یادها و یادبودها در تاریخ

به بهانه 29 اسفند بومی‌سازی و خودباوری از مظاهر ملی شدن صنعت نفت اقتصادی  13:15:39 1391/12/28 9112-19574-5 کد خبر

صنعت نفت ایران در 29 اسفند 1329 هجری شمسی ملی شد؛ با تحقق این اتفاق باید شرایطی بر این صنعت حاکم و دستاوردهایی از ملی شدن صنعت نفت مشاهده می‌شد. برخی کارشناسان و متخصصان معتقدند که هنوز صنعت نفت ملی نشده و برای تحقق آن باید تلاش بیشتری کرد. اما ملی شدن یک صنعت به چه معناست و چگونه می‌توان به ملی شدن صنعت نفت پی‌برد و چه شاخص‌هایی نشان‌دهنده این ملی شدن است؟! آیا ملی شدن این صنعت به نفع ما بوده است؟ عبدالکریم گیم، عضو هیات علمی دانشگاه صنعت نفت در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه‌خوزستان، در پاسخ به این سوال گفت: صنعت نفت ملی شده است و اقدامات انجام شده در این صنعت از سال‌های گذشته تاکنون از نمودهای این ملی شدن است. وی افزود: وقتی واقعه و نهضت ملی شدن صنعت نفت اتفاق افتاد ما شاهد قطع دست ایادی بیگانه به‌خصوص حاکمیت دولت انگلیس از این صنعت بودیم. دولت انگلیس از اوایل قرن 20 با کشف اولین چاه نفت در منطقه مسجدسلیمان سیطره تمام و کمالی خود را بر منابع نفت و گاز گسترده کرده بود. این عضو هیات علمی دانشگاه صنعت نفت ادامه‌داد: با قیام 29 اسفند ملت ایران برای اولین‌بار توانست منافع ملی خودش را از چنگ اجانب خارج و صنعت نفت را ملی کند و  این اقدام نوعی فرهنگی جهادی و خودباوری را در کل منطقه یعنی منطقه خاورمیانه ایجاد کرد؛ بنابراین یکی از مظاهر و آثار مثبت ملی شدن صنعت نفت این بود که ملت ایران به خودباوری برسد و بتواند با دولت‌های استعماری در صنعت نفت به مصاف بپردازد و در این نبرد نابرابر موفق شود. گیم گفت: این اتفاق نشان داد که وقتی مردم خودباور به همراه روحانیت به دنبال اتحاد ملی باشند، می‌توانند با ایمان دینی و ملی با قدرت‌های بزرگ استعماری درگیر شوند. وی تصریح‌کرد: وقتی ملت ایران با تحریم فروش نفت مواجه شد توانست از طریق صادرات غیرنفتی و اتکا به منابع غیرنفتی و توسعه بخش‌های دیگری همچون بخش کشاورزی اقتصاد خود را نگه دارد و با وجود عدم آمادگی برای اداره صنعت نفت در آن زمان دولت و ملت ایران توانست که این صنعت را به خوبی بچرخاند. این عضو هیات علمی دانشگاه صنعت نفت افزود: از آثار و تبعات خارجی ملی شدن صنعت نفت این بود که برای ملت‌هایی منطقه، ملت ایران یک الگو شد و دیدیم که در سال 1956 جمال‌عبدالناصر، رییس جمهور وقت مصر با تاسی از این حرکت ملت ایران، کانال سوئز را ملی اعلام کرد در تعقیب ملی شدن کانال سوئز کشورهای استعماری به مصر حمله کردند اما با مقاومت و حمایت مردم، دست‌ اشغالگران از خاک این کشور قطع شد. بارها خود رهبران مصری این را اعلام کرده‌اند که ما با تاسی از نهضت ملی شدن صنعت نفت توانستیم این اقدام را انجام دهیم و کانال سوئز که در دست استعمارگران بود را در اختیار خود قرار دهیم. گیم عنوان‌کرد: در فرهنگ قراردادهای نفتی قراردادهای مختلفی وجود دارد یکی از این قراردادها به این صورت است که کشور دارنده منابع نفتی، قسمتی یا تمام امتیاز تولید وعملیات بهره‌برداری از حوزه‌های نفتی خود را در اختیار شرکت‌های نفتی چند ملیتی قرار می‌دهد که این شرکت‌ها بدون رعایت موازین فنی و بهره‌برداری صیانتی و منافع کشور میزبان، اقدام به فعالیت و بهره‌برداری می‌کنند اما با ملی شدن صنعت نفت، دست این شرکت‌ها از کشورمان کوتاه شد. وی گفت: اما مقصود از ملی شدن صنعت نفت چیست؟ مقصود از ملی شدن صنعت نفت این است که اولا حاکمیت ملی بر منافع و منابع نفت و گاز وجود داشته باشد که در حال حاضر صد درصد این مساله محقق شده است و ما تنها کشور در دنیا هستیم که مخازن نفتی آن چه در سطح مشترک و داخلی تحت‌ حاکمیت کشور و دولت جمهوری اسلامی است و هرگونه قرارداد جدید که منجر به برداشت نفت شود با تصویب وزارت نفت انجام می‌شود. این عضو هیات علمی دانشگاه صنعت نفت افزود: یکی دیگر از مظاهر ملی شدن صنعت نفت این است که این صنعت بومی‌سازی شود؛ به عنوان مثال در صنعت‌ حفاری ایران قبل از انقلاب حتی‌ امکان ساخت یک قطعه وجود نداشت اما در حال حاضر با کمک کارشناسان و طراحان داخلی بیش از 18 هزار قطعه مورد نیاز این صنعت بومی‌سازی شده و در داخل ساخت و طراحی می‌شود. گیم بیان‌کرد: در حال حاضر به مرحله‌ای از رشد و بالندگی دست یافته‌ایم که خدمات فنی به کشورهای نفت‌خیز صادر می‌کنیم؛ به این معنا که نیروی انسانی متخصص و برجسته به خارج از کشور فرستاده می‌شوند. حفاران ایران در دنیا بهترین حفاران شناخته می‌شوند زیرا حفاری در چاه‌های سخت داخل کشور را تجربه کرده‌اند. وی ادامه‌داد: بنابراین انجام اقدامات بنیادی، وجود منابع انسانی در صنعت نفت و ساخت قطعات و بومی‌سازی، ساخت دکل حفاری و فعالیت در فازهای مختلف پارس جنوبی با وجود تحریم و فشارهای ناشی از آن، بخشی از اقدامات در صنعت نفت است و آیا این‌ها از آثار ملی شدن صنعت نفت نیست. گیم خاطرنشان‌کرد: ما توانستیم از طریق ابتکار و به‌کارگیری تکنولوژی‌های جدید میزان استخراج نفت را به میزان و درصد قابل قبولی بالا ببریم و ظرفیت بهره‌برداری را به صورت بهره‌برداری صیانتی افزایش دهیم و درصد منابع نفتی که بر اثر کمبود فشار گاز در زیر زمین باقی می‌ماند کاهش داده و آن‌ها را استخراج کنیم. به مدد همین ملی شدن صنعت نفت در حال حاضر گازی را که قبلا در آسمان‌ها می‌سوخت و باعث آلودگی طبیعت و محیط زیست می‌شد به خود چاه‌ها و مخازن بر می‌گردانیم. این عضو هیات علمی دانشگاه صنعت نفت تصریح‌کرد: اگر صنعت ملی نمی‌شد مثل سابق غربی‌ها به ما اجازه ابتکار و هر نوع نوآوری و خلاقیت نمی‌دادند طبیعت استعمار این است که کشورهای میزبان را از رسیدن به تکنولوژی و پیشرفت منع کند. چه در زمینه منابع انسانی و چه در زمینه تکنولوژی و ساخت قطعات بسیار سنگین مورد نیاز صنعت نفت گام‌های بسیار مثبتی برداشته شده است. کارشناسان غربی همواره اعتراف می‌کنند که ما نمی‌توانیم با اقدامات تحریمی جلوی رشد و اعتلای صنعت صنعت نفت ایران را بگیریم زیرا با وجود تحریم‌ها این صنعت ملی یا به عبارتی بومی شده است. وی یادآورشد: ابتکارات داخلی و حاکمیت ملی و خودباوری موجود در صنعت نفت ناشی از ملی شدن صنعت است و این پیشرفت‌ها ناشی از ملی شدن است. صنعت نفت ما در حال حاضر توسط مردم ما، تصمیم ما و اراده‌ ما اداره می‌شود و اگر غیر از این بود طبیعتا کشورهای استعمارگر دارای تکنولوژی برتر اجازه هیچ کاری را به ما نمی‌دادند. کد خبرنگار: 17009