اخبار سیاسی روز

غرضی رد صلاحیت شد

محمد غرضی از عدم احراز صلاحیتش برای حضور در انتخابات مجلس خبرگان رهبری خبر داد.محمد غرضی  در پاسخ به این پرسش که آیا از جنابعالی برای شرکت در آزمون علمی مجلس خبرگان از سوی شورای نگهبان دعوتی به عمل آمده است، گفت:  خیر. آقایان مدارک بنده را برای حضور در انتخابات کافی ندانستند.  
وی ادامه داد: دلیل عدم احراز صلاحیت بنده نداشتن مدرک حوزوی اعلام شد حال آنکه بنده مدتی در کلاس‌های خارج علما از جمله امام خمینی (ره) حاضر می‌شدم. در آن دوران برای اینکه قصد ارتزاق از این راه را نداشتم به دنبال مدرک گرفتن هم نبودم.  
غرضی گفت: فقهای شورای نگهبان به دلیل اینکه مدرکی مبنی بر تحصیلات حوزی نداشتم، صلاحیتم را احراز نکرده و به این دلیل نتوانستم در آزمون شرکت کنم.

زیان‌های اعراب از قطع روابط با ایران؛

نگاهی به تجارت ایران با ۶ کشور عربی خلیج‌فارس

پدرام صادقی، 15 دی 94

کشورهای حاشیه خلیج فارس روابط تجاری خوبی با ایران دارند و در عین حال بازار مناسبی برای افزایش صادرات غیرنفتی ایران به حساب می‌آیند، در عین حال این تجارت برای طرف مقابل نیز سودمند است اما اگر به دلایل سیاسی تصمیماتی بگیرند که منجر به قطع روابط اقتصادی دو کشور شود، قطعا بیشترین زیان این اقدام متوجه آنها خواهد بود.

در پی تحولات سیاسی بین ایران و عربستان در روزهای اخیر، عربستان سعودی روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد. در پی این اقدام، آل سعود، متحدان سیاسی خود را مجبور به برخی اقدامات خصمانه علیه ایران کرد. در همین راستا روز گذشته کشورهای بحرین و سودان شمالی روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کردند و امارات نیز سطح روابط خود را تا حد کارداری کاهش داد و جیبوتی هم بیانیه شدیدالحنی علیه ایران صادر کرد. البته دولت کویت هم در پیروی از اقدامات ضدایرانی عربستان سعودی، اقدام به فراخواندن سفیر خود از تهران کرد.در همین حال، بررسی روابط تجاری ایران با این ۶ کشور عرب زبان در ۸ ماهه ابتدای امسال نشان می دهد در این مدت میزان واردات ایران از کشور جیبوتی تنها ۲۲ هزار و ۶۶ دلار در مقابل واردات ۱۳ میلیون و ۵۰ هزار و ۳۵۶ دلار بوده است.

وضعیت تجارت ایران و عربستان
بررسی روابط تجاری میان ایران و عربستان نشان داد مدت زیادی است که روابط این دو کشور به دلیل اختلاف نظرهای سیاسی کم شده و تجارت خاصی بین دو کشور برقرار نیست.همچنین مقایسه آمار و اقلام کالاها و درآمد دو کشور نشان می دهد که با قطع تجارت، عربستان بیش از ایران متضرر خواهد شد، البته این در حالی است که عربستان اعلام کرده که مشکلی با حضور زائران ایرانی در این کشور مشکلی ندارد که این موضوع تا حدی درآمدهای عربستان را بهبود خواهد بخشید.هرچند که قطع روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور در هر جایگاهی می تواند یک نقطه منفی برای دو طرف تلقی شود، اما نگاهی به آمارهای تجارت میان ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس می تواند میزان ارتباط و تبعات قطع همکاری برای این کشورها و ایران را بیش از پیش مشخص کند.

وضعیت تجارت ایران و امارات
کشور امارات جزو بزرگ‌ترین شرکای تجاری ایران است و سطح روابط دو کشور در سال‌های اخیر بیشتر نیز شده است؛ به عبارت دیگر ایران در این سال ها همواره از کشور امارات به عنوان بندرگاهی برای ورود کالاهای سایر کشورها به خود استفاده می کرده و بسیاری از کالاها از طریق امارات به ایران صادرات مجدد می شدند.همین باعث شده بود در سال گذشته امارات به بزرگترین صادرکننده به ایران تبدیل شود که بر اساس آمار گمرک در سال گذشته ۳۷۷۴ قلم کالا به ارزش بیش از ۱۱ میلیارد دلار از امارات به ایران وارد شده است.اما در مقابل، ایران نیز توانسته صادرات خوبی به این کشور داشته باشد و امارات نیز به یکی از مقاصد مهم صادراتی تولیدکنندگان ایرانی تبدیل شده است.
در سال گذشته میزان صادرات به این کشور ۱۰۰۷ قلم کالا به ارزش بیش از چهار میلیارد دلار بوده است.
شاید این موضوع یکی از دلایلی باشد که امارات روابط خود را با ایران به طور کامل قطع نکرده است؛ به عبارت دیگر این کشور هم خواسته از نظر سیاسی دل عربستان را به دست بیاورد و هم روابط تجاری خود را ایران ادامه دهد.واضح است که در صورت قطع ارتباط دو کشور، ایران مشکلات بسیار زیادی از بابت واردات پیدا خواهد کرد، اما این امر را نیز نباید نادیده گرفت که قطعا امارات نیز علاقمند نیست تجارت ۳۰ میلیارد دلاری خود با ایران را از دست بدهد، به ویژه که این کشور یکی از مهم ترین مقاصد گردشگران ایرانی است و سالانه درآمد زیادی از این طریق نیز به دست می آورد.

وضعیت تجارت ایران و بحرینتجارت بحرین با ایران شکل جالبی دارد اما در نهایت می توان سود بحرین را بیش از ایران دانست، چراکه در روابط میان این دو کشور، تراز تجاری ایران به شدت منفی است.
صادرات ۲۲۲ قلم کالا در سال گذشته به بحرین تنها ۱۰ میلیون دلار برای ایران درآمدزایی داشته و این در حالی است که بحرین با ارسال تنها ۱۹ قلم کالا به ایران درآمدی ۳۲۸ میلیون دلاری را نصیب خود کرده است.البته دلیل اصلی این تفاوت واردات ۲۸۰ میلیون دلاری سنگ آهن بهم فشرده شده از بحرین به ایران است که با توجه به افزایش عرضه و کاهش تقاضای سنگ آهن در بازار جهانی و کاهش قیمت جهانی این ماده، ایران به راحتی می تواند آن را از کشور دیگری تهیه کند و دچار مشکلی هم نشود.
البته روغن های سبک به جز بنزین و سیستم صوتی خودرو نیز از دیگر کالاهای مهمی است که از بحرین به ایران وارد می شود.
حالا بحرین به عنوان استان چهاردهم عربستان روابط خود را با ایران قطع کرده باید دید که آیا علاوه بر روابط دیپلماتیک قصد قطع روابط اقتصادی و تجاری را هم دارد یا خیر؟

وضعیت تجارت ایران و قطر
کشور قطر هنوز تصمیمی درباره قطع روابط با ایران نگرفته و مسئولان این کشور نیز اظهار نظری در این باره نکرده اند، هر چند که بعید به نظر می رسد قطر بخواهد ارتباط خود را با ایران قطع کند. اما به طور کلی حجم مبادلات تجاری این دو کشور نیز خیلی زیاد نیست و به کمی بیشتر از ۱۰۰ میلیون دلار می رسد که البته در این میان سهم ایران از صادرات بسیار بیشتر از واردات است.
عمده صادرات ایران به قطر را محصولات معدنی، انواع کفپوش، زعفران و پسته تشکیل می دهد و البته بخشی از این صادرات نیز مربوط به حیوانات زنده است که در مجموع حجم صادرات در سال گذشته به کشور قطر به بیش از ۸۹ میلیون دلار رسیده است.از سوی دیگر میزان واردات از قطر در همین مدت نیز حدود ۱۸ میلیون دلار بوده که مهم ترین کالاهای وارداتی از این کشور محصولات خونی و مکمل های دارویی بوده است. از طرف دیگر این وضعیت می‌تواند برای قطر یک فرصت تلقی شود، چراکه این کشور با عربستان رقابت اقتصادی دارد و ایران می تواند با استفاده از این فرصت، صادرات خود را به قطر گسترش دهد.

وضعیت تجارت ایران و عمان
در این میان روابط تجاری ایران و عمان بیش از سایر کشورهای منطقه است و می توان این کشور را بعد از امارات بهترین شریک ایران در منطقه دانست.
در تجارت با عمان نیز کفه ترازوی صادرات به نفع ایران سنگینی می‌کند و تراز تجاری ایران در این مبادلات بیش از ۲۰۰ میلیون دلار مثبت است.
ایران در سال گذشته توانسته ۲۸۳ قلم کالا به ارزش بیش از ۳۰۰ میلیون دلار به عمان صادر کند و در مقابل ۷۱ میلیون دلار در قالب ۱۲۷ قلم نیز کالا از این کشور وارد کند.محصولات فولادی باز هم در صدر اقلام صادراتی ایران به عمان هستند و سهم حیوانات زنده نیز در این میان بالاست. به این ترتیب در صورت قطع ارتباط اقتصادی این کشور، تولیدکنندگان فولاد و دامپروران باید به فکر بازار جایگزینی برای محصولات خود باشند.

وضعیت تجارت ایران و کویت
کویت نیز یکی دیگر از شرکای تجاری ایران در منطقه است که قطعا عربستان روی آن برای قطع روابط با ایران فشار وارد خواهد کرد.
این کشور از بزرگترین مشتریان سیمان ایران است و مانند سایر کشورهای منطقه علاقمندی خاصی به واردات حیوانات زنده از ایران دارد؛ به طوریکه بیش از ۷۳ میلیون دلار از صادرات ایران به این کشور تنها مربوط به حیوانات زنده است.از سوی دیگر ایران نیز حجم عمده ای از وسایل نقلیه موتوری را از طریق این کشور وارد می کند و در نهایت مجموع مبادلات تجاری این دو کشور در سال گذشته به حدود ۲۶۰ میلیون دلار رسیده که از این میان ۱۹۷ میلیون دلار سهم ایران و ۶۳ میلیون دلار سهم کویت است.
اینطور که مشخص است کشوهای حاشیه خلیج فارس به جز عربستان روابط تجاری خوبی با ایران دارند و می توان آن ها را پتانسیل بسیار خوبی برای افزایش صادرات غیرنفتی ارزیابی کرد. البته بدیهی است که این کشورها نیز با توجه به شرایط ویژه جغرافیایی ایران و نزدیک بودن به این کشور، سود خود را از تجارت با ایران کتمان نمی‌کنند و اگر به دلایل سیاسی تصمیماتی بگیرند که منجر به قطع روابط اقتصادی دو کشور شود، قطعا بیشترین زیان این اقدام متوجه آنها خواهد بود.

ضمن آنکه با توجه به اجرای برجام و لغو تحریم‌ها در هفته‌های آینده -بنا به گفته مسئولان دولتی- برخی کشورهای عربی فرصت تجارت با ایران را از دست داده و کشورهای دیگر آسیایی و حتی اروپایی می‌توانند سهم آنها را از تجارت با ایران در پساتحریم جبران کنند.

تجارت ایران با ۶ کشور عربی در ۸ ماهه اول ۹۴ (دلار)

کشور	صادرات	واردات
امارات	۳.۴۰۸.۷۰۹.۳۸۴	۶.۷۸۲.۴۲۶.۴۵۸
عربستان	۱۳۲.۲۲۹.۶۱۱	۴۰.۲۴۹.۴۸۹
بحرین	۶.۳۰۴.۹۳۶	۶۶.۴۴۰.۰۸۳
سودان	۳۷.۶۵۶.۷۳۰	۱۸۱.۶۳۳
جیبوتی	۱۳.۰۵۰.۳۵۶	۲۲.۰۶۶
کویت	۱۶۰.۵۴۳.۸۴۹	۲۲.۲۳۸.۹۵۰

تجارت ایران با ۶ کشور عربی در سال ۹۳ (دلار)

کشور	صادرات	واردات
امارات	۴.۰۶۳.۵۵۶.۲۳۲	۱۲.۲۴۳.۵۰۲.۰۲۴
عربستان	۱۵۹.۰۷۲.۱۳۳	۴۶.۱۳۲.۶۴۷
بحرین	۳۲۸.۵۵۲.۲۹۱	۳۲۸.۵۵۲.۲۹۱
سودان	۲۳۵.۶۱۵	۱۲.۶۳۴
جیبوتی	۹.۲۴۸.۳۴۴	۴.۷۷۴
کویت	۱۹۴.۹۹۳.۸۸۶	۶۲.۴۹۳.۲۸۹

چه شکستی سعودی ها را عصبانی کرد؟

چهار سال از آغاز بحران سوریه می گذرد و عربستان به رغم اختصاص هزینه ای میلیارد دلاری با هدف سرنگونی دولت «بشار اسد» رییس جمهوری سوریه در این عرصه ناکام مانده است.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

ناکامی های عربستان سعودی در جبهه های سوریه، عراق و یمن و نیز ناتوانی در بر هم زدن توافق هسته ای ایران و 1+5، چهار عاملی است که رهبران ریاض را خشمگین کرده و به بحران سازی های کنونی سوق داده است.

به گزارش«انتخاب»، عربستان سعودی در حالی تصمیم به اعدام شیخ «نمر باقرالنمر» روحانی برجسته شیعه این کشور گرفت که به واسطه شکست در بازی های منطقه ای در یکی از بغرنج ترین شرایط از زمان تاسیس یعنی حدود هشت دهه اخیر به سر می برد. شکست عربستان در جبهه سوریه و عراق و نیز در یمن اوج این ناکامی را آشکار می کند. افزون بر آن، به رغم مخالفت های سران ریاض با توافق هسته ای، سرانجام ایران و 1+5 در این زمینه به توافقی تاریخی دست یافتند و طی چند هفته آینده این توافق به اجرا درخواهد آمد. در این نوشتار تلاش شده تا این ناکامی ها به شکلی آشکارتر تبیین شود:

1- چهار سال از آغاز بحران سوریه می گذرد و عربستان به رغم اختصاص هزینه ای میلیارد دلاری با هدف سرنگونی دولت «بشار اسد» رییس جمهوری سوریه در این عرصه ناکام مانده است. در کنار این هزینه ها، عربستان سعودی نزدیک به 2 هزار 500 تروریست به سوریه صادر کرده است. به این ترتیب عمده گروه های تروریستی و بحران ساز در سوریه از کمک های مالی، نظامی و انسانی عربستان تغذیه می کنند. گروه دهشت افکن «جیش الاسلام» از جمله این گروه های زیر حمایت عربستان است؛ گروهی که چندی پیش رهبر خود را از دست داد. مرگ «زهران علوش» سرکرده این گروه تروریستی در حومه دمشق باعث شد اقدام های ضدایرانی در عربستان شدت بیشتری پیدا کند؛ موضوعی که به باور تحلیلگران بی ارتباط با اعدام شیخ نمر نیست.
چندی پیش با حضور ایران در گفت وگوهای صلح سوریه و دستیابی اعضا به بیانیه ای مشترک، گامی موفقیت آمیز در حل وفصل این بحران برداشته شد؛ بیانیه ای که در آن انتخاباتی عمومی تا 18 ماه آینده در این کشور بحران زده پیش بینی شده است. بنابراین، نزدیک شدن به حل این بحران فرسوده زنگ هشدار را برای خاندان آل سعود به صدا درآورد چرا که آرامش در سوریه می تواند به ناآرامی خاندان آل سعود بیانجامد.
2- پس از سوریه، کشور عراق به جولانگاه گروه تروریستی داعش تبدیل شد. داعشیان مسلح که در جبهه سوریه به هدف های خود دست نیافتند از ژوئن 2014 قدم در خاک عراق نهادند. ارتباط نزدیک دولت عراق با ایران بر کسی پوشیده نیست. «حیدر العبادی» نخست وزیر این کشور بارها در محافل بین المللی از همکاری های تهران با بغداد در مبارزه با تروریسم تشکر و قدردانی کرده است. در برابر، عربستان نزدیک به 25 سال در بغداد سفارتخانه ای نداشته است. سفارتخانه عربستان در بغداد که در سال 1990 پس از حمله عراق به کویت تعطیل شده بود بتازگی بازگشایی شده است.
از آنجا که سعودی ها از جمله بانیان و حامیان اصلی گروه های تروریستی بوده و هستند، گرایش بغداد به سمت ایران برای مقابله با تروریسم موجب شکل گیری رابطه ای نزدیک تر میان 2 کشور شیعه منطقه شده است. در این میان، اتهام عربستان به دولت عراق مبنی بر تبعیض علیه سنی های این کشور بر تیرگی روابط بغداد- ریاض افزوده است. ناکامی بزرگ حامیان تروریسم از جمله عربستان سعودی زمانی آشکارتر شد که چند روز پیش، ارتش عراق به همراه بسیج مردمی این کشور (الحشد الشعبی) شهر «الرمادی» مرکز استان «الانبار» را از چنگال داعش درآورد؛ شهری مهم و استراتژیک که چندی پیش به طور مشکوکی سقوط کرد. آزادسازی الرمادی در حالی انجام گرفت که عربستان سعودی با مشارکت 34 کشور دیگر به دنبال ائتلاف نظامی تازه ای بود تا از این راه بتواند در امور عراق به طور مستقیم مداخله کند.

3- یکی از بزرگترین شکست ها و ناکامی های عربستان سعودی در بحران یمن آشکار شد. به دنبال پیروزی های چشمگیر جنبش اعتراضی مردم به رهبری انصارالله در یمن، فروردین ماه امسال عربستان حمله هوایی خود را به یمن آغاز کرد. از ابتدای این تهاجم، عملیات موسوم به «طوفان قاطعیت» انتظار سعودی ها و اعضای ائتلاف عربی به رهبری ریاض را به حدی افزایش داده بود که تصور می کردند چند روزه می توانند به عمر انصارالله پایان دهند و جایگاه «عبد ربه منصور هادی» رییس جمهوری فراری یمن را به وی برگردانند. با گذشت بیش از 10 ماه از آغاز این جنگ و حمله های گسترده به یمن اما هنوز این هدف تحقق پیدا نکرده است.

گرایش انصارالله به ایران و حمایت معنوی تهران از این جنبش مردمی منجر به فزونی خشم سران آل سعود از یمنی ها شده است. سعودی ها به طور غیرمستقیم در یمن خود را در برابر ایران می بینند؛ موضوعی که در سوریه و عراق نیز قابل مشاهده است. بنابر گزارش های منتشر شده، این ائتلاف تاکنون 100 فروند هواپیمای نظامی و 150 هزار نیرو به جبهه یمن اعزام کرده است.

در سال های گذشته، تقابل عربستان با ایران در بحران های منطقه ای باعث شد ریاض برای برتری نظامی خود تنها بین سال های 2007 تا 2014 با قراردادهایی به ارزش بیش از 80 میلیارد دلار به بزرگترین واردکنندگان اسلحه در جهان تبدیل شود. این قراردادهای بزرگ تسلیحاتی اما تاکنون هیچگونه کامیابی در بازی های منطقه ای برای عربستان به ارمغان نیاورده است.

4- توافق هسته ای میان ایران و 6 قدرت جهانی از مهمترین رویدادهایی است که نزدیک به 2 سال کانون تشدید نگرانی خاندان آل سعود بوده است. رهبران ریاض به خوبی می دانند که بهبود چهره ایران به عنوان کشوری پویا در عرصه منطقه ای و بین المللی و رهایی از بند تحریم های ظالمانه به قدرت یابی فزاینده ایران می انجامد. بی تردید پذیرش چنین موضوعی برای عربستان به عنوان رقیب اصلی منطقه ای ایران دشوار است. مقام های عربستان درست در مقطعی روحانی سرشناس شیعی را اعدام کردند که تنها چند هفته به زمان اجرای برجام باقی مانده است. آنها اعدام شیخ نمر را به امید واکنش هیجانی و غیرهوشمندانه ایران انجام دادند اما با موضعگیری های بجای مقام های عالی رتبه کشورمان توطئه سعودی خنثی شد.
در این میان، با اینکه عربستان متحد ایالات متحده در منطقه به شمار می رود اقدام ضدحقوق بشری سعودی مورد انتقاد صریح وزارت امور خارجه آمریکا و همچنین سازمان ملل متحد قرار گرفت. بدون شک، یکی از دلیل های حمایت نکردن کاخ سفید از اقدام های نسنجیده عربستان و پرهیز از قضاوت های یکطرفه، به توافق هسته ای ایران و قدرت های بزرگ برمی گردد. توافق تاریخی وین بستر را برای عادی سازی روابط ایران با جهان هموار کرد. همان طور که انتظار می رفت دشواری پذیرش این موضوع باعث شد سران ریاض از مدت ها پیش، هراس به نتیجه رسیدن گفت وگوهای هسته ای را داشته باشند؛ رویدادی که با وجود کارشکنی های بسیار سرانجام تیرماه امسال به وقوع پیوست و به رغم نگرانی های ریاض می رود تا به اجرا درآید.منبع: ایرنا

وزیر خارجه عربستان:

ایران سیاست های کنونی خود را ادامه دهد، اقدامات بیشتری علیه این کشور انجام می دهیم / اعضای شورای همکاری برای مقابله با تهران به توافق رسیده اند

عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان سعودی ایران را متهم به آغاز تنش ها بین دو کشور کرد و و گفت درصورتیکه تهران به سیاست های فعلی و دخالت های خود در منطقه ادامه دهد، اقدامات بیشتری علیه ایران انجام می دهیم.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

عادل الجبیر باردیگر طی سخنانی، ادعاهایی را علیه ایران مطرح کرد.

به گزارش «انتخاب»، عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان سعودی، ایران را متهم به آغاز تنش ها بین دو کشور کرد و گفت درصورتیکه تهران به سیاست های فعلی و دخالت های خود در منطقه ادامه دهد، اقدامات بیشتری علیه ایران انجام می دهیم.

الجبیر همچنین ایران را متهم به حمایت از حوثی ها در یمن کرد.

در همین حال، الزیانی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس ضمن تکرار ادعای تعلق جزایر سه گانه به امارات گفت که کشورهای خلیج فارس برای مقابله با دخالت ایران در منطقه به توافق رسیده اند.

شورای همکاری خلیج فارس همچنین بیانیه ای علیه ایران صادر کرد.

در این بیانیه آمده است: دخالت های آشکار ایران در امور داخلی عربستان محکوم است.

در بخش دیگر این بیانیه آمده است: از ایران دعوت می شود حمایت خود از تروریسم و دخالت در امور داخلی منطقه را متوقف کند.

آمریکا به جای عربستان، ایران را انتخاب کند

*استفان کینزر

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

استفان کینزر در پولتیکو نوشت: تنها دو قدرت مسلمان در خاورمیانه باقی مانده اند و آنها هم ناگهان در لبه جنگ قرار گرفتند. دوست ما عربستان سعودی هفته گذشته یکی از اعدام های دسته جمعی همیشگی اش را انجام داد و در میان قربانیان یک روحانی شیعه هم قرار داشت. ایران، دشمن قدیمی ما که قلب اسلام شیعه است، عصبانی شد. ایرانی های عصبانی سفارت عربستان در تهران را به آتش کشیدند. روز بعد، عربستان سعودی روابط دیپلماتیکش با ایران را قطع کرد.

ایاالات متحده باید هر کاری که ممکن است انجام دهد تا در جنگ نیابتی میان قدرت های مسلط شیعه و سنی خاورمیانه، یک طرف را انتخاب نکند. در حالی که تاریخ به ما می گوید به سمت عربستان، متحد قدیمی مان گرایش داشته باشیم، اما اگر به آینده نگاه کنیم، ایران شریک منطقی تری است. دلایل آن مشخص است: منافع امنیتی ایران در مقایسه با عربستان سعودی، به ما نزدیکتر است.

اکثر مشکلات خاورمیانه از فضاهای بدون حکومت همانند مناطق مشکل دار عراق، سوریه، فلسطین، لیبی و دیگر کشورهایی که مردم زیادی در حکومت های بدون مشروعیت زندگی می کنند، ناشی می شود. این بحران متفاوت است. این مشکل میان دو کشور با ثبات علیه یکدیگر است.

اما گرفتن طرف عربستان سعودی، فاجعه است. درست است، از لحاظ نظامی رقابت غیر متناسبی وجود دارد. عربستان سعودی در میان بهترین کشورهای مسلح جهان قرار دارد. این کشور تسلیحات جنگی بسیار پیشرفته ای که اکثریت آنها را از ایالات متحده خریده، در اختیار دارد. در مقابل، ایران به مدت چندین دهه مورد تحریم قرار گرفته است. ارتش این کشور اوضاع چندان مجهزتری از جنگ عراق در 30 سال پیش ندارد.

با این حال وقتی عامل انگیزه را هم حساب کنیم، تقابل میان این دو برابر خواهد بود. سعودی ها در زمینه تمایلشان به قربانی کردن معروف هستند. آنها خارجی ها را برای انجام کارهای روزمره پادشاهی استخدام می کنند. مردان سعودی کمی وجود دارند که حاضر باشند جانشان را برای کشورشان بدهند. سعودی ها برای جنگ یمن، صدها سرباز مزدور از کلمبیا استخدام کرده اند. سعودی ها نیروی هوایی لازم برای نابودی هر کشوری را بر روی کره زمین در اختیار دارند، اما از لحاظ جنگ زمینی عربستان سعودی به طور وحشتناکی ضعیف است.

ایرانی ها متفاوت اند. اگر اعتقادات آنها تحت حمله قرار بگیرد، به جبهه های جنگ می آیند حتی اگر فقط یک قلاب سنگ داشته باشند. اختلاف وطن پرستی میان دو طرف چشمگیر است. عربستان 83 سال قدمت دارد، در حالی که ایران تاریخی بیش از 2500 سال دارد.

تصمیم عربستان برای دامن زدن به این بحران تا حدی ارتباط به مجبور کردن ایالات متحده به جانبداری از خودش دارد. با این حال حمایت از عربستان سعودی به جای ایران، بر ضد منافع ما است. چرا ایران در بلند مدت بیشتر می تواند شریک ما باشد؟ کشورها برای تبدیل شدن به شرکای ایالات متحده باید دو شرط را داشته باشند، منافع آنها به طور همزمان باید با ما یکسان باشد و جوامعشان باید نزدیک به جامعه ما باشد. در هر دو مورد ایران به ما نزدیکتر است.

ایران و ایالات متحده به غیر از موارد بالا، نفرت مشترکی هم از گروه های تروریستی سنی دارند. علاوه بر این، ایران به شدت رابطه نزدیکی با شیعیان افغانستان، عراق، سوریه، لبنان و بحرین دارد. نفوذی که ایران بر آنها دارد، قابل مقایسه با هیچ قدرت دیگری نیست. اگر آنها در ترتیبات امنیتی منطقه مشارکت داشته باشند، منافع بیشتری در ثبات منطقه خواهند داشت.

تقریباً از لحاظ همه استانداردها، جامعه ایران در مقایسه با سعودی ها نزدیکی بیشتری به ما دارد. عربستان سعودی به زندگی خصوصی مردم مسلط است و تمام مغازه ها باید هنگام نماز بسته شوند. زنان ایرانی بسیار فعال و در کسب و کار حضور دارند. اما زنان سعودی حق رانندگی ندارند و بدون اجازه مردان نمی توانند مسافرت کنند. حملات 11 سپتامبر توسط سعودی ها برنامه ریزی شد، در حالی که تهران تنها پایتخت مسلمان جهان بود که مردم برای ابراز همدردی با قربانیان در آن گردهم آمدند.

با این حال به صورت ناگهانی هم نمی توان از عربستان سعودی دور شد. هر دو کشور با منافع آمریکا دشمنی دارند. ایران به صورت عمومی و عربستان در حالی که نشان می دهد دوست ما است، به صورت خصوصی با ما دشمنی دارد. آمریکایی ها می دانند که عربستان سعودی کشوری بسیار سرکوبگر است. بدتر از این، سعودی ها یکی از حامیان مالی اصلی القاعده و طالبان هستند. آنها حامی موسسات خیریه ای هستند که مساجد و مدارس اسلامی را در سراسر جهان احداث می کنند که در آن نفرت از آمریکا را آموزش می دهند. وزیر خارجه هیلاری کلینتون در سال 2009 گفته بود: «حامیان مالی سعودی مهمترین منبع مالی گروه های تروریستی سنی در سراسر جهان هستند.»

این گروه های تروریستی دشمنان اصولی آمریکا در خاورمیانه هستند. ایران بیشتر از ما از آنها تنفر دارد، چون آنها می خواهند تمام شیعیان را بکشند. این در حالی است که سعودی ها از آنها حمایت می کنند. هر گونه سیاستی برای رسیدگی به بحران کنونی باید این واقعیت حیاتی را در نظر داشته باشد.

ایالات متحده سال گذشته منافعش را در دستیابی به توافق هسته ای با ایران دید. این توافق می تواند موجب بهبود روابط با ایران هم بشود. با این حال ما نمی توانیم به خاطر این که هر دو کشور از رهبران اصلی مسائل فرقه ای در خاورمیانه هستند، از عربستان سعودی روی برگردانیم. نوعی از تفاهم میان آنها پیش نیاز هرگونه آرامش در خاورمیانه است. تشویق آنها به این امر یکی از اهداف کلیدی دیپلماسی آمریکا باید باشد. با این حال ایران شریک بهتری در مقایسه با عربستان سعودی است.* عضو موسسه مطالعات بین المللی واتسون، دانشگاه براون. وی نویسنده کتاب معروف «همه مردان شاه» است.

*دیپلماسی ایرانی

ایران کدام بندرها را جایگزین امارات می کند؟

برای برقراری خط ریلی از ایران به بندر ترابزون و انتقال کالاها از خط ریلی به کشتی‌های این بندر مطالعاتی انجام شده و در مورد مسقط عمان نیز مطالعات ما نشان می‌دهد که این جابه‌جایی‌ها امکان‌پذیر است.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

یک مقام ارشد بخش خصوصی ایران با بیان اینکه مطالعاتی انجام شده تا دو مقصد بندر «ترابزون» ترکیه و «مسقط» عمان جایگزین کشور امارات شوند توضیح داد که چگونه این کار انجام شدنی است.
به گزارش «انتخاب»، یحیی آل‌اسحاق با اشاره به برخی مطالعات انجام شده برای جایگزینی امارات در مبادلات تجاری ایران، عنوان کرد: مطالعات انجام شده به ما نشان می‌دهد که دو بندر ترابزون در ترکیه و مسقط در عمان می‌توانند جایگزین کشور امارات در مبادلات تجاری ایران شوند. در حال حاضر ما بیش از 14 میلیارد دلار با کشور امارات مبادله تجاری داریم که می‌توان این حجم مبادله تجاری را از بنادر دیگر هم داشت.رئیس اتاق مشترک ایران و عراق و عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در مورد چگونگی انجام مبادله تجاری از طریق دو بندر پیشنهادی عنوان کرد: برای برقراری خط ریلی از ایران به بندر ترابزون و انتقال کالاها از خط ریلی به کشتی‌های این بندر مطالعاتی انجام شده و در مورد مسقط عمان نیز مطالعات ما نشان می‌دهد که این جابه‌جایی‌ها امکان‌پذیر است.

آخرین آمار سالانه تجارت ایران نشان می‌دهد که ایران بیش از 3.8 میلیارد دلار به امارات صادرات داشته و بیش از 7.6 میلیارد دلار هم از این کشور واردات انجام داده است. با این حال فعالان بخش خصوصی ایران چون آل‌اسحاق معتقدند که این میزان تجارت به مانند سال‌های پیش از 92 می‌تواند به 14 میلیارد دلار هم برسد. 14 میلیارد دلاری که به گفته آل‌اسحاق امکان جابه‌جایی آن وجود دارد و ایران می‌تواند به جای امارات، مقاصد دیگری را برای این تبادل تجاری انتخاب کند.
منبع:اقتصادنیوز