اخبار سیاسی روز

جان بولتون:

ایرانیها می دانند که امتیازاتی که از آمریکا می گیرند تمامی ندارد و قصد دارند طی چند روز آتی نیز چند امتیاز دیگر بگیرند

بولتون گفت اظهارات اخیر مقامات ارشد ایران نیز تلاش وی برای افزایش قدرت اهرم مذاکراتی ظریف بود. من فکر می کنم در واقع در وین از این نقطه عبور کرده اند که بتوانند اختلافات خود را حل و فصل کنند. آنها در تلاشند که شرایط را پیش روی آنها بگذارند تا بتوانند شرایط را ادامه دهند و همانطور که انگلیس گفته است اسنادی خواهند داشت تا بتوانند امضا کنند و اعلام پیروزی کنند

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل گفت ایرانیها می دانند که امتیازاتی که از آمریکا می گیرند تمامی ندارد و قصد دارند طی چند روز آتی نیز چند امتیاز دیگر بگیرند.

به گزارش انتخاب، جان بولتون سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل که در حال حاضر تحلیلگر موسسه تحقیقاتی آمریکن اینترپرایز است گفت سفر ظریف و رایزنی های وی درتهران در واقع یک نمایش است. ایران با این اقدام دوباره به جان کری وزیر خارجه آمریکا در مذاکرات رو دست زده است و اگر ایرانی ها بتوانند در شرایط کنونی نیز به توافق با آمریکا دست پیدا کنند هنوز یک پیروزی بزرگ برای آنها است. با این حال آنها این مسئله را احساس می کنند که امتیازاتی که می توانند از دولت اوباما بگیرند هیچ انتهایی ندارد و قصد دارند طی چند روز آینده چند امتیاز دیگر نیز بگیرند.

بولتون گفت اظهارات اخیر مقامات ارشد ایران نیز تلاش وی برای افزایش قدرت اهرم مذاکراتی ظریف بود. من فکر می کنم در واقع در وین از این نقطه عبور کرده اند که بتوانند اختلافات خود را حل و فصل کنند. آنها در تلاشند که شرایط را پیش روی آنها بگذارند تا بتوانند شرایط را ادامه دهند و همانطور که انگلیس گفته است اسنادی خواهند داشت تا بتوانند امضا کنند و اعلام پیروزی کنند. بنابراین آنها این نمایش ساختگی خود را درباره مسئله تحریم ها ادامه خواهند داد. آنها کمیته ای از مذاکره کنندگان کنونی تشکیل داده اند تا درباره اجرای توافق گفتگو کنند بنابراین این توافق حتی پس از آنکه امضا شود به معنی پایان مذاکرات نخواهد بود.

بولتون گفت توافقی که براساس آن بازرسان نتوانند به سایت های نظامی ایران دسترسی داشته باشند قابل اعتماد نخواهد بود. با این حال مذاکراتی که سالهاست ادامه یافته است در واقع این فرصت و این زمان را برای ایران فراهم کرده است که بتواند برنامه هسته ای خود را پیش ببرد. اجازه بدهید به صراحت بگویم که ایران هیچگاه توافقی را امضا نخواهد کرد که توان دستیابی این کشور به سلاح هسته ای را هر زمان که بخواهد به سلاح هسته ای دست یابد از بین ببرد. بنابراین ایرانی ها بسیار خوشحال هستند که این مذاکرات این اندازه به درازا کشیده شده است. اگرچه تحریم ها موجب آزار آنها شده است با این حال به گفته خود مدیر سازمان اطلاعات ایران برنامه تسلیحات هسته ای آنها را کند نکرده و این تحریم ها همچنین به طور مشخص حمایت این کشور از تروریسم بین المللی را نیز کند نکرده است. تحریمها شاید موجب آسیب قشر متوسط ایران شده باشد با این حال مقامات ایران به هیچ وجه جزو طبقه متوسط این جامعه نیستند.

اخرین تلاش های نخست وزیر اسرائیل

نتانیاهو: توافقنامه با ایران از یک توافقنامه ی بد به سمت توافقنامه بدتر حرکت می کند

بنیامین نتانیاهو گفت:من از حفره هایی که در گفتگوهای هسته ای وجود دارد شگفت زده نشده ام . متاسفم که شاهدیم مطالبات ایران درحال افزایش است و امتیازات قدرت های بزرگ نیز مطابق با فشار ایران درحال افزایش است.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

نخست وزیر رژیم صهیونیستی گفت : توافقنامه هسته ای با ایران از یک توافقنامه ی بد به سمت توافقنامه ی بدتر حرکت می کند.
به گزارش انتخاب؛ بنیامین نتانیاهو در اظهاراتی در کمیته ی روابط خارجی و دفاعی پارلمان رژیم صهیونیستی  گفت:من از حفره هایی که در گفتگوهای هسته ای وجود دارد شگفت زده نشده ام . متاسفم که شاهدیم مطالبات ایران درحال افزایش است و امتیازات قدرت های بزرگ نیز مطابق با فشار ایران درحال افزایش است.
وی افزود: این توافقنامه از یک توافقنامه ی بد به سمت یک توافقنامه بدتر حرکت می کند و روز به روز بدتر می شود. در واقع این توافقنامه درحال هموار کردن راه ایران است تا این کشور نه تنها به یک قدرت بزرگ با یک یا دو بمب هسته ای تبدیل شود بلکه در طی یک دهه با نقض کردن نظارت هایی که پر از اشکال است
نتانیاهو اضافه کرد: زرادخانه ای نامحدود با چندین بمب آماده ، داشته باشد . علاوه بر این ، این توافقنامه همچنین میلیارد ها دلار پول در اختیار ایران قرار می دهد که ظاهرا در مدت کوتاه صدها میلیارد دلار می شود. این پول به ایران اجازه می دهد که تهاجم خود را تامین مالی کند، اول از همه اقدام به تامین مالی دژهای قتل خود در اطراف اسرائیل بکند و همچنین در دیگر بخش های خاورمیانه مثل یمن ، عراق و بسیاری از مکان های دیگر این کار را بکند. از این رو باید گفت که هم تهدید متعارف وجود دارد و هم تهدید غیر متعارف وجود دارد که به اعتقاد من باعث تشدید رقابت تسلیحات هسته ای در خاورمیانه خواهد شد. به همین دلایل است که این توافقنامه ، یک توافقنامه ی بد است.نخست وزیر اسرائیل گفت: من این واقعیت را ارج می نهم که در در داخل اسرائیل یک اجماع گسترده علیه این توافقنامه وجود دارد.
او در پایان افزود: همچنین در غرب نیز صداهای مخالف این توافقنامه رو به افزایش است. آنها اهمیت اجرای این توافقنامه روی امنیت جهانی را درک می کنند. همانطور که گفته شد این بحث همچنان در جریان است. فکر کنی کنم که شنیده شدن صدای اسرائیل به همراه صدای دیگران، اهمیت داشته باشد .

ادامه اظهارات ضدونقیض آمریکایی ها در مورد دسترسی های آژانس

آمریکا: قرار نیست دسترسی به همه مراکز نظامی ایران فراهم شود، ما هم به هرکسی اجازه نمی‌دهیم وارد هر مرکز نظامی شود/ هر کشوری اسراری دارد

یک مقام آمریکایی روز دوشنبه گفت قدرت‌های جهانی پیشنهادی به ایران داده‌اند تا اجازه دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به همه سایت‌های مشکوک ایران فراهم کند.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : یک مقام آمریکایی روز دوشنبه گفت قدرت‌های جهانی پیشنهادی به ایران داده‌اند تا اجازه دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به همه سایت‌های مشکوک ایران فراهم کند.به گزارش انتخاب ؛ وی افزود: البته قرار نیست دسترسی به همه مراکز نظامی فراهم شود چرا که آمریکا به هرکسی اجازه نمی‌دهد وارد هر مرکز نظامی شود.اما یک مقام دیگر آمریکایی بعدا گفت این پیشنهادها بخشی از توافق دوم آوریل هستند که در سوئیس حاصل شد و طرفین در حال مذاکره درباره جزئیات آن هستند.

مقام اول آمریکایی گفت هر کشوری اسراری دارد اما اگر در چارچوب این توافق، آژانس معتقد باشد نیاز به دسترسی به مرکزی دارد و برای این کار هم دلیل دارد، ما فرایندی را تنظیم کرده‌ایم که این دسترسی ارایه شود.

گزارش خبرنگار «انتخاب» از اتریش؛

لوران فابیوس در وین به دنبال چیست؟ / منابع آگاه: وزیر خارجه فرانسه در اتاق مذاکرات به شروط خود هیچ اشاره ای نکرد

لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه روز شنبه وارد وین شد و باز هم جوی منفی بر مذاکرات حاکم کرد. او پیش از ورود به هتل کوبورگ که محل برگزاری مذاکرات هسته ای است، برای ایران سه شرط گذاشت.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه روز شنبه وارد وین شد و باز هم جوی منفی بر مذاکرات حاکم کرد. او پیش از ورود به هتل کوبورگ که محل برگزاری مذاکرات هسته ای است، برای ایران سه شرط گذاشت.

به گزارش خبرنگار اعزامی «انتخاب» به وین، وزیر خارجه فرانسه شروط خود را این گونه بر شمرد: «نخستین شرط محدودیت مداوم ظرفیت هسته ای ایران برای تحقیقات و تولید است. دومین شرط نیز بازرسی جدی تاسیسات هسته ای شامل تاسیسات نظامی ایران در صورت لزوم است. شرط سوم هم بازگشت خودکار تحریم ها در صورت نقض تعهدات است«.

این شروط را در صورت غیر کاسب کارانه دانستن اظهارات فابیوس، می توان ناقض تفاهمات ایران و 1+5 در لوزان تلفی کرد، چراکه نه تنها در بیانیه لوزان و مواردی که در آن ذکر شده، اشاره ای به این موضوعات نشده، بلکه خلاف این مسائل در آن درج شده است.با این حال شنیده های خبرنگار «انتخاب» حکایت از آن دارد که فابیوس پس از اعلام این بیانیه، این شروط را در جلسه با مذاکره کنندگان ایرانی مطرح نکرده است، البته این امر مسبوق به سابقه است و وزیر خارجه فرانسه پیشتر، این دست اقدامات را انجام داده است. 

به گفته ی یک منبع آگاه، فابیوس چندی پیش نیز با بیان مواضع متناقض باعث عصبانیت مذاکره کنندگان ارشد آمریکایی شده است.ظاهرا امریکا اخیرا با برگ مواضع تند فرانسه در ملا عام سعی بر فشار بر ایران و امتیازگیری بیشتر داشته است، اما با سخنان نرم و مواضع ملایم مذاکره کنندگان فرانسه در اتاق مذاکرات مواجه شده است.شنیده ها حاکی از آن است که مقامات ارشد فرانسه از جمله فرانسوا اولاند و لوران فابیوس که مدام در حال سفر به عربستان و انعقاد توافق های گسترده با سعودی ها و البته دیگر اعراب خلیج فارس هستند، با بیان مواضع تند و شروط غیرمعقولانه در مقابل خبرنگاران سعی در اطمینان بخشی به متحدان منطقه ای خود و تضمین قراردادهای خود با آنان دارند و به هیچ وجه قصد از دست دادن چنین قراردادهای کلان مالی را ندارند، بدین سبب به دنبال آنند تا با اتخاذ مواضع تند در ملا عام اعراب را از خود نرنجانند.با این حال، برخی منابع دیگر بر این باورند که فرانسه و آمریکا برای امتیازگیری بیشتر تقسیم کار کرده تا بتوانند به مقصود خود در مذاکرات برسند.

تکرار لوزان در وین‎

تلاش برای دستیابی به توافق همه جانبه در مورد مشکل هسته ای ایران دروین به اوج خود رسیده است ولی طرفین احتمال تمدید تاریخ امضای توافقنامه نهایی را رد نمی کنند. فدریکا موگرینی رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا به نتایج خوب دیدارهای وین اشاره کرده است.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

خبرگزاری نووستی روسیه در پایگاه اینترنتی خود در گزارشی نوشت، تلاش برای دستیابی به توافق همه جانبه در مورد مشکل هسته ای ایران دروین به اوج خود رسیده است ولی طرفین احتمال تمدید تاریخ امضای توافقنامه نهایی را رد نمی کنند. فدریکا موگرینی رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا به نتایج خوب دیدارهای وین اشاره کرده است.

به گزارش «انتخاب»، این خبرگزاری نوشت، روز دوم نشست گروه پنج به علاوه یک با تهران نشان داد احتمال امضای توافقنامه نهایی به منظورحل مشکل هسته ای این کشور درتاریخ مقرر بعید است ولی همه شرکت کنندگان قصد دارند مذاکرات را در همین وین به پایان برسانند.

به این ترتیب دور پایانی مباحثات سرنوشت گفتگوهای لوزان را تکرار می کند که طی آن وزرای خارجه شش کشور و ایران مجبو رشدند موعد انعقاد توافقنامه را برای چند روز تمدید کنند.

روز یکشنبه فدریکا موگرینی، فرانک والتر اشتاینمایر و فیلیپ هاموند به همتایان آمریکایی، ایرانی و فرانسوی خود پیوستند. فعلا معاونان وزرای خارجه روسیه و چین به نمایندگی از کشورهایشان دراین شهرحضور دارند. وزرا چند دیدار دو و چند جانبه انجام دادند و سپس دیدار هماهنگی گروه پنج به علاوه یک با موگرینی برگزارشد که شخص یوکیو آمانو رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی هم به آنها پیوست.

خبرگزاری نووستی با اشاره به این موضوع که مذاکرات برای مدت طولانی تمدید نخواهد شد، می افزاید: پس ازگفتگوها خانم موگرینی طی دیدار با خبرنگاران اعلام کرد طرفین هنوز تصمیمی درخصوص تمدید تاریخ گفتگوها نگرفته اند ولی تلاش برای دستیابی به توافقنامه طی چند روز پس ازموعد تعیین شده ادامه خواهد داشت.

خانم موگرینی اظهار داشته: «همانطورکه امروزاعلام کردم ما به تاریخ سی ام ژوئن پایبند هستیم ولی آماده ایم همان طورکه در لوزان به چند روز وقت بیشتر نیاز بود، به شیوه انعطاف پذیر کار کنیم. این به معنی پایان دنیا نیست ولی زمان تعیین شده همان آخر ژوئن و اول ژوییه است و ما امیدواریم کار را در روزهای آینده به پایان برسانیم.»

براساس این گزارش وزرای خارجه کشورهای غربی توافق کرده اند به محض حصول پیشرفت در متن توافقنامه به وین برگردند.

به گفته موگرینی دستور العملهایی در خصوص ادامه فوری کار روی متن توافقنامه و تلاش برای تنظیم همه مسائل مربوط به توافقهای سیاسی که می بایست در لوزان انجام می شد و نیز در خصوص ضمیمه کردن آنها به متن نهایی به گفت و گو کنندگان داده شده است.

وی هم چنین به نتیجه خوب دیدارها اشاره کرده و یادآور شده است که اراده سیاسی برای دستیابی به توافقنامه در همه شرکت کنندگان در مذاکرات وجود دارد. ولی در عین حال تاکید کرده که بازبینی توافقهای لوزان در دستورکار نیست چون مذاکرات به جزئیات سیاسی و فنی توافقنامه آتی مربوط می شوند.

به گفته موگرینی همه به آن چه که در سوئیس بیان شده پایبند هستند و مذاکرات به برخی نکات اختصاص دارد که به نحوه پیشبرد توافقهای قبلی مربوط می شوند.

براساس این گزارش اشتاینمایر اعلام کرده است آلمان درگفت و گوهای هسته ای براین عقیده است که ایران مواضع حاصل شده در لوزان را حفظ کند و در صورت بازبینی نکردن توافقها امکان دستیابی به تفاهم با گروه پنج به علاوه یک میسر است.

وی مساله کنترل و شفافیت توافق آتی را یکی از مشکلات نامیده و اظهار داشته است در این اواخر مذاکرات به شفافیت توافقنامه و حصول اطمینان نسبت به رعایت توافقها توسط تهران اختصاص داشته و هنوز بحثهایی ادامه دارد تا توافقهای لوزان قابل کنترل باشند. صحبت برسرفعالیت هسته ای در همه مکانهای ممکن است.

وزیرخارجه انگلیس به نوبه خود اطمینان دارد که دست نیافتن به توافقنامه بهتر از معامله بد است. وی درعین حال یادآور شده است هنوز اختلاف نظرهای مهمی درمورد جزئیات وجود دارد ولی ابراز امیدواری کرده است که توافق طی چند روز حاصل شود.

برندگان و بازندگان پس از توافق هسته ای ایران چه کسانی خواهند بود؟

پس از توافق هسته ای، تعامل آمریکا با ایران، بر اساس مدل روسی است یا چینی ؟

شعار «تدبیر و امید» که با ورود روحانی به عرصه انتخابات ریاست جمهوری وارد عرصه سیاست ایران شده است زمانی محقق می شود که جایگاه ایران در محافل بین المللی رشد یابد و پیداست که عملی شدن این هدف نیازمند بهبود در روابط با غرب است هر چند این امر تا حدودی به موفقیت ایران در بهره گیری از نفوذش در محافل مختلف نیز ارتباط دارد.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

حسن روحانی رئیس جمهوری ایران وعده داد توافق خوب برای ایران به دست خواهد آمد و این توافق چشم اندازهای خوبی را در برابر کشور قرار خواهد داد.

به گزارش سرویس بین الملل انتخاب ؛ مذاکرات هسته ای میان ایران و شش کشور دیگر همچنان ادامه دارد و حتی این مذاکرات در برخی زمینه ها چون روند بازرسی از تاسیسات هسته ای ایران به بن بست هایی رسیده است.

با وجود چنین چالش هایی همچنان تلاش برای تدوین پیش نویس توافقنامه ادامه دارد در نتیجه گفتن این مطلب که زمان توافق نزدیک شده است سخن بیهوده ای نیست.

ایران در پی آن است تا مذاکرات هسته ای را با دیگر مشکلات منطقه پیوند نزند اما توافقی که حاصل خواهد شد تبعاتی را نیز به دنبال خواهد داشت زیرا این توافق در ادامه بر روابط خارجی ایران تاثیر خواهد گذاشت.

با این حساب این سئوال مطرح می شود که آیا توافق هسته ای با ایران می تواند سبب مهار آن دسته از تنش هایی در منطقه شود که به نوعی دست های ایران و برخی از قدرت های منطقه ای دیگر در ایجاد آنها دیده می شود یا آنکه توافق با ایران این کشور را قدرتمند تر خواهد کرد و در ادامه باید شاهد تنش های بیشتری در منطقه باشیم؟!

دلایلی وجود دارد که با استناد به هر کدام از آنها می توان هر دو مورد را محتمل دانست در نتیجه می توان اینگونه تعبیر کرد که توافق هسته ای با ایران به جنجال درباره پرونده هسته ای این کشور پایان می دهد اما می تواند پرونده های بحران زای دیگری را در منطقه ایجاد کند در نتیجه این نیاز احساس می شود که از هم اکنون باید برای رویارویی با این تنش ها و بحران ها چاره اندیشی کرد.

اگر نتیجه توافق هسته ای در روابط خارجی ایران آشکار شود یا تاثیرات خود را بر پرونده های تنش زای منطقه بر جای بگذارد ،به دور از نگرانی هایی که برخی از طرف ها در ایران مطرح می کنند می توان اینگونه گفت که ایران از این توافق سود راهبردی خواهد برد.

البته فرضیه دیگری هم وجود دارد و آن اینکه اگر برای مدیریت بحران های آتی که پس از توافق با ایران در منطقه ایجاد می شود فکری نشود منطقه با تنش های بیشتری مواجه خواهد شد و این امر می تواند شرایط منطقه را رو به بدتر شدن ببرد.

در حوزه داخلی در ایران شاهد مقاومت هایی در برابر دولت میانه روی حسن روحانی هستیم. دولت میانه روی روحانی با فشارهای شدیدی در داخل کشور روبروست.

یا آنکه پایگاههای خبری نزدیک به اصولگرایان از نتیجه نظرسنجی ای می گویند که بر اساس آن محبوبیت حسن روحانی در مقایسه با سال گذشته تا حدود 10 درصد کاهش یافته است. کاهش محبوبیت روحانی ناشی از آن است که رئیس جمهوری ایران در عملی کردن وعده های انتخابات اش مبنی بر آزادیهای بیشتر در کشور نتوانست چندان موفق عمل کند، ضمن اینکه اقتصاد ایران همچنان یکی از عواملی است که زمینه را برای فشار بیشتر بر دولت روحانی فراهم می کند اگر چه دولت روحانی دستاوردهایی در این زمینه داشت و موفق شد تورم 40 درصدی را به 17 درصد برساند با این حال هنوز در مقایسه با یک دهه گذشته عقب است.

اقتصاد ایران در سال 2005 پنجمین اقتصاد منطقه بود اما این کشور در سال 2009 به نهمین اقتصاد و در سال 2013 به چهاردهمین اقتصاد منطقه تبدیل شد تا طرح موسوم به چشم انداز ایران که در آن وعده داده شد ایران در سال 2025 به اقتصاد اول منطقه تبدیل می شود ضربات مستقیمی را شاهد باشد.

در همین حال برخی از روزنامه‌های ایران از نظرسنجی دیگری می گویند که در آن آمده است 90 درصد ایرانیان به طرف آمریکایی اعتماد ندارند با این حال خواستار تداوم مذاکرات هستند.

ایران در فوریه آینده شاهد برگزاری انتخابات پارلمانی است، اگر پیروز این کارزار جریان میانه رو باشد می توان تاثیر آن را بر روند کار دولت روحانی و تقویت پایگاه سیاسی اعتدالگرایان در این کشور مشاهده کرد.

روحانی از لغو تحریم ها زیاد گفته است اما کارشناسان اقتصادی معتقدند تحریم ها علیه ایران سبب بروز 20 درصد از مشکلات اقتصادی بوده است ضمن اینکه تاثیر توافق هسته ای بر اقتصاد ایران تاثیر سریع و مستقیم نخواهد بود.

ممکن است ایران پس از لغو تحریم ها شاهد رشد اقتصادی سه تا هفت درصد باشد اما این میزان رشد برای مبارزه با بیکاری 14 درصدی یا حل دیگر مشکلات اقتصادی کشور کافی نیست ضمن اینکه ایران برای به دست آوردن همه آنچه را که در اثر تحریم ها از دست داده است به سالها زمان نیاز دارد.

با این حال لغو تحریم ها می تواند در اساس اقتصاد ایران تغییراتی را به وجود بیاورد و جهتگیری جدیدی را به اقتصاد این کشور بدهد که افزایش سرمایه گذاری خارجی یا افزایش رقابتی شدن اقتصاد بخشی از این جهتگیری هاست.

ایران اگر چه توانست برخی از تحریم ها را تحمل کند اما تحریم نفتی این کشور به اقتصاد ایران آسیب های فراوانی وارد کرده است زیرا اقتصاد این کشور تا حد زیادی به درآمدهای نفتی متکی است.

ایران از سال 1996 در جذب سرمایه گذاری های خارجی، به ویژه سرمایه گذاری در بخش نفت و گاز با مشکل مواجه بود زیرا بر اساس قانون تحریم هیچ سرمایه گذاری حق سرمایه گذاری بیش از 20 میلیون دلار را در این کشور ندارد. البته ناکامی در جذب سرمایه گذاری های خارجی را نباید تنها در تحریم ایران جستجو کرد بلکه این امر تا حد زیادی ناشی از سازوکارهای حقوقی و سیاسی در این کشور است. سازوکارهایی که اقتصاد این کشور را با چالش های مواجه کرده است مثلا ماده 81 از قانون اساسی ایران هرگونه سرمایه گذاری خارجی در کشور را که سبب اعطای امتیازاتی شود که می تواند به زیان استقلال کشور باشد منع کرده است.

تلاش های شانزده ساله دولتهای سابق هم نتوانست به مشکلات حقوقی و سیاسی در مسیر اقتصاد کشور پایان دهد. حتی قانون حمایت از سرمایه گذاری های خارجی مصوب سال 2002 هم نتوانست این معضل را حل کند.

در هر حال می توان از اقتصاد و سرمایه گذاری خارجی به عنوان پرونده هایی در ایران یاد کرد که زمینه را برای رویارویی و رقابت میان اصولگرایان از یک سو و اعتدالگرایان و اصلاح طلبان از سوی دیگر فراهم می کند و آنچه پیداست اینکه اصولگرایان همواره در ایران به ارکان اقتصادی کشور نزدیک تر بوده اند.

با آنکه عوامل بحران اقتصادی ایران متعدد است اما لغو تحریم ها علیه این کشور آثار مثبتی را بر اقتصاد ایران بر جای خواهد گذاشت زیرا 100 تا 140 میلیارد دلار از درآمدهای نفتی این کشور به دلیل تحریم ها در بانک های خارجی توقیف شده است و بر اساس اظهارات یکی از اعضای مطلع کنگره آمریکا به محض امضای توافق هسته ای با ایران 30 تا 50 میلیارد دلار از این دارایی ها آزاد خواهد شد.

شعار «تدبیر و امید» که با ورود روحانی به عرصه انتخابات ریاست جمهوری وارد عرصه سیاست ایران شده است زمانی محقق می شود که جایگاه ایران در محافل بین المللی رشد یابد و پیداست که عملی شدن این هدف نیازمند بهبود در روابط با غرب است هر چند این امر تا حدودی به موفقیت ایران در بهره گیری از نفوذش در محافل مختلف نیز ارتباط دارد.

اگر بر این باور باشیم که اولویت های سیاست خارجی هر کشور در گرو برنامه ریزی های درست آن کشور است باید بگوییم که ایران نیز پس از امضای توافقنامه هسته ای نیازمند برنامه ریزی های طولانی و راهبردی است و همین امر گویای آن است که می توان امید داشت پس از امضای توافقنامه سیاست های این کشور در سایه دولت روحانی تغییراتی را شاهد خواهد بود. این تغییر در روابط خارجی این کشور از جمله روابط با آمریکا نیز استثنا نخواهد داشت. ایران برای رسیدن به این مرحله در برخی از سیاست هایی که چالشی در مسیر سیاست های خارجیش به شمار می آید تجدید نظر خواهد کرد اما این تجدید نظر در سطحی نخواهد بود که از آن به دنباله روی ایران از آمریکا تعبیر شود!

البته گزارش هایی که از آمریکا به گوش می رسد نشان می دهد راهبرد این کشور تعامل با ایران و تلاش برای تبدیل چالش ها به فرصت هاست . این سیاست آمریکا بر شش اصل استوار است

1- تقویت توافق هسته ای با تحمیل شرایطی موثر و طولانی مدت که بتواند التزام ایران به توافقنامه را تضمین کند

2-همکاری با ایران در مسائلی که منافع مشترک برای دو کشور دارد. این مسئله با هدف کمک به ثبات و آرامش خاورمیانه و وارد کردن ایران در فهرست کشورهای میانه رو است

3-رویارویی با آن بخش از سیاست های ایران که با منافع آمریکا در تضاد است

4- التزام دولت آمریکا به حمایت از شرکای منطقه ای با هدف مقابله با طرح های احتمالی ایران که می تواند سبب بی ثباتی منطقه شود

5-استفاده از توافق هسته ای با ایران در مسیر تقویت معاهده منع تولید و گسترش سلاح هسته ای و مقابله با طرحهای هسته ای مشابه در منطقه

6-استفاده از فرصتی که توافق هسته ای با ایران ایجاد می کند برای توجه و تمرکز به آسیا و اروپا و افزایش نفوذ واشنگتن در چین و روسیه

اما این سئوال مطرح می شود که پس از توافق هسته ای تعامل آمریکا با ایران بر اساس مدل روسی است یا چینی ؟ طبیعی است که ایران ترجیح می دهد مدل چینی باشد یعنی در حوزه سیاسی دو کشور به طرز قابل ملاحظه ای به هم نزدیک نمی شوند اما در تبادل منافع شاهد گشایش خوبی خواهیم بود زیرا ایران معتقدند بهبودی کامل روابط با آمریکا به معنی دور شدن تهران از شعارهای انقلاب است و این می تواند برای کشور زیان هایی به دنبال داشته باشد .

در هر حال توافق هسته ای راه را برای نزدیک شدن بیشتر ایران و آمریکا فراهم می کند و حتی می تواند موجب همکاری منطقه ای شود و روابط ایران را با همسایگانش بهبود ببخشد اما به نظر می رسد این بهبود روابط شامل روابط ایران و عربستان نشود چرا که رقابت این دو کشور می تواند عرضه را در بازار نفت بالا نگه دارد و عرضه بالای نفت بر بازار جهانی به سود آمریکا و دیگر کشورهای خریدار نفت است.

البته در برابر این فرضیه، فرضیه دیگری نیز قرار دارد و آن اینکه ممکن است توافق هسته ای با ایران شرایط این کشور را بهبود ببخشد و این کشور با استفاده از این شرایط در پی افزایش نفوذ منطقه ای خود بر آید و به نوعی در این زمینه به رقابتی پررنگ تر با عربستان و ترکیه روی آورد.

این اتفاق می تواند سبب نرمش در سیاست های ترکیه شود و آثار این نرمش را می توان در پرونده های چون بحران سوریه مشاهده کرد.

اما در این شرایط تنش در روابط ایران و عربستان بیشتر خواهد شد.اگر در ادامه شاهد تداوم بحران در سوریه و عراق باشیم باید بگوییم تنش در روابط میان عربستان و ایران در پس از توافق هسته ای روند رو به رشدی دارد به ویژه اینکه عربستان قادر نیست کاری را که در یمن آغاز کرده است پایان دهد.

منبع: خبرگزاری فلسطینی سما