اخبار فرهنگی اجتماعی خوزستان

آبادان، شهری در عمق تاریخ

جزیره آبادان در طول دوهزار سال گذشته،‌ همواره آباد و متمدن بوده است و هر دوره‌ای از تاریخ باستانی ایران نامی به خود گرفته است، در دوره اساطیری و افسانه‌ای بنام "میسان" بوده، در دوره عیلامی، هخامنشی این جزیره به نام‌های "منسه" و "خاراکس" خوانده می‌شد. از عصر اشکانی تا زمان اردشیر بابکان ساسانی این شهر به نام‌های "آتیوح"، "آلکساندر"، "تیگیرلان"، "اسکندریه"، "انطاکیه"، "هارک"، "خاراک" و "اسپانسیو" نامیده می‌شود، که این منطقه را به صورت مرکز استراتژیک نظامی، اقتصادی و بازرگانی دریایی شمال خلیج فارس درآورده و با ضرب سکه‌های مخصوص بیش از سیصدسال بر منطقه آبادان، خرمشهر، و حوالی بصره و کویت حکمرانی نموده. اردشیر با قتل "بندو" آخرین پادشاه دولت مستقل آبادان، نام آن را نیز تغییر داده و در دوره ساسانی به آن "استاد آباد اردشیر" یا "کرخ میسان" می‌گفتند و پایگاه تجاری بازرگانان چینی و هندی و روم بوده است. آبادان در دوره اسلامی "عبادان" نامیده می‌شد و در روایت‌های محلی و مذهبی "جزیره القصر" نیز نام داشته است. نام "عبادان" ماخوذ از "عباد" (پرهیزکار) است، نام باستانی "" که به معنای مرزداران دریایی است نیز گفته‌اند، "اوپاژن" او= آب و بامان از مصدر پاییدن). "بطلمیوس" پدر جغرافیا،‌ در سده 2 میلادی و "مارسیان" جغرافیدان سده 4 میلادی به ترتیب نام‌های "آبفانا" و "آپفادانا" را برای آبادان بکار برده‌اند. حمد مقدسی در باب جغرافیای انسانی "عبادان" می‌گوید: (عبادانی‌ها شیعیان متعصب و موحد و مقید بوده‌اند). مردم عبادان با روحیه مهمان نوازی و قناعت خویش، شیرین المقدس است، ‌توفان نوح آن را بدانجا انداخته، روز قیامت به جایش باز خواهد گشت (احسن التقاسیم فی معرفه الا قلبم، ج 1ص 163) صاحب تاریخ گزیده در روایتی از امیرالمومنین علی(ع) می‌نویسد:‌چهار شهر از دنیا از بهشت هستند: اسکندریه، عقلان،‌ عبادان و قزوین (تاریخ گزیده ص 771)

http://www.jomhourieslami.com/1390/13900923/13900923_17_jomhori_islami_shahrestan_0001.html