تقریبا تمام جهان منتظر آمدن ترامپ هستند. در این میان پوتین از همه مشتاق تر است تا با استفاده از ظرفیت آمریکا، قدرت خود را در جهان بیشتر کند.
عصر ایران؛ مصطفی داننده- بعد از اینکه اوباما دستور اخراج دیپلمات‌های روسی را از آمریکا صادر کرد، جهان منتظر واکنش تند مسکو به این تصمیم بود اما پوتین تنها لبخند زد و گفت منتظر آمدن ترامپ می‌مانم.
ترامپ و پوتین را می‌شود دوست خطاب کرد. این دوستی در تاریخ این دو کشور بی سابقه است. معمولا همه به روسای جمهور این دو کشور به عنوان رقیب نگاه می‌کردند و هیچکس از ناظران عرصه بین الملل تصور نمی‌کرد که رابطه آمریکا و روسیه به این سو برود.
آمریکا و شوروی طی سال‌های 1940 تا 1990 درگیر جنگ سرد بودند. پس از جنگ جهانی دوم، بر سر مسائلی چون سرنوشت آلمان، اروپای شرقی و ... اختلافاتی بین امریکا و همپیمانانش با شوروی پدید آمد که باعث جنگ تبلیغاتی وسیعی علیه یکدیگر گردید. در طول این دوره رقابت میان این دو ابرقدرت در عرصه‌های گوناگون مانند اتحاد نظامی، ایدئولوژی، روانشناسی، جاسوسی، ورزش، تجهیزات نظامی، صنعت و توسعه فناوری ادامه داشت.
این جنگ رسانه‌ای و تبلیغاتی در نهایت توسط برنارد باروک، سیاستمدار امریکایى به عنوان جنگ سرد مطرح شد و در جهان ماندگار شد.
حالا بعد از آن تنش‌های شدید چه در زمان جنگ سرد و چه بعد از آن به ویژه بعد از انتخاب پوتین در سال 2000 به عنوان رییس جمهور روسیه، رابطه واشنگتن و مسکو به ماه عسل خود رسیده است.
این ماه عسل اما چه تاثیری بر جهان خواهد داشت؟ در این سال‌ها مهم‌ترین اختلاف روسیه و آمریکا بر سر سوریه بود. حالا رییس جمهور منتخب آمریکا هم نوا با پوتین می‌گوید علیه بشار اسد اقدام نظامی نمی‌کند و ابتدا به سراغ داعش می‌رود.
این واکنش ترامپ حتی باعث شد تا بشار اسد بگوید:« ترامپ می تواند متحد طبیعی برای سوریه باشد.
روسیه بعد از بحران اوکراین مورد غضب اروپا و آمریکا قرار گرفت. آمریکا و اتحادیه اروپا، روسیه را تحریم کردند. آمدن ترامپ می‌تواند نقطه پایانی باشد بر این رابطه سرد میان روسیه و آمریکا. رفتن آمریکا به جبهه روسیه می‌تواند خبر بدی برای اروپا باشد. اروپایی که از آمدن ترامپ دلخور است حالا به شدت نگران رابطه مثبت مسکو و واشنگتن است.
قطعا اتحادیه اروپا نگران عصر ترامپ است. ترامپ می‌تواند اتوبان دو طرفه اروپا و آمریکا را تبدیل به یک جاده یک طرفه کند و مسیر اتوبان دو طرفه را به سمت مسکو کج کند.
رابطه خوب ترامپ و پوتین می‌تواند به برجام هم کمک کند. ترامپ مخالف برجام است و پوتین موافق برجام. رابطه خوب این سال‌های روسیه و ایران به ویژه همکاری پررنگ این دو کشور در سوریه می‌تواند برگ برنده برجامی‌ها در مقابل ترامپ باشد. پوتین می‌تواند از رابطه خوب خود با ترامپ استفاده کند و به رییس جمهور جدید آمریکا اجازه ندهد یکی از مهم‌ترین توافق‌های بین المللی را ملغی کند.
در این میان البته باید به این نکته اشاره کرد که دوستی ترامپ و پوتین می‌تواند مردم آمریکا را به رییس جمهور جدید خود بدبین کند. در نظر آمریکایی‌ها، روسیه یک دشمن همیشه است. همیشه وقتی نام دشمن به گوش آمریکایی‌ها می‌رسد ذهن آنها به سمت روسیه می‌رود. آنها حتی در هالییود هم تلاش کردند این حس نفرت نسبت به روسیه را به صورت پررنگ به مردم منتقل کنند.
تقریبا تمام جهان منتظر آمدن ترامپ هستند. در این میان پوتین از همه مشتاق تر است تا با استفاده از ظرفیت آمریکا، قدرت خود را در جهان بیشتر کند. به زبان ساده می‌توان گفت پوتین می‌خواهد از شانه‌های ترامپ بالا برود تا به روسیه قدرتمند خود برسد.
وزیر دفاع عربستان تأکید کرد که اطمینان دارد مسئولان آمریکایی به راهکار منطقی برای حل قانون "جاستا" دست خواهند یافت.
به گزارش ایسنا، محمد بن سلمان، وزیر دفاع و جانشین ولیعهد عربستان در مصاحبه با مجله آمریکایی فارن افرز، مدعی شد: "ایران نماینده سه مسئله اصلی در منطقه یعنی ایدئولوژی‌های بدون مرز، بی ثباتی و تروریسم در منطقه است!"
وی در جواب سؤالی درباره آینده روابط ایران و عربستان با طرح ادعاهای واهی گفت: "هیچ جایی برای مذاکره با کشوری که ایدئولوژی‌های خود را به دیگر مناطق صادر می‌کند و در تروریسم سهیم است و به نقض حاکمیت دیگر کشورها می‌پردازد، وجود ندارد. اگر ایران روش خود را تغییر ندهد عربستان در صورت همکاری با تهران ضرر خواهد کرد."
وی از گسترش داعش در عراق و سوریه شدیدا ابراز نگرانی کرد و گفت: داعش را می‌توان از طریق توجه به کشورهای "قدرتمند" منطقه مثل مصر، اردن، ترکیه و عربستان شکست داد.
محمد بن سلمان درباره آفریقا نیز گفت: عربستان متعهد شده که به مبارزه با تهدید روزافزون تندروی در آفریقا از طریق همکاری با نهادهای بین‌المللی از جمله "یونیسف"، مؤسسه "بیل و ملیندا گیتس" کمک کند.وی تأکید کرد: کشور ما در بیشتر مناطق در معرض حملات تروریستی قرار گرفت و نیروهای امنیتی ما عملیات‌های پیش‌دستانه‌ای را درباره مبارزه با تروریسم در شهرهایی مثل جده، الخبر، مکه، ریاض، طائف و ینبع انجام دادند. این درگیری‌ها طولانی‌ترین و شدیدترین عملیات‌ها علیه تروریسم از زمان تأسیس عربستان جدید است. عربستان هم‌پیمان اصلی کمپین "مبارزه با تروریسم" جهانی است و منابع مالی و نظامی زیادی را برای حمایت از این کمپین اختصاص داده است.
محمد بن سلمان درباره ارتباط دادن وهابیت به تروریسم گفت: ما از بدفهمی آمریکایی‌ها درباره این مسئله بسیار شگفت زده هستیم. تندروی ربطی به وهابیت ندارد. اگر وهابیت سه قرن پیش به وجود آمده، پس چرا تروریسم اخیرا ظاهر شده است؟
وی درباره روابط آمریکا و عربستان و قانون جاستا (پیگیری نقش دولت عربستان در قضیه 11 سپتامبر) گفت: اطمینان دارم که مسئولان و قانونگذاران آمریکایی می‌توانند به راهکار منطقی درباره قانون جاستا دست یابند. ما بر استفاده از فرصت‌های اقتصادی اصلی در طرح ۲۰۳۰ برای شرکت دادن آمریکا در طرح تحول ملی عربستان متمرکز خواهیم شد. ما امیدواریم مذاکرات استراتژیکی میان دو کشور از سرگرفته شود؛ مذاکراتی که طی دوره باراک اوباما به دلایل نامشخص متوقف شد. شاید دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا آماده چنین مذاکراتی باشد؛ به ویژه اینکه او صراحتا اعلام کرده که بیشتر از این از هم‌پیمانان آمریکا و شرکایش در سرتاسر جهان برای تضمین امنیتشان انتظار دارد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، اطلاعات ملی آمریکا بامداد شنبه، به فاصله کوتاهی بعد از دیدار «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور منتخب آمریکا با مقام‌های اطلاعاتی آمریکا جدیدترین ارزیابی اطلاعاتی واشنگتن درباره نقش ادعایی روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2016 روسیه را منتشر کرد.
این گزارش، نسخه «از طبقه‌بندی خارج شده» ارزیابی محرمانه‌ای است که در اختیار «باراک اوباما» رئیس‌جمهور فعلی آمریکا قرار گرفته است.مدیر اطلاعات ملی آمریکا در بخش مقدمه گزارش جدید تصریح می‌کند که جامعه اطلاعاتی به ندرت می‌تواند محتوای تمامی دانسته‌های خود یا روش‌های زیربنایی رسیدن به ارزیابی درباره یک موضوع را به صورت علنی منتشر می‌کند، چرا که انجام چنین اقدامی می‌تواند با افشای روش‌های حساس توان نهادهای اطلاعاتی برای جمع‌آوری اطلاعات در آینده را به مخاطره بیندازد.
سه نهاد اطلاعاتی دیگر آمریکا – اف‌بی‌آی، سازمان سیا و آژانس امنیت ملی- قبل از این بر اساس اطلاعات ادعایی گردآوری‌شده روسیه را به هک رایانه‌های «کمیته ملی حزب دموکرات» در راستای تضعیف تبلیغات «هیلاری کلینتون»، نامزد این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا متهم کرده بودند.
مدیر اطلاعات ملی آمریکا با بیان اینکه گزارش جدید بر اساس اطلاعات گردآوری‌شده از این سه نهاد مبتنی است، خاطرنشان کرده که این گزارش به طور خاص، انگیز‌ها و مقاصد روسیه از این دخالت ادعایی را تحت پوشش قرار داده و مورد تحلیل قرار می‌دهد.
موارد زیر یافته‌های کلیدی مورد ادعایی هستند که در این گزارش مطرح شده‌اند:
1- ارزیابی نهادهای اطلاعاتی آمریکا این است که ولادیمیر پوتین در سال 2016 دستور یک کارزار برای اثرگذاری بر انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور را صادر کرده است. هدف روسیه، تضعیف اعتماد عمومی به فرایند دموکراتیک آمریکا، بدنام کردن «هیلاری کلینتون» و ضربه زدن به احتمال پیروزی وی در انتخابات عنوان شده است.
2- نهادهای اطلاعاتی آمریکا، فراتر از مورد بالا ارزیابی کرده‌اند که پوتین و دولت وی آشکارا پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات را ترجیح می‌داده‌اند. این ارزیابی همچنین تصریح کرده که پوتین و دولت وی از طریق اعتبار زدایی از کلینتون و نشان دادن چهره‌ای نامطلوب از کلینتون در برابر ترامپ در صدد بالا بردن شانس پیروزی ترامپ برآمده‌اند.
3- کارزار روسیه برای اثرگذاری بر انتخابات، دو بخش عملیات اطلاعاتی مخفیانه (مانند فعالیت‌های سایبری) و تلاش‌های آشکار توسط نهادهای دولتی، رسانه‌های دولتی، واسطه‌های طرف ثالث و کاربران حقوق‌بگیر شبکه‌های اجتماعی را شامل می‌شده است.
4- نهادهای اطلاعاتی آمریکا با درجه اطمینان بالا ارزیابی می‌کنند که واحد اطلاعات نظامی روسیه (ستاد کل اداره اصلی اطلاعات روسیه یا GRU) از یک هکر رومانیایی معروف به گوسیفر (Guccifer) و سایت DCLeaks.com برای دسترسی به اطلاعات برخی قربانیان آمریکایی استفاده کرده و اطلاعات آنها را خواه به صورت علنی و خواه در قالب خبرهای اختصاصی رسانه‌های خبری منتشر کردند.
5- وزارت امنیت داخلی آمریکا به این جمع‌بندی رسیده که نوع سامانه‌های هدف حمله توسط عاملان روس، دستگاه‌های به کار رفته برای شمارش آرا را شامل نمی‌شده است.
6- نهادهای اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسیده‌اند که روسیه از تجربه این کارزار برای اثرگذاری بر انتخابات سایر کشورها در جهان، از جمله متحدان آمریکا استفاده خواهد کرد.
7- شبکه خبری راشاتودی و خبرگزاری اسپوتنیک، با رساندن پیام کرملین به مخاطبان روسی و بین‌المللی به کارزار دولت پوتین کمک کرده‌اند. رسانه‌های دولتی روسیه، برای بالا بردن وجهه دونالد ترامپ چه در طول مرحله مقدماتی انتخاب و چه در مرحله نهایی آن تلاش کرده‌اند و در مقابل از کلینتون چهره‌ای منفی به نمایش گذاشته‌اند.
این ادعاها در حالی مطرح شده است که ترامپ شب گذشته پس از نشست اطلاعاتی به خبرنگاران گفت سرویس‌های امنیتی آمریکا اذعان دارند که آنچه دخالت مسکو در انتخابات خوانده می‌شود، تأثیری بر نتیجه نهایی نداشته است.
عربستان مسبب جنایات خونین علیه مردم منطقه و هم‌دست صهیونیست‌هاست
بهرام قاسمی تصریح کرد: عربستان سعودی از یکسو مسبب جنایات خونین علیه مردم عرب سوریه، عراق و یمن به شمار می‌رود؛ و ازسوی دیگر بخاطر همسویی و همدستی با رژیم صهیونیستی مرتکب خیانت به مسلمانان، به‌ویژه جهان عرب و آرمان فلسطین شده است.
به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، بهرام قاسمی سخنگو و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به اظهارات اخیر وزیر دفاع و جانشین ولیعهد عربستان درباره جمهوری اسلامی ایران گفت: «از جمله بازیگرانی که اصلاح رفتار آن برای صلح و آرامش جهانی ضروری است، عربستان سعودی است که با حمایت سازمان یافته از گروه‌های تروریستی تکفیری منطقه را به آشوب کشانده است.»
وی با اشاره به اینکه تروریسم تکفیری بی تردید، ریشه در اندیشه وهابیت دارد، افزود: «عربستان سعودی از یکسو مسبب جنایات خونین علیه مردم عرب سوریه، عراق و یمن به شمار می‌رود؛ و ازسوی دیگر بخاطر همسویی و همدستی با رژیم صهیونیستی مرتکب خیانت به مسلمانان، به‌ویژه جهان عرب و آرمان فلسطین شده است.»
قاسمی تأکید کرد: «در گزارش‌های سازمانهای اطلاعاتی غرب به کرّات تایید شده که ارتباط معنادار و سازمان یافته ای بین نهادهای رسمی عربستان و افراطیون تکفیری در سراسر جهان وجود دارد و به نظر می رسد اظهارات وزیر دفاع سعودی نوعی فرافکنی نسبت به این افشاگریهای اطلاعاتی بوده که در چند روز اخیر نیز شاهد انتشار یکی از این گزارش های مستند بوده‌ایم.
بهرام قاسمی خاطرنشان ساخت: «دولتمردان عربستان بجای اینگونه فرافکنی های بی‌حاصل، بهتر است در صدد اصلاح روش و رفتار خود برآمده و به عواقب سیاست ها و اقدامات مخرّب خود بیندیشند.»
تحلیل روز خراسان:مسکو تا کجا رفیق تهران می ماند؟
عصر جدید تعامل با روسیه که دولت یازدهم آن را آغاز کرده، تاکنون برای ایران منافع قابل توجهی داشته است.
روزنامه خراسان: عصر جدید تعامل با روسیه که دولت یازدهم آن را آغاز کرده، تاکنون برای ایران منافع قابل توجهی داشته است، به دنبال حضور گسترده نیروی هوایی روسیه در جنگ داخلی سوریه، ایران و قوای متحد آن، موفق شده اند که با هزینه انسانی بسیار کمتر جایگاه خود را تحکیم کنند، در عین حال حضور گسترده هوایی روسیه مانع هر گونه عملیات گسترده آمریکایی-عربی برای برپایی منطقه پرواز ممنوع در سوریه شده، مانعی که برای حفظ نظام سوریه کاملا ضروری و اجتناب ناپذیر است.
دیپلماسی ایرانی در یادداشتی دراین باره می افزاید : در ادامه نیز در جریان مذاکرات کشورهای بزرگ صادرکننده نفت، روسیه موفق شد با مذاکرات فشرده و میانجی گری هدف اصلی ایران را محقق کند، هدفی که عدم توقف رشد صادرات نفتی ایران در پی توافق بود، هرچند که شنیده می شود تحقق این هدف مشروط به راه نینداختن جنگ تبلیغاتی از سوی تهران بوده است. ورای مسائل منطقه ای، امور دو جانبه نیز بین ایران و روسیه در حال توسعه یافتن است. تحویل پدافند هوایی اس 300 هر چند با تاخیر طولانی مدت، تعدیل مقررات ویزا بین دو کشور، افزایش مراودات تجاری و ... از شواهد موثر و موثق این توسعه روابط هستند. اما سوال اصلی اینجاست که با توجه به سابقه رابطه ایران و روسیه، این توسعه رابطه تا کجا ادامه خواهد داشت؟ سوالی که ساختار تصمیم گیری ایران نباید از آن غافل شود.
برای مثال هر چند که نیروی هوایی روسیه مانع از ایجاد منطقه پرواز ممنوع در سوریه شده، اما به هیچ وجه مانعی علیه رژیم اسرائیل در مسیر بمباران نیروهای حزب ا...، سوری و حتی ایرانی نبوده است، نکته ای که ثابت می کند دشمن جبهه مقاومت به رهبری ایران در منطقه لزوما دشمن روسیه نخواهد بود. نباید فراموش کرد که روسیه درباره رژیم اسرائیل ملاحظات گسترده ای دارد. ورای جمعیت گسترده اتباع سابق شوروی در رژیم اسرائیل که روسیه به صراحت اعلام کرده، خود را موظف به تامین امنیت آنان می داند، روسیه همواره مراقب این است که بازی اش در خاورمیانه موجب تحریک اسرائیل نشود، زیرا مسکو خواهان این مسئله نیست که اسرائیل مجددا اقدام به آغاز صادرات تسلیحات به منطقه قفقاز و آسیای مرکزی کند.
صادراتی که ضربه کلیدی به نفوذ انحصاری روسیه در منطقه قفقاز و آسیای مرکزی خواهد زد. زیرا در نبود حضور سلاح های آمریکایی-اروپایی، روسیه با وابسته کردن دو کشور ارمنستان و آذربایجان در قفقاز و قزاقستان و ازبکستان در آسیای میانه به تسلیحات خود، اهرم نفوذ قدرتمندی را به دست آورده است؛ اهرمی که در گذشته با صادرات تسلیحات اسرائیل به جمهوری آذربایجان ضربه جدی دید و آخرین سفر نتانیاهو نیز به دو کشور آذربایجان و قزاقستان بی ارتباط با آن نبوده است. جدای این مسائل باید بیان داشت روسیه در منطقه ملاحظات جدی در تعامل با دولت های عربی خلیج فارس دارد. اقتصاد روسیه به طور مطلق به صادرات گاز و نفت وابسته است و دولت های عربی به خصوص عربستان سعودی ثابت کرده اند که اگر اوضاع در منطقه کاملا در تضاد با منافع آنان باشد، آنان نیز حاضرند با افزایش سیل آسای صادرات نفت، به اقتصاد کشورهایی همچون ایران و روسیه لطمه بزنند.
عامل دیگری که باید در نظر داشت، انتقال قدرت قریب الوقوع در ایالات متحده است. تا کنون شواهد حاکی از این بوده که خلاف اوباما، ترامپ گرایش ضد روسی ندارد. گرایشی که روسیه هم قصد تحریک آن را ندارد. بی معنا نیست با وجود این که مقامات بلندپایه اروپایی و حتی شرق دور به ترامپ در مورد برهم زدن "برجام" هشدار داده اند، مقامات عالی رتبه روسیه در این موضوع سکوت مطلق اختیار کرده اند. در ادامه باید در نظر داشته باشیم که روسیه فصل جدیدی از روابط را با ترکیه آغاز کرده است. البته این همکاری تا کنون به معنی دور زدن ایران نبوده، بلکه حتی موجب افزایش همکاری های سه جانبه بر سر تخلیه حلب شده است؛ اما حواشی همچون همکاری نکردن موثر طرف تُرک و سکوت مسکو در موضوع تخلیه ساکنان شهرهای در محاصره "فوعه" و " کفریا" شاهد این موضوع است که همکاری های سه جانبه، لزوما مشمول تمام دغدغه های سه جانبه نخواهد شد.
در نهایت باید بدانیم که در شرایط فعلی اولویت اول برای روسیه " مسئله کریمه" و "لغو تحریم ها علیه مسکو"است و این که بسیاری از ناظران معتقدند که بازگشت روسیه به منطقه بیش از هر چیز اهرمی برای امتیاز گیری روس ها از طرف غربی در بحران اوکراین است. امری که لزوما به معنی خباثت سیاست خارجی مسکو نیست؛ بلکه مهر تاییدی بر همان چیزی است که ولادیمیر پوتین در آخرین کنفرانس مطبوعاتی خود گفت: «هدف من فقط یک چیز است و آن تامین منافع روسیه.»
