با دیدگاه قوی تر و بازتری نگاه کنند. البته آب جهت تصفیه مراحل طولانی دیگری راهم طی می کند که اکنون جهت مطرح کردن زمان بسیار میخواهد که از حوصله خوانندگان خارج است.

اهواز نوین: دلیل تشدید آلودگی آب در هنگام بارندگی چیست؟

جریان انتقال آب از رودخانه‌ها، گل‌ و لای وارد حوضچه‌ها شده و مدتی در این حوضچه‌ها ته‌نشین می‌شوند، اما در زمان بارندگی با آب ترکیب شده و مشکلاتی را در فرایند تصفیه به‌وجود می‌آورد.

از سوی دیگر تصفیه‌خانه‌های اهواز جوابگوی جمعیت حدود بالای 1.5 میلیونی نیست؛ زمانی که این تصفیه‌خانه‌ها احداث شد، جمعیت اهواز فقط 4 هزار نفر بود، اما حالا با وجود گذشت چندین سال و افزایش چند برابری جمعیت، تصفیه‌خانه‌های کلان شهر اهواز هنوز همان تعداد است و حتی نسبت به سال‌های گذشته فرسوده‌تر شده‌اند همچنین شبکه انتقال آب به مناطق اهواز نیز فرسوده است و مشکلاتی را در انتقال آب برای مصرف ایجاد کرده است.

خبرنگار اهواز نوین: چرا باید آب شرب با بو همراه باشد؟

دکتر روزدار: یکی از مراحلی که باعث می شود آلودگی آب کم بشود بحث آلودگی آب است ،هوادهی به آب باعث میشود که گازهایی که درون آب هستند مانند گازهای فاضلابها،سولفید هیدروژن یا بوی بد که مردم می گویند این هوا دهی میزان بوی بد آب را بر طرف می کند.نمیشه کیفیت آب را زیر سوال برد بنده از لحاظ علمی مطرح می کنم و تصمیمی گیری را به عهده مسئولین محترم می گذارم که بحث مدیریتی برعهده مسئولین است.

بحث هوادهی گازهای بد آب را شامل دی اکسید کربن و سولفید هیدروژن آب را کم می کند و آبی را ایجاد می کند که از لحاظ بو فاقد بوی نا مطبوع هستند قطعا اگر این مرحله دچار بحران شود آب با بدبویی همراه می شود.

حالا شما تصور کنید که یک یا چند مرحله ازین مراحل تصفیه به دلیل بارش فراوان باران و گل آلود بودن آب کارون و کاهش زمان موردنیاز جهت تصفیه و آبرسانی سریعتر به مردم و ونداشتن قطعی آب انجام شود ،ممکن است مراحلی چون هوادهی حذف یا زمان کمتر اختصاص یابد. خوب مشخص است که کیفیت فدای کمیت خواهد شد. و آب گاهی مواقع با بو همراه می شود.

راهکار شما در جهت بهبود وضعیت آب شرب مردم چیست؟

وی پاسخ داد: به اعتقاد کارشناسان تنها راه جلوگیری از بروز این مشکلات استفاده از دستگاه‌های تصفیه آب جدید است، زیرا تصفیه‌خانه‌های اهواز خیلی قدیمی هستند و بیش از 44 سال‌ قدمت دارند و به همین دلیل در زمان بارندگی، آب گل‌آلود می‌شود. برای حل این مشکل شرکت آب و فاضلاب استان باید قسمت به قسمت این شبکه را از زمین خارج و شبکه‌های جدیدی را جایگزین آن کنند و به‌طور کلی باید سیستم و تکنولوژی تصفیه‌خانه‌ها و شبکه انتقال آب کاملا تغییر کند؛ البته انجام این کار به چندین سال زمان نیاز دارد.

البته این امیدواری وجود دارد که با احداث مدرن ترین تصفیه خانه خاورمیانه در اهواز ، پایانی باشد بر شکایتهای مکرر شهروندان از آب آشامیدنی این شهر و این که بالاخره روزی دستگاه های تصفیه خانگی از منازل شهروندان اهوازی برچیده شده و مردم از آبی گوارا بهره مند شوند.