این دستورالعمل استاندار خوزستان را جدی بگیریم

بحث استفاده از امکانات و ظرفیت‌های فرهنگی استان خوزستان در حوزه‌های گوناگون اگرچه در گذشته نیز منظور نظر بود؛ صدور دستورالعملی با این موضوع از سوی عالی‌ترین مقام اجرایی خوزستان یعنی دکتر عبدالحسن مقتدایی فصل تازه‌ای را در این زمینه رقم می‌زند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) ـ منطقه خوزستان ـ توجه و اهتمام استاندار خوزستان بر اجرایی شدن این دستورالعمل در استانی که همیشه و همواره دست‌کم در قیاس با استان‌های همجوار از منظر فرهنگی و تولیدات آثار هنری و ادبی یک سر و گردن بالاتر بوده ایجاد فرصت‌هایی کم‌نظیر را نوید می‌دهد.

در این میان تنوع قومی و تجمیع خرده فرهنگ‌ها در استان خوزستان نقش اساسی را بازی می‌کند زیرا در پرتو همنشینی و همنوایی اقوام مختلف توانایی‌ها و داشته‌های نهفته و نهان خوزستان در عرصه فرهنگ آشکار می‌شود.

بی‌شک جای چنین دستورالعملی در میان دستورالعمل‌های دیگر که شاید در بایگانی ادارات و سازمان‌ها خاک می‌خورند خالی بود اما از آن جا استاندار و همه مردان او در فرصت‌های گاه و بی‌گاه به الزام در اجرای این دستورالعمل گریز زده‌اند جای امید است که حداقل این یکی دستخوش "این نیز بگذرد" نشود و گرد فراموشی و غبار سهل‌انگاری بر آن ننشیند.

به هر تقدیر، این جا است که به درستی باید دست یاری به استاندار خوزستان و همراهان او داد چون سوای از کم‌وکاستی‌های دستورالعمل او و مسایلی که ضمن اجرای آن پیش می‌آید؛ راهی را پیش رو می‌گشاید که کمابیش جملگی اذعان بر فرجام آن دارند.

مصاحبه‌هایی که در ادامه این گزارش می‌خوانید نظرگاه مسوؤلان را در این باره بازتابانده است و جای دیدگاه هنرمندان و فعالان فرهنگی در این مجال خالی است که البته می‌توان در فرصتی دیگر به آن پرداخت؛ هرچند نگارنده از رضایت صریح و گاه ضمنی پاره‌ای از آنان در این خصوص اطلاع دارد.

وقت آن است که فعالیت‌های فرهنگی به بخش خصوصی واگذار شود

مشاور استاندار خوزستان در امور فرهنگ عمومی و اقوام از حمایت هنرمندان استان خوزستان و ایجاد جایگاه مناسب برای استفاده هر چه بهتر  از ظرفیت‌های فرهنگی و هنری درون استانی گفت.

 سیدرسول موسوی اظهار کرد: استان خوزستان نسبت به استان‌های دیگر از هر نظر و در زمینه مسایل هنری و فرهنگی از ظرفیت‌های بسیار بالایی برخوردار است و هنرمندان زیادی دارد.

 او گفت: استان خوزستان مجریان هنری خوب و توانمندی دارد و محیط‌های فرهنگی خوبی در استان برقرار است که اگر به درستی سازماندهی شوند می‌توانیم بهره‌برداری مطلوبی از آن‌ها داشته باشیم. علاوه بر این تاریخ خوزستان تاریخی چندین هزار ساله است و وقایع مهمی در طول این تاریخ رخ داده که هر کدام از آن‌ها می‌تواند سوژه خوبی برای هنرمندان ما در حوزه‌های مختلف باشد.

 مشاور استاندار خوزستان در امور فرهنگ عمومی و اقوام تصریح کرد: متاسفانه هنرمندان ما چشم به دهان دیگران دوخته‌اند در حالی که اگر مسوولان امکانات خوبی را در اختیار آن‌ها قرار دهند و به هنرمندان استانی شخصیت بدهند و ساماندهی مطلوبی را ایجاد کنند آن‌ها از هنرمندان تهرانی جلوتر می‌زنند و امتیازات خوبی در زمینه‌های مختلف هنری برای استان کسب می‌کنند. منتها این موضوع دستوری و آمرانه نیست بلکه باید آن را درست مدیریت کرد و مدیریت اندیشه، توانمندی و بالندگی می‌خواهد.

 او با اشاره به مدیریت درست در حوزه‌های مختلف فرهنگی هنری بیان کرد: هر کسی که مدعی هنر شد نمی‌تواند کار مدیریت هنری انجام دهد. آدم‌هایی که از لحاظ مدیریتی تربیت شده‌اند باید به شکل صحیح در راس مدیت هنری قرار گیرند؛ کسانی که علم‌شان را به عنوان محتوا در ظرف مدیریت بریزند و آن را تبدیل به برنامه‌ها و کارهای فرهنگی برای مردم  و هنرمندان استان بکنند.

 وی تاکید کرد: این اتفاق مستلزم این است که ما این قضایا را هم در برنامه پنج ساله ششم و هم در بخش نامه‌های دولت ببینیم و برای آن‌ها بودجه و اعتبار کافی در نظر گرفته شود.

 موسوی خاطرنشان کرد: به هر تقدیر کار فرهنگی مانند کار اقتصادی نیست و بودجه‌بر است. کار فرهنگی به انرژی، حوصله و هزینه نیاز دارد. نتیجه کار فرهنگی متعلق به حال نیست بلکه در آینده مشخص خواهد شد.

 او اظهار کرد: زمینه و بازار کار برای عرضه محصولات فرهنگی باید فراهم شود. دولت وظیفه‌اش همین است. الان دیگر وقت آن است که دولت به وظیفه‌اش عمل کند.

  مشاور استاندار خوزستان در امور فرهنگ عمومی و اقوام خاطرنشان کرد: اگر دولت توجه بیشتری به مسایل هنری و فرهنگی داشته باشد بسیاری از مشکلات هنرمندان حل می‌شود. دولت همه روش‌ها را آزموده ولی موفق هم نبوده است. اکنون وقت آن است که این کارها را به بخش خصوصی واگذار و البته بخش خصوصی را هدایت کند و زمینه لازم را برای بخش خصوصی که قرار است در امور فرهنگی سرمایه‌گذاری کند فراهم آورد.

 او یادآوری کرد: فقط مشارکت بخش خصوصی در زمینه مسایل فرهنگی هیچ مشکلی را حل نخواهد کرد. اگر قرار است به دنبال مشارکت بخش خصوصی در فرهنگ و هنر باشیم باید روش‌ها و مکانیسم‌های جدید را بیابیم تا رضایت بخش خصوصی جلب شود و بداند پولی را که هزینه کرده در چاه نینداخته است.

 موسوی ادامه‌داد: تضمین اجرایی بخشنامه استاندار و اجرای صحیح برنامه‌های فرهنگی و هنری در استان منوط به سه شرط است؛ شرط اول حمایت از توسعه کمی و کیفی صنوف فرهنگی، تشکل‌های مدنی و اِن جی اُها در بخش فرهنگی است. شرط دوم حمایت از تاسیس و فعالیت موسسات خصوصی، فرهنگی و هنری است و شرط سوم تضمین مشارکت صنوف فرهنگی است.

 او اظهار کرد: البته این تضمین فقط لفظ نیست بلکه این تضمین از لحاظ مادی، امکانات، توجه به جایگاه، صدور مجوز، احترام به فعال فرهنگی، ایجاد انگیزه، توجه به سلیقه و جلوگیری از سرخوردگی است. از این رو، تضمین مشارکت صنوف فرهنگی در فرآیند سیاست‌گذاری بسیار مهم است. همچنین توجه به کسب جایگاه شایسته صنوف و لغو عوارض کار فرهنگی بسیار مهم است. در یک مملکت اسلامی نباید به کارهای فرهنگی مالیات تعلق بگیرد.

وی با اشاره به برقراری شرایط تسهیلات قانونی، مالی و اعتباری توضیح داد: کسی که می‌خواهد کار فرهنگی تولید کند نیاز به پول، سرمایه و وام دارد. برای یک هنرمند باید پشتوانه تولید، توزیع و صادرات آثار و برنامه‌های فرهنگی به ویژه به کشورهای همسایه و اسلامی فراهم شود. البته این کار با حمایت از گسترش بنگاه‌های اقتصادی در بخش فرهنگی میسر است.

راه برون‌رفت از مشکلات فرهنگی خوزستان به زعم مدیر کل ارشاد

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و هنری درون استان را راهی برای برون‌رفت از مشکلات فرهنگی و هنری دانست.

 همایون قنواتی اظهار کرد: بخشنامه استانداری مبنی بر استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی، هنری و مذهبی استان بخشنامه‌ بسیار خوبی است و جا دارد از استاندار به خاطر توجه به این بخش از حوزه فرهنگ و هنر که مرتبط با مسایل اقتصادی است تشکر کنم.

 وی افزود: من فکر می‌کنم اگر همه مدیران، مسوولان و هنرمندان با دقت تمام و لحاظ همه مواردی که در این بخشنامه مطرح شده است کار خود را انجام دهند تاثیر بسیار زیادی در رونق فضای کسب و کار فرهنگ و هنر در استان خوزستان ایجاد می‌شود.

 مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان تصریح کرد: این بخشنامه را نباید تنها به برگزاری همایش‌ها و جشنواره‌ها محدود کنیم چون دامنه بسیار وسیع‌تری دارد.

 او با اشاره به مسایل صنعت چاپ در استان خوزستان توضیح داد: بخش بسیار زیادی از موارد در حوزه چاپ استان به بیرون از استان می‌رود که همین امر صنعت چاپ استان را با مشکل مواجه کرده است. با توجه به بخشنامه استاندار استفاده از ظرفیت درون استان خودمان می‌تواند رونق موثری را در استان به وجود بیاورد.

 قنواتی تاکید کرد: این فرآیند به حلقه‌هایی که تکمیل‌کننده فعالیت‌های اقتصادی در حوزه فرهنگ و هنر است کمک بسیاری می‌کند.

 وی افزود: بسیاری از نهادها، سازمان‌ها و شرکت‌های صنعتی و قدرتمندی که در استان فعالیت‌های فرهنگی و هنری مانند برگزاری سمینار، جشنوار، همایش و ایجاد فضاهایی برای کارکنان خودشان در حوزه موضوعات پژوهشی، مذهبی و فرهنگی انجام می‌دهند این توانایی و این قدرت را دارند تا با توجه به وضعیت و تخصص‌شان نیازهای استان را تامین کند.

 مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان گفت: وجود هنرمندان استانی که بخش بسیار زیادی از آن‌ها کسانی هستند که در برنامه‌های ملی و بین‌المللی صاحب مقام هستند و از جشنواره‌های معتبر جایزه دریافت کرده‌اند استعداد محسوب می‌شوند. در حوزه مسایل دینی و قرآنی نیز همین طور است زیرا استان خوزستان در مسابقات قرآنی کشوری و بین‌المللی صاحب استعداد و توان بالایی است.

 او خاطرنشان کرد: نیازها را باید با توجه به ظرفیت‌های موجود در استان تامین کنیم. البته این بدان معنا نیست که در استان را بر تبادلات فرهنگی و فضایی که موجب گفت‌وگو بین فرهنگ و هنرمندان با استان‌های دیگر است ببندیم بلکه موضوع این است که تا حد امکان از ظرفیت‌های درون استان استفاده شود.

 قنواتی توضیح داد: منظور این نیست که دیگر جشنواره‌های ملی، کشور و بین‌المللی برگزار نکنیم بلکه خدماتی که در حوزه تولید و چرخه اقتصادی و هنر است عمدتا در استان خوزستان اتفاق بیفتد.

 وی اضافه کرد: به فرض مثال اگر شما کار چاپ نشریه، روزنامه یا کتاب دارید چرا باید آن را به جای دیگری بفرستید وقتی در درون استان می‌توان آن را انجام داد؟ اگر ما چاپخانه خودمان را تامین کنیم در واقع اشتغال‌زایی ایجاد و به فضای صنعتی خودمان کمک کرده‌ایم.

 مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان اظهار داشت: همچنین شرکت‌ها، موسسات و سازمان‌هایی که محصولات هنری تولید می‌کنند ارجح‌ترند نسبت به این که آثارشان توسط سازمان‌ها و نهادهایی که در استان هستند خریدار شود. از این طریق می‌توانیم به صنعت کسب و کار و چرخه اقتصاد و هنر در استان توجه بهتر و بیشتری کنیم.

 قنواتی بیان کرد: به نظر من این بخشنامه طرح خوبی است و امیدوارم رونقی در حوزه اقتصاد هنر به وجود آورد. از استاندار تشکر می‌کنم و امیدوارم که هنرمندان ما نیز توان خودشان را افزایش بدهند و کاستی‌های موجود را با موقعیت پیش آمده رفع کنند.

فرهنگ استفاده از کالاهای فرهنگی درون استان باید اصلاح شود

مشاور استاندار و مدیرکل روابط عمومی استانداری خوزستان معتقد است: استفاده از ظرفیت​‌های فرهنگی، هنری و مذهبی استان موجب چرخش پول در استان می‌شود.

 جمال درویش با اشاره به صدور بخش‌نامه و دستورالعمل استاندار خوزستان در خصوص استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و هنری استان خوزستان در برگزاری همایش‌ها، جشنواره‌ها و... اظهار کرد: این بخشنامه در راستای سیاست حمایت از کالاها، تولیدات و خدمات داخلی استان است.

 وی عنوان کرد: یکی از راه​های حمایت از تولیدکنندگان این است که برای تولیدات و خدمات بازار مصرف فراهم شود و چه بازار مصرفی مناسب​تر از بازارهای خود استان؟ ضرب​المثلی هست که می​گوید حق همسایه بر گردن همسایه است. یعنی کالاهای تولیدی استان در وهله اول باید در بازارهای استان تولید و در استان مصرف شوند و بعد به بازار خارج از استان مراجعه شود.

 او تاکید کرد: نباید کالاهای تولید خودمان را کنار بگذاریم و از تولیدات دیگر استان​‌ها استفاده کنیم، مگر در موارد ضروری. به هر تقدیر این فرهنگ باید اصلاح شود.

مشاور استاندار خوزستان همچنین توضیح داد: ما دو نوع کالا داریم؛ کالاهای مادی و کالاهای فرهنگی که شامل جشنواره​ها، سمینارها، نمایشگاه​ها، فیلم​ها، کتاب​ها و غیره هستند. در استان ما تولیدات فرهنگی به خاطر تنوع اقوام و فرهنگ​های مذهبی، قومی و ملی زیاد است.

 وی افزود: در واقع هدف اصلی این است که در راستای سیاست حمایت از تولیدات داخلی استان ما تولیدات فرهنگی را نیز تقویت کنیم. این موضوع شامل هنرمندان، نویسندگان، مجریان برنامه​های فرهنگی، اصحاب مطبوعات و هر کسی که به نوعی در ارتباط با تولیدات مذهبی، فکری و فرهنگی است.

 درویش گفت: برای مثال وقتی قرار است جشنواره​ای یا سمیناری را برگزار کنیم باید عوامل دست​اندرکار این جشنواره را از نیروهای داخلی استان انتخاب کنیم ولو این که امکانات ضعیف​تر باشد. همچنین سازمان​ها،‌ ادارات و شرکت‌های خصوصی و دولتی که آگهی​های تبلیغاتی و رپورتاژ دارند سعی کنند مطبوعات محلی را در اولویت قرار دهند. البته ما نمی​گویم که ملی فکر نکنند بلکه بحث اصلی تقدم و اولویت دادن است چراکه موجب تقویت و حمایت می​شود.

 مدیرکل روابط عمومی استانداری خوزستان یادآوری کرد: وقتی هنرمندان، مجریان و اصحاب رسانه بنیه قوی پیدا کردند شاید دیگر نیازی به این مقدار توجه نباشد چون خودشان می​توانند روی پای خودشان بایستند. در مجموع بنا بر این است که تولیدکنندگان فرهنگی درون استان نسبت به خارج از استان اولویت داشته باشند.

 او با اشاره این که ظرفیت فرهنگی خوبی در استان خوزستان وجود دارد اظهار کرد: هر ساله جشنواره​ها و سمینارهای زیادی در استان برگزار می​شود و ما نیروهای بسیار خوب و توانمندی در استان داریم. به عنوان مثال مجریانی داریم که حتی در سطح ملی مطرح هستند. نیروهای کیفی در استان کم نداریم. پس باید از آن‌ها استفاده شود.

 درویش تاکید کرد: استفاده از نیروهای درون استان موجب چرخش پول می​شود. وقتی پول در استان به چرخش در بیاید و از استان خارج نشود مسلما این پول دست به دست می​شود.

با این دستور استاندار زمینه اشتغال‌زایی در استان فراهم می‌شود

مدیرکل امور اجتماعی استانداری خوزستان معتقد است: قدرت تولیدکنندگان داخلی استان موجب جلب مردم به ظرفیت‌های داخلی استان می‌شود.

 مهرداد شریف‌مخمل‌زاده اضافه کرد: این نمایشگاه نیز به نوعی در زمینه دستورالعمل استانداری و استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و هنری درون استان است.

وی گفت: تاکید استاندار بر این است که ما بتوانیم تا آن جا که امکان دارد در خرید کالا و خدمات از تولیدات استان استفاده کنیم که این امر مستلزم آن است بخش تولیدکننده و بخش طراحی ما آن قدرت را داشته باشد تا برند مناسبی را به بازار ارایه دهد و مردم جلب شوند و سراغ برندهایی که متعلق به استان‌های دیگرند نروند.

اجرای دستور استاندار را رصد می‌کنیم

مشاور اجرایی استاندار خوزستان گفت: خوزستان از نظر ظرفیت‌های فرهنگی و هنری غنی است. بنابراین این ظرفیت‌ها باید مورد استفاده قرار بگیرند.

 جمال عالمی‌نیسی اظهار کرد: برآورد شده حدودا بین 70 تا 100 میلیارد تومان در سال برای خدمات فرهنگی هزینه می‌شود. با توجه به این که ظرفیت‌های فرهنگی استان ظرفیت‌ها غنی است استان ما در زمینه‌ اجرای برنامه‌های فرهنگی، هنری و مذهبی نیاز به استفاده از بیرون از استان ندارد.

 او ادامه داد: استاندار دستور داده که این ظرفیت‌ها را در استان استفاده کنیم و شرکت‌ها و نهادهایی که برگزار کننده مراسم فرهنگی و مذهبی هستند باید از خدمات درون استان استفاده کنند.

 مشاور اجرایی استاندار خوزستان تصریح کرد: استاندار برای این حرکت دستورالعملی را به دستگاه‌های مرتبط با این موضوع ابلاغ کرده است. در نشستی که در آینده خواهیم داشت به دنبال روشی هستیم تا رصد کنیم این کار در چه سطحی قرار می‌گیرد و آیا نهادها و شرکت‌ها این موضوع را اجرا کرده‌اند یا خیر.

 او ادامه داد: در جلسه‌ای این موضوع جزو یکی از مصوبات شد تا کمیسیونی تحت نظارت معاونت سیاسی ـ اجتماعی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان تشکیل شود و آن‌ها بتوانند چارچوبی را تهیه کنند تا این بخشنامه ضمانت‌های اجرایی برای پیگیری داشته باشد.

 عالمی‌نیسی اظهار کرد: حرکتی که در بحث استفاده از خدمات فرهنگی درون استان آغاز شده هم شامل حمایت از تولید و هم حمایت از خرید داخل استان است. در جایی که امکان ارایه خدمات در استان است ما دستگاه‌های اجرایی را ملزم کرده‌ایم تا از خدمات استان استفاده کنند. یعنی نگاه‌شان به بیرون از استان نباشد چون وقتی قراردادی در استان بسته شود هم مجامع هنری ما از آن استفاده می‌کنند و هم ارزش افزوده‌ای که به دنبال این قرارداد است نصیب استان می‌شود.

 مشاور اجرایی استاندار خوزستان گفت: اگر بنا است سازمان یا شرکتی از چهره‌های فرهنگی معروف دعوت کنند ملزمند که با مجامع هنری داخل استان قرارداد ببندند تا قراردادها به دست واسطه‌ها نیفتد و در کل هر اتفاقی قرار است بیفتد در استان بیفتد.

جلیل جعفری (خبرنگار ایسنای خوزستان)